Kekchi

Shona

Proverbs

1

1Aßan aßin li âtin li quixye laj Salomón, li ralal laj David li quicuan chokß rey saß li tenamit Israel.
1Zvirevo zvaSoromoni, mwanakomana waDhavhidhi, mambo waIsiraeri.
2Cuan xyâlal li âtin li quixye re nak tixtenkßa jalan chic chixtaubal xnaßleb ut chixtaubal li us. Ut re ajcuiß xtenkßanquileb chixtaubal ru li âtin junjûnk li chßaßaj xtaubal ru.
2Kuti vanhu vazive uchenjeri nokurairirwa; Nokunzwisisa mashoko enjere;
3Eb li âtin aßin teßxtenkßaheb li cristian chixnaubal bar cuan li us ut bar cuan li incßaß us. Tixtenkßaheb chi cuânc saß tîquilal ut chi cuânc saß châbilal.
3Varairirwe nzira yokungwara, Neyokururama, nokururamisa, nokutendeka;
4Ut tixtenkßaheb ajcuiß chi cuânc xcßaßuxeb li incßaß nequeßxnau cßoxlac. Ut naxqßue xnaßlebeb li toj sâjeb re nak teßxcßoxla chi us cßaßru teßxbânu.
4Vasina mano vapiwe kungwara, Jaya ripiwe zivo nokuchenjera;
5Li ani cuan xnaßleb ut sêb xchßôl chixqßuehak retal li âtin aßin re nak tixtau xtzßakob lix naßleb.
5Kuti wakachenjera anzwe, awedzere kudzidza; Nomunhu wenjere awane mano akanaka.
6Ut re ajcuiß nak tixtau ru li âtin li nequeßxye li cuanqueb xnaßleb, li âtin li chßaßaj xtaubal ru.
6Vanzwisise chirevo nomufananidzo, Mashoko avakachenjera nezvirabwe zvavo.
7Li ani târaj tâcuânk xnaßleb, tento nak tixxucua ru li Kâcuaß. Eb li mâcßaßeb xnaßleb nequeßxtzßektâna li châbil naßleb ut nequeßxtzßektâna ajcuiß lix kßusbaleb.
7Kutya Jehovha ndiko kuvamba kwezivo; Mapenzi anoshora uchenjeri nokurairirwa.
8Ex cualal incßajol, cheqßuehak saß êchßôl lê kßusbal naxqßue lê yucuaß. Ut mêtzßektâna lê tijbal naxqßue lê naß.
8Mwanakomana wangu, inzwa kurairira kwababa vako; Usarasha kudzidzisa kwamai vako.
9Kßaxal lokß chokß êre nak tex-abînk chiru lê naß êyucuaß. Chanchan nak tâqßuehekß junak êkßol chêcux ut junak corona saß êjolom.
9nekuti zvichava chishongo chakanaka pamusoro wako, Nengetani pamutsipa pako.
10Ex cualal incßajol, cui eb laj mâc teßraj êbalakßinquil, mêcanab êrib chiruheb.
10Mwanakomana wangu, kana vatadzi vachikugombedzera, Usatenda iwe.
11Usta teßxye êre, “Quimkex kiqßuin. Chex-oquênk saß kayânk. Toxic ut takaram saß xbe li mâcßaßeb xmâc ut takacamsiheb nak yôkeb chi numecß.
11Kana vachiti, Hendei tose, Ngatirindire ropa; Ngativandire vasina mhosva kunyange pasina mhaka.
12Chanchan nukßbil takabânu nak takacamsiheb. Chanchan teßnukßekß xban li jul nak takacamsiheb chi mâcßaß saß xchßôleb.
12Ngativamedze vari vapenyu seSheori, Vari vakukutu saivo vanoburukira kugomba.
13Ut sa chic tocuânk. Tâcanâk chokß ke chixjunil li takelkßa chiruheb ut cuânk chic kabiomal.
13Tichawana fuma yamarudzi mazhinji; Tichazadza dzimba dzedu nezvatakapamba;
14Ocankex saß kayânk. Mâre us toêlk êban lâex. Ut saß comonil takayal xsahil li takêchani,” mâre chaßkeb êre.
14Iwe uchava mumwe wedu; Tose tichava nechikwama chimwechete.
15Abanan lâex, ex cualal incßajol, mexxic saß xyânkeb aßan ut mêbânu li incßaß us li nequeßxbânu eb aßan.
15Mwanakomana wangu, usafamba navo nenzira yavo; Dzora rutsoka rwako panzira yavo;
16Eb aßan teßraj ru xbânunquil li incßaß us ut teßraj ru camsînc.
16nekuti tsoka dzavo dzinovangira zvakaipa; Vanokurumidza kudurura ropa.
17¿Cßaßru aj e nak teßxram saß xbeheb li cristian, cui li cristian nequeßxnau nak yôkeb xrambal?
17nekuti mumbure unodzikirwa pasina Shiri dzamarudzi ose dzichizviona.
18Eb li cuînk aßan nequeßxyîb li raßal re tâtßanekß jalan. Abanan aßaneb ajcuiß nequeßtßaneß chi saß. Incßaß nequeßxqßue retal nak nequeßxqßue rib saß chßaßajquilal.
