1તો આપણા લોકોના પૂર્વજ ઈબ્રાહિમ વિષે આપણે શું કહી શકીએ છીએ? વિશ્વાસ વિષે તેઓ શું શીખ્યા?
1Jadi', wae lau ta'ala' tapotonco-imi Abraham, ntu'a-ta owi. Beiwa ohea-na Abraham jadi' monoa' hi poncilo Alata'ala?
2જે કામો ઈબ્રાહિમે કર્યા એનાથી જ દેવે તેને ન્યાયી ઠરાવ્યો હોત તો તેને બડાશ મારવાનું બહાનું મળી જાત. પરંતુ ઈબ્રાહિમ દેવ આગળ બડાશ મારી શક્યો નહિ.
2Ane rapa' -na Abraham jadi' monoa' hi poncilo Alata'ala sabana po'ingku-na to lompe', ma'ala napomolangko nono-na. Aga uma-hawo ria huraa-na Abraham mpomolangko nono-na hi nyanyoa Alata'ala.
3ધર્મશાસ્ત્ર કહે છે: “ઈબ્રાહિમ દેવમાં માનતો હતો. અને દેવે તેના વિશ્વાસનો સ્વીકાર કર્યો. તે વિશ્વાસે ઈબ્રાહિમને દેવ સાથે ન્યાયી ઠરાવ્યો.”
3Apa' ria te'uki' hi Buku Tomoroli' to mpotompo'wiwi Abraham hewa toi: "Abraham mpopangala' Alata'ala, pai' ngkai pepangala' -na toe Alata'ala mpo'uli' kamonoa' -na hi poncilo-na."
4જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ કામ કરે છે, ત્યારે એને આપવામાં આવતો પગાર બક્ષિસ તરીકે અપાતો નથી. તે જે પગાર મળે છે તે તેનાં કામની કમાણી છે.
4Ane rapa' -na tauna to mobago ngkoni' gaji', bate ma'ala-i mpesingarai' gaji' -na. Gaji' -na toe bela pewai' mara, bate anu-na mpu'u-mi-hawo.
5પરંતુ મનુષ્ય એવું કોઈ પણ કામ કરી શકતો નથી કે જે તેને દેવ સાથે ન્યાયી ઠરાવી શકે. તેથી તે માણસે દેવમાં વિશ્વાસ રાખવોજ જોઈએ. પછી જ દેવ તે વ્યક્તિના વિશ્વાસનો સ્વીકાર કરે છે અને તે વિશ્વાસ તેને દેવ સાથે ન્યાયી ઠરાવે છે. દેવ એક છે જે અધર્મીને પણ ન્યાયી બનાવે છે.
5Tapi' posidaia' -ta hante Alata'ala uma hewa tetu. Apa' uma-hawo ngkai po'ingku-ta pai' alaa-na natarima-ta Alata'ala. Ane mepangala' -ta hi Alata'ala, nau' masala' -ta, na'uli' kamonoa' -ta hi poncilo-na ngkai pepangala' -ta hi Hi'a.
6દાઉદે આ જ વાત કહી છે. દાઉદે કહ્યું છે કે કોઈ વ્યક્તિએ કેવાં કેવાં કામો કર્યા છે એ જોયા વગર દેવ જ્યારે તેને એક સારા માણસ તરીકે સ્વીકારી લે છે.
6Tudui' toi hibalia hante lolita Magau' Daud owi. Apa' Daud mpo'uli' kamarasi' -ra tauna to natarima Alata'ala hewa tauna to monoa', aga bela ngkai po'ingku-ra.
7તેને ધન્ય છે. “જ્યારે લોકોના અપરાધો માફ કરાય છે, અને જેઓનાં પાપો ઢંકાઈ જાય છે, તેઓને ધન્ય છે!
7Na'uli' hewa toi: Marasi' tauna to te'ampungi sala' -ra, pai' to tetawuhi-mi jeko' -ra.
8અને જ્યારે પ્રભુ કોઈ વ્યક્તિને લેખે પાપ નહિ ગણીને સ્વીકારી લે છે ત્યારે, તે માણસને ધન્ય છે!” ગીતશાસ્ત્ર 32:1-2
8Marasi' mpu'u-ra, apa' Pue' Ala uma-pi mpotuntu' jeko' -ra."
