¹La regxo sendis, kaj oni kunvenigis al li cxiujn plejagxulojn de Judujo kaj Jerusalem.

¹王宣读约书并与　神立约（代下34:29-32）

²Kaj la regxo iris en la domon de la Eternulo, kaj kune kun li cxiuj Judoj kaj cxiuj logxantoj de Jerusalem, kaj la pastroj kaj la profetoj kaj la tuta popolo, de la malgrandaj gxis la grandaj; kaj oni vocxlegis antaux ili cxiujn vortojn de la libro de interligo, kiu estis trovita en la domo de la Eternulo.

²王登上耶和华的殿，犹大众人、耶路撒冷所有的居民，还有祭司、先知和众民，不论大小，都一同前往。王就把在耶和华殿发现的约书所记的一切话都念给他们听。

³Kaj la regxo starigxis cxe la kolono, kaj faris interligon antaux la Eternulo, por sekvi la Eternulon kaj observi Liajn ordonojn kaj Liajn atestojn kaj Liajn legxojn, per la tuta koro kaj per la tuta animo, por restarigi la vortojn de tiu interligo, skribitajn en tiu libro. Kaj la tuta popolo aligxis al la interligo.

³王站在柱旁，在耶和华面前立约，要一心一意跟从耶和华，谨守他的诫命、典章和律例，实行这书上所写有关这约的话。众民都一同立约。

⁴Kaj la regxo ordonis al la cxefpastro HXilkija kaj al la duagradaj pastroj kaj al la pordogardistoj, ke oni elportu el la templo de la Eternulo cxiujn objektojn, faritajn por Baal kaj por Asxtar kaj por la tuta armeo de la cxielo; kaj oni forbruligis ilin ekster Jerusalem sur la kampo Kidron, kaj oni forportis ilian cindron en Bet-Elon.

⁴除去偶像与一切恶行（代下34:3-7、33）王吩咐希勒家大祭司、副祭司和守殿门的，把所有为巴力、亚舍拉和天上的万象所制造的器皿，从耶和华殿里搬出去，在耶路撒冷城外汲沦谷的田野，把它们烧了。然后把它们的灰烬带到伯特利去。

⁵Kaj li forigis la idolpastrojn, kiujn starigis la regxoj de Judujo, por incensi sur la altajxoj en la urboj de Judujo kaj en la cxirkauxajxo de Jerusalem, kaj tiujn, kiuj incensadis al Baal, al la suno, al la luno, al la stelaroj, kaj al la tuta armeo de la cxielo.

⁵他废除了从前犹大列王所立、在犹大各城的邱坛，和耶路撒冷的周围焚香拜偶像的祭司。又废除向巴力、日、月、星辰和天上万象焚香的人。

⁶Kaj li elportigis la sanktan stangon el la domo de la Eternulo ekster Jerusalemon al la torento Kidron; kaj oni forbruligis gxin cxe la torento Kidron kaj disfrotis gxin gxis cindreco, kaj oni jxetis la cindron sur la tombejon de la simpla popolo.

⁶他把亚舍拉像从耶和华殿里搬走，拿到耶路撒冷外的汲沦溪去，在汲沦溪把它烧毁，磨碎成灰，把灰撒在平民的坟墓上。

⁷Kaj li detruis la domojn de malcxastistoj, kiuj estis cxe la domo de la Eternulo kaj en kiuj la virinoj teksadis tendojn por Asxtar.

⁷他拆毁在耶和华殿内男性庙妓的房屋，就是妇女为亚舍拉编织袍子的地方。

⁸Kaj li venigis cxiujn pastrojn el la urboj de Judujo, kaj malpurigis la altajxojn, sur kiuj la pastroj incensadis, de Geba gxis Beer-SXeba; kaj li detruis la altajxojn cxe la pordegoj; tiun, kiu estis antaux la pordego de la urbestro Josuo, kaj tiun, kiu estis maldekstre cxe la enirado en la urbon.

