Kekchi

Zarma

Jeremiah

50

1Aßan aßin li quixye li Kâcuaß re li profeta Jeremías chirix li naßajej Babilonia joß eb ajcuiß li cuanqueb aran.
1 Sanno kaŋ Rabbi ci Babila nda Kaldancey laabo boŋ annabi Irimiya me ra neeya:
2Quixye re: —Yehomak resil nak eb laj Babilonia teßchapekß. Taksihomak li bandera ut yehomak resilal saß chixjunileb li xnînkal ru tenamit. Mâcßaß têmuk chiruheb. Têye: “Li naßajej Babilonia tâchapekß. Li yîbanbil dios Bel tâcßutekß xxutân ut li yîbanbil dios Merodac tâjorekß. Chixjunileb li jalam ûch li cuanqueb Babilonia telajeßsachekß.
2 Wa baaru ci ndunnya dumey ra, Wa fe, wa wongu liiliwal kayandi. Wa fe, wa s'a tugu! Wa ne: I ga Babila ŋwa, i ga Bel kaynandi, I ga Merodak bagu-bagu, I g'a jabuyaŋ himandey haawandi, I g'a toorey bagu-bagu.
3Jun li nimla tenamit tâchâlk chak saß li norte chi pletic riqßuineb laj Babilonia ut tixsach ruheb. Mâcßaß chic tâcuânk aran, chi moco cristian, chi moco xul.”
3 Zama azawa kambe haray dumi fo no ga kand'a gaa wongu kaŋ g'a laabo ciya humburandiyaŋ hari, boro kulu si goro a ra mo. Boro nda alman kulu ga zuru k'a naŋ.
4Tâcuulak xkßehil nak eb li ralal xcßajol laj Israel, ut eb li ralal xcßajol laj Judá teßchâlk chinsicßbal lâin lix Dioseb. Yôkeb chi yâbac nak teßchâlk chinsicßbal.
4 Yaa no Rabbi ci: Waati kaŋ jirbi woodin yaŋ ga kaa, Da alwaati woodin to, Israyla izey da Yahuda izey ga kaa care banda, Ka konda ngey hẽeno ka Rabbi ngey Irikoyo ceeci.
5Teßxpatzß bar cuan li be li naxic Sión ut aran teßxic. Ut teßxye, “Châlkex ut takacßam cuißchic kib saß usilal riqßuin li Kâcuaß. Takabânu jun li contrato riqßuin li Kâcuaß chi junelic re nak incßaß tâsachk saß kachßôl,” chaßakeb.
5 I ga Sihiyona fondo hã, i moydumey ga ye a do haray. I ma ne: «Wa kaa, iri m'iri boŋ margu nda Rabbi, Sappa kaŋ ga duumi ra kaŋ i si diny'a gaa.»
6Eb lin tenamit chanchaneb li carner li queßbalakßîc xbaneb laj ilol reheb ut queßxchaßchaßi ribeb yalak bar saß xyânkeb li cocß bol ut eb li tzûl. Quisach chiruheb lix naßajeb li teßhilânk raj cuiß.
6 Ay borey ciya feeji darante yaŋ. I hawjiyey n'i darandi fonda gaa, K'i taŋ tondi kuukey ra. Tondi kuuku woone ka koy yongo tudo gaa, I ga koy-da-ye te, i dinya ngey fulanzamyaŋ do.
7Chixjunileb li teßtaßok reheb teßxsach ruheb. Ut eb li xicß nequeßiloc reheb teßxye, “Lâo mâcßaß kamâc. Eb aßan ban queßmâcob chiru li Kâcuaß li narakoc âtin saß tîquilal. Queßmâcob chiru li Kâcuaß Dios li xyoßoneb lix xeßtônil yucuaßeb.”
7 Borey kaŋ n'i gar kulu n'i ŋwa ka ban. I ibarey ne: «Iri sinda taali, zama ngey wo na zunubi te Rabbi se no, Nga kaŋ ti adilitaray nangora d'i kaayey beeja, Rabbi nooya.»
8Elenkex Babilonia. Canabomak lix naßajeb. Chanchanakex li chibât li nequeßcßamoc be chiruheb li jun chßol chic chibât.