9તો શું જે યહૂદિઓએ સુન્નત કરાવી છે તેઓને જ આ આનંદની અનુભૂતિ થાય છે? કે પછી, જેમણે સુન્નત કરાવી નથી એમને પણ એવો આનંદ પ્રાપ્ત થશે? એટલા માટે મેં અગાઉથી કહ્યું છે કે દેવે ઈબ્રાહિમના વિશ્વાસને સ્વીકાર્યો અને તે વિશ્વાસે જ તેને દેવ પ્રાપ્તિ માટે ન્યાયી ઠરાવ્યો.
9Rasi' to na'uli' Daud toe we'i, uma muntu' hi tauna to ratini' ntuku' atura agama Yahudi, tapi' hi tauna to uma ratini' wo'o. Apa' hewa to oti-mi ku'uli' we'i, Alata'ala mpo'uli' kamonoa' -na Abraham ngkai pepangala' -na-wadi.
10તો આ કેવી રીતે થયું? ઈબ્રાહિમે તેની સુન્નત કરાવી તે પહેલા કે ત્યાર પછી દેવે તેનો સ્વીકાર કર્યો? તેની સુન્નત પહેલા જ દેવે તેને સ્વીકારી લીધો હતો.
10Ha nto'uma-i Abraham jadi' monoa' hi poncilo Alata'ala? Ka'oti-na ratini' ba kako'ia-na ratini' -di? Ane tabasa tutura-na, monoto-mi tahilo: Abraham jadi' monoa' hi poncilo Alata'ala kako'ia-na ratini'.
11ઈબ્રાહિમ જ્યારે સુન્નત વગરનો હતો ત્યારે તે વિશ્વાસના માર્ગે દેવ સાથે ન્યાયી થયો હતો. તે સાબિત કરવા માટે પાછળથી તેણે સુન્નત કરાવી. આ રીતે ઈબ્રાહિમ જે બધા લોકોએ સુન્નત નથી કરાવી તેના પૂર્વજ છે તેથી દેવે આ લોકોને દેવ સાથે ન્યાયી હોવાની માન્યતા આપી છે.
11Ratini' ngkabokoa' -i-damo-hawo, pai' karatini' -na toe jadi' tanda kamonoa' -na hi poncilo Alata'ala. Jadi', monoto-mi tahilo: Abraham jadi' monoa' hi poncilo Alata'ala ngkai pepangala' -na kako'ia-na ratini'. Toe pai' ma'ala-mi ta'uli', Abraham toe tapotuama omea. Abraham rapotuama tauna to bela-ra to Yahudi to mepangala' hi Yesus, apa' nau' uma-ra ratini' ntuku' Atura Pue', bate jadi' monoa' -ramo hi poncilo Alata'ala sabana pepangala' -ra, hibalia hante Abraham.
12જે લોકોની સુન્નત કરવામાં આવી છે તેમનો પૂર્વજ પણ ઈબ્રાહિમ જ છે. માત્ર તેઓની સુન્નતને કારણે ઈબ્રાહિમને પિતાનું સ્થાન મળ્યું નથી. આપણા પૂર્વજ ઈબ્રાહિમ સુન્નત પહેલા જે વિશ્વાસ ઘરાવતો હતો, એવું વિશ્વાસભર્યુ જીવન જો તેઓ જીવે તો જ ઈબ્રાહિમ તેમનો પિતા ગણાય.
12Wae wo'o Abraham rapotuama to Yahudi, apa' hi'a to rapotonco hawe'ea to Yahudi to ratini' pai' to mepangala' hi Alata'ala hibalia hante Abraham kako'ia-na ratini'.
13ઈબ્રાહિમ અને તેના વંશજોને નિયમના પાલનથી નહિ પણ વિશ્વાસથી દેવ સાથે ન્યાયી ઠરાવ્યા હતા. તેથી દેવનું વચન મળ્યું કે આખી દુનિયાની સમૃદ્ધિ અને સુખ તેને વારસામાં મળે.
