1ויהי כראותו את המון העם ויעל ההרה וישב שם ויגשו אליו תלמידיו׃
1Zvino wakati achiona zvaunga, akakwira mugomo, zvino wakati agara pasi vadzidzi vake vakauya kwaari;
2ויפתח את פיהו וילמד אותם לאמר׃
2akashamisa muromo wake, akavadzidzisa achiti:
3אשרי עניי רוח כי להם מלכות השמים׃
3Vakaropafadzwa varombo pamweya; nekuti ushe hwekumatenga ndehwavo.
4אשרי האבלים כי הם ינחמו׃
4Vakaropafadzwa vanochema; nekuti ivo vachanyaradzwa.
5אשרי הענוים כי המה יירשו הארץ׃
5Vakaropafadzwa vanyoro; nekuti ivo vachagara nhaka yenyika.
6אשרי הרעבים והצמאים לצדקה כי הם ישבעו׃
6Vakaropafadzwa vane nzara nenyota yekururama; nekuti ivo vachagutiswa.
7אשרי הרחמנים כי הם ירחמו׃
7Vakaropafadzwa vane tsitsi; nekuti vachapiwa tsitsi.
8אשרי ברי לבב כי הם יחזו את האלהים׃
8Vakaropafadzwa vakachena pamoyo; nekuti ivo vachaona Mwari.
9אשרי רדפי שלום כי בני אלהים יקראו׃
9Vakaropafadzwa vanoyananisa; nekuti ivo vachanzi vana vaMwari.
10אשרי הנרדפים על דבר הצדקה כי להם מלכות השמים׃
10Vakaropafadzwa vanoshushwa nekuda kwekururama; nekuti ushe hwekumatenga ndehwavo.
11אשריכם אם יחרפו וירדפו אתכם וידברו בשקר עליכם כל רע בעבורי׃
11Makaropafadzwa imwi, kana vachikunyombai, vachikushushai, vachikutaurirai zvakaipa zvose vachireva nhema nekuda kwangu.
12שמחו וגילו כי שכרכם רב בשמים כי כן רדפו את הנביאים אשר היו לפניכם׃
12Farai mupembere kwazvo, nekuti mubairo wenyu mukuru kumatenga; nekuti vakashusha saizvozvo vaporofita vakakutangirai.
13אתם מלח הארץ ואם המלח היה תפל במה ימלח הן לא יצלח עוד לכל כי אם להשליך חוצה והיה מרמס לבני אדם׃
13Imwi muri munyu wenyika; asi kana munyu warasa kuvava, ucharungwa nei? Hauchabatsiri chinhu, asi kurashirwa kunze, utsikwe-tsikwe nevanhu.
14אתם אור העולם עיר ישבת על ההר לא תוכל להסתר׃
14Imwi muri chiedza chenyika; guta rakamiswa pamusoro pegomo haringavanziki;
15גם אין מדליקים נר ושמים אותו תחת האיפה כי אם על המנורה ויאר לכל אנשי הבית׃
15uye mwenje havautungidzi vakauisa pasi pedengu, asi pachigadziko chemwenje, uvhenekere vose vari mumba.
16כן יאר אורכם לפני בני האדם למען יראו מעשיכם הטובים ושבחו את אביכים שבשמים׃
16Saizvozvo chiedza chenyu ngachivhenekere pamberi pevanhu, kuti vaone mabasa enyu akanaka, vakudze Baba venyu vari kumatenga.
17אל תחשבו כי באתי להפר את התורה או את דברי הנביאים לא באתי להפר כי אם למלאת׃
17Musafunga kuti ndauya kuzoparadza murairo kana vaporofita; handina kuuya kuzoparadza, asi kuzozadzisa.
18כי אמן אמר אני לכם עד כי יעברו השמים והארץ לא תעבר יוד אחת או קוץ אחד מן התורה עד אשר יעשה הכל׃
18Nekuti zvirokwazvo ndinoti kwamuri: Kusvikira denga nenyika zvichipfuura, vara duku rimwe kana chidodzi chimwe chemurairo hazvingatongopfuuri, kusvikira zvose zvaitika.
