1¶ Tenei ano nga tikanga me nga whakaritenga, hei pupuri ma koutou hei mahi ki te whenua e homai ana e Ihowa, e te Atua o ou matua, ki a koe kia nohoia, i nga ra katoa e ora ai i runga i te whenua.
1אלה החקים והמשפטים אשר תשמרון לעשות בארץ אשר נתן יהוה אלהי אבתיך לך לרשתה כל הימים אשר אתם חיים על האדמה׃
2Whakamotitia rawatia e koutou nga wahi katoa i mahi ai nga iwi ka riro nei i a koutou ki o ratou atua, i runga i nga maunga teitei, i nga pukepuke hoki, i raro hoki i nga rakau kouru nui katoa:
2אבד תאבדון את כל המקמות אשר עבדו שם הגוים אשר אתם ירשים אתם את אלהיהם על ההרים הרמים ועל הגבעות ותחת כל עץ רענן׃
3Pakarua a ratou aata, wahia kia kongakonga a ratou pou, ko a ratou Aherimi tahuna e koutou ki te ahi; a tuaina ki raro nga whakapakoko o o ratou atua, a whakangaromia rawatia atu o ratou ingoa i taua wahi.
3ונתצתם את מזבחתם ושברתם את מצבתם ואשריהם תשרפון באש ופסילי אלהיהם תגדעון ואבדתם את שמם מן המקום ההוא׃
4Aua e pena ki a Ihowa, ki to koutou Atua.
4לא תעשון כן ליהוה אלהיכם׃
5¶ Engari me whai ki tona nohoanga, ki te wahi e whiriwhiri ai a Ihowa, to koutou Atua, i roto i o koutou iwi katoa, kia waiho tona ingoa ki reira, me haere hoki koe ki reira:
5כי אם אל המקום אשר יבחר יהוה אלהיכם מכל שבטיכם לשום את שמו שם לשכנו תדרשו ובאת שמה׃
6A me kawe e koutou ki reira a koutou tahunga tinana, a koutou patunga tapu, a koutou whakatekau, nga whakahere e hapahapainga ana e o koutou ringa, a koutou ki taurangi, a koutou whakahere tuku noa, me nga whanau matamua o a koutou kau, o a kouto u hipi:
6והבאתם שמה עלתיכם וזבחיכם ואת מעשרתיכם ואת תרומת ידכם ונדריכם ונדבתיכם ובכרת בקרכם וצאנכם׃
7A ko reira koutou kai ai, ko te aroaro o Ihowa, o to koutou Atua, a ka koa koutou ki nga mea katoa e whatoro atu ai o koutou ringa, koutou me o koutou whare, ki nga manaaki a Ihowa, a tou Atua, i a koe.
7ואכלתם שם לפני יהוה אלהיכם ושמחתם בכל משלח ידכם אתם ובתיכם אשר ברכך יהוה אלהיך׃
8Kei rite ta koutou mahi ki enei katoa e mahia nei e tatou i konei i tenei ra, he tika tonu ia tangata ki tana titiro ake:
8לא תעשון ככל אשר אנחנו עשים פה היום איש כל הישר בעיניו׃
9Kahore nei hoki koutou kia tae noa ki te okiokinga, ki te kainga tupu e homai ana e Ihowa, e tou Atua, ki a koe.
9כי לא באתם עד עתה אל המנוחה ואל הנחלה אשר יהוה אלהיך נתן לך׃
10Engari ki te whiti koutou i Horano, a ka noho ki te whenua e homai ana e Ihowa, e to koutou Atua, hei kainga tupu mo koutou, a ka meinga e ia kia okioki i o koutou hoa whawhai katoa i tetahi taha, i tetahi taha, a ka noho koutou i runga i te whe nua rangatira;
10ועברתם את הירדן וישבתם בארץ אשר יהוה אלהיכם מנחיל אתכם והניח לכם מכל איביכם מסביב וישבתם בטח׃
11Katahi ka ai te wahi e whiriwhiria e Ihowa, e to koutou Atua, ki reira tona ingoa noho ai, hei kawenga ma koutou i nga mea katoa e whakahaua nei e ahau ki a koutou; a koutou tahunga tinana, a koutou patunga tapu, a koutou whakatekau, me nga whak ahere hapahapai a o koutou ringa, me nga mea papai katoa o nga mea i kiia taurangitia e koutou ma Ihowa:
11והיה המקום אשר יבחר יהוה אלהיכם בו לשכן שמו שם שמה תביאו את כל אשר אנכי מצוה אתכם עולתיכם וזבחיכם מעשרתיכם ותרמת ידכם וכל מבחר נדריכם אשר תדרו ליהוה׃
12A ka koa koutou ki te aroaro o Ihowa, o to koutou Atua, koutou, a koutou tama, a koutou tamahine, a koutou pononga tane, a koutou pononga wahine, me te Riwaiti i roto i o koutou tatau, kahore hoki ia i rato tahi me koutou i tetahi wahi, i tetahi kainga tupu ranei mona.