⁸他又从犹大各城把祭司们召来，污秽祭司们焚香的邱坛，从迦巴直到别是巴。他又拆毁设在城门的邱坛，就是在市长约书亚门的出入处，在城门的左边。

⁹Tamen la pastroj de la altajxoj ne oferadis sur la altaro de la Eternulo en Jerusalem, sed ili mangxadis macojn kune kun siaj fratoj.

⁹但是邱坛的祭司不会登上在耶路撒冷耶和华的祭坛，他们只是在他们的兄弟中间吃无酵饼。

¹⁰Kaj li malpurigis ankaux Tofeton, kiu estis en la valo de la filoj de Hinom, por ke neniu trairigu sian filon aux sian filinon tra fajro al Molehx.

¹⁰他又污秽在欣嫩子谷的陀斐特，人在那里将儿女焚烧献给摩洛。

¹¹Kaj li forigis la cxevalojn, kiujn la regxoj de Judujo starigis al la suno cxe la enirejo de la domo de la Eternulo, apud la cxambro de la euxnuko Netan-Melehx en Parvarim, kaj la cxarojn de la suno li forbruligis per fajro.

¹¹他又除去犹大列王献给日头的马匹；这些马匹是在耶和华殿的入口处，靠近太监拿单．米勒在院子里的住宅。他又把献给日头的战车用火烧掉。

¹²Kaj la altarojn, kiuj estis sur la tegmento de la supra cxambro de Ahxaz, kiujn faris la regxoj de Judujo, kaj la altarojn, kiujn faris Manase en la du kortoj de la domo de la Eternulo, la regxo detruis, kaj li kuris de tie kaj jxetis ilian cindron en la torenton Kidron.

¹²他又把亚哈斯的楼房顶上，犹大列王所做的祭坛，和玛拿西在耶和华殿的两院中所做的祭坛拆毁，就地打碎，把它们的灰尘倒进汲沦溪去。

¹³Ankaux la altajxojn, kiuj estis antaux Jerusalem, dekstre de la monto de pereo, kaj kiujn arangxis Salomono, regxo de Izrael, por Asxtar, abomenindajxo de la Cidonanoj, kaj por Kemosx, abomenindajxo de la Moabidoj, kaj por Milkom, abomenindajxo de la Amonidoj, la regxo malpurigis.

¹³在耶路撒冷东面、橄榄山南面的邱坛，就是以色列王所罗门为西顿人可憎的神亚斯他录、摩押人可憎的神基抹，和亚扪人可憎的神米勒公所筑的邱坛，王都污秽了。

¹⁴Kaj li disrompis la statuojn kaj dehakis la sanktajn stangojn, kaj plenigis ilian lokon per ostoj de homoj.

¹⁴他又打碎神柱，砍下亚舍拉，把死人的骨头布满那个地方。

¹⁵Ankaux la altaron, kiu estis en Bet-El, kaj la altajxon, kiun arangxis Jerobeam, filo de Nebat, kiu pekigis Izraelon, ankaux tiun altaron kaj la altajxon li detruis, kaj li forbruligis la altajxon kaj faris el gxi polvon kaj forbruligis la sanktan stangon.

¹⁵此外，甚至在伯特利的祭坛和那使以色列人陷于罪中的尼八的儿子耶罗波安所做的邱坛，他都拆毁焚烧，压碎成灰，又把亚舍拉烧了。

¹⁶Josxija sin turnis, kaj ekvidis la tombojn, kiuj estis tie sur la monto, kaj li sendis, kaj prenigis la ostojn el la tomboj kaj forbruligis ilin sur la altaro kaj malpurigis gxin, konforme al la vorto de la Eternulo, kiun proklamis tiu homo de Dio, kiu antauxdiris tiun farigxon.

¹⁶约西亚转过身来，看见在山上的坟墓，于是派人把骨头从坟墓中取出来，烧在祭坛上，污秽它，就像神人从前所宣告的耶和华的话。

¹⁷Kaj li diris:Kio estas tiu monumento, kiun mi vidas? Kaj la logxantoj de la urbo diris al li:Tio estas la tombo de la homo de Dio, kiu venis el Judujo, kaj antauxdiris tiujn farojn, kiujn vi faris koncerne la altaron de Bet-El.

