1¶ I te rua tekau ma rima o nga tau o to matou whakaraunga, i te timatanga o te tau, i te tekau o nga ra o te marama, i te tekau ma wha o nga tau o te horonga o te pa, i taua tino ra ka pa te ringa o Ihowa ki ahau, a kawea ana ahau e ia ki reira.
1 Iri tamtara jiiri waranka cindi guwanta ra, a handu sintina jirbi wayanta, birno baguyaŋ banda jiiri way cindi taacanta ra, hano din hane Rabbi kamba go ay boŋ, a konda ay birno din do mo.
2Kawea ana ahau e ia, he whakakitenga na te Atua, ki te whenua o Iharaira, whakanohoia ana ahau e ia ki tetahi maunga tiketike rawa, i reira tetahi mea, he rite tona hanga ki to te pa i te tonga.
2 Irikoy bangandey ra a konda ay hala Israyla laabo ra. A n'ay gorandi tondi fo boŋ kaŋ ga ku gumo, nangu fo kaŋ gonda birni deedandi dandi kamba haray.
3A kawea ana ahau e ia ki reira; na ko tetahi tangata, ko tona ahua, ano he parahi ki te titiro atu, he aho muka i tona ringa, he kakaho ano hei whanganga; i te kuwaha ia e tu ana.
3 A konda ay noodin. Kala boro fo go no mo kaŋ himando ga hima guuru-say, kaŋ gonda lin* korfo da deedandiyaŋ kwaari nga kambe ra. A kay mo windi meyo gaa.
4Na ka mea taua tangata ki ahau, E te tama a te tangata, titiro mai ou kanohi, whakarongo ou taringa, tahuri mai ano tou ngakau ki nga mea katoa e whakakitea e ahau ki a koe; i kawea mai hoki koe ki konei kia whakakitea ai enei mea ki a koe: whaka aturia ki te whare o Iharaira nga mea katoa e kite ai koe.
4 Bora ne ay se: «Boro izo, guna nda ni moy, ma maa da ni hangey, ma ni laakalo ye mo hay kulu kaŋ ay ga cabe ni se gaa. Zama ay ma cabe ni se no ay kande nin neewo. Hay kulu kaŋ ni di, kala ni m'a seeda Israyla dumo se.»
5¶ Na, he taiepa kei waho o te whare a taka noa, i te ringa hoki o taua tangata he kakaho hei whanganga, e ono whatianga te roa; kotahi whatianga me te whanui ringa o tetahi, o tetahi. Na kei te whanganga ia i te whanui o taua mea i hanga ra, kotahi te kakaho; ko te tiketike hoki kotahi te kakaho.
5 A go mo, cinari fo go Irikoy windo windanta kulu. Bora din kamba ra mo gonda deedandiyaŋ kwaari, kaŋ a kuuyaŋ kambe kar iddu no. Kambe kar fo kulu lasaabuyaŋ ga ti kambe kar fo da kambe faata. Yaadin no a na cinaro wargayaŋo neesi nd'a, deedandiyaŋ kwaari me folloŋ, a kayyaŋ mo deedandiyaŋ kwaari folloŋ no.
6Katahi ia ka tae ki te kuwaha e anga ana ki te rawhiti, kei te piki i ona kaupae; kei te whanganga i te paepae o te kuwaha, ko te whanui, kotahi kakaho; i tetahi atu paepae ano, kotahi kakaho te whanui.
6 Waato gaa no a kaa windi meyo kaŋ ga guna wayna funay haray do ka kaaru a kaarimi harey boŋ. A na meyo gaa kutijo neesi, deedandiyaŋ kwaari fo tafayyaŋ, me fa din mo, a tafayyaŋ deedandiyaŋ kwaari fo no.
7Na, ko te roa o te ruma kotahi, kotahi kakaho; ko te whanui, kotahi kakaho; i te takiwa o nga ruma, e rima whatianga; na, ko te paepae o te kuwaha i te whakamahau o te kuwaha i te taha ki roto, kotahi kakaho.
7 Batukoy fu kulu kuuyaŋ deedandiyaŋ kwaari fo no, a tafayyaŋ mo deedandiyaŋ kwaari fo. Batukoy fuwey game ra mo kambe kar gu-gu no. Windi meyo gaa kutijo batama gaa tak, windo do haray mo, deedandiyaŋ kwaari fo no.
