1[Ohabolana samy hafa ny amin'ny fitondran-tena sy ny toetry ny olona marina] Izao koa no ohabolan'i Solomona, izay nangonin'ny olon'i Hezekia, mpanjakan'ny Joda:[Heb. nafindran']
1 Dyma hefyd ddiarhebion Solomon, a gofnodwyd gan wu375?r Heseceia brenin Jwda:
2Voninahitr'Andriamanitra ny manafin-javatra; Fa voninahitry ny mpanjaka kosa ny mamanta-javatra.
2 Gogoniant Duw yw cadw pethau'n guddiedig, a gogoniant brenhinoedd yw eu chwilio allan.
3Ny hahavon'ny lanitra sy ny halalin'ny tany Ary ny fon'ny mpanjaka dia samy tsy azo fantarina avokoa.
3 Fel y mae'r nefoedd yn uchel a'r ddaear yn ddwfn, felly ni ellir chwilio calonnau brenhinoedd.
4Esory ny taim-bolafotsy, Dia hisy fanaka ho an'ny mpanao an-idina.
4 Symud yr amhuredd o'r arian, a daw'n llestr yn llaw'r gof.
5Esory ny ratsy fanahy tsy ho eo anatrehan'ny mpanjaka, Dia hampitoerina amin'ny fahamarinana ny seza fiandrianany.
5 Symud y drygionus o u373?ydd y brenin, a sefydlir ei orsedd mewn cyfiawnder.
6Aza manandra-tena eo anatrehan'ny mpanjaka, Ary aza mitoetra eo amin'ny fitoeran'ny lehibe;
6 Paid ag ymddyrchafu yng ngu373?ydd y brenin, na sefyll yn lle'r mawrion,
7Fa aleo ianao hantsoina hoe: Miakara atỳ, Toy izay hatambotsotra eo imason'ny manan-kaja izay hitan'ny masonao.
7 oherwydd gwell yw cael dweud wrthyt am symud i fyny, na'th symud i lawr i wneud lle i bendefig.
8Aza maika handeha hiady, Fandrao tsy ho fantatrao izay hataonao amin'ny farany, Rehefa omen'ny namanao henatra ianao.
8 Paid � brysio i wneud achos o'r hyn a welaist, rhag, wedi iti orffen gwneud hynny, i'th gymydog ddwyn gwarth arnat.
9Miadia ihany ny adinao amin'ny namanao, Kanefa aza aseho izay tsy tian'ny sasany holazaina,
9 Dadlau dy achos �'th gymydog, ond paid � dadlennu cyfrinach rhywun arall,
10Fandrao izay mandre hanondro maso anao, Ka tsy ho afaka aminao ny laza ratsy.
10 rhag iddo dy sarhau pan glyw, a thithau'n methu galw dy annoethineb yn �l.
11Ny teny atao amin'ny antony dia poma volamena ao anaty vilia volafotsy tsara soratra.[Na: poma volamena misy ravaka volafotsy]
11 Fel afalau aur ar addurniadau o arian, felly y mae gair a leferir yn ei bryd.
12Kavim-bolamena sy firavaka volamena tsara Ny mpananatra hendry, raha amin'ny sofina mihaino.
12 Fel modrwy aur neu addurn o aur gwerthfawr, felly y mae cerydd y doeth i glust sy'n gwrando.
13Toy ny hatsiaky ny oram-panala amin'ny taom-pijinjana, Dia toy izany ny iraka mahatoky amin'izay naniraka azy, Fa mamelombelona ny fon'ny tompony izy.
13 Fel oerni eira yn amser cynhaeaf, felly y mae negesydd ffyddlon i'r rhai sy'n ei anfon; y mae'n adfywio ysbryd ei feistri.
14Toy ny rahona sy ny rivotra tsy misy orana Ny olona izay mirehaka amin'ny fizaram-bava.
