1Yô xcab chihab roquic chokß xreyeb laj Israel laj Joás, li ralal laj Joacaz, nak qui-oc laj Amasías li ralal laj Joás chokß xreyeb laj Judá.
1İsrail Kralı Yehoahaz oğlu Yehoaşın krallığının ikinci yılında Yoaş oğlu Amatsya Yahuda Kralı oldu.
2b xcaßcßâl chihab cuan re laj Amasías nak qui-oc chokß rey. Belêb xcaßcßâl chihab quicuan saß xcuanquil saß li tenamit Jerusalén. Lix naß xJoadán xcßabaß. Jerusalén xtenamit.
2Amatsya yirmi beş yaşında kral oldu ve Yeruşalimde yirmi dokuz yıl krallık yaptı. Annesi Yeruşalimli Yehoaddandı.
3Laj Amasías quixbânu li us chiru li Kâcuaß. Abanan incßaß quicuan saß xyâlal chi tzßakal joß li rey David lix xeßtônil yucuaß. Quixbânu ban joß quixbânu laj Joás lix yucuaß.
3Amatsya RABbin gözünde doğru olanı yaptıysa da atası Davut gibi değildi. Her konuda babası Yoaşı örnek aldı.
4Incßaß quirisi li naßajej li najt xteram li queßlokßonîc cuiß li yîbanbil dios. Ut eb li tenamit toj yôqueb chixqßuebal lix cßatbil mayej ut yôqueb chixcßatbal li incienso saß eb li naßajej aßan.
4Ancak alışılagelen tapınma yerleri henüz kaldırılmamıştı ve halk oralarda hâlâ kurban kesip buhur yakıyordu.
5Nak ac xakxo saß xnaßaj lix cuanquil li rey Amasías quixcamsiheb li queßcamsin re lix yucuaß nak cuan chokß rey. Aßaneb li queßcßanjelac chiru.
5Amatsya krallığını güçlendirdikten sonra, babasını öldüren görevlileri ortadan kaldırdı.
6Abanan incßaß quixcamsiheb li ralal xcßajoleb. Quixbânu ban li quixye li Kâcuaß joß tzßîbanbil saß li chakßrab li quiqßueheß re laj Moisés nak li Kâcuaß quixye: —Eb li naßbej yucuaßbej incßaß teßcamsîk xban li mâc li queßxbânu li alal cßajolbej, chi moco li alalbej cßajolbej teßcamsîk xban lix mâqueb lix naß xyucuaßeb. Li junjûnk tâcâmk xban li mâc tixbânu.—
6Ancak Musanın Kitabındaki yasaya uyarak katillerin çocuklarını öldürtmedi. Çünkü RAB, ‹‹Ne babalar çocuklarının yerine öldürülecek, ne de çocuklar babalarının yerine. Herkes kendi günahı için öldürülecek›› diye buyurmuştu.
7Laj Amasías quixcamsiheb lajêb mil chi soldado aj Edom saß li ru takßa cuan cuiß li atzßam. Saß li plêt aßan quirêchani li tenamit Sela ut Jocteel quixqßue chokß xcßabaß toj chalen anakcuan.
7Amatsya Tuz Vadisinde on bin Edomlu asker öldürdü. Savaşarak Selayı ele geçirdi ve oraya Yokteel adını verdi. Orası hâlâ aynı adla anılmaktadır.
8Li rey Amasías quixtakla xyebal re laj Joás lix reyeb laj Israel nak tâchâlk chi pletic riqßuin. Laj Joás, aßan li ralal laj Joacaz ut ri laj Jehú.
8Bundan sonra Amatsya, Yehu oğlu Yehoahaz oğlu İsrail Kralı Yehoaşa, ‹‹Gel, yüz yüze görüşelim›› diye haber gönderdi.
9Abanan laj Joás lix reyeb laj Israel quixtakla xyebal re laj Amasías lix reyeb laj Judá chi joßcaßin: —Saß jun li cutan jun li tôn qßuix cuan aran Líbano quixtakla xyebal re li cheß cedro li âtin aßin, “Qßue lâ rabin chokß rixakil li cualal,” chan. Ut jun li joskß aj xul quinumeß ut quixyekßi saß rok li jun tôn chi qßuix.
9İsrail Kralı Yehoaş da karşılık olarak Yahuda Kralı Amatsyaya şu haberi gönderdi: ‹‹Lübnanda dikenli bir çalı, sedir ağacına, ‹Kızını oğluma eş olarak ver› diye haber yollar. O sırada oradan geçen yabanıl bir hayvan basıp çalıyı çiğner.
10At rey Amasías, lâin ninnau nak xatnumta saß xbêneb laj Edom. Joßcan nak yôcat chixnimobresinquil âcuib. Mâcßaß nacuaj re nak tânimobresi âcuib. Canâkat saß lâ tenamit. ¿Cßaßru aj e nak tâchßic âcuib saß chßaßajquilal lâat ut tâchßiqueb laj Judá saß chßaßajquilal? chan li rey Joás.
