1Filistar drógu nú saman hersveitir sínar til bardaga, og söfnuðust þeir saman í Sókó, sem heyrir Júda, og settu þeir herbúðir sínar hjá Efes-Dammím, milli Sókó og Aseka.
1歌利亚向以色列人挑战
2En Sál og Ísraelsmenn söfnuðust saman og settu herbúðir sínar í Eikidalnum og bjuggust til bardaga í móti Filistum.
2扫罗和以色列人也聚集起来,在以拉谷安营;他们列出战阵,要迎战非利士人。
3Og Filistar stóðu á fjalli öðrumegin og Ísraelsmenn stóðu á fjalli hinumegin, svo að dalurinn var á milli þeirra.
3非利士人站在这边山上,以色列人站在那边山上,中间有山谷分隔。
4Þá gekk hólmgöngumaður fram úr fylkingum Filista. Hét hann Golíat og var frá Gat. Hann var á hæð sex álnir og spönn betur.
4有一个挑战的人从非利士人的军营中出来,名叫歌利亚,是迦特人,身高三公尺。
5Hann hafði eirhjálm á höfði og var í spangabrynju, og vó brynjan fimm þúsund sikla eirs.
5他头戴铜盔,身穿铠甲,铠甲的铜重五十七公斤。
6Hann hafði legghlífar af eiri á fótum sér og skotspjót af eiri á herðum sér.
6他的腿上有铜护膝,两肩之间背着一根铜枪。
7En spjótskaft hans var sem vefjarrifur, og fjöðurin vó sex hundruð sikla járns. Skjaldsveinn hans gekk á undan honum.
7另外,他手上拿着矛,矛杆有织布的机轴那么粗,矛头的铁重七公斤。还有一个拿大盾牌的人在他前面走。
8Golíat gekk fram og kallaði til fylkinga Ísraels og mælti til þeirra: ,,Hví farið þér í leiðangur og búist til bardaga? Er ég ekki Filisti og þér þjónar Sáls? Veljið yður mann, sem komi hingað ofan til mín.
8歌利亚站着,向着以色列人的军队喊叫,对他们说:“你们为什么出来这里摆列战阵呢?我不是非利士人吗?你们不是扫罗的仆人吗?你们自己挑选一个人,叫他下到我这里来吧。
9Sé hann fær um að berjast við mig og felli mig, þá skulum vér vera yðar þrælar, en beri ég hærra hlut og felli hann, þá skuluð þér vera vorir þrælar og þjóna oss.``
9如果他能与我决斗,击杀了我,我们就作你们的奴仆;但是,如果我能胜过他,击杀了他,你们就作我们的奴仆,服事我们。”
10Og Filistinn mælti: ,,Ég hefi smánað fylkingar Ísraels í dag. Fáið til mann, að við megum berjast.``
10那非利士人又说:“今天我向以色列人的军队骂阵。你们派一个人出来,我们可以决斗!”
11Og þegar Sál og allur Ísrael heyrði þessi ummæli Filistans, þá skelfdust þeir og urðu mjög hræddir.
11扫罗和以色列众人听见了那非利士人所说的这些话,就都惊惶,非常害怕。
12Davíð var sonur Ísaí, sem var Efratíti í Betlehem í Júda. Ísaí átti átta sonu. Á Sáls dögum var maðurinn orðinn gamall og hniginn að aldri.
12大卫到达兵营大卫是犹大伯利恒的以法他人耶西的儿子;耶西有八个儿子。在扫罗的日子,耶西已经年纪老迈了。
13Og þrír elstu synir Ísaí höfðu farið með Sál í stríðið. Og synir hans þrír, sem í stríðið höfðu farið, hétu: hinn elsti Elíab, annar Abínadab og hinn þriðji Samma.
13耶西的三个大儿子跟随了扫罗去作战。去了作战的这三个儿子的名字是:长子以利押、次子亚比拿达、三子沙玛。
14En Davíð var yngstur. Þrír hinir eldri höfðu farið með Sál.
14大卫是最小的,那三个年长的都跟随扫罗去了。
15Og við og við fór Davíð frá Sál til þess að gæta sauða föður síns í Betlehem.
15大卫有时离开扫罗,回到伯利恒牧放他父亲的羊群。
16En Filistinn gekk fram morgna og kveld og bauð sig fram fjörutíu daga.
16那非利士人每天早晚都近前来,站着骂阵,一连有四十天之久。
17Dag nokkurn sagði Ísaí við Davíð son sinn: ,,Tak þú efu af þessu bakaða korni handa bræðrum þínum og þessi tíu brauð og flýt þér og færðu bræðrum þínum þetta í herbúðirnar.
