1משלי שלמה בן דוד מלך ישראל׃
1گفتار حکیمانه سلیمان ـ پسر داود، پادشاه بنی اسرائیل.
2לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה׃
2این گفتار حکیمانه به شما کمک می کند تا حکمت و نصیحت خوب را تشخیص بدهید و گفتار عاقلانه را بفهمید.
3לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומישרים׃
3به شما یاد می دهد که چطور عاقلانه و با عدالت و انصاف و امانت زندگی کنید.
4לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה׃
4این گفتار حکیمانه به اشخاص بی تجربه حکمت می آموزد و جوانان را به افرادی لایق و کاردان تبدیل می کند.
5ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה׃
5این گفتار حکیمانه، حتی حکمت دانشمندان را زیادتر کرده و افراد تحصیل کرده را راهنمایی می کند تا بتوانند معنی گفتار حکما و مسائل مشکل دانشمندان را درک نمایند.
6להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם׃
6ترس خداوند، ابتدای حکمت است، اما مردم نادان ارزش حکمت و ادب را نمی دانند.
7יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו׃
7ای پسر من، نصیحت پدر خود را بشنو و تعلیمات مادرت را فراموش مکن.
8שמע בני מוסר אביך ואל תטש תורת אמך׃
8تعلیمات آن ها مانند تاج عزت و جلال بر سر تو و گردنبند زیبایی و افتخار بر گردنت خواهند بود.
9כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתיך׃
9فرزندم، وقتی گناهکاران کوشش می کنند تو را فریب دهند، تسلیم نشو.
10בני אם יפתוך חטאים אל תבא׃
10اگر بگویند: «بیا با هم متحد شویم تا یک نفر را بکشیم و کمین کنیم تا خون بی گناهان را بریزیم،
11אם יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם׃
11بیا تا مثل قبر آن ها را زنده زنده قورت کنیم و مانند مرگ بر سر آن ها نازل شویم،
12נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור׃
12هرگونه اموال گرانبها به دست می آوریم و خانه های خود را از اموال دزدی پُر می کنیم.
13כל הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל׃
13بیا باهم همدست شویم تا هرچه بدزدیم با هم تقسیم کنیم.»
14גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו׃
14فرزندم، با آن ها در یک راه مرو و از آن مردم دوری کن.
15בני אל תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם׃
15چونکه پای آن ها به خاطر شرارت می دود و برای ریختن خون شتاب می کند.
16כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך דם׃
16انداختن دام در مقابل چشمان یک پرنده کار بیهوده ای است.
17כי חנם מזרה הרשת בעיני כל בעל כנף׃
17اما این قبیل افراد، برای خود دام می نشانند، دامی که خودشان در آن هلاک خواهند شد.
18והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם׃
18دزدی، عاقبت باعث هلاکت دزد می شود. سرنوشت کسانی که با قتل و غارت زندگی می کنند، هلاکت و نابودی است.
19כן ארחות כל בצע בצע את נפש בעליו יקח׃
19حکمت در کوچه ها و در جاده ها با آواز بلند همه را صدا می زند.
20חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה׃
20در دروازۀ شهرها و هر جائی که مردم دور هم جمع می شوند، فریاد می کند:
21בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר אמריה תאמר׃
21«ای مردم نادان، تا کی می خواهید احمق باشید؟ تا به کی می خواهید از مسخره کردن دانش لذت ببرید؟ تا به کی مردم احمق از حکمت نفرت می کنند؟
22עד מתי פתים תאהבו פתי ולצים לצון חמדו להם וכסילים ישנאו דעת׃
22وقتی شما را صدا می کنم گوش بدهید. پندهای خوبی می دهم و آنچه می دانم به شما می آموزم.
23תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם׃
23چندین بار من شما را صدا کردم، نیامدید. دستهای خود را به طرف شما دراز کردم، پروا نکردید.
24יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב׃
24نصایح مرا نپذیرفتید و نخواستید که شما را اصلاح کنم.
25ותפרעו כל עצתי ותוכחתי לא אביתם׃
25پس، وقتی گرفتار شوید، به شما می خندم و هنگامی که دچار ترس و وحشت شوید، شما را مسخره می کنم.
26גם אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם׃
26وقتی ترس مثل طوفان به شما حمله کند و مصیبت مانند گردباد، دور شما را بگیرد، وقتی که به تنگدستی و پریشانی دچار شوید.
27בבא כשאוה פחדכם ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה׃
27آن وقت مرا صدا خواهید کرد ولی جواب نخواهم داد. همه جا به دنبال من خواهید گشت، ولی مرا نخواهید یافت،
28אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני׃
28زیرا شما هرگز به حکمت توجه نکردید و از خداوند اطاعت ننمودید.
29תחת כי שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו׃
29هیچ وقت با من مشورت نکردید و به نصیحت های من توجه ننمودید.
30לא אבו לעצתי נאצו כל תוכחתי׃
30بنابراین، آنچه کاشته اید درو خواهید کرد و اعمال شما، شما را گرفتار می سازد.
31ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו׃
31مردم نادان که حکمت را قبول نمی کنند، نابود می شوند و بی توجهی آن ها، خود شان را هلاک خواهد کرد.اما کسانی که به من گوش بدهند در آرامش زندگی خواهند کرد و از هیچ چیزی نخواهند ترسید.»
32כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם׃
32اما کسانی که به من گوش بدهند در آرامش زندگی خواهند کرد و از هیچ چیزی نخواهند ترسید.»
33ושמע לי ישכן בטח ושאנן מפחד רעה׃