1Laj Jacob quicuan aran Canaán saß li naßajej li quicuan cuiß lix yucuaß.
1¶ A i noho a Hakopa i te whenua i noho manene ai tona papa, i te whenua o Kanaana.
2Ut joßcaßin nak queßcuan chak li ralal xcßajol laj Jacob. Laj José cuan cuuklaju chihab re, ut aßan natenkßan reheb li ras chi iloc reheb li quetômk. Eb li ras li nequeßochbenin re laj José, aßan eb li ralal laj Jacob riqßuineb lix Bilha ut lix Zilpa. Nak laj José quiril nak incßaß us nequeßxbânu li ras, najitoc chiru lix yucuaß.
2Ko nga whakatupuranga enei o Hakopa. Kotahi tekau ma whitu nga tau o Hohepa, a i te whangai hipi ia, ratou ko ona tuakana; he taitama hoki ia i te taha o nga tama a Piriha, o nga tama a Tiripa, a nga wahine a tona papa: a ka kawea e Hohepa te kor ero kino mo ratou ki to ratou papa.
3Laj Israel cßajoß naxra laj José chiruheb li jun chßol chic li ralal xban nak aßan li ralal li quicuan nak ac tîx chic. Laj Israel quixsi jun li rakß laj José xcomon li châbil ut chßinaßus xyîbanquil. Najt rok ut nim rukß.
3Na i arohaina nuitia a Hohepa e Iharaira i ana tama katoa, no te mea ko te tama ia o tona koroheketanga: a ka hanga e ia tetahi koti purepure mona.
4Eb li asbej queßril nak laj José, aßan li kßaxal raro xban li yucuaßbej. Joßcan nak xicß nequeßril laj José ut incßaß chic nequeßâtinac saß xyâlal riqßuin.
4A ka kite ona tuakana e arohatia nuitia ana ia e to ratou papa i ona tuakana katoa, na ka kino ratou ki a ia, kihai ano hoki i ahei te ata korero ki a ia.
5Saß jun li kßojyîn laj José quimatqßuec. Ut quixserakßi reheb li ras li cßaßru quiril saß lix matcß. Nak queßrabi li cßaßru quixye laj José, kßaxal cuißchic xicß queßril.
5¶ Na ka moe a Hohepa i tetahi moe, a ka korerotia e ia ki ona tuakana; ka nui haere ano to ratou kino ki a ia.
6Aßan aßin li quixye laj José reheb li ras: —Bânuhomak usilal, abihomak ut tinye êre li cßaßru xinmatqßue.
6A i mea ia ki a ratou, Tena, whakarongo ki tenei moe i moe nei ahau:
7Lâin xcuil saß lin matcß nak yôco chixbacßbal chi jôb li trigo. Ut li jun jôb li cue quicuacli ut quixxakab rib aran. Eb li jûnk jôb êre queßxsut li cue ut queßxcßutzub rib chiru li cue nak quicuil, chan laj José.
7Nana, i te paihere witi tatou i waenga mara, na ka whakatika ake taku paihere, a ka tu; ko te tino karapotinga mai o a koutou paihere, kei te piko iho ki taku paihere.
8Eb li ras queßxye re: —¿Ma nacacßoxla nak lâat tat-oc chi taklânc saß kabên? Ut, ¿ma nacacßoxla nak lâo takaqßue kib rubel âtakl? chanqueb re. Ut kßaxal cuißchic xicß queßril laj José xban li cßaßru quixye ut xban li cßaßru quixmatqßue.
8Na ka mea ona tuakana ki a ia, Koia ranei ko koe hei kingi mo matou? hei rangatira ano ranei koe mo matou? Na ka nui haere ano to ratou kino ki a ia mo ana moe, mo ana kupu.
9Laj José quimatqßuec cuißchic ut quixserakßi reheb li ras. Quixye reheb: —Abihomak cuißchic lâex li cßaßru xcuil saß lin matcß. Lâin xcuil ru li sakße ut li po ut xcuil ajcuiß junlaju li chahim. Eb aßan queßxcuikßib rib chicuu nak xcuil, chan reheb li ras.