12ושמחתם לפני יהוה אלהיכם אתם ובניכם ובנתיכם ועבדיכם ואמהתיכם והלוי אשר בשעריכם כי אין לו חלק ונחלה אתכם׃
13Kia mahara kei tukua e koe au tahunga tinana ki nga wahi katoa e kite ai koe:
13השמר לך פן תעלה עלתיך בכל מקום אשר תראה׃
14Engari hei te wahi e whiriwhiria e Ihowa i roto i te tahi o ou iwi, hei reira koe tuku ai i au tahunga tinana, hei reira hoki koe mea ai i nga mea katoa e whakahau atu nei ahau ki a koe.
14כי אם במקום אשר יבחר יהוה באחד שבטיך שם תעלה עלתיך ושם תעשה כל אשר אנכי מצוך׃
15Otiia ka ahei koe te patu, te kai hoki he kikokiko i roto i ou tatau katoa, ki ta te hiahia katoa a tou ngakau, kia rite ki te manaaki a Ihowa, a tou Atua, i homai ai ki a koe: me kai e te poke, e te pokekore, he pera me te kahera, me te hata.
15רק בכל אות נפשך תזבח ואכלת בשר כברכת יהוה אלהיך אשר נתן לך בכל שעריך הטמא והטהור יאכלנו כצבי וכאיל׃
16Engari ra ia kei kainga e koutou te toto; ringihia atu ki te whenua ano he wai.
16רק הדם לא תאכלו על הארץ תשפכנו כמים׃
17E kore koe e tukua kia kai i roto i ou tatau i nga whakatekau o tau witi, o tau waina ranei, o tau hinu ranei, i nga matamua ranei o au kau, o au hipi ranei, i tetahi ranei o nga mea e kiia taurangitia e koe, i au whakahere tuku noa ranei, i nga whakahere hapahapai ranei a tou ringa:
17לא תוכל לאכל בשעריך מעשר דגנך ותירשך ויצהרך ובכרת בקרך וצאנך וכל נדריך אשר תדר ונדבתיך ותרומת ידך׃
18Engari me kai ena ki te aroaro o Ihowa, o tou Atua, hei te wahi e whiriwhiri ai a Ihowa, tou Atua, e koe, e tau tama, e tau tamahine, e tau pononga tane, e tau pononga wahine, e te Riwaiti hoki i roto i ou tatau: a ka koa koe ki te aroaro o Ihow a, o tou Atua, ki nga mea katoa e totoro atu ai ou ringa.
18כי אם לפני יהוה אלהיך תאכלנו במקום אשר יבחר יהוה אלהיך בו אתה ובנך ובתך ועבדך ואמתך והלוי אשר בשעריך ושמחת לפני יהוה אלהיך בכל משלח ידך׃
19Kia tupato kei mahue i a koe te Riwaiti i nga ra katoa e ora ai koe i runga i te whenua.
19השמר לך פן תעזב את הלוי כל ימיך על אדמתך׃
20E whakanui a Ihowa, tou Atua, i tou rohe, e pera me tana i korero ai ki a koe, a ka mea koe, Ka kai kikokiko ahau, he hiahia hoki no tou ngakau ki te kai kikokiko: e kai koe i te kikokiko, i te hiahia katoa a tou ngakau.
20כי ירחיב יהוה אלהיך את גבולך כאשר דבר לך ואמרת אכלה בשר כי תאוה נפשך לאכל בשר בכל אות נפשך תאכל בשר׃
21Ki te mamao rawa atu i a koe te wahi e whiriwhiri ai a Ihowa, tou Atua, kia waiho tona ingoa i reira, na patua tetahi o au kau, o au hipi ranei, kua homai na e Ihowa ki a koe, kia rite ki taku i whakahau ai ki a koe, a ka kai i roto i ou tatau, i ta te hiahia katoa a tou ngakau.