8 Wa zuru ka fun Babila bindo ra, Wa fun Kaldancey laabo ra, Wa ciya danga hincin jindi yaŋ ngey kuro jine.
9Lâin tinqßue saß xchßôleb li xnînkal ru tenamit li cuanqueb saß li norte nak teßxjunaji ribeb ut teßchâlk chi pletic riqßuineb laj Babilonia. Saß li norte teßchâlk li teßnumtâk saß xbêneb. Teßxnau chi us cutuc riqßuin tzimaj ut tîcak rukßeb.
9 Zama guna, ay ga ndunnya dumi beerey jama tunandi azawa kambe laabo ra kaŋ ga kande wongu Babila gaa. I ga wongu marga kayandi a se mo hal i m'a ŋwa. I hangawey ga hima sanda wongaari kaŋ ga goni hayyaŋ wane, Afo kulu si ye ka kaa kambe koonu.
10Joßcan nak tâelkßâk li cßaßru reheb laj Babilonia. Chixjunileb li xicß nequeßiloc reheb teßxcßam nabal li cßaßru teßraj toj tâcßojlâk xchßôleb, chan li Kâcuaß.
10 Kaldiya mo ga ciya wongu arzaka. Borey kaŋ n'a ku wongo ra ga ne a wasa ngey se. Yaadin no Rabbi ci.
11Li Kâcuaß quixye: —Lâex aj Babilonia, lâex xerecßa xsahil nak xexnumta saß xbêneb lin tenamit ut xemakß chiruheb li cßaßru reheb ut sa saß êchßôl. Chanchanex li cuacax li napiscßoc saß pachßayaß, malaj ut chanchanex li cacuây li naxjap re xban xsahil xchßôl.
11 Ya araŋ kaŋ yaŋ n'ay wane jama ku wongu ra, Za kaŋ araŋ te bine kaani, araŋ farhã. Araŋ soobay ka fooru sanda haw zan kaŋ go kuray do, Araŋ bubuci sanda bari gu cine,
12Abanan lê tenamit lâex tâisîk xlokßal. Li tenamit li xexyoßla cuiß tâcßutekß xxutân usta kßaxal lokß nak quicuan. Aßanak li kßaxal caßchßin xcuanquil saß xyânkeb chixjunileb li tenamit. Tâsukßisîk chokß chaki chßochß ut mâcßaßak cuan chi saß.
12 Woodin sabbay se no araŋ nyaŋo ga haaw gumo. Waybora kaŋ n'araŋ hay yalu ga bare. Guna, a ga ciya ndunnya dumey kulu bananta, A ga ciya saaji da gangani da batama falulle.
13Xban nak yô injoskßil saß xbêneb mâ ani tâcanâk Babilonia. Tâcanabâk chi juqßuinbil chixjunil ut chixjunileb li teßnumekß aran teßsach xchßôleb chirilbal ut teßxhob xban li raylal xcßul.
13 Rabbi dukuro sabbay se boro kulu si goro a ra, Amma a ga ciya kurmu. Boro kulu kaŋ ga bisa Babila gaa ga dambara hala manti moso, A ma cuusu a balaawey kulu sabbay se.
14Lâex li nequenau cutuc riqßuin tzimaj xaklinkex saß lê naßaj. Têsut rix li naßajej Babilonia ut cutumak lê tzimaj. Mâ jun têcol xban nak eb aßan xeßmâcob chiru li Kâcuaß.
14 Araŋ kulu kaŋ ga biraw candi, Wa wongu daaga sinji Babila gaa, W'a windi k'a daŋ game, W'a hay, wa si naŋ hangawey ma gogo, Zama a na zunubi te Rabbi se.
15Japomak êre chi xjun sutam li tenamit xban nak eb laj Babilonia teßxkßaxtesi ribeb saß êrukß. Yôqueb chi tßanecß li cab li najt xteram ut teßtßanekß li tzßac li sutsu cuiß li tenamit. Xcuulac li hônal nak li Kâcuaß tixqßue rêkaj li raylal li queßxbânu eb aßan.
15 W'a windi ka kuuwa a gaa. A na nga boŋ nooyandi, a muuley kaŋ, I n'a birni cinaro zeeri, Zama Rabbi banayaŋo nooya, Wa banayaŋo toonandi a boŋ mo. Sanda mate kaŋ nga bumbo te, Wa te nga mo se yaadin.
