Kekchi

Maori

Proverbs

30

1Li âtin aßin quixye laj Agur li ralal laj Jaqué. Laj Agur quiâtinac riqßuineb laj Itiel ut laj Ucal ut quixye chi joßcaßin:
1¶ Ko nga kupu a Akuru tama a Iakehe; ko te poropititanga. I korero taua tangata ki a Itiere, ki a Itiere raua ko Ukara,
2—Relic chi yâl lâin mâcßaß innaßleb. Incßaß ninnau cßoxlac joß nequeßcßoxlac eb li cuînk.
2He pono ko ahau te mea poauau rawa o nga tangata, kahore hoki he matauranga tangata i roto i ahau.
3Incßaß xintau li xnînkal naßleb chi moco ninnau lix yâlal chirix li Dios Santo.
3Kihai hoki ahau i whakaakona ki te whakaaro nui, kihai ano i mohio ki te Mea Tapu.
4¿Ani li quitakeß toj saß choxa ut quicube cuißchic saß ruchichßochß? ¿Ani li quichapoc re li ikß saß rukß? ¿Ani li quilanoc re li haß saß lix tßicr? ¿Ani li quixakaban re li ruchichßochß saß xnaßaj? Cui nacanau ani aßan, ye cue. ¿Ani xcßabaß ut ani xcßabaß li ralal?
4Ko wai kua piki atu ki te rangi, a heke mai ai ano? Ko wai kua pupu i te hau ki roto ki ona ringa? Na wai i takai nga wai ki roto ki tona kakahu? Na wai i whakapumau nga pito katoa o te whenua? Ko wai tona ingoa, a ko wai hoki te ingoa o tana tam a, ki te mohiotia e koe?
5Li Kâcuaß nacoloc reheb li nequeßxcßojob xchßôl riqßuin. Chixjunil li naxye li Kâcuaß yâl ut tzßakal re ru.—
5Ko nga kupu katoa a te Atua he mea whakamatau: he whakangungu rakau ia ki te hunga katoa e whakawhirinaki ana ki a ia.
6Mâqßue xtzßakob li râtin li Dios xban nak cui tâbânu aßan, li Dios tatxkßus ut tatcanâk joß aj ticßtiß.
6Kaua e tapiritia etahi kupu ki ana, kei riria e ia tou he, a ka kitea koe he tangata korero teka.
7At Kâcuaß, cuib ajcuiß li naßleb li nintzßâma châcuu. Chaqßue taxak cue nak toj mâjiß nincam.
7¶ E rua nga mea kua inoia e ahau i a koe; kaua ena e kaiponuhia i ahau i mua i toku matenga;
8Chinâtenkßa re nak incßaß tinticßtißik. Incßaß tâqßue nabal inbiomal, chi moco tinâcanab saß nebaßil. Caßaj cuiß intzacaêmk re rajlal cutan tâqßue cue.
8Whakamataratia atu i ahau te horihori me te korero teka; kaua e homai te rawakore ki ahau, te taonga ranei; whangaia ahau ki te kai e rite ana maku:
9Cui nabal tâqßue cue, mâre tatintzßektâna ut mâre tinye nak incßaß ninnau âcuu. Ut cui incßaß tzßakal li cßaßru cuan cue, mâre tin-elkßak ut tincßut âxutân, at inDios, chan.
9Kei makona ahau, a ka whakakahore ki a koe, ka mea, Ko wai a Ihowa? Kei rawakore ranei ahau, a ka whanako, ka whakahua noa hoki i te ingoa o toku Atua.
10Incßaß tâjit junak li môs chiru lix patrón. Cui tâbânu aßan, mâre tixtzßâma mâusilal saß âbên. Mâre lâat chic tatqßuehekß chixtojbal rix lâ mâc.
10¶ Kaua e korerotia te pononga ki tona ariki, kei kanga ia i a koe, a ko koe e he.
11Cuanqueb cristian nequeßxtzßektâna xyucuaßeb ut incßaß nequeßxqßue xlokßal lix naßeb.
