1La Filisxtoj kolektis siajn militistarojn por milito, kaj kunigxis apud Sohxo de Jehuda, kaj starigxis tendare inter Sohxo kaj Azeka, en Efes-Damim.
1歌利亚向以色列人挑战
2Kaj Saul kaj la viroj de Izrael kolektigxis, kaj starigxis tendare en la valo de Ela, kaj pretigis sin por batalo kontraux la Filisxtoj.
2扫罗和以色列人也聚集起来,在以拉谷安营;他们列出战阵,要迎战非利士人。
3La Filisxtoj staris sur la monto unuflanke, kaj la Izraelidoj staris sur la monto duaflanke, kaj la valo estis inter ili.
3非利士人站在这边山上,以色列人站在那边山上,中间有山谷分隔。
4Kaj eliris grandegulo el la tendaroj de la Filisxtoj; lia nomo estis Goljat, el Gat; lia alteco estis ses ulnoj kaj unu manlargxo.
4有一个挑战的人从非利士人的军营中出来,名叫歌利亚,是迦特人,身高三公尺。
5Kaj kupra kasko estis sur lia kapo, kaj per skvamita kiraso li estis vestita, kaj la pezo de la kiraso estis kvin mil sikloj da kupro.
5他头戴铜盔,身穿铠甲,铠甲的铜重五十七公斤。
6Kaj kupraj armajxetoj estis sur liaj piedoj, kaj kupra sxildo sur liaj sxultroj.
6他的腿上有铜护膝,两肩之间背着一根铜枪。
7La tenilo de lia lanco estis kiel rultrabo de teksisto, kaj la fero de lia lanco havis la pezon de sescent sikloj da fero; kaj antaux li iris sxildoportisto.
7另外,他手上拿着矛,矛杆有织布的机轴那么粗,矛头的铁重七公斤。还有一个拿大盾牌的人在他前面走。
8Kaj li starigxis, kaj ekkriis al la tacxmentoj de Izrael, kaj diris al ili:Por kio vi eliris batale? cxu mi ne estas Filisxto, kaj vi sklavoj de Saul? elektu inter vi viron, kaj li malsupreniru al mi.
8歌利亚站着,向着以色列人的军队喊叫,对他们说:“你们为什么出来这里摆列战阵呢?我不是非利士人吗?你们不是扫罗的仆人吗?你们自己挑选一个人,叫他下到我这里来吧。
9Se li povos batali kun mi kaj venkos min, tiam ni estos viaj sklavoj; sed se mi lin venkos kaj batos, tiam vi estos niaj sklavoj kaj vi servos al ni.
9如果他能与我决斗,击杀了我,我们就作你们的奴仆;但是,如果我能胜过他,击杀了他,你们就作我们的奴仆,服事我们。”
10Kaj la Filisxto diris:Mi hontigos hodiaux la tacxmentojn de Izrael; donu al mi viron, ke ni ambaux interbatalu.
10那非利士人又说:“今天我向以色列人的军队骂阵。你们派一个人出来,我们可以决斗!”
11Kiam Saul kaj cxiuj Izraelidoj auxdis la vortojn de tiu Filisxto, ili eksentis teruron kaj tre ektimis.
11扫罗和以色列众人听见了那非利士人所说的这些话,就都惊惶,非常害怕。
12Estis David, filo de tiu Efratano el Bet-Lehxem de Jehuda, kies nomo estis Jisxaj kaj kiu havis ok filojn; kaj tiu viro en la tempo de Saul estis jam maljuna, profundagxa inter la viroj.
12大卫到达兵营大卫是犹大伯利恒的以法他人耶西的儿子;耶西有八个儿子。在扫罗的日子,耶西已经年纪老迈了。
13La tri plej maljunaj filoj de Jisxaj iris, sekvante Saulon, en la militon; la nomoj de liaj tri filoj, kiuj iris en la militon, estis:Eliab, la unuenaskito, kaj la dua post li Abinadab, kaj la tria SXama.
13耶西的三个大儿子跟随了扫罗去作战。去了作战的这三个儿子的名字是:长子以利押、次子亚比拿达、三子沙玛。
14David estis la plej juna; kaj la tri plej maljunaj iris post Saul.
14大卫是最小的,那三个年长的都跟随扫罗去了。
15Sed David venadis al Saul kaj reiradis de li, por pasxti la sxafojn de sia patro en Bet-Lehxem.
15大卫有时离开扫罗,回到伯利恒牧放他父亲的羊群。
16La Filisxto eliradis matene kaj vespere, kaj starigxadis dum kvardek tagoj.