19לכן מי אשר יפר אחת מן המצות הקטנות האלה וכן ילמד את בני האדם קטון יקרא במלכות השמים ואשר יעשה וילמד אותן הוא גדול יקרא במלכות השמים׃
19Naizvozvo ani nani anodarika umwe wemirairo midukusa iyi, akadzidzisa vanhu saizvozvo, uchanzi mudukusa muushe hwekumatenga. Asi ani nani anoita akaidzidzisa, iye uchanzi mukuru muushe hwekumatenga;
20כי אני אמר לכם אם לא תרבה צדקתכם מצדקת הסופרים והפרושים לא תבאו אל מלכות השמים׃
20nekuti ndinoti kwamuri: Kunze kwekuti kururama kwenyu kukapfuura kwevanyori nekwevaFarisi, hamungatongopindi muushe hwekumatenga.
21שמעתם כי נאמר לקדמונים לא תרצח ואשר ירצח מחיב הוא לבית דין׃
21Makanzwa kuti zvakanzi kune vekare: Usauraya; uye ani nani anouraya uchava nemhosva yemutongo;
22אבל אני אמר לכם כל אשר יקצף על אחיו חנם מחיב הוא לבית דין ואשר יאמר אל אחיו רקא מחיב הוא לסנהדרין ואשר יאמר אתה הנבל מחיב לאש גיהנם׃
22asi ini ndinoti kwamuri: Ani nani anotsamwira umwe wake pasina chikonzero, uchava nemhosva yekutongwa; neanoti kune umwe wake: Dununu! uchava nemhosva yedare remakurukota; uye anoti: Benzi! Uchava nemhosva yegehena remoto.
23לכן אם תקריב קרבנך אל המזבח ושם תזכר כי יש לאחיך דבר עליך׃
23Naizvozvo kana uchiuyisa chipo chako kuaritari, ipapo ukarangarira kuti umwe wako une chekupikisana newe,
24עזוב תעזב שם את קרבנך לפני המזבח וקדם ללכת לכפר פני אחיך ואחרי כן בוא הקרב את קרבנך׃
24siya ipapo chipo chako pamberi pearitari, uende umbonotanga wayanana neumwe wako, ugozouya wopira chipo chako.
25מהר התרצה לאיש ריבך בעודך בדרך אתו פן יסגיר אתך איש ריבך אל השפט והשפט יסגירך לשוטר והשלכת את בית הכלא׃
25Tenderana nemudzivisi wako nekukurumidza, uchiri munzira naye, zvimwe mudzivisi angakukumikidza kumutongi, mutongi akukumikidze kumupurisa, ukakandirwa mutirongo.
26אמן אמר אני לך לא תצא משם עד אשר שלמת את הפרוטה האחרונה׃
26Zvirokwazvo ndinoti kwauri: Haungatongobudimo, kusvikira waripa kamari kekupedzisira.
27שמעתם כי נאמר לקדמונים לא תנאף׃
27Makanzwa kuti zvakanzi kune vekare: Usaita upombwe.
28אבל אני אמר לכם כל אשר יביט באשה לחמד אותה נאף נאפה בלבו׃
28Asi ini ndinoti kwamuri: Wose anotarisa mukadzi kuti amuchive, watoita upombwe naye mumoyo make.
29ואם תכשילך עין ימינך נקר אותה והשלך ממך כי טוב לך אשר יאבד אחד מאבריך מרדת כל גופך אל גיהנם׃
29Uye kana ziso rako rerudyi richikugumbusa, uridzure urashire kure newe; nekuti zviri nani kwauri kuti umwe wemitezo yako uparare, kwete kuti muviri wako wose ukandirwe mugehena.
30ואם ידך הימנית תכשילך קצץ אותה והשלך ממך כי טוב לך אשר יאבד אחד מאבריך מרדת כל גופך אל גיהנם׃
30Zvino kana ruoko rwako rwerudyi ruchikugumbusa, urugure urashire kure newe; nekuti zviri nani kwauri kuti umwe wemitezo yako uparare, kwete kuti muviri wako wose ukandirwe mugehena.
