¹Ne fanfaronu pri la morgauxa tago; CXar vi ne scias, kion naskos la tago.

¹Non ti vantare del domani, poiché non sai quel che un giorno possa produrre.

²Alia vin lauxdu, sed ne via busxo; Fremdulo, sed ne viaj lipoj.

²Altri ti lodi, non la tua bocca; un estraneo, non le tue labbra.

³Peza estas sxtono, kaj sablo estas sxargxo; Sed kolero de malsagxulo estas pli peza ol ambaux.

³La pietra è grave e la rena pesante, ma l’irritazione dello stolto pesa più dell’uno e dell’altra.

⁴Kolero estas kruelajxo, kaj furiozo estas superakvego; Sed kiu sin tenos kontraux envio?

⁴L’ira è crudele e la collera impetuosa; ma chi può resistere alla gelosia?

⁵Pli bona estas riprocxo nekasxita, Ol amo kasxita.

⁵Meglio riprensione aperta, che amore occulto.

⁶Fidelkoraj estas la batoj de amanto; Sed tro multaj estas la kisoj de malamanto.

⁶Fedeli son le ferite di chi ama; frequenti i baci di chi odia.

⁷Sata animo malsxatas mieltavolon, Sed por malsata animo cxio maldolcxa estas dolcxa.

⁷Chi è sazio calpesta il favo di miele; ma, per chi ha fame, ogni cosa amara è dolce.

⁸Kiel birdo, kiu forlasis sian neston, Tiel estas homo, kiu forlasis sian lokon.

⁸Come l’uccello che va ramingo lungi dal nido, così è l’uomo che va ramingo lungi da casa.

⁹Oleo kaj odorfumajxo gxojigas la koron, Kaj la konsilo de amiko estas dolcxajxo por la animo.

⁹L’olio e il profumo rallegrano il cuore; così fa la dolcezza d’un amico coi suoi consigli cordiali.

¹⁰Ne forlasu vian amikon kaj la amikon de via patro, Kaj en la domon de via frato ne iru en la tago de via mizero; Pli bona estas najbaro proksima, ol frato malproksima.

¹⁰Non abbandonare il tuo amico né l’amico di tuo padre, e non andare in casa del tuo fratello nel dì della tua sventura; un vicino dappresso val meglio d’un fratello lontano.

¹¹Estu sagxa, mia filo, kaj gxojigu mian koron; Kaj mi havos kion respondi al mia insultanto.

¹¹Figliuol mio, sii savio e rallegrami il cuore, così potrò rispondere a chi mi vitupera.

¹²Prudentulo antauxvidas malbonon, kaj kasxigxas; Sed naivuloj antauxenpasxas, kaj difektigxas.

¹²L’uomo accorto vede il male e si nasconde, ma gli scempi passan oltre e ne portan la pena.

¹³Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiajxon.

¹³Prendigli il vestito giacché ha fatto cauzione per altri; fatti dare dei pegni, poiché s’è reso garante di stranieri.

¹⁴Kiu frue matene benas sian proksimulon per lauxta vocxo, Tiu estos opiniata malbenanto.

¹⁴Chi benedice il prossimo ad alta voce, di buon mattino, sarà considerato come se lo maledicesse.

¹⁵Defluilo en pluva tago Kaj malpacema edzino estas egalaj.

¹⁵Un gocciolar continuo in giorno di gran pioggia e una donna rissosa son cose che si somigliano.

¹⁶Kiu sxin retenas, tiu retenas venton Kaj volas kapti oleon per sia dekstra mano.

¹⁶Chi la vuol trattenere vuol trattenere il vento, e stringer l’olio nella sua destra.

¹⁷Fero akrigxas per fero, Kaj homon akrigas la rigardo de lia proksimulo.

¹⁷Il ferro forbisce il ferro; così un uomo ne forbisce un altro.

¹⁸Kiu gardas figarbon, tiu mangxos gxiajn fruktojn; Kaj kiu gardas sian sinjoron, tiu estos honorata.

¹⁸Chi ha cura del fico ne mangerà il frutto; e chi veglia sul suo padrone sarà onorato.

¹⁹Kiel en la akvo vizagxo speguligxas al vizagxo, Tiel la koro de homo estas kontraux alia koro.

¹⁹Come nell’acqua il viso risponde al viso, così il cuor dell’uomo risponde al cuore dell’uomo.

²⁰SXeol kaj la abismo neniam satigxas; Kaj ankaux la okuloj de homo neniam satigxas.

²⁰Il soggiorno dei morti e l’abisso sono insaziabili, e insaziabili son gli occhi degli uomini.

²¹Kiel fandujo por argxento kaj forno por oro, Tiel estas por homo la busxo de lia lauxdanto.

²¹Il crogiuolo è per l’argento, il forno fusorio per l’oro, e l’uomo è provato dalla bocca di chi lo loda.

²²Se vi pistos malsagxulon en pistujo inter griajxo, Lia malsagxeco de li ne apartigxos.

²²Anche se tu pestassi lo stolto in un mortaio in mezzo al grano col pestello, la sua follia non lo lascerebbe.

²³Bone konu viajn sxafojn, Atentu viajn brutarojn.

²³Guarda di conoscer bene lo stato delle tue pecore, abbi gran cura delle tue mandre;

²⁴CXar ricxeco ne dauxras eterne, Kaj krono ne restas por cxiuj generacioj.

²⁴perché le ricchezze non duran sempre, e neanche una corona dura d’età in età.

²⁵Aperas herbo, montrigxas verdajxo, Kaj kolektigxas kreskajxoj de la montoj.

²⁵Quando è levato il fieno, subito rispunta la fresca verdura e le erbe dei monti sono raccolte.

²⁶SXafidoj estas, por vesti vin, Kaj kaproj, por doni al vi la eblon acxeti kampon.

²⁶Gli agnelli ti dànno da vestire, i becchi di che comprarti un campo,

²⁷Estas suficxe da kaprina lakto, por nutri vin, por nutri vian domon, Kaj por subteni la vivon de viaj servantinoj.

²⁷e il latte delle capre basta a nutrir te, a nutrir la tua famiglia e a far vivere le tue serve.