10Edomluları bozguna uğrattın diye böbürleniyorsun. Bu zafer sana yeter. Otur evinde! Niçin bela arıyorsun? Kendi başını da, Yahuda halkının başını da derde sokacaksın.››
11Abanan li rey Amasías incßaß qui-abin chiru. Joßcan nak laj Joás lix reyeb laj Israel cô chi pletic riqßuineb laj Judá aran Bet-semes li cuan saß xcuênt Judá.
11Ne var ki, Amatsya dinlemek istemedi. Derken İsrail Kralı Yehoaş Yahuda Kralı Amatsyanın üzerine yürüdü. İki ordu Yahudanın Beytşemeş Kentinde karşılaştı.
12Eb lix soldado laj Joás, lix reyeb laj Israel, queßnumta saß xbêneb lix soldado laj Amasías, lix reyeb laj Judá. Ut eb li soldado aj Judá queßêlelic ut queßcôeb saß rochocheb.
12İsraillilerin önünde bozguna uğrayan Yahudalılar evlerine kaçtı.
13Laj Joás lix reyeb laj Israel quixchap laj Amasías lix reyeb laj Judá saß li tenamit Bet-semes. Laj Amasías, aßan li ralal laj Joás ut ri laj Ocozías. Chirix aßan laj Joás lix reyeb laj Israel cô Jerusalén. Queßxjucß jun ciento metro riqßuin câcßâl metro li tzßac li sutsu cuiß li tenamit Jerusalén. Naticla cuan cuiß li oquebâl Efraín ut nacuulac cuan cuiß li oquebâl li cuan saß xuc.
13İsrail Kralı Yehoaş, Ahazya oğlu Yoaş oğlu Yahuda Kralı Amatsyayı Beytşemeşte yakaladı. Sonra Yeruşalime girip Efrayim Kapısından Köşe Kapısına kadar Yeruşalim surlarının dört yüz arşınlıkfş bölümünü yıktırdı.
14Li rey Joás quixcßam chixjunil li oro ut li plata joß eb ajcuiß chixjunil li secß li quixtau saß li templo. Quixcßam ajcuiß chixjunil li terto xtzßak li cuan saß rochoch li rey. Ut quixcßameb chi prêxil nabaleb li cristian nak quisukßi cuißchic Samaria.
14RABbin Tapınağında ve sarayın hazinelerinde bulduğu altını, gümüşü ve bütün eşyaları aldı. Ayrıca bazı adamları da rehine olarak yanına alıp Samiriyeye döndü.
15Chixjunil li quixbânu li rey Joás, joß ajcuiß li pletic li quixbânu riqßuin laj Amasías lix reyeb laj Judá, tzßîbanbil retalil saß li hu Crónicas, li tzßîbanbil cuiß retalil li quilajeßxbânu lix reyeb laj Israel.
15Yehoaşın krallığı dönemindeki öteki olaylar, yaptıkları ve Yahuda Kralı Amatsya ile savaşırken gösterdiği başarılar İsrail krallarının tarihinde yazılıdır.
16Laj Joás lix reyeb laj Israel quicam ut coxtau lix xeßtônil yucuaß. Quimukeß aran Samaria bar queßmukeß cuiß lix reyeb laj Israel. Ut aß chic laj Jeroboam li ralal qui-oc chokß rey chokß rêkaj.
16Yehoaş ölüp atalarına kavuşunca, Samiriyede İsrail krallarının yanına gömüldü. Yerine oğlu Yarovam kral oldu.
17Ut laj Amasías, li ralal laj Joás, lix reyeb laj Judá, oßlaju chihab chic quicuan chi yoßyo nak ac xcam laj Joás li ralal laj Joacaz. Laj Joás, aßan lix reyeb laj Israel.
17Yahuda Kralı Yoaş oğlu Amatsya, İsrail Kralı Yehoahaz oğlu Yehoaşın ölümünden sonra on beş yıl daha yaşadı.
18Chixjunil li quixbânu li rey Amasías tzßîbanbil retalil saß li hu Crónicas li tzßîbanbil cuiß retalil li quilajeßxbânu lix reyeb laj Judá.
18Amatsyanın krallığı dönemindeki öteki olaylar Yahuda krallarının tarihinde yazılıdır.
19Eb li tenamit queßxcßûb ru chanru nak teßxcamsi laj Amasías aran Jerusalén. Laj Amasías quiêlelic chiruheb. Abanan queßxtâke toj saß li tenamit Laquis ut aran queßxcamsi.
19Yeruşalimde Amatsyaya bir düzen kurulmuştu. Amatsya Lakişe kaçtı. Ardından adam göndererek onu öldürttüler.
20Nak ac xeßxcamsi, queßxcßam Jerusalén chirix cacuây ut quimukeß saß lix tenamit laj David, li queßmukeß cuiß lix xeßtônil xyucuaß.