16那非利士人每天早晚都近前来,站着骂阵,一连有四十天之久。
17Kaj Jisxaj diris al sia filo David:Prenu por viaj fratoj cxi tiun efon da rostitaj grajnoj kaj cxi tiujn dek panojn, kaj kuru en la tendaron al viaj fratoj;
17有一天,耶西对他的儿子大卫说:“你拿这十公斤烘了的谷子和这十个饼去给你的哥哥们;你要跑到营里去给你的哥哥们,
18kaj cxi tiujn dek fromagxojn alportu al la milestro, kaj rigardu, kiel fartas viaj fratoj, kaj prenu ilian komision.
18又拿这十块乳酪去给他们的千夫长,看看你的哥哥们平安不平安,把他们的家书带回来。”
19Kaj Saul kaj ili kaj cxiuj viroj de Izrael estis en la valo de Ela, militante kontraux la Filisxtoj.
19扫罗和大卫的哥哥们,以及以色列众人都在以拉谷与非利士人作战。
20Kaj David levigxis frue matene, lasis la sxafojn al la gardisto, prenis la portotajxon kaj iris, kiel ordonis al li Jisxaj, kaj venis al la tendaro, kiam la militistaro eliris por sin arangxi kaj oni trumpetis por batalo.
20大卫清早起来,把羊群托给一个看守的人,就照着耶西所吩咐他的,带着食物去了。他来到军营中的时候,军队正出去列阵,吶喊助阵。
21Kaj arangxis sin la Izraelidoj kaj la Filisxtoj, fronton kontraux fronto.
21以色列人和非利士人都摆列阵势,互相对峙。
22David lasis la vazojn, kiujn li portis, cxe la gardisto de ilaroj, kuris al la fronto, kaj demandis pri la farto de siaj fratoj.
22大卫把身上的东西留在看守物件的人手中,跑到战阵上去,向他的哥哥们问安。
23Dum li parolis kun ili, jen la grandegulo, Goljat la Filisxto estis lia nomo, el Gat, eliris el la vicoj de la Filisxtoj kaj komencis paroli kiel antauxe; kaj David tion auxdis.
23大卫正与他们说话的时候,那个讨战的人,就是迦特的非利士人,名叫歌利亚,从非利士人阵中上来;他说的又是同样的那些话,大卫都听见了。
24Kaj cxiuj Izraelidoj, ekvidinte tiun viron, forkuris de li kaj tre timis.
24所有的以色列人一看见那人,就都从他面前逃跑,非常害怕。
25Kaj la Izraelidoj diris:CXu vi vidis tiun viron, kiu tiel sin levas? por moki Izraelon li sin levas; kiu lin venkobatos, tiun la regxo ricxigos per granda ricxeco, kaj sian filinon li donos al li, kaj la domon de lia patro li faros libera en Izrael.
25以色列人彼此说:“这个上来的人你们看见了吗?他上来是要向以色列人骂阵的。如果有人能击杀他,王必赏赐他大财富,把自己的女儿给他作妻子,并且使他的父家在以色列中免纳税,免服役。”
26Tiam David diris al la homoj, kiuj staris apud li:Kio estos farita al la homo, kiu venkobatos tiun Filisxton kaj deprenos de Izrael la malhonoron? cxar kiu estas tiu necirkumcidita Filisxto, ke li mokas la militistaron de la vivanta Dio?
26大卫问站在他旁边的人说:“如果有人击杀这个非利士人,除去以色列人的耻辱,那人会得到怎么的对待呢?这未受割礼的非利士人是谁呢?竟敢向永活的 神的军队骂阵?”
27Kaj la popolo diris al li kiel antauxe:Tio estos farita al la homo, kiu venkobatos lin.
27于是众民用以上的那些话回答他说:“如果有人能击杀他,那人必得这样的对待。”
28Kiam lia plej maljuna frato Eliab auxdis, kiel li parolas kun la homoj, ekflamis la kolero de Eliab kontraux David, kaj li diris:Por kio vi venis? kaj sub kies zorgado vi lasis tiun malgrandan sxafaron en la dezerto? mi konas vian arogantecon kaj vian malbonan koron; vi venis nur por vidi la batalon.
28大卫与那些人说话的时候,他的大哥以利押听见了,就向大卫发怒,说:“你为什么下这里来呢?在旷野的那几只羊你托了给谁呢?我知道你的骄傲和你心里的恶意。你下来是要看打仗。”
29Tiam David diris:Kion do mi nun faris? cxu mi venis sen bezono?
29大卫说:“我现在作了什么事呢?不是只说了一句话吗?”
30Kaj li deturnis sin de li al alia flanko, kaj ekparolis kiel antauxe; kaj la homoj respondis al li kiel la unuan fojon.
30大卫离开他的哥哥,转向另一个人,问同样的问题。众民还是用先前的话回答他。
31Kiam oni auxdis la vortojn, kiujn diris David, oni raportis al Saul, kaj cxi tiu venigis lin.
