Kekchi

Zarma

Proverbs

10

1Aßaneb aßin li proverbios li quixye laj Salomón: Li alalbej li cuan xnaßleb naxqßue xsahil xchßôl lix naß xyucuaß. Abanan li alalbej li incßaß naxtau xnaßleb naxqßue xrahil xchßôl lix naß xyucuaß.
1 Suleymanu yaasay fooyaŋ neeya: Ize laakalkooni ga nga baabo bine kaanandi, Amma ize kaŋ ga saamo, a ga nga nya bine tiŋandi.
2Li ani naxtau xbiomal riqßuin balakßic, mâcßaß na-oc cuiß lix biomal. Abanan li ani nacuan saß tîquilal naxcol rix lix yußam.
2 Laala arzaka sinda nafa kulu, Amma adilitaray ga boro faaba buuyaŋ gaa.
3Li Kâcuaß incßaß tixcanab li tîc xchßôl chixcuybal xtzßocajic xban nebaßil. Abanan eb li incßaß useb xnaßleb mâcßaß tixqßue reheb re risinquil lix tzßocajiqueb.
3 Rabbi si naŋ adilante fundo ma maa haray bo, Amma a ga boro laalo beeja hibandi.
4Li ani cau nacßanjelac cuan xbiomal. Ut li ani incßaß nacßanjelac junelic nebaß.
4 Boro kaŋ ga goy da hawfunay ga talka, Amma himmante kambe ga arzaka margu.
5Li ani cuan xnaßleb nakßoloc saß li sakßehil. Ut li ani incßaß nacßanjelac saß xkßehil li kßoloc, aßan xutânal naxcßul.
5 Bora kaŋ margu-margu kaydiya waate no ga ti ize laakalkooni. Amma boro kaŋ ga jirbi heemar waate, Ize no kaŋ ga haawi candi.
6Li ani tîc xchßôl na-osobtesîc xban li Dios. Ut eb li incßaß useb xnaßleb mem teßcanâk xban li raylal li tâchâlk saß xbêneb.
6 Albarka go adilante boŋ, Amma toonye ga boro laalo me daabu.
7Li châbileb xnaßleb junelic teßjulticâk. Abanan li incßaß useb xnaßleb, mâ ani tâjulticânk reheb.
7 I ma fongu adilante gaa, woodin ya albarka no, Amma boro laalo maa ga fumbu.
8Li ani cuan xnaßleb naxcßûluban lix tijbal. Ut li ani nacuulac chiru âtinac chi mâcßaß rajbal tâosokß.
8 Bine ra laakalkooni ga lordiyaŋ ta, Amma boro kaŋ meyo gonda saamotaray ga kaŋ.
9Li ani cuan saß tîquilal mâcßaß naxxucua. Ut li ani naxbânu li incßaß us, incßaß ajcuiß us na-el.
9 Boro kaŋ ga dira nda adilitaray, Baani samay no a ga dira. Amma boro kaŋ ga nga fondey siirandi, I ga bay a gaa.
10Li ani naxmutzß li xnakß ru re xmukbal li mâusilal, nabal raylal tâchâlk saß xbên. Ut li ani naâtinac chi incßaß naxqßue retal li cßaßru naxye, xjunes naxsach rib.
10 Mo-karko ga kande bina saray, Amma boro kaŋ meyo gonda saamotaray ga kaŋ.
11Li âtin li naxye li tîc xchßôl, aßan natenkßan re li junjûnk chixtaubal li châbil yußam. Abanan li incßaß useb xnaßleb mem teßcanâk nak tâchâlk li raylal saß xbêneb.
11 Adilante me ga ti fundi hari-mo, Amma toonye ga boro laalo me daabu.
12Li ani xicß na-iloc nayoßoban plêt. Abanan li ani narahoc, aßan nacuyuc mâc.
12 Konnari ga yanje fisi ka kaa taray, Amma baakasinay ga taali kulu daabu.
13Li ani cuan xnaßleb naxnau âtinac saß xyâlal. Abanan li ani incßaß naxtau xnaßleb, naqßueheß xlob.
13 Fayankakoy me ra i ga laakal gar, Amma boro kaŋ jaŋ fahamay, Barzu go no a banda daaro se.
14Li ani cuan xnaßleb naxqßue xlokßal li châbil naßleb. Ut nak nequeßâtinac li incßaß nequeßxtau xyâlal, nachal nabal li raylal.
14 Laakalkooney ga bayray margu, Amma saamey me ga maan halaciyaŋ gaa.
15Li biom naru naxcol rib riqßuin lix biomal. Abanan li nebaß mâcßaß naru naxcol cuiß rib xban nak mâcßaß cuan re.
15 Arzakante duure ga te a se kwaara gaabikooni. Alfukaarey halaciyaŋ ga ti talkatara.
16Li tîc xchßôl naxmâtani lix yußam. Abanan li naxbânu mâusilal naxmâtani li tojba mâc.
16 Adilante goyo go fundi do haray. Boro laalo arzaka mo ga koy zunubi gaa.
17Li ani naxqßue saß xchßôl lix tijbal tixtau li châbil yußam. Ut li ani incßaß naxqßue saß xchßôl lix tijbal tâsachk.
