1Nyanyian pengajaran Asaf. Dengarlah ajaranku, hai bangsaku, perhatikanlah kata-kataku.
1Patalinghugi, Oh akong katawohan, ang akong Kasugoan: Ikiling ninyo ang inyong mga igdulungog sa mga pulong sa akong baba.
2Aku mau mengucapkan pepatah dan perumpamaan, dan menerangkan teka-teki zaman dahulu,
2Pagabukhon ko ang akong baba sa usa ka sambingay; Magasulti ako ug mga butang nga tinipigan sa kakaraanan,
3hal-hal yang kami dengar dan kami terima, yang dikisahkan oleh nenek moyang kami.
3Nga among nabati ug hingbaloan, Ug gisugilon kanamo sa among mga amahan.
4Kami tak mau merahasiakannya terhadap anak-anak kami; kami mau mewartakan kepada angkatan yang kemudian tentang kuasa TUHAN dan karya-karya-Nya yang besar, serta perbuatan-perbuatan-Nya yang ajaib.
4Dili kami magatago kanila gikan sa ilang mga anak, Sa pagsugilon sa kaliwatan nga umalabut sa mga pagdayeg ni Jehova, Ug sa iyang kusog, ug sa iyang katingalahang mga buhat nga iyang gihimo.
5Kepada bangsa Israel Ia memberi hukum-Nya, dan kepada keturunan Yakub perintah-Nya. Ia menyuruh nenek moyang kita mengajarkannya kepada anak-anak mereka,
5Kay siya nagtukod ug usa ka pagpamatuod kang Jacob, Ug nagbutang ug usa ka Kasugoan sa Israel. Nga gisugo niya ang among mga Amahan, Nga sila igapahibalo nila sa ilang mga anak;
6supaya angkatan berikut mengenal-Nya, lalu meneruskannya kepada anak-anak mereka.
6Aron ang kaliwatan nga umalabut mahibalo kanila , bisan ang mga anak nga mangatawo pa; Nga mobangon ug magasugilon niini sa ilang mga anak,
7Dengan demikian mereka juga akan menaruh harapannya kepada Allah, dan tidak melupakan perbuatan-Nya, tetapi selalu taat pada perintah-Nya,
7Aron nga ibutang nila ang ilang paglaum sa Dios. Ug dili mahakalimot sa mga buhat sa Dios, Kondili magabantay sa iyang mga sugo,
8supaya mereka tidak seperti nenek moyang mereka yang suka memberontak dan mendurhaka; angkatan yang goyah imannya, dan tidak setia kepada Allah.
8Ug dili unta sila mahisama sa ilang mga amahan, Usa ka malalison ug masukihon nga kaliwatan; Usa ka kaliwatan nga wala magtulid sa ilang kasingkasing, Ug kinsang espiritu wala magmatinumanon sa Dios.
9Suku Efraim yang bersenjatakan panah dan busur, melarikan diri pada waktu bertempur.
9Ang mga anak ni Ephraim, sanglit nasangkap sa hinagiban, ug nanagdala ug mga pana, Mingtalikod sila sa adlaw sa gubat.
10Mereka melanggar perjanjian Allah dengan mereka, dan tak mau taat kepada hukum-Nya.
10Wala nila pagbantayi ang tugon sa Dios, Ug nagdumili sa paglakaw sa iyang Kasugoan;
11Mereka lupa akan perbuatan-perbuatan-Nya, dan hal-hal ajaib yang dinyatakan-Nya kepada mereka.
11Ug nahakalimot sila sa iyang mga binuhatan, Ug sa iyang mga katingalahang buhat nga iyang gipakita kanila.
12Di depan leluhur mereka, Allah membuat keajaiban di negeri Mesir, di dataran Zoan.
12Mga butang nga kahibulongan iyang gibuhat sa mga pagtan-aw sa ilang mga amahan, Didto sa yuta sa Egipto. sa kapatagan sa Soan.
13Ia membelah laut, lalu menyeberangkan mereka; air ditegakkan-Nya seperti bendungan.
