1Pagi-pagi sekali, semua imam kepala dan pemimpin Yahudi membuat keputusan untuk membunuh Yesus.
1Ug sa pagbanagbanag sa kabuntagon, ang tanang mga punoan sa mga sacerdote ug ang mga anciano sa lungsod nanagsabut batok kang Jesus, aron sa pagpatay kaniya.
2Mereka membelenggu Dia, dan membawa Dia, lalu menyerahkan-Nya kepada Pilatus, gubernur pemerintahan Roma.
2Ug sa ilang gigapus siya, ilang gidala siya ug gitugyan kang Poncio Pilato nga gobernador.
3Ketika Yudas si pengkhianat itu melihat bahwa Yesus sudah dijatuhi hukuman, ia menyesal. Lalu ia mengembalikan ketiga puluh uang perak itu kepada imam-imam kepala dan pemimpin-pemimpin Yahudi.
3Unya si Judas, ang nagtugyan kaniya, sa pagkakita niya nga gihukman si Jesus sa silot, nagbasul siya, ug giuli niya ang katloan ka book salapi sa mga punoan sa mga sacerdote ug sa mga anciano,
4Ia berkata, "Saya sudah berdosa mengkhianati orang yang tidak bersalah, sampai Ia dihukum mati!" Tetapi mereka menjawab, "Peduli apa kami? Itu urusanmu!"
4Nga nagaingon: Nakasala ako sa pagtugyan ko sa dugo nga walay sala. Apan sila nag-ingon: Unsa may amo? ikaw ang mahibalo.
5Yudas melempar uang itu ke dalam Rumah Tuhan, lalu pergi dan menggantung diri.
5Ug sa gisalibay niya ang mga salapi sa templo, mipahawa siya; ug milakaw, ug nagbitay sa iyang kaugalingon.
6Imam-imam kepala memungut uang itu dan berkata, "Uang ini uang darah. Menurut hukum agama, uang ini tidak boleh dimasukkan ke dalam tempat persembahan di Rumah Tuhan."
6Ug sa gikuha sa mga punoan sa mga sacerdote ang mga salapi, nag-ingon: Supak sa balaod nga igaipon kini sa bahandi sa mga halad, kay bili sa dugo.
7Lalu sesudah mereka sepakat, mereka memakai uang itu untuk membeli tanah yang disebut Tanah Tukang Periuk. Tanah itu dipakai untuk kuburan orang-orang asing.
7Apan sa nagakasabut sila gipalit nila ang yuta sa magkokolon aron pagalubngan sa mga dumuloong.
8Itulah sebabnya sampai hari ini tanah itu dinamakan "Tanah Darah".
8Tungod niini kadtong yutaa ginganlan yuta sa dugo hangtud karong adlawa.
9Dengan itu, terjadilah apa yang dikatakan oleh Nabi Yeremia, yaitu, "Mereka menerima tiga puluh uang perak, yaitu harga yang disetujui oleh bangsa Israel sebagai bayaran untuk Dia.
9Unya natuman ang gisulti pinaagi kang Jeremias nga manalagna, nga nagaingon: Ug gikuha nila ang katloan ka salapi, ang bili niya nga ilang gipabilihan, ang gibutangan ug bili sa pipila sa mga anak ni Israel.
10Dan uang itu mereka pakai untuk membeli Tanah Tukang Periuk, seperti yang diperintahkan Tuhan kepadaku."
10Ug ilang gibayad kanila alang sa yuta sa magkokolon, ingon sa gisugo kanako sa Ginoo.
11Waktu Yesus menghadap Pilatus, gubernur negeri itu, Pilatus bertanya, "Apakah Engkau raja orang Yahudi?" "Begitulah katamu," jawab Yesus.
11Karon si Jesus nagatindog didto sa atubangan sa gobernador, ug gipangutana siya sa gobernador sa pag-ingon: Ikaw ba ang Hari sa mga Judio? Si Jesus miingon kaniya: Giingon mo.
12Tetapi waktu imam-imam kepala dan pemimpin-pemimpin Yahudi mengemukakan banyak tuduhan terhadap Yesus, Ia tidak menjawab sama sekali.
12Ug sa ginasumbong siya sa mga punoan sa mga sacerdote ug sa mga anciano, wala siya motubag.
13Sebab itu Pilatus berkata kepada-Nya, "Apakah Engkau tidak mendengar semua yang mereka tuduhkan kepada-Mu itu?"
13Unya si Pilato miingon kaniya: Wala ba ikaw makadungog sa daghang mga butang nga ginapamatud-an nila batok kanimo?