9A i moe ano ia i tetahi atu moe, a ka korerotia e ia ki ona tuakana, ka mea ia, Nana, tenei ano hoki tetahi moe i moe ai ahau; na, ko te ra me te marama, me nga whetu kotahi tekau ma tahi, e piko mai ana ki ahau.
10Ut quixserakßi ajcuiß re lix yucuaß. Lix yucuaß quixchßila aßan ut quixye re: —¿Cßaßru xyâlal li nacamatqßue? ¿Ma aßan naraj naxye nak lâin ut lâ naß joß eb ajcuiß lâ cuas takacuikßib kib châcuu? chan re laj José.
10A ka korerotia e ia ki tona papa ratou ko ona tuakana: na ka whakatupehupehu tona papa ki a ia, ka mea ki a ia, He aha tenei moe i moe nei koe? Tera ranei matou, ko tou whaea, ko ou tuakana, e haere mai ki te piko ki a koe, ki te whenua?
11Eb li ras cßajoß nak nequeßxcakali riqßuin li cßaßak re ru aßin. Ut lix yucuaß qui-oc chi cßoxlac chirix li quixmatqßue.
11Na ka hae ona tuakana ki a ia; ko tona papa ia i mahara ki te kupu.
12Saß jun li cutan eb li ras laj José queßcôeb Siquem chixberesinquileb lix quetômk lix yucuaßeb.
12¶ Na ka haere ona tuakana ki te whangai i nga hipi a to ratou papa i Hekeme.
13Laj Israel quixye re laj José: —Eb lâ cuas yôqueb chak chixberesinquil lin quetômk aran Siquem. Lâin tincuaj nak tatxic chirilbaleb, chan. Ut laj José quixye: —Us. Lâin tinxic, chan.
13A ka mea a Iharaira ki a Hohepa, Kahore ianei ou tuakana i te whangai hipi i Hekeme? haere mai, me tono koe e ahau ki a ratou. Ka mea ia, Tenei ahau.
14Ut laj Israel quixye re: —Ayu. Toxâcuileb chak chanru cuanqueb lâ cuas joß eb ajcuiß li quetômk. Chirix aßan tatsukßîk chak chixyebal cue chanru cuanqueb, chan laj Israel. Laj José qui-el saß li ru takßa re Hebrón ut cô toj saß li naßajej Siquem.
14Na ka mea ia ki a ia, Tena, haere, tirohia, kei te ora ranei ou tuakana, kei te ora ano ranei nga hipi; ka whakahoki mai ia i te korero ki ahau. Na ka tonoa atu ia e ia i te raorao o Heperona, a ka haere ia ki Hekeme.
15Laj José yô chixbeninquil rib saß cßalebâl chixsicßbaleb li ras nak quixcßul jun li cuînk. Li cuînk quixpatzß re: —¿Cßaßru yôcat arin? chan.
15A ka tutaki tetahi tangata ki a ia, e pohehe ana hoki ia i te parae, a ka ui taua tangata ki a ia, He aha tau e rapu na?
16Laj José quixye re: —Lâin yôquin chixsicßbaleb li cuas li yôqueb chixberesinquil lix quetômk lin yucuaß. Chacuy inmâc tinpatzß âcue, ¿ma incßaß xacuileb ru li cuas arin? Bânu usilal, ye cue bar cuanqueb, chan re.
16Na ka mea ia, E rapu ana ahau i oku tuakana: tena koa, whakaaturia mai ki ahau, kei hea ratou e whangai ana i te kahui.
17Li cuînk quixye re: —Eb lâ cuas ac xeßcôeb. Lâin xcuabi nak yôqueb xyebal nak teßxic saß li naßajej Dotán, chan li cuînk. Ut laj José yal jun nak cô Dotán ut aran coxtauheb li ras.
17Ka mea taua tangata, Kua riro atu ratou i konei; i rongo hoki ahau i a ratou e ki ana, Kia haere tatou ki Rotana. Na ka haere a Hohepa ki te whai i ona tuakana, a ka kitea ratou e ia ki Rotana.
18Yô chak chi châlc chi najt laj José nak qui-ileß xbaneb li ras. Ut eb aßan queßoc chixcßoxlanquil chanru nak teßxcamsi aßan.
18Na ka kite mai ratou i a ia i tawhiti, a, i te mea kahore ano ia i tata noa ki a ratou, ka whakatakoto whakaaro ratou mona kia whakamatea.