16Mêcanabeb chi âuc eb laj Babilonia chi moco têcanabeb chi kßoloc saß xkßehil li kßoloc. Xban li plêt eb li jalaneb xtenamit teßêlelik ut teßxic saß lix tenamiteb.
16 Wa dum'ize dumakoy kulu pati Babila ra, Da boro kaŋ ga kooma goy te heemar waate. Boro kulu ga bare ka ye nga bumbo dumey do haray. I boro fo kulu ga zuru ka koy nga laabo ra, I ma du ka kankamandikoy takuba yana.
17Eb laj Israel chanchaneb li quetômk li queßxjeqßui ribeb nak li cakcoj quichal chirâlinanquileb. Li xbên li quichal chi sachoc reheb, aßan lix reyeb laj Asiria. Ut li xcab li quichal chi sachoc reheb, aßan laj Nabucodonosor lix reyeb laj Babilonia.
17 Israyla ya feeji say-sayante yaŋ no, Muusu beerey n'a gaaray. Sintina Assiriya bonkoono no k'a ŋwa, Kokor banda Babila bonkoono Nebukadnezzar mo n'a biriyey kaama-kaama.
18Joßcaßin naxye li Kâcuaß li nimajcual Dios, lix Dioseb laj Israel: —Lâin tinqßue chixtojbal xmâc lix reyeb laj Babilonia ut lix naßajeb joß nak xinqßue chixtojbal xmâc lix reyeb laj Asiria.
18 Woodin se binde, yaa no Rabbi Kundeykoyo, Israyla Irikoyo ci: Guna, ay ga alhakku bana Babila bonkoono da nga laabo kulu gaa, Sanda mate kaŋ ay jin ka te Assiriya bonkoono se cine.
19Lâin tinqßueheb cuißchic laj Israel saß lix naßajeb. Chanchanakeb li carner li nequeßichajib aran Carmelo ut Basán. Ut teßxtzaca ajcuiß li ru li acuîmk li na-el saß lix naßajeb li ralal xcßajol laj Efraín ut Galaad toj retal tâcßojlâk xchßôleb.
19 Ay ga ye ka kande Israyla nga kuray nango do. A ga kuru Karmel da Basan boŋ, A fundo mo ga kungu Ifraymu da Jileyad tondey ra.
20Saß eb li cutan aßan eb laj Israel ut eb laj Judá mâcßaßak xmâqueb xban nak lâin tincuy tinsach lix mâqueb li joß qßuial chic xeßcana, chan li Kâcuaß.
20 Yaa no Rabbi ci: Jirbi woodin yaŋ ra, da alwaati woodin ra mo, I ga Israyla taali ceeci, amma a si bara. I ga Yahuda zunubey ceeci mo, Amma i si di ey, Zama jama cindo kaŋ ay naŋ din, ay g'i yaafa.
21Li Kâcuaß quixye: —Ayukex chi pletic riqßuineb li cuanqueb Merataim ut Pecod, ut camsihomakeb. Bânuhomak li cßaßru xexintakla cuiß, chan li Kâcuaß.
21 Ziji ka wongu nda laabo kaŋ na murteyaŋ labu-care, Nga nd'a gorokoy, ka bana i se. M'i gaaray k'i wi k'i leemun parkatak! Yaadin no Rabbi ci. Ma te hay kulu kaŋ ay na ni lordi nd'a boŋ.
22Yô chi abîc li chokînc nak yôqueb chi pletic. Yô chi abîc resil li nimla raylal li yôqueb chixcßulbal.
22 I ga maa wongu kosongu da halaciyaŋ bambata laabo ra.
23Ilomak chanru nak xeßosoß eb laj Babilonia. Ilomak chanru nak xsacheß lix cuanquil. Aßan li cau nataklan saß xbêneb li tenamit junxil. Chanchan li martillo. Abanan anakcuan xeßsacheß ru saß xyânkeb li xnînkal tenamit.
23 Ndunnya kulu ndarka neeya! Guna dumbuyaŋ da baguyaŋ kaŋ dumi i te a se! Babila ciya humburandiyaŋ hari ndunnya dumey game ra!