14Tetapi Yesus tidak menjawab sedikit pun sehingga gubernur itu heran sekali.
14Ug siya wala motubag kaniya bisan usa lamang ka pulong; nahibulong ug daku ang gobernador.
15Pada setiap Perayaan Paskah, gubernur biasanya melepaskan seorang tahanan menurut pilihan orang banyak.
15Karon adunay batasan ang gobernador sa pagbuhi alang sa katawohan usa ka binilanggo sa adlaw sa fiesta, kong kinsa ang buot nila nga buhian.
16Pada waktu itu ada seorang hukuman yang terkenal. Namanya Yesus Barabas.
16Ug unya may usa ka binilanggo nga bantug nga ginganlan si Barrabas.
17Jadi, waktu orang banyak sudah berkumpul, Pilatus bertanya kepada mereka, "Siapakah yang kalian mau saya lepaskan untuk kalian? Yesus Barabas atau Yesus yang disebut Kristus?"
17Busa sa diha nga nanagkatigum na sila, miingon kanila si Pilato: Kinsa ba ang buot ninyo nga pagabuhian ko kaninyo, si Barrabas ba kun si Jesus, ang ginganlan si Cristo?
18Pilatus berkata begitu sebab ia tahu, bahwa penguasa-penguasa Yahudi menyerahkan Yesus kepadanya karena mereka iri hati.
18Kay iyang hingbaloan nga tungod sa kasina ilang gitugyan siya.
19Pada waktu Pilatus sedang duduk di balai pengadilan, istrinya mengirim pesan ini kepadanya, "Janganlah engkau mencampuri perkara orang yang tidak bersalah itu, sebab oleh karena Dia, saya mendapat mimpi yang ngeri hari ini."
19Ug samtang nagalingkod siya sa lingkoranan sa hukmanan, gipasugoan siya sa iyang asawa sa pag-ingon: Dili ka maghilabut nianang matarung, kay karong adlawa daghan ang giantus ko sa damgo tungod kaniya.
20Tetapi imam-imam kepala dan pemimpin-pemimpin Yahudi terus saja menghasut orang banyak itu untuk meminta kepada Pilatus supaya Barabas dibebaskan dan Yesus dihukum mati.
20Karon, ang mga punoan sa mga sacerdote ug mga anciano nag-uloulo sa katawohan, aron pangayoon nila si Barrabas, ug pagalaglagon si Jesus.
21Lalu gubernur itu bertanya lagi kepada mereka, "Dari kedua orang itu, siapakah yang kalian mau saya bebaskan untuk kalian?" "Barabas," jawab mereka.
21Apan ang gobernador, sa mitubag kanila, miingon: Kinsa ba kanila nga duha ang buot ninyo nga ako kaninyong pagabuhian? Ug sila miingon: Si Barrabas!
22"Kalau begitu, saya harus buat apa dengan Yesus yang disebut Kristus?" tanya Pilatus kepada mereka. "Salibkan Dia!" jawab mereka semua.
22Si Pilato nag-ingon kanila: Busa, unsa ba ang pagabuhaton ko kang Jesus, nga ginganlan si Cristo? Ang tanan nagaingon kaniya: Ilansang siya sa cruz!
23"Tetapi apa kejahatan-Nya?" tanya Pilatus. Lalu mereka berteriak lebih keras lagi, "Salibkan Dia!"
23Ug ang gobernador nag-ingon: Ngano, unsa ba ang kadautan nga gibuhat niya? Apan sila nanagsinggit pa gayud pag-ayo nga nagaingon: Ilansang siya sa cruz.
24Akhirnya Pilatus menyadari bahwa ia tidak bisa berbuat apa-apa lagi dan bahwa orang-orang itu mungkin akan memberontak. Jadi ia mengambil air, lalu di hadapan orang banyak itu ia mencuci tangannya dan berkata, "Saya tidak bertanggung jawab atas kematian orang ini! Itu urusan kalian!"
24Apan sa hingkit-an ni Pilato nga wala siyay dag-anan kondili nga nagadugang hinoon ang kasaba, mikuha siya sa tubig ug nanghunaw sa iyang mga kamot sa atubangan sa katawohan, nga nagaingon: Ako walay sala sa dugo niining matarung; kamo ang mahibalo.
25Seluruh orang banyak itu menjawab, "Ya, biarlah kami dan anak-anak kami menanggung hukuman atas kematian-Nya!"
25Ug mitubag ang tanang katawohan ug miingon: Mahulog ang iyang dugo kanamo, ug sa among mga anak.
26Lalu Pilatus melepaskan Barabas untuk mereka, dan menyuruh orang mencambuk Yesus; dan menyerahkan Dia untuk disalibkan.