13Gibahin niya ang dagat, ug iyang gipalatas sila; Ug iyang gipatindog ang mga tubig ingon sa usa ka pinundok.
14Ia menuntun mereka dengan awan di waktu siang dan dengan terang api sepanjang malam.
14Sa adlaw usab gimandoan niya sila pinaagi sa usa ka panganod, Ug sa tibook nga gabii pinaagi sa usa ka kahayag sa kalayo.
15Ia membelah gunung batu di padang gurun, dan memberi mereka minum berlimpah-limpah.
15Gipikas niya ang mga pangpang sa kamingawan, Ug gipainum niya sila sa madagayaon ingon nga gikan sa mga kahiladman.
16Bukit batu disuruh-Nya mengeluarkan air, lalu mengalirlah air seperti sungai.
16Gikan sa mga pangpang usab mipabul-og siya ug mga tubod sa tubig , Ug gipaagay niya ang mga tubig ingon sa mga suba.
17Tetapi mereka terus berdosa terhadap Allah, di gurun mereka berontak terhadap Yang Mahatinggi.
17Apan bisan pa niini, nanagpadayon sila sa pagpakasala batok kaniya, Aron sa pagsukol batok sa Hataas Uyamut didto sa kamingawan.
18Mereka sengaja mencobai Allah, dengan menuntut makanan yang mereka inginkan.
18Ug ilang gitintal ang Dios sa ilang kasingkasing Sa pagpangayo ug makaon sumala sa ilang tinguha.
19Mereka melawan Allah dengan berkata, "Sanggupkah Allah memberi kita makan di padang gurun?
19Oo, mingsulti sila batok sa Dios; Sila ming-ingon: Arang ba ang Dios makatagana ug usa ka lamesa dinhi sa kamingawan?
20Memang Ia memukul gunung batu yang keras, sehingga air mengalir dengan deras. Tapi dapatkah Ia juga menyediakan roti dan memberi daging kepada umat-Nya?"
20Ania karon, siya misuntok sa bato, sa pagkaagi nga ang mga tubig mingbaha, Ug ang mga sapa mingsalanap; Arang ba usab siya makahatag ug tinapay? Makatagana ba siya ug unod alang sa iyang katawohan?
21Mendengar itu, Allah marah dan menyerang umat-Nya dengan api; kemarahan-Nya terhadap mereka semakin menjadi,
21Busa si Jehova nakadungog, ug naligutgut; Ug gipasilaub ang usa ka kalayo batok kang Jacob, Ug ang kasuko usab misaka batok sa Israel;
22sebab mereka tidak percaya kepada Allah, pada kuasa-Nya yang dapat menyelamatkan mereka.
22Tungod kay sila wala motoo sa Dios, Ug wala mosalig sa iyang kaluwasan.
23Meskipun begitu Ia memerintahkan langit untuk membuka pintu-pintunya.
23Bisan pa niana, iyang gisugo ang kalangitan sa itaas, Ug gibuksan niya ang mga pultahan sa langit;
24Ia menurunkan gandum dari surga, manna untuk makanan mereka.
24Ug iyang gipaulan ang mana aron kan-on nila, Ug naghatag kanila ug makaon gikan sa langit.
25Ia memberi mereka makanan berlimpah; mereka makan roti malaikat.
25Ang tawo mikaon sa tinapay sa makagagahum: Siya nagpadala kanila ug kalan-on sa pagkabusog.
26Ia juga menyuruh angin timur bertiup; oleh kuasa-Nya angin selatan berembus.
26Iyang gipahuros ang hangin sa timogan diha sa kalangitan; Ug pinaagi sa iyang gahum iyang gimandoan ang hangin sa habagatan.
27Ia menurunkan burung-burung bagi umat-Nya, jumlahnya seperti pasir tidak terhitung.
27Iyang gipaulan usab kanila ang unod ingon sa abug, Ug mga langgam nga pak-an ingon sa balas sa kadagatan;
28Dijatuhkan-Nya burung-burung itu di perkemahan di sekeliling tempat mereka berdiam.
28Ug kini iyang gipatugpa sa kinataliwad-an sa ilang campo, Sa maglibut sa ilang mga puloy-anan.