13Owi Alata'ala mojanci hi Abraham pai' hi muli-na kanawai' -ra mpai' dunia'. Patuju-na Alata'ala bona Abraham pai' muli-na mporata napa to najanci toe apa' mepangala' -ra, pai' ngkai pepangala' -ra toe hira' jadi' monoa' hi poncilo-na. Bela tauna to mpotuku' Atura Pue' to mporata napa to najanci Alata'ala.
14દેવના વચન પ્રમાણે ધર્મશાસ્ત્રને અનુસરવાથી જ જો લોકોને બધું વારસામાં મળી જતું હોય, તો પછી વિશ્વાસનું કોઈ મૂલ્ય નથી. અને એ રીતે ઈબ્રાહિમને મળેલું વચન પણ નિરર્થક છે.
14Apa' ane rapa' -na tauna to mpotuku' Atura Pue' mporata janci-na, batua-na pepangala' -ta hi Alata'ala uma ntoto ria tuju-na, pai' janci Alata'ala uma mpai' madupa'.
15શા માટે? કેમ કે નિયમનું લક્ષણ એ છે કે જ્યારે તેનું પાલન કરવામાં આવતું નથી, ત્યારે દેવનો કોપ ઉતરે છે. પરંતુ જો નિયમનું અસ્તિત્વ જ ન હોય તો, તેનું ઉલ્લંઘન કરવાનો પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થતો જ નથી.
15Apa' roe Alata'ala lau-di to tarata ngkai Atura Pue', apa' mpotiboki-ta Atura-na toe. Ane ke Alata'ala uma mpowai' -ta Atura-na, ke uma-ta masala' mpotiboki Atura-na toe.
16આમ લોકો દેવનું વચન વિશ્વાસ દ્વારા મેળવે છે. દેવે વિશ્વાસનો માર્ગ સૂચવ્યો છે, તેથી તે સઘળાંને વિનામૂલ્યે ભેટ તરીકે આપી શકાય. તેથી ઈબ્રાહિમના બધા વંશજોને દેવનું વચન વિનામૂલ્ય ભેટ છે. તે એમ નથી કે દેવની કૃપા માત્ર નિયમ પ્રમાણે જીવનારા માટે જ છે. કોઈ પણ માણસ કે જે ઈબ્રાહિમના જેમ વિશ્વાસથી જીવે છે તેને પણ વચન મળી શકે છે. ઈબ્રાહિમ આપણા સૌને પૂર્વજ છે.
16Jadi', Alata'ala mpo'uli' kamonoa' -ta hi poncilo-na muntu' ngkai pepangala' -ta, bona napa to najanci Alata'ala toe tatarima hewa pewai' mara, bona hawe'ea muli Abraham bate mporata napa to najanci Alata'ala. Janci Alata'ala toe, uma muntu' bagia to Yahudi to mpo'inca Atura Pue'. Janci Alata'ala toe, bate bagia hema-hema to mepangala' hi Alata'ala hewa Abraham. Apa' Abraham jadi' tuama-ta omea.
17શાસ્ત્રોમાં લખેલું છે એ પ્રમાણે; “મેં તને અનેક પ્રજાઓનો પિતા બનાવ્યો છે.” દેવની સાક્ષીએ આ વાત સત્ય છે. ઈબ્રાહિમે દેવ પર વિશ્વાસ કર્યો તે દેવ કે જે મૂએલાઓને સજીવન કરે છે, અને જે વસ્તુઓ કે ઘટનાઓ હજી સુધી બની નથી તેને પ્રગટ કરનાર છે.
17Ria lolita Alata'ala hi Abraham to mpo'uli' hewa toi: "Kupajadi' -moko tuama wori' tauna hi humalili' dunia'." Hi poncilo Alata'ala, Abraham jadi' tuama-ta omea, apa' mepangala' -i hi Alata'ala to mpotuwu' nculii' tomate, mepangala' -i hi Alata'ala to mpohowa' lolita-na mpokahangai' napa to ko'ia ria, alaa-na ria mpu'u-mi.
18ઈબ્રાહિમને ત્યાં બાળકો થાય એવી કોઈ આશા ન હતી. પરંતુ ઈબ્રાહિમને દેવમાં વિશ્વાસ હતો, અને આશા સેવવાનું તેણે ચાલુ રાખ્યું. તેથી જ તો ઘણી પ્રજાઓનો તે પૂર્વજ થયો. દેવે તેને કહ્યું હતું, “તને ઘણાં વંશજો મળશે.”