26Unya iyang gibuhian alang kanila si Barrabas; apan si Jesus iyang gihampak ug gitugyan aron igalansang sa cruz.
27Kemudian prajurit-prajurit Pilatus membawa Yesus masuk ke istana gubernur, dan seluruh pasukan berkumpul di sekeliling Yesus.
27Unya gidala si Jesus sa mga sundalo sa gobernador ngadto sa pretorio, ug gilikusan siya sa tibook nga pundok.
28Mereka membuka pakaian Yesus, dan mengenakan kepada-Nya jubah ungu.
28Ug gihuboan siya ug gisul-oban sa usa ka habol nga mapula.
29Mereka membuat sebuah mahkota dari ranting-ranting berduri, dan memasangnya pada kepala Yesus. Kemudian mereka menaruh sebatang tongkat pada tangan kanan-Nya, lalu berlutut di hadapan-Nya dan mengejek Dia. "Daulat Raja Orang Yahudi!" kata mereka.
29Ug nanagsalapid sila ug usa ka purongpurong nga tonokon, ug gisul-ob nila sa iyang ulo, ug usa ka bagakay sa iyang kamot nga too; ug nagluhodluhod sila sa atubangan niya, nanagyubit kaniya, nga nagaingon: Maghimaya, hari sa mga Judio!
30Mereka meludahi Dia, dan mengambil tongkat itu, lalu memukul Dia di kepala-Nya.
30Ug ilang gilud-an siya, ug gikuha nila ang bagakay ug gibunalan siya sa iyang ulo.
31Sesudah mempermainkan Dia, mereka membuka jubah ungu itu lalu mengenakan kembali pakaian-Nya sendiri. Kemudian Ia dibawa ke luar untuk disalibkan.
31Ug siya sa human nila bugalbugali, ilang gihuboan siya sa kupo, ug gisul-oban sa iyang kaugalingong mga saput, ug gidala siya aron igalansang sa cruz.
32Di tengah jalan, mereka berjumpa dengan seorang dari Kirene bernama Simon. Mereka memaksa orang itu memikul salib Yesus.
32Ug sa minggula sila sa lungsod, hingsugatan nila ang usa ka taga-Cirene, nga ginganlan si Simon, ug kini gipugos nila aron magapas-an sa cruz niya.
33Kemudian mereka sampai di suatu tempat yang bernama Golgota, yang artinya "Tempat Tengkorak".
33Ug sa ming-abut sila sa usa ka dapit nga ginganlan, Golgota, nga kong hubaron, dapit sa usa ka bagolbagol,
34Di situ mereka memberi Yesus minum anggur yang bercampur empedu. Tetapi sesudah Yesus mencicipi anggur itu, Ia tidak mau meminumnya.
34Ilang gipainum siya sa suka nga sinaktan sa apdo; ug sa hingtilawan niya wala siya mobuot pag-inum.
35Kemudian mereka menyalibkan Dia, dan membagi-bagikan pakaian-Nya dengan undian.
35Ug unya sa ilang nalansang siya sa cruz, ilang gipanagbahinbahin ang iyang mga saput, pinaagi sa rifa, aron matuman ang giingon sa mga manalagna: Ilang gipanagbahinbahin kanila ang akong mga saput, pinaagi sa rifa.
36Setelah itu mereka duduk menjaga Dia di sana.
36Ug nanglingkod sila ug nagbantay kaniya didto.
37Di atas kepala-Nya mereka memasang tulisan mengenai tuduhan terhadap-Nya, yaitu: "Inilah Yesus, Raja Orang Yahudi".
37Ug gibutang nila sa ibabaw sa iyang ulo ang ilang sumbong nga nahasulat: KINI MAO SI JESUS, ANG HARI SA MGA JUDIO.
38Bersama-sama dengan Dia mereka menyalibkan juga dua orang penyamun; seorang di sebelah kanan, seorang lagi di sebelah kiri-Nya.
38Unya gilansang nila sa cruz uban kaniya ang duha ka tulisan, ang usa sa too ug ang usa sa wala.
39Orang-orang yang lewat di situ menggeleng-gelengkan kepala, dan menghina Yesus.
39Ug ang mga nanagpanlabay didto nanagpasipala kaniya ug nagyangoyango sa ilang mga ulo.
40Mereka berkata, "Kau yang mau merobohkan Rumah Allah, dan membangunnya dalam tiga hari! Kalau Kau Anak Allah, turunlah dari salib itu, dan selamatkan diri-Mu!"
