Kekchi

Maori

Proverbs

24

1Mêra ru li mâusilal li nequeßxbânu li incßaß useb xnaßleb. Ut mêrahi ru cuânc saß xyânkeb.
1¶ Kei hae koe ki te hunga kino, kaua hoki e hiahia hei hoa mo ratou.
2Xban nak eb aßan junes elkßac nequeßxcßoxla. Ut junes yibru aj âtin nequeßâtinac.
2Ko ta to ratou ngakau hoki e whakaaro ai, he tukino, ko ta o ratou ngutu e korero ai, he whanoke.
3Li ani cuan xnaßleb naxcßoxla chi us chanru nak tixyîb li rochoch. Xban nak sêb xchßôl naxxakab lix cimiento saß xnaßaj.
3¶ Ma te whakaaro nui ka hanga ai te whare, a ma te matauranga ka u ai:
4Xban nak cuan xnaßleb naxqßue nabal li cßaßak re ru chßinaßuseb ut li terto xtzßak saß li rochoch.
4Ma te mohio hoki ka ki ai nga ruma i nga taonga utu nui katoa, i nga mea ahuareka.
5Kßaxal us nak cuânk xnaßleb chiru nak cuânk xcuanquil.
5He kaha te tangata whakaaro nui; ae, e whakanuia ana e te tangata mohio te kaha.
6Li ani naxic chi pletic toj naxcßûb ru chanru tixbânu. Cui cuan li cßaßru târêchani, aßan xban nak quixcßuluban li naßleb li quiqßueheß re xbaneb nabal laj qßuehol naßleb.
6Na kia pai te ngarahu ina anga koe ki te whawhai: kei te tokomaha hoki o nga kaiwhakatakoto whakaaro te ora.
7Li incßaß naxtau xyâlal incßaß naxnau cßaßru tixsume cuiß nak cuan chiru laj rakol âtin xban nak mâcßaß xnaßleb.
7¶ He tiketike rawa te whakaaro nui mo te wairangi: e kore e kuihi tona mangai i te kuwaha.
8Li ani junes li incßaß us naxcßoxla xbânunquil, “aßan incßaß us xnaßleb” tâyehekß re.
8Ko te tangata e whakaaro ana ki te kino, ka kiia he whanoke.
9Lix cßaßux li mâcßaß xnaßleb, aßan mâc. Xicß na-ileß xbaneb li cristian li nahoboc.
9He hara te whakaaro wairangi: he mea whakarihariha ano ki te tangata te tangata whakahi.
10Cui nachßinan âchßôl nak cuancat saß chßaßajquilal, aßan naraj naxye nak mâcßaß xcacuilal âchßôl.
10¶ Ki te ngoikore koe i te ra o te he, he iti tou kaha.
11Chetenkßaheb li mâcßaßeb xmâc re nak naru teßxcol rib li ac tenebanbil câmc saß xbêneb. Checoleb rix li ac oc re xcamsinquileb.
11¶ Whakaorangia te hunga e kawea atu ana ki te mate, a puritia mai hoki e koe te hunga e meatia ana kia whakamatea.
12Usta tâye nak mâcßaß nacanau, abanan li Dios naxnau cßaßru cuan saß âchßôl. Li Dios na-iloc âcue ut naxnau cßaßru yôcat. Aßan tâkßajcâmûnk âcue aß yal chanru lâ yehom âbânuhom.
12Ki te mea koe, Nana, kihai tenei i mohiotia e matou: kahore ianei te kaipauna ngakau i te whakaaro ki tera? a, ko te kaitiaki o tou wairua, kahore ranei ia e mohio? e kore ranei e homai e ia ki te tangata kia rite ki tana mahi?
13Ex cualal incßajol, chetzaca li xyaßal cab xban nak châbil ut sa xtzacanquil.
13¶ Kainga, e taku tama, te honi, he pai hoki; me te honikoma, he mea reka hoki ki tou mangai:
14Joß xquißal li xyaßal cab, joßcan ajcuiß li châbil naßleb nak têcßul. Cui têtau ênaßleb us tex-êlk riqßuin li nequecßoxla xbânunquil ut têcßul li cßaßru yôquex chiroybeninquil.
14Ka mohio ai koe ki te whakaaro nui, he mea ki tou wairua: ki te kitea e koe, he tukunga iho ano tona, e kore hoki tau i tumanako ai e hatepea.
15Mêcßûb junak naßleb incßaß us xbânunquil re têbânu raylal reheb li châbileb. Chi moco tex-oc saß li rochocheb chixpoßbal ru li cßaßruheb re.
15¶ Kaua, e te tangata kino, e whanga ki te nohoanga o te tangata tika; kei tukino koe ki tona takotoranga.
16Usta tâbânu cuukub sut raylal reheb li tîqueb xchßôl, abanan eb aßan teßxcuy ut incßaß tâchßinânk xchßôleb. Abanan eb li incßaß useb xnaßleb ra teßxcßul nak teßosokß.
16E hinga ana hoki te tangata tika, e whitu hinganga, ka ara ake ano: ka whakataka ia te hunga kino e te he.
17Incßaß chisahokß êchßôl nak yôqueb chi cßuluc raylal li xicß nequeßiloc êre,
17¶ Kaua e harakoa ki te hinga tou hoariri, kaua hoki tou ngakau e hari ina taka ia:
