1¶ Ko te kupu i korerotia e Ihowa mo Papurona, mo te whenua o nga Karari, i puaki i a Heremaia poropiti.
1 Dyma'r gair a lefarodd yr ARGLWYDD am Fabilon, gwlad y Caldeaid, trwy'r proffwyd Jeremeia:
2Kauwhautia i roto i nga tauiwi, panuitia, a ka whakaara he kara; panuitia atu, kaua e huna: mea atu, Kua horo a Papurona, kua whakama a Pere, kua pororaru a Meroraka; kua whakama ana whakapakoko, kua wehi ana whakaahua.
2 "Mynegwch ymysg y cenhedloedd, a chyhoeddwch; codwch faner a chyhoeddwch; peidiwch � chelu ond dywedwch, 'Goresgynnwyd Babilon, gwaradwyddwyd Bel, brawychwyd Merodach. Daeth cywilydd dros ei heilunod a drylliwyd ei delwau.'
3No te mea kei te haere mai he iwi ki a ia i te raki, mana e ururua ai tona whenua, e kore ano tetahi e noho ki reira: kua rere ratou, kua heke, te tangata, te kararehe.
3 Canys daeth cenedl yn ei herbyn o'r gogledd; gwna ei gwlad yn anghyfannedd, ac ni thrig ynddi na dyn nac anifail. Ffoesant ac aethant ymaith."
4I aua ra, i taua wa hoki, e ai ta Ihowa, ka haere mai nga tama a Iharaira, ratou tahi ko nga tama a Hura; ka haere ratou me te tangi haere, a ka rapu i a Ihowa, i to ratou Atua.
4 "Yn y dyddiau hynny a'r amser hwnnw," medd yr ARGLWYDD, "daw pobl Israel a phobl Jwda ynghyd gan wylo, i ymofyn am yr ARGLWYDD eu Duw.
5Tera ratou e ui mo Hiona, me te anga ano o ratou kanohi ki reira, me te ki, Haere mai koutou, ka hono i a koutou ki a Ihowa, i runga i te kawenata mau tonu, e kore e wareware.
5 Holant am Seion, i droi eu hwyneb tuag yno, a dweud, 'Dewch, glynwn wrth yr ARGLWYDD mewn cyfamod tragwyddol nas anghofir.'
6Ko taku iwi he hipi ngaro: na o ratou hepara ratou i kotiti ke ai, na ratou hoki ratou i tahuri ke ai i runga i nga maunga: kua haere atu ratou i te maunga ki te pukepuke, kua wareware ki to ratou takotoranga.
6 "Praidd ar ddisberod oedd fy mhobl; gyrrodd eu bugeiliaid hwy ar gyfeiliorn, a'u troi ymaith ar y mynyddoedd; crwydrasant o fynydd i fryn, gan anghofio'u corlan.
7Kua kainga ratou e he hunga katoa i kite i a ratou: a kua mea o ratou hoariri, Kahore o tatou he, kua hara nei hoki ratou ki a Ihowa, ki te nohoanga o te tika, ara ki a Ihowa, ki ta o ratou matua i tumanako ai.
7 Yr oedd pob un a dd�i o hyd iddynt yn eu difa, a'u gelynion yn dweud, 'Nid oes dim bai arnom ni, oherwydd y maent wedi pechu yn erbyn yr ARGLWYDD, eu gwir gynefin � yr ARGLWYDD, gobaith eu hynafiaid.'
8Rere atu i roto i Papurona, heke atu i te whenua o nga Karari, a kia rite ki nga koati toa i mua i nga kahui.
8 "Ffowch o ganol Babilon, ewch allan o wlad y Caldeaid, a safwch fel y bychod o flaen y praidd;
9¶ No te mea, nana, ka whakaarahia e ahau, ka whakaekea hoki ki Papurona he huihuinga o nga iwi nunui no te whenua ki te raki: a ka takoto o ratou matua hei whawhai ki a ia; ka horo ia i reira: ka rite a ratou pere ki a te marohirohi mohio; e kore t etahi e hoki kau mai.
9 canys wele fi'n cynhyrfu ac yn arwain yn erbyn Babilon dyrfa o genhedloedd mawrion o dir y gogledd; safant yn rhengoedd yn ei herbyn; ac oddi yno y goresgynnir hi. Y mae eu saethau fel rhai milwr cyfarwydd na ddychwel yn waglaw.