11Tera te whakatupuranga, he kanga ta ratou i to ratou papa, kahore hoki e manaaki i to ratou whaea.
12Cuanqueb li nequeßxcßoxla nak tzßakal re ru lix yußameb, abanan toj mâjiß cuybil sachbil lix mâqueb.
12Tera te whakatupuranga, he ma ki ta ratou na titiro, otira kahore ano kia horoia atu to ratou paru.
13Cuanqueb li nequeßxnimobresi ribeb ut nequeßxkßetkßeti ribeb chiruheb li ras rîtzßin.
13Tera te whakatupuranga, Na, te whakakake o o ratou kanohi! Kua whakarewaina ake hoki o ratou kamo.
14Cuanqueb li nequeßrahobtesin reheb li nebaß saß ruchichßochß toj retal nequeßxmakß chiruheb li cßaßru cuan reheb.
14Tera te whakatupuranga, ko o ratou niho ano he hoari, ko o ratou niho purakau ano he maripi, hei horo i te hunga iti i runga i te whenua, i nga rawakore hoki i roto i nga tangata.
15Cuanqueb cristian caßaj cuiß xtzßâmanquil cßaßru reheb nequeßcuulac chiruheb. Chanchaneb li xul li natzßubuc quicß. Cuanqueb oxib li incßaß natzßakloc re li joß qßuial nequeßxcßul. Ut cuan jun chic mâ jaruj naxcßojob xchßôl riqßuin li joß qßuial naxcßul.
15¶ E rua nga tamahine a te ngate, ko ta raua karanga, Homai, homa. E toru nga mea e kore rawa e makona, ae ra, e wha nga mea e kore e ki, Kati:
16Li oxibeb, aßaneb aßin: li muklebâl, ut li ixk li incßaß nequeßqßuiresin, ut li chaki chßochß li târaj tßakresîc. Ut li xcâ li incßaß naxcßojob xchßôl riqßuin li joß qßuial naxcßul, aßan li xam.
16Ko te rua tupapaku; ko te kopu pakoko; ko te whenua kihai i pukuwaitia; a ko te ahi e kore nei e ki, Kati.
17Li ani tixhob lix yucuaß ut li ani tixtzßektâna lix naßleb li tâqßuehekß xban lix naß, aß ta eb li soßsol cheßisînk lix nakß ruheb ut teßxtiu lix tibeleb.
17Ko te kanohi e whakahi ana ki te papa, e whakahawea ana ki te whakarongo ki tona whaea, ma nga raweni o te awaawa ia e tikaro, a ma nga pi ekara e kai.
18Cuan câhib chi naßleb nasach inchßôl xcßoxlanquil ut incßaß nintau ru.
18¶ E toru nga mea he whakamiharo rawa, e kore e taea e ahau, ae ra, e wha kahore e mohiotia e ahau:
19Incßaß nintau ru chanru nak narupupic li cßuch chiru choxa, chi moco nintau ru chanru nak naxquelo rib li cßantiß chiru li pec, chi moco nintau ru chanru nak nequeßbêc li nînki jucub chiru li palau. Ut incßaß nintau ru cßaßut nak naxic xchßôl junak cuînk chirix junak ixk.
19Ko te huarahi o te ekara i te rangi; ko te huarahi o te nakahi i runga i te kamaka; ko te huarahi o te kaipuke i waenga moana; a ko te huarahi o te tangata ki te kotiro.
20Li ixk li naxmux ru xsumlajic nacuaßac ut naxchßaj saß li re ut naxye nak moco mâc ta li naxbânu.
20He pera ano te huarahi o te wahine puremu; ka kai ia, a ka horoi i tona mangai, a ka ki, Kahore aku mahi he.