18xban nak li Kâcuaß incßaß nacuulac chiru nak têbânu chi joßcan. Mâre anchal tixjal lix cßaßux li Dios ut târisi li raylal saß xbêneb.
18Kei kite a Ihowa, a ka he ki tana titiro, a ka tahuri atu tona riri i a ia.
19Mexjoskßoß xbaneb li incßaß useb xnaßleb ut mêrahi ru li mâusilal li nequeßxbânu.
19¶ Kei mamae koe, he mea mo nga kaimahi i te kino, kei hae hoki ki te hunga kino.
20Li incßaß useb xnaßleb moco us ta nak teßosokß. Eb li incßaß useb xnaßleb teßosokß joß nak nachup li xam.
20Kahore hoki he mutunga pai ki te tangata kino; ka keto hoki te rama a te hunga kino.
21Ex cualal incßajol, chexucua ru li Kâcuaß ut chexucua ajcuiß ru li rey. Mêcßam êrib riqßuineb li xicß nequeßiloc reheb.
21¶ E taku tama, e wehi ki a Ihowa, ki te kingi hoki: a, kaua e whakauru noa atu ki te hunga e mea ana ki te whakaputa ke.
22Eb aßan teßosokß saß junpât. Mâ ani nanaßoc re chanru li raylal li tâqßuehekß saß xbêneb xban li Kâcuaß ut xban li rey.
22No te mea ka puta tata te aitua mo ratou: a ko wai ka mohio ki te whakangaromanga o raua tokorua?
23Joßcan ajcuiß eb li âtin aßin yebil xbaneb li cuanqueb xnaßleb. Incßaß us nak laj rakol âtin tixsicß ru ani tixcol rix saß li rakleb âtin.
23¶ He whakatauki ano hoki enei na te hunga whakaaro nui. Ehara i te mea pai kia whakaaro ki te kanohi tangata ina whakawa.
24Li ani tixye re li cuan xmâc, “Lâat tîc âchßôl,” aßan tâtzßektânâk xbaneb li tenamit ut incßaß chic tâajekß ru.
24Ko te tangata e mea ana ki te tangata kino, He tika koe; ka kanga nga iwi ki a ia, ka whakarihariha nga tauiwi ki a ia.
25Abanan osobtesinbilakeb chi nabal li nequeßrakoc âtin saß tîquilal saß xbêneb li cuanqueb xmâc.
25Otiia ka koa nga ngakau o te hunga e riria ai tona he, ka tau iho ano hoki te manaaki pai ki runga ki a ratou.
26Kßaxal lokß li ani naxye chi tzßakal li yâl.
26Ka kihia e ia nga ngutu e whakahoki ana i nga kupu tika.
27Xbên cua têcßanjela ru lê chßochß li cuan saß cßalebâl. Chirix aßan têyîb lê rochoch.
27¶ Meinga kia takoto pai tau mahi i waho, kia rite hoki hei meatanga mau i te mara; muri iho ka hanga i tou whare.
28Mêye nak cuan xmâc lê ras êrîtzßin cui mâcßaß xmâc, chi moco têyoßob âtin chirix.
28¶ Kaua koe e tu hei kaiwhakaatu he mo tou hoa, i te mea kahore he take; a kaua e tinihanga ki ou ngutu.
29Mêcßoxla xqßuebal rêkaj li raylal xbânu êre. Mêbânu reheb lê ras êrîtzßin joß xeßxbânu êre lâex.
29Kaua e ki, Ka meatia ano e ahau ki a ia tana i mea ai ki ahau; ka rite ki ta te tangata mahi taku e whakahoki ai ki a ia.
30Xinnumeß chak cuan cuiß xnaßaj li racuîmk li cuînk li incßaß naraj trabajic. Ut xinnumeß ajcuiß saß li naßajej li aubil cuiß lix uvas li mâcßaß xnaßleb.
30¶ I haere ahau i te taha o te mara a te mangere, i te taha hoki o te mara waina a te tangata kahore ona mahara;
31Ut li naßajej li quicuil chak nujenak chi pim ut chi qßuix. Ut li tzßac li sutsu cuiß ac poßbileb.
31Na, kua tupuria katoatia e te tataramoa, kapi tonu te mata o te mara i te ongaonga, a ko to reira taiepa kohatu kua oti te wahi.
32Li cßaßru quicuil chak saß li naßajej aßan quicana saß inchßôl ut riqßuin aßan quintau innaßleb.
32Katahi ahau ka titiro, ka ata whakaaroaro: ka kite ahau, a ka hopu mai hei ako moku.
33Li ani junes cuârc naraj ut nacana saß rochoch chi kßalkßo li rukß chire xchßôl,aßan tâchâlk nebaßil saß xbên. Chanchan nak nachal chi elkßac laj êlkß, li cuan xpûb saß rukß.
33Kia iti ake nei te wahi e parangia ai, kia iti ake nei te moe, kia iti ake te kotuituitanga o nga ringa ka moe ai:
34aßan tâchâlk nebaßil saß xbên. Chanchan nak nachal chi elkßac laj êlkß, li cuan xpûb saß rukß.
34Ka pera te haerenga mai o tou muhore ano he kaipahua; o tou rawakore hoki ano he tangata mau patu.