10A ka pahuatia a Karari: ka tatu nga ngakau o te hunga katoa e pahua ana i a ia, e ai ta Ihowa.
10 Ysbail fydd Caldea, a chaiff ei holl ysbeilwyr eu gwala," medd yr ARGLWYDD.
11No te mea e koa ana koutou, no te mea e whakamanamana ana koutou, e te hunga e pahua nei i toku kainga tupu, no te mea e takarokaro ana koutou, pera i te kau kuao e takahi ana i te witi, e tangi ana pera i nga hoiho kaha;
11 "Chwi, y rhai sy'n mathru f'etifeddiaeth, er ichwi lawenhau, er ichwi orfoleddu, er ichwi brancio fel llo mewn porfa, er ichwi weryru fel meirch,
12Ka nui rawa te whakama o to koutou whaea; matangerengere ana te wahine i whanau ai koutou: nana, ko ia hei muri rawa o nga iwi, hei koraha, hei whenua waikore, hei ururua.
12 caiff eich mam ei chywilyddio'n ddirfawr, a gwaradwyddir yr un a roes enedigaeth ichwi. Ie, bydd yn wehilion y cenhedloedd, yn anialwch, yn grastir ac yn ddiffeithwch.
13He riri no Ihowa e kore ai e nohoia, engari ka waiho hei ururua katoa a reira: ko nga tangata katoa e tika ana na Papurona ka miharo, ka hi ki ona whiunga katoa.
13 Oherwydd digofaint yr ARGLWYDD, ni phreswylir hi, ond bydd yn anghyfannedd i gyd; bydd pawb sy'n mynd heibio i Fabilon yn arswydo ac yn synnu at ei holl glwyfau.
14Whakatakoto i o koutou matua hei whawhai ki Papurona, ki tetahi taha, ki tetahi taha, e te hunga whakapiko kopere katoa; kopere atu ki a ia, kaua e kaiponuhia nga pere: kua hara hoki ia ki a Ihowa.
14 "Trefnwch eich rhengoedd yn gylch yn erbyn Babilon, bawb sy'n tynnu bwa; ergydiwch ati, heb arbed saethau, canys yn erbyn yr ARGLWYDD y pechodd.
15Hamama ki a ia i tetahi taha, i tetahi taha: kua whakangawari ia i a ia: kua hinga ona parepare, kua oti ona taiepa te wahi iho: he rapunga utu hoki na Ihowa; rapua he utu i a ia; kia rite ki tana i mea ai ta koutou e mea ai ki a ia.
15 Bloeddiwch yn ei herbyn mewn goruchafiaeth, o bob cyfeiriad: 'Gwnaeth arwydd o ymostyngiad, cwympodd ei hamddiffynfeydd, bwriwyd ei muriau i lawr.' Gan mai dial yr ARGLWYDD yw hyn, dialwch arni; megis y gwnaeth hi, gwnewch iddi hithau.
16Hatepea atu te kairui i roto i Papurona, me te kairahurahu o te toronaihi i te wa e kotia ai te witi. He wehi no ratou i te hoari tukino, ka tahuri ki tona iwi, ki tona iwi, rere ana ratou ki tona whenua, ki tona whenua.
16 Torrwch ymaith o Fabilon yr heuwr, a'r sawl sy'n trin cryman ar adeg medi. Rhag cleddyf y gorthrymwr bydd pob un yn troi at ei bobl ei hun, a phob un yn ffoi i'w wlad.
17He hipi a Iharaira i marara atu; kua aia atu ia e nga raiona: i te tuatahi na te kingi o Ahiria ia i kai: i te whakamutunga na tenei Napukareha kingi o Papurona ona whenua i wahi.
17 "Praidd ar wasgar yw Israel, a'r llewod yn eu hymlid. Brenin Asyria a'u hysodd gyntaf, yna Nebuchadnesar brenin Babilon yn olaf oll a gnodd eu hesgyrn.
18Mo reira ko te kupu tenei a Ihowa o nga mano, a te Atua o Iharaira: Nana, ka whiua e ahau te kingi o Papurona me tona whenua, ka pera me taku whiunga i te kingi o Ahiria.
18 Am hynny, fel hyn y dywed ARGLWYDD y Lluoedd, Duw Israel: 'Yr wyf am gosbi brenin Babilon, a'i wlad, fel y cosbais frenin Asyria.