17有一天,耶西对他的儿子大卫说:“你拿这十公斤烘了的谷子和这十个饼去给你的哥哥们;你要跑到营里去给你的哥哥们,
18Og þessa tíu mjólkurosta skalt þú færa hersveitarforingjanum, og fáðu að vita, hvernig bræðrum þínum líður, og komdu með jarteikn frá þeim.
18又拿这十块乳酪去给他们的千夫长,看看你的哥哥们平安不平安,把他们的家书带回来。”
19En Sál og þeir og allir Ísraelsmenn eru í Eikidalnum og eru að berjast við Filista.``
19扫罗和大卫的哥哥们,以及以色列众人都在以拉谷与非利士人作战。
20Davíð reis árla morguninn eftir og fékk sauðina hirði nokkrum til geymslu og lyfti á sig og hélt af stað, eins og Ísaí hafði boðið honum. Þegar hann kom til herbúðanna, gekk herinn fram í fylkingu, og æptu þeir heróp.
20大卫清早起来,把羊群托给一个看守的人,就照着耶西所吩咐他的,带着食物去了。他来到军营中的时候,军队正出去列阵,吶喊助阵。
21Stóðu nú hvorir tveggja búnir til bardaga, Ísrael og Filistar, hvor fylkingin gegnt annarri.
21以色列人和非利士人都摆列阵势,互相对峙。
22Og Davíð skildi við sig það, er hann hafði meðferðis, hjá manni þeim, er gætti farangursins, og hljóp að fylkingunni og kom og spurði bræður sína, hvernig þeim liði.
22大卫把身上的东西留在看守物件的人手中,跑到战阵上去,向他的哥哥们问安。
23En meðan hann var að tala við þá, sjá, þá gekk fram hólmgöngumaðurinn _ hann hét Golíat, Filisti frá Gat _ úr fylkingum Filistanna og mælti sömu orðum sem fyrr, og Davíð hlýddi á.
23大卫正与他们说话的时候,那个讨战的人,就是迦特的非利士人,名叫歌利亚,从非利士人阵中上来;他说的又是同样的那些话,大卫都听见了。
24En er Ísraelsmenn sáu manninn, hörfuðu þeir allir undan honum og voru mjög hræddir.
24所有的以色列人一看见那人,就都从他面前逃跑,非常害怕。
25Og einn Ísraelsmanna sagði: ,,Hafið þér séð manninn, sem kemur þarna? Hann kemur til þess að smána Ísrael. Hverjum þeim, sem fellir hann, vill konungurinn veita mikil auðæfi og gefa honum dóttur sína og gjöra ætt hans skattfrjálsa í Ísrael.``
25以色列人彼此说:“这个上来的人你们看见了吗?他上来是要向以色列人骂阵的。如果有人能击杀他,王必赏赐他大财富,把自己的女儿给他作妻子,并且使他的父家在以色列中免纳税,免服役。”
26Þá sagði Davíð við þá, sem næstir honum stóðu: ,,Hverju verður þeim manni umbunað, sem fellir Filista þennan og rekur svívirðing af Ísrael? Því að hver er þessi óumskorni Filisti, er dirfist að smána herfylkingar lifanda Guðs?``
26大卫问站在他旁边的人说:“如果有人击杀这个非利士人,除去以色列人的耻辱,那人会得到怎么的对待呢?这未受割礼的非利士人是谁呢?竟敢向永活的 神的军队骂阵?”
27Og fólkið talaði til hans þessum sömu orðum: ,,Þessu verður þeim umbunað, sem fellir hann.``
27于是众民用以上的那些话回答他说:“如果有人能击杀他,那人必得这样的对待。”
28En er Elíab, elsti bróðir hans, heyrði, hvað hann talaði við mennina, þá reiddist hann Davíð og mælti: ,,Til hvers ert þú hingað kominn, og hjá hverjum skildir þú eftir þessa fáu sauði í eyðimörkinni? Ég þekki ofdirfsku þína og vonsku hjarta þíns: Þú ert hingað kominn til þess að horfa á bardagann.``
28大卫与那些人说话的时候,他的大哥以利押听见了,就向大卫发怒,说:“你为什么下这里来呢?在旷野的那几只羊你托了给谁呢?我知道你的骄傲和你心里的恶意。你下来是要看打仗。”
29Davíð svaraði: ,,Nú, hvað hefi ég þá gjört? Var mér ekki frjálst að spyrja?``
29大卫说:“我现在作了什么事呢?不是只说了一句话吗?”
30Og hann sneri sér frá honum og til annars og mælti á sömu leið, og fólkið svaraði honum hinu sama sem hið fyrra skiptið.
30大卫离开他的哥哥,转向另一个人,问同样的问题。众民还是用先前的话回答他。
31En er það spurðist, sem Davíð hafði sagt, þá sögðu menn Sál frá því, og lét hann þá sækja hann.