17 Boro kaŋ laakal da yaamaryaŋ, Fundi fonda ra no a go, Amma boro kaŋ na kaseetiyaŋ furu, a daray.
18Li ani xicß na-iloc chi mukmu, aßan aj ticßtiß. Ut li ani nacuulac chiru moloc ticßtiß, aßan mâcßaß xnaßleb.
18 Boro kaŋ na konnari tugu gonda tangari, Boro kaŋ ga kormoto ci ya saamo no.
19Li ani nacuulac chiru âtinac chi nabal naru namâcob riqßuin li cßaßru naxye. Abanan li ani cuan xnaßleb incßaß naâtinac chi mâcßaß rajbal.
19 Sanni boobo ra i si jaŋ hattayaŋ, Amma boro kaŋ hin nga me, laakal goy no a goono ga te.
20Li cßaßru nequeßxye li tîqueb xchßôl cuan xlokßal. Chanchan li châbil plata. Abanan lix cßaßuxeb li incßaß useb xnaßleb mâcßaß na-oc cuiß.
20 Adilante deene wo danga nzarfu suubanante no, Boro laalo bine gonda nafa kayna.
21Li châbil âtin nequeßxye li tîqueb xchßôl naxtenkßa nabal. Abanan eb li mâcßaßeb xnaßleb nequeßcam xban nak incßaß nequeßxtau xyâlal.
21 Adilante me ga boro boobo kuru, Amma borey kaŋ yaŋ sinda carmay ga bu fahamay-jaŋey se.
22Li ani na-osobtesîc xban li Dios, aßan cuan xbiomal, ut incßaß naxqßue rahil chßôlej.
22 Rabbi albarka ga kande arzaka, A s'a margu nda bine saray mo.
23Eb li incßaß nequeßxnau cßoxlac nequeßxcßoxla nak li mâusilal nequeßxbânu, aßan re rajsinquil ruheb. Abanan li ani cuan xnaßleb nasahoß xchßôl xban nak cuan xnaßleb.
23 Saamo do, laala teeyaŋ wo danga foori hari no. Yaadin no laakal go boro kaŋ gonda fahamay se.
24Li cßaßru nequeßxxucua li incßaß useb xnaßleb, aßan ajcuiß li nachal saß xbêneb. Abanan eb li tîqueb xchßôl nequeßxcßul li cßaßru nequeßraj.
24 Haya kaŋ boro laalo ga humburu, Nga no ga kaa a gaa. Amma adilante muraadu ga feeri.
25Eb li incßaß useb xnaßleb nequeßosoß joß nak nanumeß li câk-sut-ikß. Abanan eb li tîqueb xchßôl cuânkeb chi junelic.
25 Waati kaŋ hari haw bambata ga bisa, Boro laalo ga te ka si, Amma adilante tiksa ga duumi.
26Junak môs incßaß naraj trabajic, ra tixcßul lix patrón riqßuin. Chanchan nak narahoß li ruch re xban li vinagre malaj ut chanchan xrahil li sib na-oc saß xnakß ru.
26 Danga hari mooro hinjey gaa, Danga dullu moy ra, Yaadin no hawfuno go boro kaŋ n'a donton se.
27Li ani naxxucua ru li Dios tânajtokß ru lix yußam saß ruchichßochß. Abanan li nequeßxbânu mâusilal incßaß najt teßcuânk saß ruchichßochß.
27 Rabbi humburkumay ga aloomar kuukandi, Amma boro laaley jiirey ga dunguriya.
28Eb li tîqueb xchßôl sahil chßôlej nequeßroybeni. Abanan eb li nequeßxbânu mâusilal, mâcßaß nequeßroybeni.
28 Adilante beeje ga ciya bine farhã, Amma boro laaley jine fonnayyaŋ ga halaci.
29Li Kâcuaß Dios naxcoleb li nequeßxbânu li us ut naxsach ruheb li nequeßxbânu li incßaß us.
29 Rabbi fonda ya wongu fu gaabikooni no adilante se, Amma halaciyaŋ no goy laalo teeko se.
30Li tîqueb xchßôl junelic us nequeßel riqßuin li cßaßru nequeßxbânu. Abanan eb li incßaß useb xnaßleb incßaß najt teßcuânk saß ruchichßochß.
30 I si adilante ganandi hal abada, Amma boro laaley si goro laabo ra.
31Li tîc xchßôl naqßuehoc naßleb riqßuin li châbil âtin naxye. Abanan li incßaß nequeßâtinac châbil âtin, incßaß chic teßâtinak.Eb li tîqueb xchßôl nequeßxnau âtinac riqßuin châbil âtin. Abanan eb li nequeßxbânu li mâusilal junes yibru âtin nequeßâtinac.
31 Adilante me go ga laakal kaa taray, Amma i ga sanni-siiro-koy deene dumbu.
32Eb li tîqueb xchßôl nequeßxnau âtinac riqßuin châbil âtin. Abanan eb li nequeßxbânu li mâusilal junes yibru âtin nequeßâtinac.
32 Adilante me ga bay haŋ kaŋ gonda maayaŋ kaano, Amma boro laalo me ga sanni siiro yaŋ salaŋ.