19A ka whakahokia e ahau a Iharaira ki tona takanga, a ka kai ia ki runga ki Karamere, ki Pahana, ka makona hoki tona wairua ki runga ki nga pukepuke o Eparaima, ki Kireara.
19 Ac adferaf Israel i'w borfa, ac fe bora ar Garmel ac yn Basan; digonir ei chwant ar fynydd-dir Effraim a Gilead.
20I aua ra, a i taua wa, e ai ta Ihowa, ka rapua te he o Iharaira, a kahore noa iho; nga hara hoki o Hura, a e kore e kitea: ka murua hoki e ahau te kino o te hunga ka whakatoea nei e ahau.
20 Yn y dyddiau hynny a'r amser hwnnw,' medd yr ARGLWYDD, 'yn ofer y ceisir drygioni Israel, ac ni cheir pechod Jwda; oherwydd maddeuaf i'r rhai a adawaf yn weddill.'
21¶ Haere atu ki te whenua o Merataimi, ki reira tatau ai, a ki nga tangata hoki o Pekoro: whakamotitia, whakangaromia rawatia, whaia ratou, e ai ta Ihowa, mahia hoki nga mea katoa i whakahaua e ahau ki a koe.
21 "Dos i fyny yn erbyn gwlad Merathaim, ac yn erbyn trigolion Pecod; anrheithia hi, difetha hi'n llwyr," medd yr ARGLWYDD. "Gwna yn �l yr hyn oll a orchmynnaf i ti.
22He ngangau no te whawhai kei te whenua, he whakangaromanga nui.
22 Clyw! Rhyfel yn y wlad! Dinistr mawr!
23Tona poroporonga rawatanga, wawahia ana te hama o te ao katoa! tona ururutanga o Papurona i roto i nga tauiwi!
23 Gw�l fel y drylliwyd gordd yr holl ddaear, ac y torrwyd hi'n dipiau. Gw�l fel yr aeth Babilon yn syndod ymhlith y cenhedloedd.
24I whakatakotoria e ahau he mahanga mou, a kua mau koe, e Papurona, kihai hoki koe i mohio: kua kitea koe, kua hopukia hoki, mou i totohe ki a Ihowa.
24 Gosodais fagl i ti, Babilon, a daliwyd di heb yn wybod iti; fe'th gafwyd ac fe'th ddaliwyd am iti ymryson yn erbyn yr ARGLWYDD.
25Kua whakapuaretia e Ihowa tona whare taonga, kua whakaputaina mai e ia ki waho nga patu o tona riri: he mahi hoki ta te Ariki, ta Ihowa o nga mano, hei mahinga ki te whenua o nga Karari.
25 Agorodd yr ARGLWYDD ei ystordy, a dwyn allan arfau ei ddigofaint; oherwydd gwaith ARGLWYDD Dduw y Lluoedd yw hyn yng ngwlad y Caldeaid.
26Haere mai ki a ia i te pito rawa ra ano, whakapuaretia ona toa: opehia ake hei puranga, whakangaromia rawatia: kaua rawa he wahi ona e mahue.
26 Dewch yn ei herbyn o'r cwr eithaf, ac agorwch ei hysguboriau hi; gwnewch bentwr ohoni fel pentwr u375?d, a'i difetha'n llwyr, heb weddill iddi.
27Patua ana puru katoa; tukua ratou kia haere ki raro ki te patunga: aue, te mate mo ratou! kua tae mai hoki to ratou ra, te wa e whiua ai ratou.
27 Lladdwch ei holl fustych hi, a gadael iddynt ddisgyn i'r lladdfa. Gwae hwy! Daeth eu dydd, ac amser eu cosbi.
28Ko te reo o te hunga e rere ana, e mawhiti ana i te whenua o Papurona, hei korero ki te whenua o Hiona i te rapu utu a Ihowa, a to tatou Atua, i te rapu utu mo tona temepara.
28 Clyw! Y maent yn ffoi ac yn dianc o wlad Babilon, i gyhoeddi yn Seion ddial yr ARGLWYDD ein Duw, ei ddial am ei deml.
29Karangarangatia kia hui nga kaikopere ki te tatau ki Papurona, te hunga katoa e whakapiko ana i te kopere; whakapaea tena pa, karapoi noa; kaua rawa tetahi ona e mawhiti; utua tana mahi; kia rite ki nga mea katoa i mea ai ia ta koutou e mea ai k i a ia: no te mea kua whakapehapeha ia ki a Ihowa, ki te Mea Tapu o Iharaira.
