1¶ Ko te tangata tu ke, e whai ana i ta tona ake hiahia, e ngangau ana ki nga whakaaro totika katoa.
1SEGUN su antojo busca el que se desvía, Y se entremete en todo negocio.
2¶ Kahore o te whakaarokore ahuareka ki te matauranga; engari kia whakakitea e ia tona ngakau.
2No toma placer el necio en la inteligencia, Sino en lo que su corazón se descubre.
3¶ I te taenga mai o te tangata kino ka tae mai ano te whakahawea, me te tawai hei hoa mo te whakama.
3Cuando viene el impío, viene también el menosprecio, Y con el deshonrador la afrenta.
4¶ He wai hohonu nga kupu a te mangai o te tangata; he awa e rere ana te puna o te whakaaro nui.
4Aguas profundas son las palabras de la boca del hombre; Y arroyo revertiente, la fuente de la sabiduría.
5¶ Ehara i te mea pai te whakapai ki te kanohi o te tangata kino, te whakapeau ke ranei i ta te tangata tika ina whakawa.
5Tener respeto á la persona del impío, Para hacer caer al justo de su derecho, no es bueno.
6¶ E uru ana nga ngutu o te whakaarokore ki te totohe, e karanga ana tona mangai ki nga whiu.
6Los labios del necio vienen con pleito; Y su boca á cuestiones llama.
7Hei hunga ano mona te mangai o te whakaarokore; a ko ona ngutu hei rore mo tona wairua.
7La boca del necio es quebrantamiento para sí, Y sus labios son lazos para su alma.
8¶ Ano he kai reka nga kupu a te kawe korero; tae tonu iho ki nga wahi o roto rawa o te kopu.
8Las palabras del chismoso parecen blandas, Y descienden hasta lo íntimo del vientre.
9¶ Ko te tangata ano hoki e mangere ana ki tana mahi, hei teina ia ki te tangata maumau.
9También el que es negligente en su obra Es hermano del hombre disipador.
10¶ Hei pourewa kaha te ingoa o Ihowa; rere ana te tangata tika ki reira, a ora ake.
10Torre fuerte es el nombre de Jehová: A él correrá el justo, y será levantado.
11¶ Ko nga rawa o te tangata taonga hei pa kaha mona, hei pa tiketike ki tona whakaaro.
11Las riquezas del rico son la ciudad de su fortaleza, Y como un muro alto en su imaginación.
12¶ I mua ake o te whakangaromanga ka whakakake te ngakau o te tangata; i mua ake ano hoki o te honore ko te ngakau papaku.
12Antes del quebrantamiento se eleva el corazón del hombre, Y antes de la honra es el abatimiento.
13¶ Ko te tangata e whakahoki kupu ana i te mea kahore ano ia i rongo noa, he mahi wairangi tera nana, he hanga whakama.
13El que responde palabra antes de oir, Le es fatuidad y oprobio.
14¶ E whakamanawanui te wairua o te tangata ki tona mate; tena ko te wairua maru, ko wai e kaha ki tera?
14El ánimo del hombre soportará su enfermedad: Mas ¿quién soportará al ánimo angustiado?
15¶ Ka whiwhi te ngakau o te tangata matau ki te mohio; e rapu ana hoki te taringa o nga whakaaro nui ki te mohio.
15El corazón del entendido adquiere sabiduría; Y el oído de los sabios busca la ciencia.
16¶ Ma te mea tuku noa a te tangata ka watea ai he wahi mona, ka kawea hoki ia e tera ki te aroaro o nga tangata nunui.
16El presente del hombre le ensancha el camino, Y le lleva delante de los grandes.
17¶ Ko te tangata nana te kupu tuatahi i te whakawa me te mea kei a ia te tika; na ka haere mai tona hoa, kei te rapu i te tikanga o tana.
17El primero en su propia causa parece justo; Y su adversario viene, y le sondea.
18¶ Ma te rota e mutu ai nga tautohe, a ko tera hei tauarai i waenganui o te hunga kaha.
18La suerte pone fin á los pleitos, Y desparte los fuertes.
19¶ Ko te tuakana, teina ranei, i whakatakariritia, pakeke atu i te pa kaha: a ko aua tu ngangare me he tutaki tatau no te whare rangatira.
19El hermano ofendido es más tenaz que una ciudad fuerte: Y las contiendas de los hermanos son como cerrojos de alcázar.
20¶ Ka ki te kopu o te tangata i nga hua o tona mangai, ka makona ia i nga hua o ona ngutu.
20Del fruto de la boca del hombre se hartará su vientre; Hartaráse del producto de sus labios.
21¶ Ko te mate, ko te ora kei te arero: ko te hunga e aroha ana ki tera ka kai i ona hua.
21La muerte y la vida están en poder de la lengua; Y el que la ama comerá de sus frutos.
22¶ Ko te tangata kua kite i te wahine mana, kua kite i te mea pai, kua whiwhi hoki ki ta Ihowa whakapai.
22El que halló esposa halló el bien, Y alcanzó la benevolencia de Jehová.
23¶ He inoi ta te rawakore hanga; he taikaha ia te whakahoki a te tangata taonga.
23El pobre habla con ruegos; Mas el rico responde durezas.
24¶ Ko te tangata tini nga hoa aroha e whai ana i te he mona; tera ano ia te hoa aroha, nui atu i to te tuakana, i to te teina, tona piri mai.
24El hombre que tiene amigos, ha de mostrarse amigo: Y amigo hay más conjunto que el hermano.