31大卫自愿出战有人听见大卫所说的这些话,就告诉扫罗;扫罗就派人去把大卫接来。
32Davíð sagði við Sál: ,,Enginn láti hugfallast! Þjónn þinn mun fara og berjast við Filista þennan.``
32大卫对扫罗说:“大家都不要因这非利士人丧胆,你的仆人要去与这非利士人决斗。”
33Sál sagði við Davíð: ,,Þú ert ekki fær um að fara móti Filista þessum og berjast við hann, því að þú ert ungmenni, en hann hefir verið bardagamaður frá barnæsku sinni.``
33扫罗对大卫说:“你不能去与这非利士人决斗,因为你年纪还轻,那人从小就作战士。”
34Davíð sagði við Sál: ,,Þjónn þinn gætti sauða hjá föður sínum. Ef þá kom ljón eða björn og tók kind úr hjörðinni,
34大卫对扫罗说:“你仆人是为父亲放羊的,有时狮子或熊来了,从羊群中抓去一只小羊,
35þá hljóp ég á eftir honum og felldi hann og reif kindina úr gini hans, en ef hann réðst í móti mér, þreif ég í kampa hans og laust hann til bana.
35我就出去追赶它,击打它,从它的嘴里把小羊救出来。如果它起来攻击我,我就揪住它的胡须,击打它,把它杀死。
36Bæði ljón og björn hefir þjónn þinn drepið, og þessum óumskorna Filista skal reiða af eins og þeim, því að hann hefir smánað herfylkingar lifanda Guðs.``
36你仆人不但击杀过狮子,也击杀过熊。这个未受割礼的非利士人也必像一只狮子或熊一样,因为他向永活的 神的军队骂阵。”
37Og Davíð mælti: ,,Drottinn, sem frelsaði mig úr klóm ljónsins og úr klóm bjarnarins, hann mun frelsa mig af hendi þessa Filista.`` Þá mælti Sál við Davíð: ,,Far þú þá, og Drottinn mun vera með þér.``
37大卫又说:“那曾救我脱离狮爪和熊掌的耶和华,也必救我脱离这非利士人的手。”于是扫罗对大卫说:“你去吧!愿耶和华与你同在。”
38Og Sál færði Davíð í brynjukufl sinn og setti eirhjálm á höfuð honum og færði hann í brynju.
38扫罗把自己的战袍给大卫穿上,把铜盔戴在他的头上,又给他穿上铠甲。
39Og Davíð gyrti sig sverði sínu utan yfir brynjukuflinn og fór að ganga, því að hann hafði aldrei reynt það áður. Þá sagði Davíð við Sál: ,,Ég get ekki gengið í þessu, því að ég hefi aldrei reynt það áður.`` Og þeir færðu Davíð úr þessu,
39大卫把刀佩带在战袍上。因为他以前没有穿过,现在试着走一下。大卫对扫罗说:“穿戴着这些东西,我不能走动,因为我从前没有穿过。”大卫就把这些装备从身上脱下来。
40en hann tók staf sinn í hönd sér og valdi sér fimm hála steina úr gilinu og lét þá í smalatöskuna, sem hann hafði með sér, í skreppuna, og tók sér slöngvu í hönd og gekk á móti Filistanum.
40他手中拿着自己的杖,又从溪里挑选了五块光滑的石子,放在口袋里,就是牧人用的那种袋子,手里又拿着甩石的机弦,就向那非利士人走近去。
41Filistinn gekk nær og nær Davíð, og maðurinn, sem bar skjöld hans, gekk á undan honum.
41大卫击杀歌利亚那非利士人也向着大卫慢慢走过来,拿大盾牌的人在他前面走。
42En er Filistinn leit til og sá Davíð, fyrirleit hann hann, af því að hann var ungmenni og rauðleitur og fríður sýnum.
42那非利士人观看,看见了大卫,就藐视他,因为他年纪还轻,面色红润,外貌英俊。
43Og Filistinn sagði við Davíð: ,,Er ég þá hundur, að þú kemur með staf á móti mér?`` Og Filistinn formælti Davíð við guð sinn.
43那非利士人对大卫说:“难道我是一条狗吗?你竟拿杖来攻击我。”于是指着自己的神咒诅大卫。
44Og Filistinn mælti við Davíð: ,,Kom þú til mín, svo að ég gefi fuglum loftsins og dýrum merkurinnar hold þitt.``
44那非利士人又对大卫说:“你到我这里来吧!我要把你的肉给空中的飞鸟和田野的走兽吃。”
45Davíð sagði við Filistann: ,,Þú kemur á móti mér með sverð og lensu og spjót, en ég kem á móti þér í nafni Drottins allsherjar, Guðs herfylkinga Ísraels, sem þú hefir smánað.