¹⁷约西亚说：“我看见的这墓碑是谁的呢？”那城的人对他说：“这是以前从犹大来预告你在伯特利祭坛上所作的事的神人的坟墓。”

¹⁸Kaj li diris:Lasu lin kusxi, neniu tusxu liajn ostojn. Tiamaniere liaj ostoj estis savitaj kun la ostoj de la profeto, kiu venis el Samario.

¹⁸所以王说：“由他吧！不要让人动他的骨头。”于是他们没有碰他的骨头和那从撒玛利亚来的先知的骨头。

¹⁹Ankaux cxiujn domojn de la altajxoj, kiuj estis en la urboj de Samario kaj kiujn konstruis la regxoj de Izrael, por inciti la Eternulon, Josxija detruis, kaj agis kun ili simile al tio, kion li faris en Bet-El.

¹⁹以色列诸王在撒玛利亚各城市建造，以致激怒耶和华的一切邱坛上的庙堂，约西亚都除去；他照着在伯特利所行的一切对付它们。

²⁰Kaj li bucxis cxiujn pastrojn de la altajxoj, kiuj tie estis, sur la altaroj, kaj bruligis sur ili homajn ostojn; kaj li revenis en Jerusalemon.

²⁰他又把所有邱坛的祭司都在祭坛上宰了。他把人的骨头烧在它们上面，然后回到耶路撒冷去了。

²¹Kaj la regxo ordonis al la tuta popolo, dirante:Faru Paskon al la Eternulo, via Dio, kiel estas skribite en tiu libro de la interligo.

²¹王下令守逾越节（代下35:1-19）王又命令众民说：“照着这约书上所写的，守逾越节，记念耶和华你们的　神。”

²²CXar simila Pasko ne estis farita de post la tempo de la jugxistoj, kiuj jugxadis Izraelon, kaj en la tuta tempo de la regxoj de Izrael kaj de la regxoj de Judujo;

²²真的自从士师治理以色列的日子以来，以及以色列诸王和犹大列王所有的日子以来，没有守过像这次的逾越节的。

²³nur en la dek-oka jaro de la regxo Josxija estis farita tiu Pasko al la Eternulo en Jerusalem.

²³只有在约西亚王第十八年，在耶路撒冷守了这逾越节，记念耶和华。

²⁴Kaj la auxguristojn kaj la sorcxistojn kaj la domajn diojn kaj la idolojn kaj cxiujn abomenindajxojn, kiuj montrigxis en la Juda lando kaj en Jerusalem, Josxija ekstermis, por plenumi la vortojn de la instruo, skribitajn en la libro, kiun la pastro HXilkija trovis en la domo de la Eternulo.

²⁴其他改革约西亚也除去在犹大地和耶路撒冷所有招魂的、行巫术的、家神、偶像和一切可憎之物，为要实践希勒家祭司在耶和华殿里所寻得的书上所写律法的话。

²⁵Ne estis antaux li regxo simila al li, kiu turnis sin al la Eternulo per sia tuta koro kaj per sia tuta animo kaj per sia tuta forto, konforme al la tuta instruo de Moseo; kaj post li ne aperis simila al li.

²⁵在他以前没有王好像他按着摩西一切律法，全心、全性、全力归向耶和华；在他以后也没有兴起一个王好像他的。

²⁶Tamen la Eternulo ne deturnis Sin de la granda furiozo de Sia kolero, per kiu Lia kolero ekflamis kontraux Judujo pro cxiuj incitoj, per kiuj incitis Lin Manase.

²⁶但耶和华并没有把他向犹大所发的烈怒消除，因玛拿西种种的恶行激怒了他。

²⁷Kaj la Eternulo diris:Ankaux Judujon Mi forigos de antaux Mia vizagxo, kiel Mi forigis Izraelon, kaj Mi forpusxos cxi tiun urbon, kiun Mi elektis, Jerusalemon, kaj la domon, pri kiu Mi diris, ke Mia nomo tie estos.