20Ölüsü at sırtında Yeruşalime getirildi, Davut Kentinde atalarının yanına gömüldü.
21Chirix chic aßan, eb li tenamit queßxxakab laj Azarías chokß xreyeb laj Judá chokß rêkaj laj Amasías lix yucuaß. Cuaklaju chihab cuan re laj Azarías nak quixakabâc chokß rey.
21Yahuda halkı Amatsyanın yerine on altı yaşındaki oğlu Azaryayı kral yaptı.
22Laj Azarías, aßan li quixyîb cuißchic li tenamit Elat ut quixkßaxtesi reheb laj Judá chirix lix camic lix yucuaß.
22Babası Amatsya ölüp atalarına kavuştuktan sonra Azarya Eylat Kentini onarıp Yahuda topraklarına kattı.
23Yô oßlaju chihab roquic chokß rey laj Amasías li ralal laj Joás li quicuan chokß xreyeb laj Judá nak laj Jeroboam qui-oc chokß xreyeb laj Israel chokß rêkaj laj Joás lix yucuaß. Jun roxcßâl chihab quicuan saß xcuanquil aran Samaria.
23Yahuda Kralı Yoaş oğlu Amatsyanın krallığının on beşinci yılında Yehoaş oğlu Yarovam Samiriyede İsrail Kralı oldu ve kırk bir yıl krallık yaptı.
24Laj Jeroboam quixbânu li incßaß us chiru li Kâcuaß. Junelic quixbânu li mâusilal joß quixbânu laj Jeroboam li ralal laj Nabat li quicßamoc xbeheb laj Israel chi mâcobc.
24Yarovam RABbin gözünde kötü olanı yaptı ve Nevat oğlu Yarovamın İsraili sürüklediği günahlardan ayrılmadı.
25Laj Jeroboam quixyîb cuißchic lix nubâl lix chßochßeb laj Israel joß nak quicuan junxil. Naticla saß li oquebâl re Hamat saß li norte ut nacuulac toj saß li palau li cuan Arabá. Quixbânu joß quixye li Kâcuaß lix Dioseb laj Israel re li profeta Jonás li ralal laj Amitai, li chalenak chak saß li naßajej Gat-hefer.
25İsrailin Tanrısı RABbin, kulu Gat-Heferli Amittay oğlu Yunus Peygamber aracılığıyla söylediği söz uyarınca, Yarovam Levo-Hamattan Arava Gölünefü kadar İsrail topraklarını yeniden ele geçirdi.
26Li Kâcuaß quixqßue retal nak kßaxal ra yôqueb chixcßulbal eb laj Israel ut mâ jun reheb naru natenkßan reheb xban nak chixjunileb yôqueb chi cßuluc raylal.
26RAB İsrailin çektiği sıkıntıyı görmüştü. Genç yaşlı herkes acı içinde kıvranıyordu. İsraile yardım edecek kimse yoktu.
27Li Kâcuaß incßaß quixye nak teßsachekß ruheb laj Israel chi junaj cua. Joßcan nak quixtakla laj Jeroboam li ralal laj Joás chixcolbaleb.
27RAB İsrailin adını yeryüzünden silmek istemiyordu. Onun için, Yehoaş oğlu Yarovam aracılığıyla onları kurtardı.
28Chixjunil li quixbânu laj Jeroboam, ut li pletic li quixbânu xban xcacuilal xchßôl tzßîbanbil retalil saß li hu Crónicas li tzßîbanbil cuiß retalil li quilajeßxbânu lix reyeb laj Israel. Ut tzßîbanbil ajcuiß retalil chanru nak quirêchani cuißchic chokß reheb laj Israel eb li tenamit Damasco ut Hamat li queßcuan rubel xcuanquileb laj Judá.Laj Jeroboam quicam ut coxtau lix xeßtônil yucuaß. Quimukeß saß li naßajej li queßmukeß cuiß lix reyeb laj Israel. Ut aß chic laj Zacarías li ralal qui-oc chokß xreyeb laj Israel chokß rêkaj.
28Yarovamın krallığı dönemindeki öteki olaylar, bütün yaptıkları, askeri başarıları, eskiden Yaudiye ait olan Şam ve Hama kentlerini yeniden İsrail topraklarına katışı İsrail krallarının tarihinde yazılıdır.
29Laj Jeroboam quicam ut coxtau lix xeßtônil yucuaß. Quimukeß saß li naßajej li queßmukeß cuiß lix reyeb laj Israel. Ut aß chic laj Zacarías li ralal qui-oc chokß xreyeb laj Israel chokß rêkaj.
29Yarovam ölüp ataları olan İsrail krallarına kavuştu. Yerine oğlu Zekeriya kral oldu. o dönemde topraklarının çoğu bugünkü Suriye'de bulunan küçük bir krallık. Başkenti Gaziantep İli İslahiye İlçesi'ne bağlı Zincirli Köyü'ydü.