29 "Galwch y saethwyr yn erbyn Babilon, pob un sy'n tynnu bwa; gwersyllwch yn ei herbyn o amgylch, rhag i neb ddianc ohoni. Talwch iddi yn �l ei gweithred, ac yn �l y cwbl a wnaeth gwnewch iddi hithau; canys bu'n drahaus yn erbyn yr ARGLWYDD, yn erbyn Sanct Israel.
30Mo reira ka hinga ana taitama ki ona huarahi, a ka whakamotitia ana tangata whawhai katoa i taua ra, e ai ta Ihowa.
30 Am hynny fe syrth ei gwu375?r ifainc yn ei heolydd, a dinistrir ei holl filwyr y dydd hwnnw," medd yr ARGLWYDD.
31Nana, hei hoariri ahau mou, e te mea whakakake, e ai ta te Ariki, ta Ihowa o nga mano: no te mea kua tae mai tou ra, te ra e whiua ai koe e ahau.
31 "Dyma fi yn dy erbyn di, yr un balch," medd yr ARGLWYDD, Duw'r Lluoedd, "canys daeth dy ddydd, a'r awr i mi dy gosbi.
32A ka tutuki nga waewae o te mea whakapehapeha, ka hinga, a kahore he kaiwhakaara mona: a ka ngiha i ahau he ahi ki roto ki ona pa, a ka pau i tera nga mea katoa i tetahi taha ona, i tetahi taha.
32 Tramgwydda'r balch a syrth heb neb i'w godi; cyneuaf yn ei ddinasoedd d�n fydd yn difa'i holl amgylchedd."
33¶ Ko te kupu tenei a Ihowa o nga mano: Kei te tukinotia ngatahitia nga tamariki a Iharaira, ratou ko nga tamariki a Hura: a kei te puritia ratou, mau rawa, e o ratou kaiwhakarau; e kore ratou e pai ki te tuku i a ratou.
33 Fel hyn y dywed ARGLWYDD y Lluoedd: "Gorthrymwyd pobl Israel, a phobl Jwda gyda hwy; daliwyd hwy'n dynn gan bawb a'u caethiwodd, a gwrthod eu gollwng.
34He kaha to ratou kaihoko; ko Ihowa o nga mano tona ingoa: ka whakapaua e ia te tohe i ta ratou tohe, kia hoatu ai e ia he tanga manawa ki te whenua, a he ohooho ki nga tangata o Papurona.
34 Ond y mae eu Gwaredwr yn gryf; ARGLWYDD y Lluoedd yw ei enw. Bydd ef yn dadlau eu hachos yn gadarn, ac yn dwyn llonydd i'w wlad, ond aflonyddwch i breswylwyr Babilon.
35Kei runga i nga Karari te hoari, e ai ta Ihowa, kei runga ano i nga tangata o Papurona, kei runga i ona rangatira, kei runga hoki i ona tangata whakaaro nui.
35 "Cleddyf ar y Caldeaid," medd yr ARGLWYDD, "ar breswylwyr Babilon, ar ei swyddogion a'i gwu375?r doeth!
36Kei runga te hoari i te hunga whakapehapeha, a ka wairangi ratou: he hoari kei runga i ana marohirohi, a ka pawera ratou.
36 Cleddyf ar ei dewiniaid, iddynt fynd yn ynfydion! Cleddyf ar ei gwu375?r cedyrn, iddynt gael eu difetha!
37Kei runga te hoari i o ratou hoiho, kei runga i o ratou hariata, kei runga hoki i nga whakauru katoa i roto i a ia, a ka rite ratou ki te wahine; kei runga te hoari i ona taonga, a ka pahuatia.
37 Cleddyf ar ei meirch a'i cherbydau, ac ar y milwyr cyflog yn ei chanol, iddynt fod fel merched! Cleddyf ar ei holl drysorau, iddynt gael eu hysbeilio!
38He mimiti kei runga i ona wai, a ka maroke: he whenua whakapakoko hoki ia, a e porangi ana ratou ki nga atua whakawehi.