29Lalu makanlah mereka sampai kenyang, sebab Allah telah memberi apa yang mereka inginkan.
29Busa nangaon sila ug nangabusog kaayo; Ug gihatag niya ang ilang kaugalingong tinguha.
30Tapi nafsu mereka belum juga terpuaskan; jadi sementara mereka masih makan,
30Wala kuhaa gikan kanila kadtong ilang gitinguha, Ang ilang kalan-on diha pa sa ilang mga baba,
31Allah menjadi marah dan melawan mereka; dibunuh-Nya orang-orang Israel yang muda dan perkasa.
31Sa diha nga ang kaligutgut sa Dios misaka batok kanila, Ug gipatay ang mga labing supang kanila, Ug gilaglag ang mga batan-on sa Israel.
32Meskipun begitu umat-Nya tetap berdosa, keajaiban-keajaiban-Nya tidak membuat mereka percaya.
32Bisan pa niini sila nanagpakasala gihapon, Ug wala managpanoo sa iyang mga katingalahang buhat.
33Maka Allah mengakhiri hidup mereka seperti napas, tahun-tahun mereka habis dalam ketakutan.
33Busa giut-ut niya ang ilang mga adlaw sa kakawangan, Ug ang ilang mga tuig sa mga kalisang.
34Tiap kali Allah membunuh beberapa di antara mereka, yang lain menyesal dan kembali kepada-Nya.
34Sa diha nga iyang gipatay sila, unya sila nanagpangita sa Dios ; Ug mingbalik sila ug nanagpangita nga masingkamoton sa Dios.
35Mereka ingat bahwa Allah pelindung mereka, dan bahwa Yang Mahatinggi penyelamat mereka.
35Ug sila nahinumdum nga ang Dios mao ang ilang bato, Ug ang Hataas Uyamut nga Dios mao ang ilang mamamawi.
36Tetapi mereka membohongi Dia, ucapan-ucapan mereka dusta belaka.
36Apan ilang giulo-ulohan siya pinaagi sa ilang baba, Ug sa ilang dila sila nanagbakak kaniya.
37Mereka tidak setia kepada-Nya dan tidak berpegang pada perjanjian-Nya.
37Kay ang ilang mga kasingkasing wala matul-id uban kaniya, Ni magmatinumanon sila sa iyang tugon.
38Tapi Allah mengasihani dan mengampuni umat-Nya, dan tidak membinasakan mereka. Berkali-kali Ia menahan kemarahan-Nya, dan tidak melampiaskan murka-Nya.
38Apan siya, sanglit maloloy-on, nagpasaylo sa ilang kasal-anan, ug wala niya paglaglaga sila : Oo, sa nakadaghan gipahilayo niya ang iyang kaligutgut, Ug wala niya pagpukawa ang bug-os niyang kasuko.
39Ia ingat bahwa mereka hanya makhluk yang fana, seperti angin yang lewat dan tidak kembali.
39Ug nahinumdum siya nga sila mga unod lamang, Usa ka hangin nga lumalabay lamang ug dili na magabalik.
40Betapa sering mereka berontak terhadap Dia, dan menyakiti hati-Nya sewaktu di padang gurun.
40Unsang pagkasubsob nga sila mingsukol kaniya didto sa kamingawan, Ug mingpasubo kaniya didto sa kamingawan!
41Berulang kali mereka mencobai Allah, menyusahkan Yang Kudus, Allah Israel.
41Ug mingbalik sila pag-usab ug ilang gitintal ang Dios, Ug minghagit sa Maputli sa Israel.
42Mereka tidak ingat akan kekuasaan-Nya, akan hari Ia membebaskan mereka dari lawan,
42Wala nila hinumdumi ang iyang kamot, Ni ang adlaw sa iyang pagtubos kanila gikan sa kabatok;
43ketika Ia membuat keajaiban-keajaiban di Mesir, dan mujizat-mujizat di padang Zoan.