31大卫自愿出战有人听见大卫所说的这些话,就告诉扫罗;扫罗就派人去把大卫接来。
32Kaj David diris al Saul:Neniu perdu la kuragxon pro li:via sklavo iros kaj batalos kontraux tiu Filisxto.
32大卫对扫罗说:“大家都不要因这非利士人丧胆,你的仆人要去与这非利士人决斗。”
33Sed Saul diris al David:Vi ne povas iri kontraux tiun Filisxton, por batali kontraux li; cxar vi estas knabo, kaj li estas batalisto detempe de siaj plej junaj jaroj.
33扫罗对大卫说:“你不能去与这非利士人决斗,因为你年纪还轻,那人从小就作战士。”
34Tiam David diris al Saul:Via sklavo estis cxe sia patro pasxtanto de sxafoj; kaj venadis leono aux urso kaj forportadis sxafon el la sxafaro;
34大卫对扫罗说:“你仆人是为父亲放羊的,有时狮子或熊来了,从羊群中抓去一只小羊,
35tiam mi kuradis post tiu, batadis gxin, kaj savadis el gxia busxo; se gxi starigxis kontraux mi, mi kaptis gxin je la makzelo, batis kaj mortigis gxin.
35我就出去追赶它,击打它,从它的嘴里把小羊救出来。如果它起来攻击我,我就揪住它的胡须,击打它,把它杀死。
36Kiel la leonon, tiel ankaux la urson via sklavo venkobatis; ankaux kun cxi tiu necirkumcidita Filisxto estos la sama afero, kiel kun cxiu el tiuj, cxar li malhonoras la militistaron de la vivanta Dio.
36你仆人不但击杀过狮子,也击杀过熊。这个未受割礼的非利士人也必像一只狮子或熊一样,因为他向永活的 神的军队骂阵。”
37Kaj David diris:La Eternulo, kiu savis min kontraux leono kaj kontraux urso, savos min kontraux cxi tiu Filisxto. Tiam Saul diris al David:Iru, kaj la Eternulo estu kun vi.
37大卫又说:“那曾救我脱离狮爪和熊掌的耶和华,也必救我脱离这非利士人的手。”于是扫罗对大卫说:“你去吧!愿耶和华与你同在。”
38Kaj Saul vestis Davidon per siaj vestoj, kaj metis kupran kaskon sur lian kapon, kaj vestis lin per kiraso.
38扫罗把自己的战袍给大卫穿上,把铜盔戴在他的头上,又给他穿上铠甲。
39Kaj David zonis lian glavon supre de siaj vestoj, kaj provis iri, cxar li ne kutimis; sed David diris al Saul:Mi ne povas iri en cxi tio, cxar mi ne kutimis. Kaj David demetis tion de si.
39大卫把刀佩带在战袍上。因为他以前没有穿过,现在试着走一下。大卫对扫罗说:“穿戴着这些东西,我不能走动,因为我从前没有穿过。”大卫就把这些装备从身上脱下来。
40Kaj li prenis sian bastonon en sian manon, kaj elektis al si kvin glatajn sxtonojn el la torento, kaj metis ilin en la pasxtistan vazon, kiun li havis, kaj en la saketon, kaj kun la jxetilo en la mano li iris al la Filisxto.
40他手中拿着自己的杖,又从溪里挑选了五块光滑的石子,放在口袋里,就是牧人用的那种袋子,手里又拿着甩石的机弦,就向那非利士人走近去。
41Kaj la Filisxto eliris kaj komencis alproksimigxi al David, kaj lia sxildoportisto iris antaux li.
41大卫击杀歌利亚那非利士人也向着大卫慢慢走过来,拿大盾牌的人在他前面走。
42Kiam la Filisxto ekrigardis kaj vidis Davidon, li malsxatis lin, cxar li estis knabo, rugxvanga kaj belaspekta.
42那非利士人观看,看见了大卫,就藐视他,因为他年纪还轻,面色红润,外貌英俊。
43Kaj la Filisxto diris al David:CXu mi estas hundo, ke vi iras al mi kun bastono? Kaj la Filisxto malbenis Davidon per siaj dioj.
43那非利士人对大卫说:“难道我是一条狗吗?你竟拿杖来攻击我。”于是指着自己的神咒诅大卫。
44Kaj la Filisxto diris al David:Venu al mi, por ke mi donu vian karnon al la birdoj de la cxielo kaj al la bestoj de la kampo.
44那非利士人又对大卫说:“你到我这里来吧!我要把你的肉给空中的飞鸟和田野的走兽吃。”
45Sed David diris al la Filisxto:Vi iras kontraux min kun glavo, lanco, kaj sxildo; kaj mi iras kontraux vin en la nomo de la Eternulo Cebaot, la Dio de la militistaro de Izrael, kiun vi malhonoris.