18Vanhu ava vanogarira ropa ravo vamene; Vanozvivandira hupenyu hwavo.
19Joßcaßin nak nequeßosoß eb li cuînk li nequeßxrahi ru li jalan aj e. Nequeßxsach lix yußameb xban li cßaßru nequeßxrahi ru.
19Ndizvo zvakaitawo nzira dzavose vanokarira fuma; Zvinotorera mwene wazvo upenyu hwake.
20Li naßleb aßin yô chi abîc resilal yalak bar saß eb li be joß ajcuiß saß eb li cßayil.
20Uchenjeri hunodanidzira panzira dzomumusha; hunonzwisa inzwi rahwo panzvimbo dzakafara;
21Yôqueb chi cuulac resil saß eb li naßajej bar nequeßchßûtla cuiß nabal li cristian. Ut yô ajcuiß chi abîc saß eb li oquebâl re li tenamit.
21hunodana panzvimbo panoungana vazhinji; Pavanopinda pamasuwo, Paguta, ndipo pahunotaura mashoko ahwo, huchiti,
22Lâex, li mâcßaß ênaßleb, ¿jokße têcanab xbânunquil li tôntil naßleb li mâcßaß na-oc cuiß? Ut lâex li nequekßetkßeti êrib, ¿jokße têcanab xtzßektânanquil li châbil naßleb?
22Nhai imwi vasina mano, muchada kusava namano kusvikira rinhiko? nemwi vaseki kufarira kuseka kwenyu, Namapenzi kuvenga zivo?
23Quixye li Kâcuaß: —Cheqßuehak retal lê kßusbal li ninqßue ut lâin tinqßuehok ênaßleb ut texintenkßa chixtaubal ru lix yâlal.
23Dzokai kana muchinzwa kuraira kwangu, Tarirai ndichadurura mweya wangu pamusoro penyu; Ndichakuzivisai mashoko angu.
24Lâin xexinbok ut xinye êre nak texchâlk cuiqßuin. Abanan lâex incßaß queßraj rabinquil li cßaßru quinye êre.
24Zvandakadana, imwi mukaramba; Ndikatambanudza ruoko rwangu, kukasava nomunhu akarangarira;
25Quetzßektâna ban lê naßleb li quinqßue. Incßaß queraj xcßulbal lê kßusbal.
25Asi makazvidza mano angu ose, Mukaramba chose kuraira kwangu,
26Cuulac re xkßehil nak lâin texinseße xban li raylal tâchâlk saß êbên. Texinseße nak câmkak êre xban êxiu.
26Naizvozvo neniwo ndichaseka kana mava munhamo yenyu; Ndichakudadirai, kana kutya kwenyu kuchisvika.
27Nak tâchâlk saß êbên li xiu ut li chßaßajquilal, incßaß chic têtau cßaßru têbânu xban li raylal li yôkex chixcßulbal. Chanchan nak nachal li ikß li naxsuti rib nak tâchâlk li raylal saß êbên ut tixsach êru.
27Kana kutya kwenyu kuchisvika sedutu guru, Nenhamo yenyu ichisvika sechamupupuri; Kana kutambudzika nokudumbirwa zvichikuwirai.
28Saß li cutan aßan tinêyâba raj chic. Abanan lâin incßaß texinsume. Tinêsicß raj chic, abanan incßaß tinêtau,
28Nenguva iyo uchadana kwandiri, asi handingapinduri; Vachanditsvaka zvikuru, asi havangandiwani.
29xban nak xetzßektâna lê naßleb xinqßue êre ut incßaß xeraj xqßuebal inlokßal lâin li Kâcuaß.
29Zvavakavenga zivo, Vakasazvitsaurira kutya Jehovha,
30Incßaß xeraj xcßulbal lê naßleb xinqßue êre. Xetzßektâna ban lê kßusbal li xinqßue.
30Vakaramba mano angu ose, Vakashora kuraira kwangu kose,
31Joßcan nak anakcuan cßulumak chixjunil li raylal xchal saß êbên xban li mâusilal xebânu toj retal textitzßk riqßuin li cßaßak re ru incßaß us xebânu.
31Naizvozvo vachadya zvibereko zvenzira yavo; Vachagutswa namano avo.
32Eb li mâcßaßeb xnaßleb nequeßcam xban nak incßaß nequeßraj xcßulbal lix naßlebeb. Joßcaneb ajcuiß li jip xchßôleb. Nequeßcam xban nak nequeßxtzßektâna li naßleb naqßueheß reheb.Abanan li ani naxqßue xchßôl chirabinquil li ninye lâin, aßan tâcuânk saß tuktûquil usilal ut incßaß tâxucuak xban li raylal.
32nekuti kudzokera shure kwavasina mano kuchavauraya, Kusava nehanya kwamapenzi kuchavaparadza.
33Abanan li ani naxqßue xchßôl chirabinquil li ninye lâin, aßan tâcuânk saß tuktûquil usilal ut incßaß tâxucuak xban li raylal.
33Asi ani naani anonditeerera achagara zvakasimba, Achagadzikana, asingatyi zvakaipa.