43Giunsa niya sa pagpakita sa iyang mga ilhanan didto sa Egipto, Ug sa iyang mga katingalahan didto sa kapatagan sa Soan,
44Sungai-sungai mereka diubah-Nya menjadi darah, sehingga mereka tak dapat meminum airnya.
44Ug naghimo nga dugo sa ilang mga suba, Ug sa ilang kasapaan, aron sila dili makainum.
45Ia menyiksa mereka dengan lalat yang banyak, dan membiarkan tanah mereka dimusnahkan katak.
45Gipadala niya sa taliwala nila ang mga panon sa langaw, nga minglamoy kanila; Ug mga baki nga minglaglag kanila.
46Ia mendatangkan ulat dan belalang, yang menghabiskan panen dan hasil ladang.
46Iyang gihatag usab ang ilang mga abut ngadto sa mga hantatawo, Ug ang ilang mga kahago ngadto sa mga dulon.
47Ia merusakkan pohon anggur mereka dengan hujan batu, dan pohon-pohon ara mereka dengan embun beku.
47Iyang gilaglag ang ilang kaparrasan pinaagi sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga sicomoro pinaagi sa yelo.
48Ia membiarkan hujan es menimpa ternak mereka, dan halilintar menyambar hewan-hewan mereka.
48Gitugyan niya usab ang ilang kahayupan ngadto sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga panon sa carnero sa mainit nga mga liti.
49Ia melampiaskan kemarahan-Nya yang menyala-nyala dengan mengutus sepasukan malaikat maut yang membuat mereka putus asa.
49Iyang gipadala sa ibabaw nila ang kabangis sa iyang kaligutgut, Kasuko, ug kapungot, ug kasamok, Usa ka panon sa mga manolonda nga dautan.
50Ia tidak menahan kemarahan-Nya atau menyayangi hidup mereka, tetapi membinasakan mereka dengan penyakit sampar.
50Nagbuhat siya ug usa ka dalan alang sa iyang kasuko; Wala niya sayloi ang ilang mga kalag gikan sa kamatayon, Kondili nga iyang gitugyan ang ilang mga kinabuhi sa kamatay,
51Ia membunuh anak laki-laki yang sulung dalam setiap keluarga orang Mesir.
51Ug gipamatay ang tanang mga panganay didto sa Egipto, Ang mga inunahan sa ilang kusog didto sa balong-balong ni Ham.
52Lalu Ia memimpin umat-Nya seperti kawanan domba, dan menuntun mereka melalui padang gurun.
52Apan iyang gipagula ang iyang kaugalingong katawohan sama sa mga carnero, Ug iyang gitultolan sila didto sa kamingawan sama sa usa ka panon.
53Dalam bimbingan-Nya mereka aman dan tidak takut, sedang musuh mereka tenggelam dalam laut.
53Ug iyang gimandoan sila nga walay kabilinggan, sa pagkaagi nga sila wala mangahadlok; Apan ang dagat milumos sa ilang mga kaaway.
54Lalu umat-Nya dibawa-Nya ke tanah-Nya yang suci, ke pegunungan yang direbut-Nya sendiri.
54Ug iyang gidala sila ngadto sa utlanan sa iyang balaang puloy-anan, Niining bukira nga gidaug sa iyang toong kamot.
55Di depan umat-Nya Ia mengusir penduduk di situ lalu dibagi-bagikan-Nya negeri itu kepada semua suku bangsa Israel, umat-Nya, sehingga mereka dapat mendiami kemah-kemah musuh.
55Gipapahawa usab niya ang mga nasud gikan sa ilang atubangan, Ug iyang gibahinbahin sila alang sa usa ka panulondon pinaagi sa mga utlanan, Ug gipapuyo niya sa ilang mga balong-balong ang mga banay sa Israel.
56Tetapi mereka berontak dan menguji Allah Yang Mahatinggi, perintah-perintah-Nya tidak mereka taati.
56Bisan pa niini, ilang gitintal ug mingsukol sila batok sa Hataas Uyamut nga Dios, Ug wala sila managbantay sa iyang mga pagpamatuod;
57Mereka berkhianat seperti leluhur mereka, dan tak dapat dipercaya seperti busur yang bengkok.