24Chanchan nak lâin xinqßue jun li raßal re êchapbal, lâex aj Babilonia. Ut chi mâcßaß saß êchßôl xextßaneß saß li raßal. Xextaßeß ut xexchapeß xban nak xekßetkßeti êrib chicuu lâin li Kâcuaß.
24 Ya Babila, ay na hirrimi te ni se kaŋ ni mana bay a gaa, a na ni di mo. I na ni gar ka ni di, Zama ni na canda-canda te da Rabbi.
25Chanchan nak li Kâcuaß quixte li ochoch li xocxo cuiß lix chßîchß re pletic. Quirisi chak lix cßanjelebâl xban nak yô xjoskßil. Quixbânu chi joßcan xban nak cuan li cßaßru tixbânu aran Babilonia li Kâcuaß li nimajcual Dios.
25 Rabbi na nga wongu jinayey jisiro feeri, A na nga futa wongu jinayyaŋ fattandi. Zama Rabbi Kundeykoyo gonda muraadu kaŋ a ga te Kaldancey laabo ra.
26Lâex aj najtil tenamit, quimkex chi pletic riqßuineb laj Babilonia. Tehomak li naßajej li xocxo cuiß li ru li trigo. Têsach ruheb chi junaj cua ut têcanabeb chi tûbtu. Mâ ani tâcanabâk chi yoßyo saß xyânkeb.
26 Wa fun nangu mooro ka furo a ra. W'a barmey fiti, w'a ciya laabu guyaŋ, W'a halaci parkatak. A wane hay fo kulu ma si cindi.
27Camsihomakeb chixjunil li cuînk li toj sâjeb. Chanchanakeb li cuacax li yôqueb chi xic chi camsîc. Raylal tâchâlk saß xbêneb laj Babilonia xban nak xcuulac xkßehil nak teßqßuehekß chi xtojbal rix lix mâqueb.
27 W'a yeej'izey kulu no takuba se, i ma koy wiyaŋ do. Kaari ngey! Zama i zaaro kaa, i alhakko alwaato nooya.
28Cuanqueb li queßêlelic Babilonia ut queßcôeb Jerusalén ut yôqueb chixserakßinquil chanru nak li Kâcuaß li kaDios quixqßue rêkaj li incßaß us li queßxbânu eb laj Babilonia re lix templo li Kâcuaß.
28 Wa maa borey kaŋ goono ga zuru ka Babila laabo yana yaŋ din jinde, Zama i ma Rabbi iri Irikoyo banando fe Sihiyona ra, A sududuyaŋ fuwo banando nooya.
29Bokomakeb li nequeßxnau cutuc riqßuin tzimaj re teßpletik riqßuineb laj Babilonia. Ut teßxyîb lix muhebâleb chi xjun sutam li tenamit ut mâ ani teßxcanab chi êlelic. Qßuehomak rêkaj li mâusilal li queßxbânu xban nak queßxkßetkßeti ribeb chiru li Kâcuaß, lix santil Dioseb laj Israel.
29 Wa tongo farmey ce i ma margu Babila wonguyaŋ se, I kulu kaŋ yaŋ ga biraw candi nooya. Wa zumbu a gaa k'a daŋ game, A ra boro kulu ma si fatta ka yana. Wa bana a se a goyo boŋ. Hay kulu kaŋ a te, wa te a se, nga mo, Zama a na boŋbeeray cabe Rabbi Israyla wane Hananyankoyo se.
30Joßcan nak eb li cuînk li toj sâjeb teßcamsîk saß eb li be ut eb lix soldados teßsachekß ru saß li plêt saß li cutan aßan, chan li Kâcuaß.
30 Woodin sabbay se no a arwasey ga halaci a kwaara fondey ra. A wongaarey kulu mo ga dangay han din hane. Yaadin no Rabbi ci.
31Lâin li nimajcual Dios tinsach êru lâex aj Babilonia, xban nak xekßetkßeti êrib chicuu. Xcuulac xkßehil nak lâin texinqßue chixtojbal rix li mâc xebânu.
31 Yaa no Rabbi Kundeykoyo ci: A go, ya nin boŋbeeraykoyo, ay ga gaaba nda nin, Zama ni zaaro kaa, Alwaato kaŋ ay ga ni alhakko bana nooya.