31ונאמר איש אשר ישלח את אשתו ונתן לה ספר כריתות׃
31Zvakanzi zvekare: Ani nani anoramba mukadzi wake, ngaamupe rugwaro rwekurambana;
32אבל אני אמר לכם המשלח את אשתו בלתי על דבר זנות עשה אתה נאפת והלקח את הגרושה לו לאשה נאף הוא׃
32asi ini ndinoti kwamuri: Ani nani anoramba mukadzi wake, kunze kwemhosva yeupombwe, anomuitisa upombwe; uye ani nani anowana wakarambwa anoita upombwe.
33עוד שמעתם כי נאמר לקדמונים לא תשבע לשקר ושלם ליהוה שבעותיך׃
33Zvekare makanzwa kuti zvakanzi kune vekare: Usapika nhema, asi uripire Ishe mhiko dzako.
34אבל אני אמר לכם לא תשבעו כל שבועה לא בשמים כי כסא אלהים המה׃
34Asi ini ndinoti kwamuri: Musatongopika; kana nedenga, nekuti chigaro chaMwari cheushe;
35ולא בארץ כי הדום רגליו היא ולא בירושלים כי היא קרית מלך רב׃
35kana nenyika, nekuti chitsiko chetsoka dzake; kana neJerusarema, nekuti iguta raMambo mukuru;
36]73-63[ אף בראשך אל תשבע כי אין ביכלתך להפך שער אחד ללבן או לשחר אך יהי דברין הן הן לא לא והיותר מאלה מן הרע הוא׃
36uye usapika nemusoro wako, nekuti haugoni kuita ruvhudzi rumwe ruchena kana rutema.
37]73-63[׃
37Asi shoko renyu ngarive: Hongu, hongu; kwete, kwete; asi chinopfuura izvi chinobva kune wakaipa.
38שמעתם כי נאמר עין תחת עין שן תחת שן׃
38Makanzwa kuti zvakanzi: Ziso neziso, uye zino nezino.
39אבל אני אמר לכם אל תתקוממו לרע אך המכה אותך על הלפי הימנית הטה לו גם את האחרת׃
39Asi ini ndinoti kwamuri: Musapikisa wakaipa; asi ani nani anokurova padama rako rerudyi, umutendeusire rimwewo.
40ואשר יחפץ לריב עמך ולקחת את כתנתך תן לו גם את חמעיל׃
40Neanoda kukusungisa, nekutora shati yako, umutendere nguvo yakowo.
41והאנס אותך ללכת עמו דרך מיל לך אתו שנים׃
41Ani nani anokumanikidza kuenda maira imwe uende naye mbiri.
42השאל מאתך תן לו והבא ללות ממך אל תשב פניו׃
42Ipa anokumbira kwauri, usafuratira anoda kukwereta kwauri.
43שמעתם כי נאמר ואהבת לרעך ושנאת את איבך׃
43Makanzwa kuti zvakanzi: Ude umwe wako, uvenge muvengi wako.
44אבל אני אמר לכם אהבו את איביכם ברכו את מקקליכם היטיבו לשנאיכם והתפללו בעד מכאיביכם ורדפיכם׃
44Asi ini ndinoti kwamuri: Idai vavengi venyu, ropafadzai vanokutukai, batai zvakanaka vanokuvengai, munyengeterere vanokubatai zvakaipa vachikushushai.
45למען תהיו בנים לאביכם שבשמים אשר הוא מזריח שמשו לרעים ולטובים וממטיר על הצדיקים וגם על הרשעים׃
45Kuti muve vana vaBaba venyu vari kumatenga, nekuti vanobudisira zuva ravo kune vakaipa nevakanaka, nemvura vanoinaisira vakarurama nevasakarurama.
46כי אם תאהבו את אהביכם מה הוא שכרכם הלא גם המכסים יעשו זאת׃
46Nekuti kana muchida vanokudai, mune mubairo wei? Ko, vateresiwo havaiti izvozvo here?
47ואם תשאלו לשלום אחיכם בלבד מה יתרון לכם הלא גם המכסים יעשו זאת׃
47Kana muchikwazisa vamwe venyu chete, munoita zvikuru kupfuura vamwe nei? Ko, vateresiwo havaiti saizvozvo here?
48לכן היו שלמים כאשר אביכם שבשמים שלם הוא׃
48Naizvozvo imwi muve vakakwana, saBaba venyu vari kumatenga vakakwana.