19Queßxye chi ribileb rib: —Cueß chak li namatqßuec.
19A ka mea ratou tetahi ki tetahi, Nana, ko te moemoea tenei te haere mai nai.
20Châlk cuan. Hôn nakacamsi. Ut takacut saß junak jul. Ut takaye nak mâre junak joskß aj xul xcamsin re. Ut takil cßaßru tâcanâk cuiß lix matcß, chanqueb chi ribileb rib.
20Tena, tatou ka haere, ka patu i a ia, ka maka hoki i a ia ki tetahi o nga poka, a ka mea tatou, Na tetahi mohoao nanakia ia i kai: a ka kite tatou i te tukunga iho o ana moe.
21Nak laj Rubén quirabi aßin, quiraj raj xcolbal laj José saß rukßeb. Ut quixye reheb: —Incßaß naru takacamsi li kîtzßin, chan.
21Na i rongo a Reupena, a ka whakaorangia ia e ia i roto i o ratou ringa; ka mea ia, Kaua ia e patua e tatou.
22Incßaß takisi xquiqßuel. Mêbânu raylal re. Cutumak saß li jul li cuan arin saß li chaki chßochß, chan laj Rubén. Aßan cuan saß xchßôl nak naru tixcol mokon ut tixcßam cuißchic riqßuin lix yucuaß.
22Ka mea ano a Reupena ki a ratou, Kaua e whakahekea he toto; maka atu ia ki roto ki tenei poka i te koraha nei, kaua hoki tetahi ringa e pa ki a ia; he mea hoki kia whakaora ai ia i a ia i roto i o ratou ringa, kia whakahoki ai ia i a ia ki tona papa.
23Nak laj José quicuulac riqßuineb li ras, ticto queßrisi lix châbil akß li cuan chirix.
23¶ A, i te taenga o Hohepa ki ona tuakana, ka huia e ratou te koti o Hohepa, te koti purepure e mau ana i a ia;
24Queßxchap laj José ut queßxcut chi saß li chaki jul.
24A mauria ana ia, maka ana e ratou ki te poka: he tuwhera kau ano te poka, kahore he wai o roto.
25Chirix chic aßan, queßchunla ut queßoc chi cuaßac. Nak yôqueb chi cuaßac queßril nak yôqueb chi châlc jun chßût eb li cuînk aj ismaelita. Yôqueb chak chi châlc Galaad. Ut chirixeb lix camello yôqueb chak chixcßambal oxib pây ru li sununquil ban re teßxcßayi aran Egipto. Aßin lix cßabaßeb li oxib pây ru chi sununquil ban; aromas, bálsamo ut mirra.
25Na ka noho ratou ki te kai taro: a ka anga ake o ratou kanohi, na, ko tetahi tira Ihimaeri e haere mai ana i Kireara me a ratou kamera, he waha i nga mea kakara, i te pama, i te maira, e haere ana ki te kawe ki raro, ki Ihipa.
26Laj Judá quixye reheb li ras ut li rîtzßin: —¿Cßaßru aj e nak takacamsi li kîtzßin saß mukmu?
26Na ka mea a Hura ki ona tuakana ratou ko ona teina, He aha te pai o ta tatou patu i to tatou teina, o te huna hoki i ona toto?
27Kacßayihak reheb laj ismaelita. Kßaxal us nak tîc takacßayi ut incßaß takacamsi xban nak aßan kîtzßin ut kaquiqßuel kib chi kibil kib, chan laj Judá. Ut eb li ras ut eb li rîtzßin queßxcßul xchßôl li quixye.
27Tatou ka haere, ka hoko i a ia ki nga Ihimaeri, a kaua o tatou ringa e pa ki a ia; ko to tatou teina nei hoki ia, ko to tatou kikokiko. A i whakaae ona tuakana ratou ko ona teina.
28Nak yôqueb chi numecß saß li naßajej aßan eb laj madianita rochbeneb laj ismaelita, eb li ras laj José queßrisi saß li jul ut queßxcßayi reheb laj ismaelita. Junmay ajcuiß chi tumin plata queßxcßayi cuiß laj José. Ut chirix aßan, queßxcßam toj Egipto.