32Eb laj Babilonia li kßetkßeteb teßxtich li rokeb ut teßtßanekß ut mâ ani tixtenkßaheb chi cuaclic. Lâin tinqßue xxamlel li tenamit ut tâcßatekß chixjunil li cuan chi xjun sutam, chan.
32 Boŋbeeraykoyo din binde ga kati ka kaŋ. A sinda tunandiko. Ay ga danji daŋ a galley gaa kaŋ ga hay kulu kaŋ go a windanta ŋwa.
33Joßcaßin naxye li Kâcuaß li nimajcual Dios: —Eb li ralal xcßajol laj Israel ut eb li ralal xcßajol laj Judá rahobtesinbileb xbaneb li tenamit li queßcßamoc reheb chi prêxil ut incßaß nequeßxcanabeb chi xic.
33 Yaa no Rabbi Kundeykoyo ci: I na Israyla da Yahuda izey kulu kankam care banda. Borey kaŋ n'i di mo goono g'i gaay da gaabi, I wangu k'i taŋ.
34Abanan li ani tâcolok reheb, aßan cau rib. “Nimajcual Dios” xcßabaß. Relic chi yâl aßan tâoquênk chirixeb re nak naru teßcuânk saß tuktûquil usilal saß lix naßajeb. Abanan eb laj Babilonia tâchâlk raylal saß xbêneb.
34 Amma i Fansakwa gonda gaabi, Rabbi Kundeykoyo no ga ti a maa. A ga faasa i se da himma, Zama a ma fulanzamay no laabo se, A ma Babila gorokoy mo jijirandi.
35Li Kâcuaß naxye: —Eb laj Babilonia teßcamsîk saß li plêt. Teßcamsîk chixjunileb li tenamit li cuanqueb Babilonia joß eb ajcuiß li nequeßtaklan ut eb li cuanqueb xnaßleb.
35 Takuba kaa Kaldancey gaa, da Babila ra gorokoy, D'a mayraykoyey d'a laakalkooney mo gaa. Yaadin no Rabbi ci.
36Tâchâlk li plêt saß xbêneb laj kße ut teßsachk xnaßlebeb. Tâchâlk li plêt saß xbêneb li cauheb rib ut teßxucuak.
36 Takuba goono ga tangarikomey ceeci, I ga ciya saamoyaŋ mo. Takuba goono g'a wane gaabikooni beerey ceeci, K'i sukurutandi mo.
37Teßcamsîk saß li plêt eb li cacuây ut teßsachekß ru li carruajes. Ut teßcamsîk li jalaneb xtenamiteb li cuanqueb saß xyânkeb. Chanchanakeb chic ixk. Teßsachekß ru li raro xbaneb ut tâcßamekß lix biomaleb.
37 A bariyey, d'a torkey, Da yawey kulu dumi-dumey kaŋ yaŋ go a bindo ra, Takuba goono g'i ceeci. I ga ciya sanda wayboroyaŋ mo. Takuba goono g'a arzaka ceeci, a g'a kom mo.
38Telajeßchakik chixjunil li haß li cuan aran xban nak li tenamit aßan xnaßajeb li jalanil dios. Xban lix dioseb xeßtontoß xjolomeb laj Babilonia.
38 Kwaari g'a isa haro di, a ga sundu mo, Zama laabo din ya tooru laabu no. I ga fooma mo da ngey toorey.
39Joßcan nak li nimla tenamit Babilonia tâsukßîk chokß chaki chßochß. Eb laj xoj ut eb li avestruz, ut eb li joskß aj xul re li chaki chßochß teßcuânk aran. Mâ jaruj chic teßcuânk cristian aran chalen anakcuan.
39 Woodin se no ganji hamey da zoŋey no ga goro noodin. Taatagayyaŋ mo ga ngey goray te noodin, A ra gorokoy si cindi koyne hal abada. Zamana ka koy zamana boro kulu si goro a ra.
40Joß quinbânu reheb li tenamit Sodoma ut Gomorra ut eb li tenamit li cuanqueb chi xjun sutam, joßcan ajcuiß tinbânu re li tenamit Babilonia ut eb li cuanqueb chi xjun sutam. Mâ ani chic tâcuânk saß li naßajej aßan, chan li Kâcuaß.