45大卫回答那非利士人:“你来攻击我是靠刀、靠枪,但我来攻击你是靠万军之耶和华的名;万军之耶和华就是你所辱骂的以色列军队的 神。
46Í dag mun Drottinn gefa þig í mínar hendur, og ég mun leggja þig að velli og höggva af þér höfuðið, og hræ þitt og hræin af her Filista mun ég í dag gefa fuglum loftsins og dýrum merkurinnar, svo að öll jörðin viðurkenni, að Guð er í Ísrael,
46今天耶和华要把你交在我手里,我必击杀你,砍下你的头。今天我还要把非利士人军队的尸体给空中的飞鸟和地上的野兽吃。这样,全地的人就都知道以色列中有一位 神。
47og til þess að allur þessi mannsafnaður komist að raun um, að Drottinn veitir ekki sigur með sverði og spjóti, því að bardaginn er Drottins, og hann mun gefa yður í vorar hendur.``
47也使这些人群都知道,耶和华拯救人不是靠刀,不是靠枪,因为战争的胜败在于耶和华,他必把你们交在我们的手里。”
48Og er Filistinn fór af stað og gekk fram og fór í móti Davíð, þá flýtti Davíð sér og hljóp að fylkingunni í móti Filistanum.
48那非利士人起身,迎着大卫慢慢走过来;大卫也赶快往阵上跑去,迎战那非利士人。
49Og Davíð stakk hendi sinni ofan í smalatöskuna og tók úr henni stein og slöngvaði og hæfði Filistann í ennið, og steinninn festist í enni hans, og féll hann á grúfu til jarðar.
49大卫伸手入口袋里,从里面拿出了一块石子来,用机弦甩去,击中了那非利士人的前额;石子穿入前额里面,他就仆倒,面伏于地。
50Þannig sigraði Davíð Filistann með slöngvu og steini og felldi hann og drap hann, og þó hafði Davíð ekkert sverð í hendi.
50这样,大卫用机弦和一块石子胜过了那非利士人。大卫击杀了那非利士人,但他手中没有刀。
51Þá hljóp Davíð að og gekk til Filistans, tók sverð hans og dró það úr slíðrum og drap hann og hjó af honum höfuðið með því. En er Filistar sáu, að kappi þeirra var dauður, lögðu þeir á flótta.
51大卫跑过去,站在那非利士人的身边,拿起他的刀来,把刀从鞘中拔出来,杀死他,又用刀砍下他的头。非利士人看见他们的勇士死了,就都逃跑。
52En Ísraelsmenn og Júdamenn lögðu af stað og æptu heróp og eltu Filista allt til Gat og að borgarhliði Ekron, svo að Filistar lágu vegnir jafnvel á veginum, sem lá inn um borgarhliðið bæði í Gat og Ekron.
52以色列人和犹大人就起来,高声吶喊,追赶非利士人,直到迦特的入口和以革伦的城门。被刺死的非利士人都倒在沙拉音的路上,直到迦特和以革伦。
53Og Ísraelsmenn sneru aftur og hættu að elta Filista og rændu herbúðir þeirra.
53以色列人穷追非利士人回来以后,就抢掠他们的营房。
54En Davíð tók höfuð Filistans og hafði með sér til Jerúsalem, en vopn hans lagði hann í tjald sitt.
54大卫拿起那非利士人的头,把它带到耶路撒冷去,却把那人的武器放在自己的帐棚里。
55Þegar Sál sá Davíð fara móti Filistanum, mælti hann við Abner hershöfðingja: ,,Abner, hvers son er sveinn þessi?`` Abner svaraði: ,,Svo sannarlega sem þú lifir, konungur, veit ég það ekki.``
55扫罗召见大卫扫罗看见大卫出去迎战那非利士人,就问元帅押尼珥:“押尼珥啊,这个年轻人是谁的儿子?”押尼珥回答:“我敢指着王起誓,我不知道。”
56Konungurinn mælti: ,,Spyr þú að, hvers sonur þetta ungmenni sé.``
56王说:“你去问问这个少年是谁的儿子。”
57Og er Davíð sneri aftur og hafði lagt Filistann að velli, þá tók Abner hann og leiddi hann fyrir Sál, en hann hélt á höfði Filistans í hendi sér.Og Sál sagði við hann: ,,Hvers son ert þú, sveinn?`` Davíð svaraði: ,,Sonur þjóns þíns Ísaí Betlehemíta.``
57大卫击杀了那非利士人回来的时候,押尼珥迎接他,把他带到扫罗面前,大卫手中还拿着那非利士人的头。
58Og Sál sagði við hann: ,,Hvers son ert þú, sveinn?`` Davíð svaraði: ,,Sonur þjóns þíns Ísaí Betlehemíta.``
58扫罗问他:“年轻人啊,你是谁的儿子?”大卫回答:“我是你仆人伯利恒人耶西的儿子。”