28Na ka haere mai nga Miriani, he hunga hokohoko: ka hutia ake e ratou a Hohepa i roto i te poka, a ka hokona atu a Hohepa e ratou ki nga Ihimaeri, ki nga hiriwa e rua tekau: a ka kawea a Hohepa e ratou ki Ihipa.
29Nak quisukßi laj Rubén chirilbal saß li jul, quiril nak mâ ani chic laj José. Cßajoß nak qui-oc xcßaßux ut quixkßichi li rakß xban xrahil xchßôl.
29A ka hoki mai a Reupena ki te poka; na, kohore a Hohepa i roto i te poka; a ka haea e ia ona kakahu.
30Laj Rubén cô riqßuineb li rîtzßin ut quixye reheb: —Anakcuan mâ ani chic li kîtzßin saß li jul. ¿Cßaßru târûk tinbânu anakcuan? chan.
30Na ka hoki ia ki ona teina, ka mea, Kahore nei te tamaiti; a ko ahau, me haere ahau ki hea?
31Ut eb li asbej queßxcamsi jun li chßina chibât ut saß lix quiqßuel li chibât li queßxcamsi queßxchßulaqui lix châbil akß laj José.
31¶ Na ka tango ratou i te koti o Hohepa, a ka patua he koati toa, ka tukua hoki te koti ki te toto;
32Ut li rakß laj José li chßulaquinbil saß li quicß, queßxcßam riqßuin lix yucuaß. Ut queßxye re: —Il li xkatau chak, at kayucuaß. Joß li aßin anchal lix châbil akß lâ cualal, chanqueb re.
32Na ka hoatu te koti purepure kia kawea ki to ratou papa; ka mea ratou, I kitea tenei e matou; tena, tirohia ko te koti ranei o tau tama, ehara ranei?
33Laj Jacob ticto quixnau ru li rakß aßan, ut quixye reheb: —Ay, aßin tzßakal rakß li cualal nacuil. Mâre junak joskß aj xul xtißoc re ut x-osoß chi junaj cua, chan laj Jacob.
33A ka mohiotia e ia, a ka mea ia, Ko te koti tenei o taku tama; kua kainga ia e te kirehe nanakia; kua tino haea rawatia a Hohepa.
34Laj Jacob quixkßichi li rakß li cuan chirix xban xrahil saß xchßôl chirix lix camic li ralal. Ut quixqßue li kßesnal ru tßicr chirix chanchan coxtal retalil nak ra saß xchßôl. Najt quicuan li rakß aßan chirix ut incßaß quinumeß xrahil saß xchßôl.
34Na ka haea e Hakopa ona kakahu, ka kakahuria e ia tona hope ki te kakahu taratara, a he maha nga ra i uhungatia ai e ia tana tama.
35Ut chixjunileb li ralal xcßajol queßoc chixcßojobanquil xchßôl lix yucuaßeb. Abanan laj Jacob incßaß quixcßojob xchßôl ut quixye: —Lâin incßaß tâcßojlâk inchßôl chalen nak tincâmk ut tintau li cualal li ac camenak, chan. Ut li yucuaßbej junelic nayâbac chirix laj José.Nak queßcuulac aran Egipto eb laj madianita rochbeneb laj ismaelita queßxcßayi cuißchic laj José re jun li cuînk aj Potifar xcßabaß. Laj Potifar aßan li natenkßan re laj faraón chixtaklanquileb li soldado. Ut laj faraón, aßan li acuabej re li nimla tenamit Egipto.
35Ka whakatika hoki ana tama katoa me ana tamahine katoa ki te whakamarie i a ia; a kihai ia i pai kia whakamarietia; ka mea ia, Engari ka heke tangi atu ahau ki taku tama ki te po. Na ka uhungatia ia e tona papa.
36Nak queßcuulac aran Egipto eb laj madianita rochbeneb laj ismaelita queßxcßayi cuißchic laj José re jun li cuînk aj Potifar xcßabaß. Laj Potifar aßan li natenkßan re laj faraón chixtaklanquileb li soldado. Ut laj faraón, aßan li acuabej re li nimla tenamit Egipto.
36Na ka hokona atu ia e nga Miriani ki Ihipa ki a Potiwhara, ki tetahi o nga tangata nui a Parao, ki te rangatira o nga kaitiaki.