45大卫回答那非利士人:“你来攻击我是靠刀、靠枪,但我来攻击你是靠万军之耶和华的名;万军之耶和华就是你所辱骂的以色列军队的 神。
46Hodiaux la Eternulo transdonos vin en mian manon, ke mi venkobatu vin kaj deprenu de vi vian kapon, kaj por ke mi donu hodiaux la kadavrojn de la Filisxtaj tacxmentoj al la birdoj de la cxielo kaj al la bestoj de la tero, por ke eksciu la tuta tero, ke Izrael havas Dion.
46今天耶和华要把你交在我手里,我必击杀你,砍下你的头。今天我还要把非利士人军队的尸体给空中的飞鸟和地上的野兽吃。这样,全地的人就都知道以色列中有一位 神。
47Kaj ekscios cxi tiu tuta komunumo, ke ne per glavo kaj lanco savas la Eternulo, cxar de la Eternulo dependas la milito, kaj Li transdonos vin en niajn manojn.
47也使这些人群都知道,耶和华拯救人不是靠刀,不是靠枪,因为战争的胜败在于耶和华,他必把你们交在我们的手里。”
48Kaj kiam la Filisxto levigxis kaj ekiris, por alproksimigxi al David, tiam David rapide ekkuris al la fronto kontraux la Filisxton.
48那非利士人起身,迎着大卫慢慢走过来;大卫也赶快往阵上跑去,迎战那非利士人。
49Kaj David etendis sian manon al la vazo, kaj prenis el tie sxtonon, jxetis per la jxetilo kaj trafis la Filisxton en lian frunton, kaj la sxtono penetris en lian frunton, kaj li falis kun la vizagxo sur la teron.
49大卫伸手入口袋里,从里面拿出了一块石子来,用机弦甩去,击中了那非利士人的前额;石子穿入前额里面,他就仆倒,面伏于地。
50Tiamaniere David venkis la Filisxton per la jxetilo kaj per la sxtono, kaj batis la Filisxton kaj mortigis lin, kvankam glavo ne estis en la mano de David.
50这样,大卫用机弦和一块石子胜过了那非利士人。大卫击杀了那非利士人,但他手中没有刀。
51David alkuris, starigxis super la Filisxto, prenis lian glavon, elprenis gxin el la ingo, kaj mortigis lin, kaj dehakis per gxi lian kapon. Kiam la Filisxtoj vidis, ke ilia fortegulo mortis, ili forkuris.
51大卫跑过去,站在那非利士人的身边,拿起他的刀来,把刀从鞘中拔出来,杀死他,又用刀砍下他的头。非利士人看见他们的勇士死了,就都逃跑。
52Tiam levigxis la viroj de Izrael kaj Jehuda, kaj ekkriis, kaj postkuris la Filisxtojn gxis la eniro en la valon kaj gxis la pordego de Ekron. Kaj falis la mortigitoj el la Filisxtoj sur la vojo al SXaaraim, gxis Gat kaj gxis Ekron.
52以色列人和犹大人就起来,高声吶喊,追赶非利士人,直到迦特的入口和以革伦的城门。被刺死的非利士人都倒在沙拉音的路上,直到迦特和以革伦。
53Kaj la Izraelidoj revenis de la kurado post la Filisxtoj kaj disrabis ilian tendaron.
53以色列人穷追非利士人回来以后,就抢掠他们的营房。
54Kaj David prenis la kapon de la Filisxto, kaj alportis gxin en Jerusalemon, kaj liajn armilojn li metis en sian tendon.
54大卫拿起那非利士人的头,把它带到耶路撒冷去,却把那人的武器放在自己的帐棚里。
55Kiam Saul vidis Davidon, elirantan kontraux la Filisxton, li diris al Abner, la militestro:Kies filo estas cxi tiu junulo, Abner? Kaj Abner respondis:Mi jxuras per via animo, ho regxo, ke mi ne scias.
55扫罗召见大卫扫罗看见大卫出去迎战那非利士人,就问元帅押尼珥:“押尼珥啊,这个年轻人是谁的儿子?”押尼珥回答:“我敢指着王起誓,我不知道。”
56Kaj la regxo diris:Demandu, kies filo estas cxi tiu junulo.
56王说:“你去问问这个少年是谁的儿子。”
57Kiam David revenis post la mortigo de la Filisxto, Abner prenis lin kaj venigis lin antaux Saulon, kaj la kapo de la Filisxto estis en lia mano.
57大卫击杀了那非利士人回来的时候,押尼珥迎接他,把他带到扫罗面前,大卫手中还拿着那非利士人的头。
58Kaj Saul diris al li:Kies filo vi estas, junulo? Kaj David respondis:Filo de via sklavo Jisxaj, la Bet-Lehxemano.
58扫罗问他:“年轻人啊,你是谁的儿子?”大卫回答:“我是你仆人伯利恒人耶西的儿子。”