21Cuan câhib pây ru li cristian li incßaß useb xnaßleb li nequeßqßuehoc chßaßajquil saß li tenamit. Aßaneb aßin:
21E toru nga mea e korikori ai te whenua, a e wha, he mea e kore e manawanuitia e ia:
22Li xbên, aßan jun li lokßbil môs li na-oc chokß rey; li xcab, aßan li mâcßaß xnaßleb li nanumcuaßac;
22Ko te pononga ina whakakingitia ia; ko te wairangi hoki ina makona i te taro;
23li rox, aßan li ixk li xicß na-ileß, li naxtau xbêlom; ut li xcâ, aßan jun li môs ixk li nacana chokß rêkaj li ixakilbej.
23Ko te wahine whakarihariha ina whiwhi i te tane; a ko te pononga wahine ina tuku iho mana nga mea a tona rangatira.
24Cuanqueb câhib pây ru li xul saß ruchichßochß kßaxal coqßueb. Abanan kßaxal cuan xnaßlebeb chiruheb li jun chßol chic.
24¶ E wha nga mea ririki i runga i te whenua, he nui noa atu ia nga whakaaro:
25Eb li sânc mâcßaßeb xmetzßêu. Abanan nequeßxcßûla lix tzacaêmkeb saß sakßehil re nak tâcuânk xtzacaêmkeb saß habalkße.
25Ko nga popokorua ehara i te iwi kaha, heoi e mea ana i te kai ma ratou i te raumati;
26Joßcan eb ajcuiß li imul mâcßaßeb xmetzßêu. Abanan nequeßxnau xcolbal ribeb. Joßcan nak nequeßxyîb xsoc saß xyânk li pec.
26Ko nga koni, he iwi ngoikore, heoi e hanga ana i o ratou whare ki te kamaka;
27Eb laj sâcß mâ ani nacßamoc be chiruheb. Abanan ac chi chßûtal cuanqueb nak nequeßbêc.
27Ko nga mawhitiwhiti, kahore o ratou kingi, heoi haere ropu ana ratou katoa;
28Eb li x-am naru nacachap riqßuin âcuukß. Ut naru ajcuiß nequeßcuan saß rochoch eb li rey.
28Ko te mokomoko, ko ona peke hei pupuri mana; otiia kei roto ia i nga whare kingi.
29Cuan oxib pây ruheb li xul li chßinaßus rilbal nak nequeßbêc. Ut li xcâ nabêc chi châbil.
29¶ E toru nga mea, he tau ta ratou hikoi, ae ra, e wha he huatau ki te haere:
30Lix bên, aßan li cakcoj li kßaxal cau rib saß xyânkeb li xul. Ut mâ ani naxxucua ru.
30Ko te raiona, ko te mea kaha rawa o nga kararehe, e kore nei e tahuri mai i te aroaro o tetahi;
31Li xcab, aßan li tzoß xul li kßaxal kßetkßet, ut li rox, aßan li chibât. Ut li xcâ, aßan li rey li naxcßameb xbeheb lix soldados chi pletic.
31Ko te kuri horo; ko te koati toa ano hoki; a ko te kingi, kahore nei tetahi e maranga ake ki a ia.
32Xban nak mâcßaß ânaßleb, xanimobresi âcuib ut xat-oc chixcßûbanquil ru li incßaß us. Cßoxla chi us cßaßru tâbânu.Relic chi yâl, cui tâjuyle xsaß li leche, tâsukßîk mantequilla. Ut cui tâtochß saß âcuußuj chi cau, tâêlk xquiqßuel. Joßcan ajcuiß cui ani tâchikß xjoskßil, plêt texrakekß cuiß.
32Ki te mea he mahi kuware tau i a koe i whakaneke ake ai i a koe, ki te mea ranei i whakaaro kino koe, kopania tou ringa ki tou mangai.
33Relic chi yâl, cui tâjuyle xsaß li leche, tâsukßîk mantequilla. Ut cui tâtochß saß âcuußuj chi cau, tâêlk xquiqßuel. Joßcan ajcuiß cui ani tâchikß xjoskßil, plêt texrakekß cuiß.
33He pono hoki ki te hurihia te waiu ka puta mai he pata, a ki te kowiria te ihu ka puta mai he toto: waihoki ki te akina te riri ka puta he whawhai.