1Les mouches mortes infectent et font fermenter l'huile du parfumeur; un peu de folie l'emporte sur la sagesse et sur la gloire.
1همانطوری که مگسهای مُرده عطر عطار را بدبو و فاسد می سازند، یک عمل کوچکِ احمقانه هم می تواند به حکمت و عزت یک شخص صدمه برساند.
2Le coeur du sage est à sa droite, et le coeur de l'insensé à sa gauche.
2قلب یک مرد دانا او را مایل به کارهای نیک می سازد، اما دل یک شخص احمق او را وادار به اعمال بد می کند.
3Quand l'insensé marche dans un chemin, le sens lui manque, et il dit de chacun: Voilà un fou!
3آدم احمق حتی در راه رفتن هم حماقت خود را به هر کس نشان می دهد.
4Si l'esprit de celui qui domine s'élève contre toi, ne quitte point ta place; car le calme prévient de grands péchés.
4وقتی آمر تان بالای شما قهر می شود، وظیفۀ خود را ترک نکنید. اگر در برابر خشم او آرام و خونسرد بمانید، بسیاری از مشکلات حل می شوند.
5Il est un mal que j'ai vu sous le soleil, comme une erreur provenant de celui qui gouverne:
5یک بدی دیگر را هم در این جهان دیدم که بخاطر خطای حاکمان به وجود می آید.
6la folie occupe des postes très élevés, et des riches sont assis dans l'abaissement.
6به اشخاص جاهل مقام و منصب عالی داده می شود، اما به مردم ثروتمند کسی حق و اهمیت نمی دهد.
7J'ai vu des esclaves sur des chevaux, et des princes marchant sur terre comme des esclaves.
7غلامان را دیدم که بر اسپ سوار هستند و اشخاص نجیب و بزرگ مثل غلامان پیاده می روند.
8Celui qui creuse une fosse y tombera, et celui qui renverse une muraille sera mordu par un serpent.
8کسی که چاه می کند، خودش در آن می افتد و آن که دیوار را سوراخ می کند، مار او را می گزد.
9Celui qui remue des pierres en sera blessé, et celui qui fend du bois en éprouvera du danger.
9کسی که در معدنِ سنگ کار می کند، با سنگ زخمی می شود و آن که چوب را می شکند، خطر می بیند.
10S'il a émoussé le fer, et s'il n'en a pas aiguisé le tranchant, il devra redoubler de force; mais la sagesse a l'avantage du succès.
10اگر دَم تبر تیز نباشد، قوّت بیشتر به کار دارد و شخص عاقل پیش از شروع کار دَم آن را تیز می کند.
11Si le serpent mord faute d'enchantement, il n'y a point d'avantage pour l'enchanteur.
11اگر مار پیش از آنکه افسون شود کسی را بگزد، پس دَم افسونگر فایده ای ندارد.
12Les paroles de la bouche du sage sont pleines de grâce; mais les lèvres de l'insensé causent sa perte.
12کلام شخص دانا فیض بخش است، اما سخنان آدم جاهل خودش را تباه می کند.
13Le commencement des paroles de sa bouche est folie, et la fin de son discours est une méchante folie.
13شروع کلام او حماقت است و ختم آن دیوانگی محض.
14L'insensé multiplie les paroles. L'homme ne sait point ce qui arrivera, et qui lui dira ce qui sera après lui?
14شخص احمق در مورد آینده زیاد حرف می زند، اما کسی آینده را پیشبینی کرده نمی تواند و نمی داند که چه اتفاقی رخ می دهد.
15Le travail de l'insensé le fatigue, parce qu'il ne sait pas aller à la ville.
15آدم احمق با اندکی کار آنقدر خسته می شود که نمی تواند راه خود را بسوی شهر بیابد.
16Malheur à toi, pays dont le roi est un enfant, et dont les princes mangent dès le matin!
16افسوس بحال کشوری که پادشاه آن از خود اختیاری نداشته باشد و رهبرانش سحرگاهان بخورند و بنوشند و مست شوند!
17Heureux toi, pays dont le roi est de race illustre, et dont les princes mangent au temps convenable, pour soutenir leurs forces, et non pour se livrer à la boisson!
17خوشا بحال سرزمینی که پادشاهش نجیب باشد و رهبران آن در موقع مناسب و به اندازه بخورند و بنوشند و نشئه نکنند!
18Quand les mains sont paresseuses, la charpente s'affaisse; et quand les mains sont lâches, la maison a des gouttières.
18در اثر تنبلی سقف خانه چَکک می کند و فرو می ریزد.
19On fait des repas pour se divertir, le vin rend la vie joyeuse, et l'argent répond à tout.
19جشن، خوشی می آورد و شراب سرمستی؛ پول همه احتیاجات را فراهم می سازد.به پادشاه حتی در فکر خود هم دشنام ندهید و حتی در بستر خود هم به شخص ثروتمند لعنت نکنید، زیرا ممکن است مرغ هوا یا یک پرندۀ دیگر سخنان تان را بگوش آن ها برساند.
20Ne maudis pas le roi, même dans ta pensée, et ne maudis pas le riche dans la chambre où tu couches; car l'oiseau du ciel emporterait ta voix, l'animal ailé publierait tes paroles.
20به پادشاه حتی در فکر خود هم دشنام ندهید و حتی در بستر خود هم به شخص ثروتمند لعنت نکنید، زیرا ممکن است مرغ هوا یا یک پرندۀ دیگر سخنان تان را بگوش آن ها برساند.