1Le mosche morte fanno puzzare e imputridire l’olio del profumiere; un po’ di follia guasta il pregio della sapienza e della gloria.
1Dauðar flugur valda ódaun með því að hleypa ólgu í olíu smyrslarans. Ofurlítill aulaskapur er þyngri á metunum heldur en viska, heldur en sómi.
2Il savio ha il cuore alla sua destra, ma lo stolto l’ha alla sua sinistra.
2Hjarta viturs manns stefnir á heillabraut, en hjarta heimskingjans leiðir hann í ógæfu.
3Anche quando lo stolto va per la via, il senno gli manca e mostra a tutti ch’è uno stolto.
3Og þegar aulinn er kominn út á veginn, brestur og á vitið, og hann segir við hvern mann, að hann sé auli.
4Se il sovrano sale in ira contro di te, non lasciare il tuo posto; perché la dolcezza previene grandi peccati.
4Ef reiði drottnarans rís í gegn þér, þá yfirgef ekki stöðu þína, því að stilling afstýrir stórum glappaskotum.
5C’è un male che ho veduto sotto il sole, un errore che procede da chi governa:
5Til er böl, sem ég hefi séð undir sólinni, nokkurs konar yfirsjón af hálfu valdhafans:
6che, cioè la stoltezza occupa posti altissimi, e i ricchi seggono in luoghi bassi.
6Heimskan er sett í háu stöðurnar, en göfugmennin sitja í niðurlægingu.
7Ho veduto degli schiavi a cavallo, e de’ principi camminare a piedi come degli schiavi.
7Ég sá þræla ríðandi hestum og höfðingja fótgangandi eins og þræla.
8Chi scava una fossa vi cadrà dentro, e chi demolisce un muro sarà morso dalla serpe.
8Sá sem grefur gröf, getur fallið í hana, og þann sem rífur niður vegg, getur höggormur bitið.
9Chi smuove le pietre ne rimarrà contuso, e chi spacca le legna corre un pericolo.
9Sá sem sprengir steina, getur meitt sig á þeim, sá sem klýfur við, getur með því stofnað sér í hættu.
10Se il ferro perde il taglio e uno non l’arrota, bisogna che raddoppi la forza; ma la sapienza ha il vantaggio di sempre riuscire.
10Ef öxin er orðin sljó og eggin er ekki brýnd, þá verður maðurinn að neyta því meiri orku. Það er ávinningur að undirbúa sérhvað með hagsýni.
11Se il serpente morde prima d’essere incantato, l’incantatore diventa inutile.
11Ef höggormurinn bítur, af því að særingar hafa verið vanræktar, þá kemur særingamaðurinn að engu liði.
12Le parole della bocca del savio son piene di grazia; ma le labbra dello stolto son causa della sua rovina.
12Orð af munni viturs manns eru yndisleg, en varir heimskingjans vinna honum tjón.
13Il principio delle parole della sua bocca è stoltezza, e la fine del suo dire è malvagia pazzia.
13Fyrstu orðin fram úr honum eru heimska, og endir ræðu hans er ill flónska.
14Lo stolto moltiplica le parole; eppure l’uomo non sa quel che gli avverrà; e chi gli dirà quel che succederà dopo di lui?
14Heimskinginn talar mörg orð. Og þó veit maðurinn ekki, hvað verða muni. Og hvað verða muni eftir hans dag _ hver segir honum það?
15La fatica dello stolto lo stanca, perch’egli non sa neppur la via della città.
15Amstur heimskingjans þreytir hann, hann ratar ekki veginn inn í borgina.
16Guai a te, o paese, il cui re è un fanciullo, e i cui principi mangiano fin dal mattino!
16Vei þér, land, sem hefir dreng að konungi og höfðingjar þínir setjast að áti að morgni dags!
17Beato te, o paese, il cui re è di nobile lignaggio, ed i cui principi si mettono a tavola al tempo convenevole, per ristorare le forze e non per ubriacarsi!
17Sælt ert þú, land, sem hefir eðalborinn mann að konungi og höfðingjar þínir eta á réttum tíma, sér til styrkingar, en ekki til þess að verða drukknir.
18Per la pigrizia sprofonda il soffitto; per la rilassatezza delle mani piove in casa.
18Fyrir leti síga bjálkarnir niður, og vegna iðjulausra handa lekur húsið.
19Il convito è fatto per gioire, il vino rende gaia la vita, e il danaro risponde a tutto.
19Til gleðskapar búa menn máltíðir, og vín gjörir lífið skemmtilegt og peningarnir veita allt.Formæl ekki konunginum, jafnvel ekki í huga þínum, og formæl ekki ríkum manni í svefnherbergjum þínum, því að fuglar loftsins kynnu að bera burt hljóðið og hinir vængjuðu að hafa orðin eftir.
20Non maledire il re, neppur col pensiero; e non maledire il ricco nella camera ove tu dormi; poiché un uccello del cielo potrebbe spargerne la voce, e un messaggero alato pubblicare la cosa.
20Formæl ekki konunginum, jafnvel ekki í huga þínum, og formæl ekki ríkum manni í svefnherbergjum þínum, því að fuglar loftsins kynnu að bera burt hljóðið og hinir vængjuðu að hafa orðin eftir.