40Ug nanag-ingon: Ikaw nga magaguba sa templo, ug magapatindog kaniya sa ikatolo ka adlaw, magluwas ka sa imong kaugalingon. Kong ikaw mao ang Anak sa Dios, manaug ka sa cruz.
41Begitu juga imam-imam kepala dan guru-guru agama serta pemimpin-pemimpin Yahudi mengejek Yesus. Mereka berkata,
41Ug sa mao usab nga pagkaagi nanagbiaybiay kaniya ang mga punoan sa mga sacerdote, kauban sa mga escriba ug mga anciano, nga nagaingon:
42"Ia menyelamatkan orang lain, padahal diri-Nya sendiri Ia tidak dapat selamatkan! Kalau Dia raja Israel, baiklah Ia sekarang turun dari salib itu, baru kami mau percaya kepada-Nya.
42Sa uban nagluwas siya, sa iyang kaugalingon dili arang makaluwas. Kong siya mao ang hari sa Israel, manaug siya karon sa cruz, ug motoo kita kaniya.
43Ia percaya kepada Allah, dan berkata bahwa Ia Anak Allah. Nah, mari kita lihat apakah Allah mau menyelamatkan Dia sekarang."
43Nagasalig siya sa Dios. Luwason karon niya siya, kong iyang nahamut-an siya, kay siya nag-ingon: Ako Anak sa Dios.
44Penyamun-penyamun yang disalibkan dengan Dia itu pun malah menghina Dia juga seperti itu.
44Ug sa mao nga pagkaagi gipasipalahan usab siya sa mga tulisan nga gilansang sa cruz uban kaniya.
45Pada tengah hari, selama tiga jam, seluruh negeri itu menjadi gelap.
45Ug sukad sa ikaunom ka takna miabut ang kangitngit sa tibook nga yuta hangtud sa ikasiyam ka takna.
46Pukul tiga sore, Yesus berteriak dengan suara keras, "Eli, Eli, lama sabakhtani?" yang berarti, "Ya Allah-Ku, ya Allah-Ku, mengapakah Engkau meninggalkan Aku?"
46Ug sa haduol na ang ikasiyam ka takna, misinggit si Jesus sa usa ka makusog nga tingog nga nagaingon: Eloi, Eloi, lama sabactani? Nga kong hubaron: Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo ako?
47Beberapa orang di situ mendengar jeritan itu, dan berkata, "Ia memanggil Elia!"
47Ug ang uban sa mga nagatindog didto, sa pagkadungog nila, nanag-ingon: Kini nagatawag kang Elias.
48Seorang dari mereka cepat-cepat pergi mengambil bunga karang, dan mencelupkannya ke dalam anggur asam. Kemudian ia mencucukkannya pada ujung sebatang kayu, dan mengulurkannya ke bibir Yesus.
48Ug gilayon midalagan ang usa kanila, ug mikuha ug usa ka esponja, ug gihumod kini sa suka, ug sa gitaud sa usa ka tukon, gipainum kaniya.
49Tetapi orang-orang lain berkata, "Tunggu, mari kita lihat apakah Elia datang menyelamatkan Dia!"
49Apan ang uban nanag-ingon: Pasagdi, tan-awon ta kong moanhi ba si Elias sa pagluwas kaniya.
50Kemudian Yesus berteriak lagi dengan suara keras, lalu menghembuskan napas-Nya yang penghabisan.
50Ug si Jesus misinggit pag-usab sa makusog nga tingog ug nagtugyan sa iyang espiritu.
51Gorden yang tergantung di dalam Rumah Tuhan sobek menjadi dua dari atas sampai ke bawah. Bumi bergetar dan gunung-gunung batu terbelah.
51Ug ania karon ang tabil sa templo napikas gikan sa ibabaw hangtud sa ubos, ug ang yuta nauyog, ug nangabuak ang mga batong bantilis.
52Kuburan-kuburan terbuka, dan banyak umat Allah yang sudah meninggal dihidupkan kembali.
52Ug nangaukab ang mga lubnganan, ug daghan nga lawas sa mga balaan nga nangatulog, nangabanhaw.
53Mereka keluar dari kuburan-kuburan sesudah Yesus bangkit dari kematian, dan mereka masuk ke Yerusalem. Dan di sana banyak orang melihat mereka.
53Ug sa nanggula sa mga lubnganan, sa tapus sa iyang pagkabanhaw, nangadto sila sa ciudad nga balaan, ug nanagpakita sa daghan.
54Kepala pasukan bersama-sama dengan prajurit-prajurit yang sedang menjaga Yesus menjadi ketakutan sekali waktu melihat gempa bumi, dan semua yang terjadi itu. Mereka berkata, "Sungguh, Dia ini Anak Allah!"
