Kekchi

Shona

Proverbs

26

1Joß nak li ratzßam que incßaß natßaneß saß sakßehil, chi moco li hab naxqßue saß xkßehil li kßoloc, joßcan ajcuiß nak li mâcßaß xnaßleb moco xcßulub ta nak tâqßuehekß xlokßal.
1Sezvakaita chando muzhizha, uye sezvakaita mvura mukukohwa, Saizvozvo kukudzwa hakufaniri benzi.
2Eb li tzßunun incßaß nequeßcuan saß jun chi naßajej. Ut eb li cuilix yal numecß nequeßxbânu. Joßcan ajcuiß nak li majecuâc incßaß nachal saß xbên junak yal chi joßcan chi mâcßaß xmâc.
2Sezvinoita shiri pakupaparika kwayo, nenyenganyenga pakubhururuka kwayo, Saizvozvo kutuka pasina mhosva hakuitiki.
3Li cacuây naqßueman xtzßûm re nak tixtau xyâlal. Ut li bûr naqßueman li chßîchß saß re, re xberesinquil. Joßcan ajcuiß li incßaß naxtau xyâlal. Tento xqßuebal xtzßûm re nak tixtau xnaßleb.
3Tyava yakaitirwa bhiza, namatomu mbongoro, Neshamhu musana wamapenzi.
4Mâsume ru li cßaßru tixye li incßaß naxtau xyâlal, re nak incßaß tâjuntakßêta âcuib riqßuin.
4Usapindura benzi noupenzi hwaro, Kuti urege kufanana naro.
5Tento nak tânau xsumenquil li mâcßaß xnaßleb re nak incßaß yôk xcßoxlanquil nak cuan xnaßleb.
5Pindura benzi noupenzi hwaro, Kuti rirege kuti rakachenjera.
6Li ani tixtakla junak mâcßaß xnaßleb chixbânunquil lix taklanquil, aßan yô chixqßuebal rib saß chßaßajquilal.
6Anotuma shoko noruoko rwebenzi, Unozvigura tsoka, nokumwa kutambudzika.
7Li yêk rok mâcßaß aj e nak cuan li rok xban nak incßaß nacßanjelac chiru. Joßcan ajcuiß li incßaß naxtau xnaßleb. Mâcßaß aj e nak tixye li châbil naßleb.
7Makumbo echirema anongoremberera; Ndizvo zvakaita chirevo mumuromo webenzi.
8Mâcßaß aj e xqßuebal xlokßal li mâcßaß xnaßleb. Chanchan xbacßbal junak pec saß li rantßin.
8Somunhu anosungira ibwe pachifuramabwe, Ndizvo zvakaita iye anokudza benzi.
9Junak li calajenak incßaß narecßa xrahil li qßuix nak na-oc chi rukß. Joßcan ajcuiß li mâcßaß xnaßleb. Mâcßaß aj e xyebal li châbil naßleb re.
9Sezvinoita mhinzwa muruoko rwomukariri wedoro, Ndizvo zvakaita chirevo mumuromo webenzi,
10Li ani naxbok yalak ani chi trabajic chi incßaß naxnau ma us xnaßleb malaj ut incßaß, li jun aßan chanchan li ani yôk chixtîcanquil yalak ani riqßuin lix tzimaj.
10somupfuri wemiseve, unopfura zvose, Ndizvo zvakaita munhu anosevenzesa benzi neanosevenzesa vafambi.
11Eb li mâcßaßeb xnaßleb junelic yôqueb chixbânunquil li incßaß us. Chanchaneb li tzßiß li nequeßxlou xcaß sut lix xaßau.
11Sembwa inodzokera kumarutsi ayo, Ndizvo zvakaita benzi rinopamhidza upenzi hwaro.
12Toj naru xqßuebal xnaßlebeb li incßaß nequeßxtau xyâlal chiruheb li nequeßxye nak cuanqueb xnaßleb. ¿Ma incßaß ta biß nequeqßue retal aßan?
12Unoona munhu anoti ndakachenjera here? Benzi riri nani kuna iye!
13Li ani incßaß naraj trabajic naxsicß xyâlal chanru nak incßaß nacßanjelac. Naxye nak incßaß naru naxic chi trabajic xban nak cuan jun li cakcoj saß be naru nacamsîc xban.
13Simbe inoti, Kune shumba panzira; Shumba iri munzira dzomumusha.
14Junak puerta na-ecßan saß lix bisagras, abanan incßaß naxjal xnaßaj. Joßcan ajcuiß naxbânu li incßaß naraj trabajic. Naxqßue vuêlt saß lix cuarib, abanan incßaß nacuacli.
14Gonhi rinotendereka pamahinji aro; Ndizvo zvinoita simbe panhovo dzayo.