57Kondili mingbalik sila , ug nanagmabudhion sila sama sa ilang mga amahan: Mingtipas sila sama sa usa ka limbongan nga pana.
58Mereka menantang Allah dengan tempat penyembahan berhala, dan membuat Ia cemburu dengan patung-patung mereka.
58Kay ilang gihagit siya sa pagkasuko tungod sa ilang mga hatagas nga dapit, Ug ilang gipaabugho siya tungod sa ilang mga larawan nga linilok.
59Melihat itu, Allah sangat marah, dan menolak mereka mentah-mentah.
59Sa diha nga kini nadungog sa Dios, siya nasuko, Ug sa hilabihan gayud giayran niya ang Israel;
60Ia meninggalkan kemah-Nya di Silo, tempat kediaman-Nya di antara manusia.
60Busa gibiyaan niya ang tabernaculo sa Shilo, Ang balong-balong nga gibutang niya sa taliwala sa mga tawo;
61Ia membiarkan Peti Perjanjian-Nya ditawan; lambang kemuliaan-Nya direbut lawan.
61Ug gitugyan niya ngadto sa pagkabinihag ang iyang kusog, Ug ang iyang himaya ngadto sa kamot sa kabatok.
62Ia marah kepada umat-Nya, milik pusaka-Nya, dan membiarkan mereka dibunuh dengan pedang.
62Gitugyan usab niya ang iyang katawohan ngadto sa espada, Ug naligutgut siya batok sa iyang panulondon.
63Pemuda-pemuda mereka dimakan api; tak ada yang mengawini gadis-gadis mereka.
63Ang kalayo milamoy sa ilang mga batan-on nga lalake; Ug ang ilang mga ulay walay mga alawiton sa kaminyoon.
64Imam-imam mereka dibunuh dengan pedang, janda-janda mereka tak dapat meratap.
64Ang ilang mga sacerdote nangapukan pinagi sa espada; Ug ang ilang mga balo nga babaye wala managminatay.
65Maka TUHAN bangkit seperti orang bangun tidur, seperti orang kuat sehabis minum anggur.
65Unya nahigmata ang Ginoo ingon sa usa nga gikan sa paghikatulog, Sama sa usa ka kusgan nga tawo nga nagasinggit tungod sa pag-agda sa vino.
66Ia memukul mundur lawan-Nya, dan mengalahkan mereka untuk selama-lamanya.
66Ug iyang gilaglag ang iyang mga kabatok sa likod: Iyang gibutang sila sa usa ka pagkatalamayon nga dayon.
67Tetapi Ia menolak keturunan Yusuf dan tidak memilih suku Efraim.
67Labut pa, iyang gisalikway ang balong-balong ni Jose, Ug wala pilia ang banay ni Ephraim,
68Yang dipilih-Nya ialah suku Yehuda, dan Bukit Sion yang dicintai-Nya.
68Kondili gipili ang banay ni Juda, Ang bukid sa Sion nga iyang gihigugma.
69Ia membangun Rumah-Nya seperti kediaman-Nya di surga, dan seperti bumi, kukuh untuk selama-lamanya.
69Ug gitukod niya ang iyang balaang puloy-anan sama sa mga kahitas-an, Sama sa yuta na iyang gitukod sa walay katapusan.
70Ia memilih Daud hamba-Nya, dan mengambil dia dari kawanan ternak,
70Siya nagpili usab kang David nga iyang alagad, Ug nagkuha kaniya gikan sa mga toril sa carnero:
71dari tempat Ia memelihara induk domba, untuk menggembalakan Israel umat-Nya.
71Gikan sa pagsunod sa mga carnero nga baye nga adunay mga gagmay, iyang gidala siya, Aron mahimong magbalantay kang Jacob nga katawohan niya, ug sa Israel nga iyang panulondon.
72Daud memelihara mereka dengan tulus ikhlas, dan membimbing mereka dengan cakap.
72Mao nga siya ang magbalantay nila sumala sa katul-id sa iyang kasingkasing, Ug gimandoan niya sila pinaagi sa pagkabatid sa iyang mga kamot.