²⁷耶和华说：“我也要把犹大从我面前赶走，好像我把以色列除去一样。我要丢弃我所拣选的城市耶路撒冷，以及圣殿，我曾说：‘我的名必立在那里。’”

²⁸La cetera historio de Josxija, kaj cxio, kion li faris, estas priskribitaj en la libro de kroniko de la regxoj de Judujo.

²⁸约西亚阵亡（代下35:20-36:1）约西亚其余的事迹和他所行的一切，不是都写在犹大列王的年代志上吗？

²⁹En lia tempo Faraono Nehxo, regxo de Egiptujo, iris kontraux la regxon de Asirio al la rivero Euxfrato. La regxo Josxija iris renkonte al li, kaj cxi tiu mortigis lin en Megido, kiam li ekvidis lin.

²⁹在约西亚的日子，埃及王法老尼哥上来幼发拉底河帮助亚述王，约西亚王竟去迎战他，法老看见他的时候，就把他杀死在米吉多。

³⁰Kaj liaj servantoj forveturigis lin mortintan el Megido kaj venigis lin en Jerusalemon kaj enterigis lin en lia tombo. Kaj la popolo de la lando prenis Jehoahxazon, filon de Josxija, kaj sanktoleis lin kaj faris lin regxo anstataux lia patro.

³⁰他的臣仆把他的尸体从米吉多用马车运载，送到耶路撒冷，把他埋葬在他自己的坟墓里。国民选举约西亚的儿子约哈斯，膏了他，立他接续他父亲作王。

³¹La agxon de dudek tri jaroj havis Jehoahxaz, kiam li farigxis regxo, kaj tri monatojn li regxis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis HXamutal, filino de Jeremia, el Libna.

³¹约哈斯作犹大王（代下36:2-4）约哈斯登基时是二十三岁，他在耶路撒冷作王三个月。他母亲名叫哈慕他，是立拿人耶利米的女儿。

³²Li agadis malbone antaux la Eternulo, tiel same kiel agadis liaj patroj.

³²他行耶和华看为恶的事，好像他的祖先所行的。

³³Kaj Faraono Nehxo malliberigis lin en Ribla en la lando HXamat, por ke li ne regxu en Jerusalem, kaj li metis sur la landon monpunon de cent kikaroj da argxento kaj unu kikaro da oro.

³³约雅敬作犹大王（代下36:5-8）法老尼哥把他囚禁在哈马地的利比拉，使他不能在耶路撒冷作王；又罚了犹大国三千公斤银子和三十公斤金子。

³⁴Kaj Faraono Nehxo ekregxigis Eljakimon, filon de Josxija, anstataux lia patro Josxija, kaj sxangxis lian nomon je Jehojakim; sed Jehoahxazon li prenis kaj venigis en Egiptujon, kaj tie li mortis.

³⁴法老尼哥另立约西亚的儿子以利雅敬接续他的父亲约西亚作王，改了他的名字作约雅敬。他俘掳了约哈斯，把他带到埃及，他就死在那里。

³⁵La argxenton kaj oron Jehojakim donis al Faraono; sed li metis tion sur la landon, ke oni donu la argxenton laux la ordono de Faraono:de cxiu laux taksado li prenis la argxenton kaj la oron de la popolo de la lando, por doni al Faraono Nehxo.

³⁵约雅敬把银子、金子付给法老；为了应付法老的命令，他向全国征收税银，按着他的评估，向每位国民索取金银，好付给法老尼哥。

³⁶La agxon de dudek kvin jaroj havis Jehojakim, kiam li farigxis regxo, kaj dek unu jarojn li regxis en Jerusalem. La nomo de lia patrino estis Zebuda, filino de Pedaja, el Ruma.

³⁶约雅敬登基的时候是二十五岁，他在耶路撒冷作王十一年。他母亲名叫西布大，是鲁玛人毗大雅的女儿。

³⁷Li agadis malbone antaux la Eternulo, tiel same, kiel agadis liaj patroj.

³⁷他行耶和华看为恶的事，好像他的祖先一切所行的。