38 Cleddyf ar ei dyfroedd, iddynt sychu! Oherwydd gwlad delwau yw hi, wedi ynfydu ar eilunod.
39Mo reira ka nohoia a reira e nga kirehe mohoao o te koraha ratou ngatahi ko nga wuruhi, a ka noho ano hoki nga otereti ki reira; a e kore a reira e nohoia a ake ake; kahore hoki e whai kainga a reira i tetahi whakatupuranga ki tetahi whakatupura nga.
39 "Am hynny bydd anifeiliaid yr anialdir a'r hiena yn trigo yno, a'r estrys yn cael cartref yno; ni fydd neb yn preswylio yno mwyach, ac nis cyfanheddir o genhedlaeth i genhedlaeth.
40Ka rite ki ta te Atua hurihanga i Horoma, i Komora, i nga pa ano hoki e tata ana ki reira, e ai ta Ihowa; ka pera te kore o te tangata e noho ki reira, e kore ano hoki tetahi tama a te tangata e whai kainga ki reira.
40 Fel y dymchwelodd Duw Sodom a Gomorra a'u cymdogaeth," medd yr ARGLWYDD, "felly ni fydd neb yn byw yno, nac unrhyw un yn tramwyo ynddi.
41Nana, kei te haere mai he iwi i te raki; a he iwi nui, he tokomaha hoki nga kingi e maranga mai i nga topito o te whenua.
41 "Wele, y mae pobl yn dod o'r gogledd � cenedl fawr a brenhinoedd lawer yn ymysgwyd o bellteroedd byd.
42Ka rarau ratou ki te kopere, ki te tao; he iwi nanakia ratou, e kore e tohu tangata; a parara ana to ratou reo pera i te haruru o te moana, kei runga hoiho hoki e eke ana; rarangi rawa katoa, ano he tangata e mea ana ki te whawhai, hei tatau ki a koe, e te tamahine a Papurona.
42 Gafaelant yn y bwa a'r waywffon; y maent yn greulon a didostur; y mae eu twrf fel y m�r yn rhuo; marchogant ar feirch, a dod yn rhengoedd fel gwu375?r i ryfel yn dy erbyn di, ferch Babilon.
43Kua rongo te kingi o Papurona i to ratou rongo, a kei te ngohe ona ringa: kua mau ia i te pawera, i te mamae hoki, me te mea he wahine e whanau ana.
43 Clywodd brenin Babilon s�n amdanynt, ac aeth ei ddwylo'n llesg; daliwyd ef gan wasgfa, a gwewyr fel eiddo gwraig wrth esgor.
44Nana, ka haere ake ia ano he raiona i te ngawhatanga o Horoano ki te nohoanga kaha: otiia e kore e rokohanga taku meatanga i a ratou kia rere atu i reira; a ko wai te mea e whiriwhiria kia whakaritea e ahau hei rangatira mona? Ko wai oti e rite ana ki ahau? ko wai hoki hei whakarite wa mai ki ahau? ko wai hoki te hepara hei tu ki toku aroaro?
44 "Wele, fel llew'n dod i fyny o wlad wyllt yr Iorddonen i'r borfa barhaol, fe'u hymlidiaf ymaith yn ddisymwth oddi wrthi. Pwy a ddewisaf i'w osod drosti? Oherwydd pwy sydd fel myfi? Pwy a'm geilw i i gyfrif? Pwy yw'r bugail a saif o'm blaen i?
45Mo reira whakarongo ki te tikanga a Ihowa, kua whakatakotoria e ia mo Papurona; ki ona whakaaro hoki i whakaaroa e ia mo te whenua o nga Karari: He pono ka toia atu ratou e ratou, ara nga mea ririki o te kahui: he pono ka whakangaromia ratou ko o ratou nohoanga e ia.
45 Am hynny, clywch yr hyn a fwriadodd yr ARGLWYDD yn erbyn Babilon, a'i gynlluniau yn erbyn gwlad y Caldeaid. Yn ddiau fe lusgir ymaith hyd yn oed y lleiaf o'r praidd; yn wir bydd eu porfeydd yn arswydo o'u plegid.
46Ngateri ana te whenua i te haruru o te horonga o Papurona, rangona ana te hamama i roto i nga iwi.
46 Bydd y ddaear yn crynu gan su373?n dal Babilon; clywir ei chri ymhlith y cenhedloedd."