40 A ga ciya sanda alwaato kaŋ Irikoy na Saduma nda Gomorata nd'i gorokasiney zeeri, Yaadin cine no boro si no kaŋ ga goro Babila ra. Adam-ize kulu si no kaŋ ga te jirbiyaŋ a ra mo. Yaadin no Rabbi ci.
41Qßuehomak retal. Yôqueb chak chi châlc eb li soldado saß li nimla tenamit li cuan saß li norte. Rochbeneb aßan cuanqueb nabaleb li rey li teßchâlk saß chixjunil li ruchichßochß.
41 Guna dumi fo neeya ga fun azawa kambe kaŋ kunda bambata no. Bonkooni boobo ga tun ka fun ndunnya nangu moorey do.
42Cuanqueb xtzimaj ut cuanqueb xlâns. Kßaxal joskßeb. Mâ ani nequeßril xtokßobâl ru. Nak nequeßxjap re chanchaneb li palau li cau na-ecßan. Yôqueb chi châlc chirix cacuây. Ac cauresinbileb re teßchâlk chi pletic êriqßuin lâex aj Babilonia.
42 I gonda biraw da yaaji ga gaay, Bine-bi-koy yaŋ no, i si bakar. I jindey ga yooje beeri te sanda teeku cine, Bari-kariyaŋ mo no. I boro fo kulu go wongu daaga me gaa soolante. Ya Babila ize wayo, i go kaa ni gaa no.
43Lix reyeb laj Babilonia quirabi resil li plêt li xchal saß xbêneb. Mâcßaß chic xmetzßêu quicana xban xcßaßux. Cßajoß xrahil saß xchßôl. Chanchan li raylal li naxcßul li ixk nak oc re chi qßuirâc.
43 Babila bonkoono maa i baaru, a kambey londey bu mo. Doori gurzugay da zaŋay n'a di, Sanda wayboro kaŋ ga ba ka hay.
44Lâin tincuisiheb laj Babilonia saß lix naßajeb chi junpât. Chanchanakin jun li cakcoj li na-el saß li qßuicheß chire li nimaß Jordán chixsicßbal xtzacaêmk. Lâin tinsicß ru junak ut aßan tinqßue chi cßanjelac saß li naßajej aßan. ¿Ma mâcuaß ta biß lâin yâl cue? ¿Ma cuan ta biß junak tânumtâk chicuu lâin? ¿Ma cuan ta biß junak târûk tixxakab rib chicuu? chan li Dios.
44 Guna, dumo din ga tun sanda mate kaŋ muusu beeri ga fun Urdun* tuuri zugey ra, A ga wongu nda gaabikoono nangora, Amma ay g'a gartandi a ma zuru k'a naŋ, porot folloŋ! Man no suubananta kaŋ ay ga kayandi a boŋ? Zama man boro kaŋ in d'a ga saba, May mo no ga han kosu ay se? Wala man gaa hawjiyo kaŋ ga hin ka kay ay jine?
45Abihomak li cßaßru quixcßûb ru xbânunquil reheb laj Babilonia li Kâcuaß. Abihomak li cßaßru tixbânu reheb li cuanqueb Babilonia. Quelonbil nak teßisîk li cocßal saß li tenamit aßan ut tâsachekß ru lix naßajeb.Nak teßrabi nak quichapeß li tenamit Babilonia, chixjunileb li cuanqueb saß ruchichßochß sicsotkeb xbaneb xxiu. Ut lix yâbeb tâabîk saß lix nînkal tenamit.
45 Kala binde, araŋ ma maa Rabbi saawara kaŋ a kunsum Babila boŋ, Da miila kaŋ a anniya Kaldancey laabo boŋ, ngey neeya: Daahir i ga kurey ra alman ize kayney kurru ka kond'ey. Daahir mo a g'i nangora ciya kurmu i sabbay se.
46Nak teßrabi nak quichapeß li tenamit Babilonia, chixjunileb li cuanqueb saß ruchichßochß sicsotkeb xbaneb xxiu. Ut lix yâbeb tâabîk saß lix nînkal tenamit.
46 D'a maa Babila ŋwaayaŋo yooja, laabo ga zinji. I ga maa kaatiyaŋ beeri mo ndunnya dumey ra.