21כי ירחק ממך המקום אשר יבחר יהוה אלהיך לשום שמו שם וזבחת מבקרך ומצאנך אשר נתן יהוה לך כאשר צויתך ואכלת בשעריך בכל אות נפשך׃
22Kainga ena, peratia me te kahera, me te hata e kainga ana: ko te poke, ko te pokekore, rite tahi raua te kai.
22אך כאשר יאכל את הצבי ואת האיל כן תאכלנו הטמא והטהור יחדו יאכלנו׃
23Engari ra ia kia tino u koe kia kaua e kainga te toto: ko te toto hoki te ora; kaua hoki e kainga ngatahitia e koe te toto me te kikokiko.
23רק חזק לבלתי אכל הדם כי הדם הוא הנפש ולא תאכל הנפש עם הבשר׃
24Kaua tena e kainga e koe; me riringi e koe ki te whenua ano he wai.
24לא תאכלנו על הארץ תשפכנו כמים׃
25Kei kainga tena e koe; kia whiwhi ai koe ki te pai, koutou ko au tamariki i muri i a koe, ina mahi koe i te mea e tika ana ki ta Ihowa titiro.
25לא תאכלנו למען ייטב לך ולבניך אחריך כי תעשה הישר בעיני יהוה׃
26Ko au mea tapu ia, i a koe na, me au ki taurangi, me tango e koe, ka haere ki te wahi e whiriwhiri ai a Ihowa:
26רק קדשיך אשר יהיו לך ונדריך תשא ובאת אל המקום אשר יבחר יהוה׃
27Na ka tuku mai koe i au tahunga tinana, i te kikokiko me te toto, ki runga ki te aata a Ihowa, a tou Atua: na ko te toto o au patunga tapu me riringi ki runga ki te aata a Ihowa, a tou Atua, ko te kikokiko ia me kai e koe.
27ועשית עלתיך הבשר והדם על מזבח יהוה אלהיך ודם זבחיך ישפך על מזבח יהוה אלהיך והבשר תאכל׃
28Maharatia, whakarangona enei kupu katoa e whakahau nei ahau ki a koe, kia whiwhi ai koe ki te pai, koutou ko au tamariki i muri i a koe, ake tonu atu, ina mahi koe i te mea e pai ana, e tika ana ki te titiro a Ihowa, a tou Atua.
28שמר ושמעת את כל הדברים האלה אשר אנכי מצוך למען ייטב לך ולבניך אחריך עד עולם כי תעשה הטוב והישר בעיני יהוה אלהיך׃
29Ina huna e Ihowa, e tou Atua, i tou aroaro nga iwi, e haere nei koe ki reira ki te pei, a ka riro ratou i a koe, a ka noho koe ki to ratou whenua;
29כי יכרית יהוה אלהיך את הגוים אשר אתה בא שמה לרשת אותם מפניך וירשת אתם וישבת בארצם׃
30Kia tupato ki a koe, kei mahangatia koe kia wahi i muri i a ratou, ina whakangaromia atu ratou i tou aroaro; kei ui atu ano hoki koe ki o ratou atua, kei mea, E pehea ana te mahi a enei iwi ki o ratou atua? ka pena ano hoki ahau.
30השמר לך פן תנקש אחריהם אחרי השמדם מפניך ופן תדרש לאלהיהם לאמר איכה יעבדו הגוים האלה את אלהיהם ואעשה כן גם אני׃
31Kei pera tau mahi ki a Ihowa, ki tou Atua: ko nga mea katoa hoki e whakarihariha ai a Ihowa, e kino ai, ko ia ta ratou i mahi ai ki o ratou atua; na, ko a ratou tama nei ano, me a ratou tamahine e tahuna ana e ratou ki te ahi ma o ratou atua.
31לא תעשה כן ליהוה אלהיך כי כל תועבת יהוה אשר שנא עשו לאלהיהם כי גם את בניהם ואת בנתיהם ישרפו באש לאלהיהם׃
32Ko nga mea katoa e whakahau ai ahau ki a koutou, ko ena ta koutou e mahara ai kia mahia: kaua e tapiritia ki etahi atu, kaua ano hoki e kinitia atu tetahi wahi.
32את כל הדבר אשר אנכי מצוה אתכם אתו תשמרו לעשות לא תסף עליו ולא תגרע ממנו׃