54Ug ang centurion ug ang mga kauban niya didto sa pagbantay kang Jesus, sa nasud-ong nila ang linog ug ang mga butang nga nagakahatabo, nangahadlok sila pag-ayo nga nagaingon: Matuod gayud nga kini mao ang Anak sa Dios.
55Di situ ada juga banyak wanita yang sedang melihat dari jauh. Merekalah yang sudah mengikuti Yesus untuk menolong Dia sejak dari Galilea.
55Ug didto nagatan-aw sa halayo ang daghang mga babaye nga nanagsunod kang Jesus sukad sa Galilea sa pag-alagad kaniya.
56Di antaranya ialah Maria Magdalena, Maria ibu Yakobus dan Yusuf, dan ibu anak-anak Zebedeus.
56Ang uban kanila mao si Maria Magdalena ug si Maria nga inahan ni Jacobo ug ni Jose, ug ang inahan sa mga anak ni Zebedeo.
57Malam itu datanglah seorang kaya dari Arimatea, yang bernama Yusuf. Ia juga pengikut Yesus.
57Ug sa pagkahapon, miabut ang usa ka tawong dato nga gikan sa Arimatea, nga ginganlan si Jose, tinon-an usab ni Jesus.
58Ia pergi kepada Pilatus, dan minta jenazah Yesus. Lalu Pilatus memerintahkan supaya jenazah Yesus diberikan kepadanya.
58Kini miadto kang Pilato ug gipangayo niya ang lawas ni Jesus. Unya si Pilato nagsugo nga ihatag kaniya ang lawas.
59Maka Yusuf mengambil jenazah itu, dan membungkusnya dengan kain kapan dari linen yang baru.
59Ug sa gikuha ni Jose ang lawas, giputos niya sa usa ka mahinlo nga panaptong lino.
60Lalu ia meletakkan jenazah Yesus di dalam kuburan kepunyaannya sendiri yang dibuat di dalam sebuah bukit batu. Sesudah itu ia menggulingkan sebuah batu besar menutupi pintu kubur itu, lalu pergi.
60Ug gibutang niya sa kaugalingon niyang lubnganan nga bag-o, nga kinalot niya sa bato nga bantilis. Ug gipaligid niya ang usa ka dakung bato paingon sa pultahan sa lubnganan ug milakaw siya.
61Maria Magdalena dan Maria yang lain tinggal duduk di situ menghadapi kuburan itu.
61Ug didto si Maria Magdalena ug ang usa ka Maria nanaglingkod sa atbang sa lubnganan.
62Keesokan harinya, pada hari Sabat, imam-imam kepala dan orang-orang Farisi pergi bersama-sama menghadap Pilatus
62Karon, sa pagkaugma nga mao ang adlaw nga sunod sa adlaw sa pangandam, ang mga punoan sa mga sacerdote, ug ang mga Fariseo nanagtingub ngadto kang Pilato,
63dan berkata, "Tuan, kami ingat waktu penipu itu masih hidup, Ia pernah berkata, 'Sesudah tiga hari Aku akan bangkit.'
63Sa pag-ingon: Ginoo, nahinumdum kami nga kadtong malimbongon sa buhi pa, nag-ingon: Sa human sa tolo ka adlaw mabanhaw ako.
64Karena itu, suruhlah orang menjaga kuburan itu baik-baik sampai hari yang ketiga, supaya pengikut-pengikut-Nya tidak dapat mencuri mayat-Nya lalu berkata kepada orang-orang bahwa Ia sudah dibangkitkan dari kematian. Dan penipuan yang terakhir ini akan lebih buruk daripada yang pertama."
64Busa, magsugo ka nga lig-onon ang lubnganan hangtud sa ikatolo ka adlaw, tingali kong moanhi ang iyang mga tinon-an sa kagabhion ug ilang pagakawaton siya ug manag-ingon sila sa lungsod: Nabanhaw siya gikan sa mga minatay, ug ang naulahi nga kasaypanan magalabi pa kadautan kay sa nahauna.
65"Kalian punya tentara pengawal," kata Pilatus kepada mereka, "pergilah menjaga kuburan itu seketat mungkin."
65Si Pilato miingon kanila: Anaay mga bantay; adtoa ninyo, lig-ona pag-ayo kutob sa inyong mahimo.
66Lalu mereka pergi ke kuburan, menyegel batu penutupnya dan menempatkan penjagaan di depannya, supaya tidak ada yang mengganggu kuburan itu.
66Mao nga giadto nila, ug gilig-on pag-ayo ang lubnganan, nga gipatikan ang bato, ang mga bantay uban kanila.