14 Fel cymylau a gwynt, na roddant law, felly y mae'r un sy'n brolio rhodd heb ei rhoi.
15Ny fahari-po no ahazoana mampanaiky ny mpitsara, Ary ny vava malefaka mahatapa-taolana.[(Heb. lela]
15 Ag amynedd gellir darbwyllo llywodraethwr, a gall tafod tyner dorri asgwrn.
16Mahita tantely va ianao? Hano izay antonona anao, Fandrao voky loatra ianao ka handoa azy.
16 Os cei f�l, bwyta'r hyn y mae ei angen arnat, rhag iti gymryd gormod, a'i daflu i fyny.
17Aza miditra matetika ao an-tranon'ny namanao, Fandrao tofoka anao izy, ka ho halany ianao.
17 Paid � mynd yn rhy aml i du375? dy gymydog, rhag iddo gael digon arnat, a'th gas�u.
18Langilangy sy sabatra ary zana-tsipìka maranitra Ny olona izay mitsangana ho vavolombelona mandainga hanameloka ny namany.
18 Fel pastwn, neu gleddyf, neu saeth loyw, felly y mae tyst yn dweud celwydd yn erbyn ei gymydog.
19Toy ny nify nahasimatsimahana sy ny tongotra mangozohozo Ny fahatokiana ny mpamitaka amin'ny andro fahoriana.
19 Fel dant drwg, neu droed yn llithro, felly y mae ymddiried mewn twyllwr yn amser adfyd.
20Toy ny miala lamba amin'ny hatsiaka, Ary toy ny vinaingitra amin'ny sirahazo, Dia toy izany ny mikalo amin'ny malahelo am-po.
20 Fel diosg gwisg ar ddiwrnod oer, neu roi finegr ar friw, felly y mae canu caneuon i galon drist.
21Raha noana ny fahavalonao, omeo hanina izy; Ary raha mangetaheta izy, omeo rano hosotroiny;
21 Os yw dy elyn yn newynu, rho iddo fara i'w fwyta, ac os yw'n sychedig, rho iddo ddu373?r i'w yfed;
22Fa raha manao izany ianao, dia hanambatra vainafo ho eo an-dohany, Ary Jehovah no hamaly soa anao.
22 byddi felly'n pentyrru marwor ar ei ben, ac fe d�l yr ARGLWYDD iti.
23Ny rivotra avy any avaratra mahatonga ranonorana, Dia toy izany, ny lelan'ny mpifosa mampahavinitra endrika.
23 Y mae gwynt y gogledd yn dod � glaw, a thafod enllibus yn dod � chilwg.
24Aleo mitoetra eo an-joron'ny tampontrano Toy izay miray trano amin'ny vehivavy tia ady.
24 Y mae'n well byw mewn congl ar ben tu375? na rhannu cartref gyda gwraig gecrus.
25Rano mangatsiaka amin'ny fanahy reraka Ny filazana soa avy any an-tany lavitra.
25 Fel du373?r oer i lwnc sychedig, felly y mae newydd da o wlad bell.
26Loharano voahosihosy sy fantsakana simba Ny marina izay mikoy ny ratsy fanahy,
26 Fel ffynnon wedi ei difwyno, neu bydew wedi ei lygru, felly y mae'r cyfiawn yn gwegian o flaen y drygionus.
27Tsy tsara raha mahery homana tantely; Fa ny fitadiavan'ny olona ny voninahiny dia tsy voninahitra.[Na: Fa ny fandinihana izay sarotra dia voninahitra (na: mavesatra)]Tanàna rava tsy misy manda Ny lehilahy izay tsy mahatsindry ny fanahiny.
27 Nid yw'n dda bwyta gormod o f�l, a rhaid wrth ofal gyda chanmoliaeth.
28Tanàna rava tsy misy manda Ny lehilahy izay tsy mahatsindry ny fanahiny.
28 Fel dinas wedi ei bylchu a heb fur, felly y mae'r sawl sy'n methu rheoli ei dymer.