18Nau' uma-pi ria poncarumakaa-na Abraham mo'anai', bate mepangala' pai' ncarumaka Alata'ala oa' -i. Napangala' janci-na Alata'ala to mpo'uli': kahi'a-na mpai' jadi' tuama wori' tauna hi humalili' dunia'. Apa' kako'ia-na Abraham mo'anai', Alata'ala mpo'uli' -ki hewa toi: "Muli-nu mpai' hewa betue' hi langi' kawori' -ra."
19ઈબ્રાહિમ જ્યારે લગભગ સો વર્ષનો થયો, ત્યારે તે બાળકોના પિતા બનવાની ઉંમર વિતાવી ચૂક્યો હતો. વળી, તેણે આ જાણ્યું કે સારા ને બાળકો થાય એવી કોઈ શક્યતા ન હતી. તે પોતાના દૃઢ વિશ્વાસમાંથી જરા પણ ડગ્યો નહિ.
19Hiaa' nto'u toe, umuru-na Abraham mohu' ha'atu mpae-mi, woto-na hewa to mate-mi, apa' tu'a-imi. Wae wo'o Sara tobine-na, woto-na hewa to mate wo'o-hawo apa' lalo-i. Na'inca moto hawe'ea toe. Aga nau' wae, uma mere' pepangala' -na.
20દેવનું વચન ધ્યાનમાં રાખીને તેણે અવિશ્વાસથી સંદેહ આણ્યો નહિ પણ દેવનો મહિમા કર્યો અને ધીમે ધીમે તેનો વિશ્વાસ દૃઢ બનતો ગયો. તેણે હંમેશા દેવની સ્તુતિ કરી.
20Uma morara' nono-na hi pojanci Alata'ala. Bate mepangala' oa' -i, pai' pepangala' -na toe mporohoi nono-na. Toe pai' Abraham mpo'uli' tarima kasi ami' -mi hi Alata'ala,
21ઈબ્રાહિમને મનમાં ખાતરી હતી જ કે દેવે જે વચન આપ્યું છે તે પરિપૂર્ણ કરવા દેવ સંપૂર્ણપણે સમર્થ છે.
21apa' naparasaya kamobaraka' -na Alata'ala mpopadupa' janci-na.
22તો આમ, “દેવે ઈબ્રાહિમના વિશ્વાસનો સ્વીકાર કર્યો અને એ વિશ્વાસે જ ઈબ્રાહિમને દેવ સાથે ન્યાયી બનાવ્યો.”
22Ngkai pepangala' -na toe-mi, pai' ria to te'uki' hi Buku Tomoroli' owi to mpo'uli': "Alata'ala mpo'uli' kamonoa' -na Abraham hi poncilo-na."
23“તેને ન્યાયી ગણવામાં આવ્યો.” એ શબ્દો માત્ર ઈબ્રાહિમ માટે જ લખવામાં આવ્યા ન હતા.
23To te'uki' toe uma muntu' bagia-na Abraham-wadi.
24પણ આપણા પ્રભુ ઈસુને મરણમાંથી સજીવન કરનાર દેવ પર જેઓ વિશ્વાસ કરે છે તેઓને માટે પણ એ જ શબ્દો લખેલા છે. અને આપણે તે દેવમાં વિશ્વાસ કરીએ છીએ.
24To te'uki' toe bate bagia-ta omea. Kita' toi, natarima wo'o-tamo-tawo Alata'ala, na'uli' kamonoa' -ta hi poncilo-na, apa' mepangala' -ta hi Alata'ala to mpopotuwu' nculii' Pue' -ta, Pue' Yesus.
25આપણા પાપોને લીધે ઈસુને મરણને સ્વાધીન કરવામાં આવ્યો, અને આપણે દેવની સાથે ન્યાયી થઈએ તે માટે તેને મૃત્યુમાંથી ઊઠાડવામાં આવ્યો.
25Yesus toe mpewai' woto-na rapatehi bona mpotolo' sala' -ta. Pai' oti toe Alata'ala mpotuwu' nculii' -i bona kita' jadi' monoa' hi poncilo-na.