15Li incßaß nacuulac chiru cßanjelac naxchßic li rukß saß li plato. Abanan chi moco li tzacaêmk naraj xqßuebal saß re.
15Simbe inopinza ruoko rwayo mundiro, Ino usimbe kurudzoserazve kumuromo wayo.
16Li incßaß naraj trabajic naxye nak aßan cuan xnaßleb chi us chiru cuukub chi cristian li nequeßxnau qßuehoc xnaßleb.
16Simbe inozviti ndakachenjera Kupfuura vanhu vanomwe vanogona kupindura nenjere.
17Li ani naxchßic rib chi pletic saß xyânkeb li yôqueb chi pletic, aßan chanchan yô chixchapbal lix xic junak tzßiß.
17Somunhu anobata imbwa nenzeve dzayo, ichingopfuura hayo, Ndizvo zvakaita mupfuuri anozvipinza pagakava risati riri rake.
18Junak lôc na-oc chi cutuc riqßuin li tzimaj cuan xxamlel re camsînc.
18Somupengo anokanda zvitsiga, Nemiseve, nezvinouraya,
19Joßcan ajcuiß li naxbânu raylal re li ramîg ut naxye nak yal batzßûnc re nak xbânu chi joßcan.
19Ndizvo zvinoita munhu anonyengedzera wokwake, Achiti, Ndinongoita zvangu jee!
20Chi mâcßaß xsißil li xam nachup. Ut nak mâcßaßeb aj molol âtin, mâcßaß chic plêt.
20Moto unodzima nokushaiwa huni; Uye kana kusina mucheri, gakava rinopera.
21Mâcßaß ru xam cui mâcßaß li xam. Ut mâcßaß li xam cui mâcßaß li siß. Joßcan ajcuiß nak mâcßaß li plêt cui mâ ani nayoßoban re li plêt.
21Sezvakaita mazimbe pazvitsiga zvinopfuta, nehuni pamoto, Ndizvo zvakaita munhu wegakava pakupfutidza rukave.
22Li ticßtiß, aßan chanchan li cocß cab chiruheb li nequeßcuulac chiru ticßtißic chirix li ras rîtzßin. Abanan ra nanak cuiß li cßaßru li nequeßxye.
22Mashoko omucheri akaita sezvimedu zvinozipa, Zvinoburukira mukati-kati momuviri.
23Mâcßaß na-oc cuiß xqßuebal li plata chirix junak chßochß ucßal. Chanchan aßan li kßunil âtin li nequeßxye li incßaß useb xnaßleb. Mâcßaß na-oc cuiß.
23Miromo inopisa norudo pamwechete nomoyo wakaipa, Zvakafanana nomudziyo wevhu wakanamirwa namarara anobva pasirivha.
24Li ani xicß na-iloc incßaß nacßutun chiru lix joskßil nak yô chi âtinac. Abanan saß lix cßaßux yô chixcßoxlanquil chanru tixbânu li incßaß us.
24Muvengi anonyengedzera nemiromo yake, Asi anovanza kunyengedzera mumoyo make.
25Nak tatrâtina riqßuin kßunil âtin mâpâb re, xban nak lix cßaßux nujenak chi mâusilal.
25Kana achitaura zvinonaka, usamutenda; nekuti mumoyo make mune zvinonyangadza zvinomwe.
26Usta tixmuk châcuu lix joskßil, abanan tâcuulak xkßehil nak chixjunileb teßxnau li mâusilal naxbânu.
26Kunyange kuvenga kwake kuchizvivanza nokunyengedzera, Kushata kwake kuchabudiswa pachena pamberi peungano.
27Li ani naxbec junak li jul re xtßanbal li ras rîtzßin, chi saß ajcuiß tâtßanekß. Ut li ani naxtolcßosi junak pec re xtßanbal ras rîtzßin, saß xbên ajcuiß tâtßanekß.Li ani naticßtißic xicß naril li nacßuluc raylal xban lix ticßtiß. Ut li âtinac riqßuin châbil âtin chi yal xcab rix xchßôl, aßan mâcßaß na-oc cuiß. Caßaj cuiß nasachoc.
27Ani naani anochera gomba, achawiramo iye; Anokungurusa ibwe, richadzokera pamusoro pake.
28Li ani naticßtißic xicß naril li nacßuluc raylal xban lix ticßtiß. Ut li âtinac riqßuin châbil âtin chi yal xcab rix xchßôl, aßan mâcßaß na-oc cuiß. Caßaj cuiß nasachoc.
28Rurimi rwenhema runovenga akuvadzwa narwo; Nomuromo unobata kumeso unoparadza.