8Katahi ia ka whanganga ano i te whakamahau o te kuwaha, te taha ki te whare, kotahi kakaho.
8 A na meyo gaa batama mo neesi windo ra haray, deedandiyaŋ kwaari fo.
9Katahi ia ka whanganga i te whakamahau o te kuwaha, e waru whatianga; me ona pou, e rua whatianga; na ko te whakamahau o te kuwaha e anga ana ki te whare.
9 Waato din gaa no a na windi meyo gaa batama mo neesi, kambe kar ahakku, d'a casanta ganjey mo kambe kar hinka. Meyo gaa batama ga guna windo ra haray.
10Na, ko nga ruma o te kuwaha whaka te rawhiti, e toru i tenei taha, e toru i tera taha; ko nga mea e toru, kotahi tonu te nui: kotahi tonu ano te nui o nga pou i tenei taha, i tera taha.
10 Batukoy fuwey kaŋ go meyo gaa, ihinza no wayna funay kambo gaa haray. Ya-haray kambo mo gaa gonda ihinza. I kulu beeray folloŋ no, i casante ganjey mo kambu woone da ya-haray kambo, i kulu neesiji folloŋ no.
11I whanganga ano ia i te whanui o te tapokoranga i te kuwaha, kotahi tekau whatianga; ko te roa o te kuwaha kotahi, tekau ma toru whatianga.
11 A na meyo tafayyaŋo mo deedandi, kambe kar way, meyo salleyaŋo mo, kambe kar way cindi hinza.
12Na, ko te taha ki mua i nga ruma, kotahi te whatianga; ko tetahi atu taha hoki kotahi te whatianga; na, ko nga ruma, e ono whatianga o tenei taha, e ono whatianga o tera taha.
12 Kambe kar fo cinari go no batukoy fuwey da care game ra: kambe kar fo kambu woone gaa, ya-haray kambo gaa mo kambe kar fo. Batukoy fuwey mo, kambu woone, kambe kar iddu, ya-haray kambo gaa mo kambe kar iddu.
13I whanganga ano ia i te kuwaha i te tuanui o tetahi ruma, tae noa ki te tuanui o tetahi, e rua tekau ma rima whatianga te whanui; ko tetahi tatau anga tonu mai ki tetahi tatau.
13 A na meyey neesi mo daabirji fo ka koy daabirji fo gaa, kambe kar waranka cindi gu no tafayyaŋ gaa, meyey go ga care guna.
14A i hanga e ia etahi pou, e ono tekau whatianga; a ko te marae i tae atu ki te pou, ko te kuwaha i tetahi taha, i tetahi taha.
14 A na me casanta ganjey kuuyaŋ te kambe kar waydu. Windi ganda koy ka to hala meyo casanta gaa meyo windanta.
15Na, ko te takiwa i te aronga o te kuwaha e tapoko ai, tae noa ki te aronga o te whakamahau o to roto kuwaha, e rima tekau whatianga.
15 Taray meyo da windo ra haray meyo game ra, kambe kar waygu no.
16Na he matapihi kuiti o nga ruma, o nga pou ano i roto i te kuwaha a taka noa, o nga haurangi ano; he matapihi ano o nga taha ki roto a taka noa; he nikau ano kei tenei pou, kei tenei pou.
16 Finetar daabanteyaŋ go no batukoy fuwey gaa, d'i meyo casanta ganjey haray i windanta, yaadin mo no tandey ra. I ra haray no finetarey go kuray kulu. Casantey din afo kulu boŋ gonda sabb'ize nya himandi.
17Katahi ahau ka kawea e ia ki to waho marae, na, he ruma i reira, he papa kohatu hoki, he mea i hanga mo te marae a taka noa: e toru tekau nga ruma i runga i te papa kohatu.
17 Waato din gaa no a konda ay taray windi ganda ra. Fuyaŋ mo go no, da kaaro daba kaŋ go ga batama windi, fu waranza no ka bara kaaro daba batama ra.
18Na, ko te papa kohatu i te taha o nga kuwaha i te ritenga atu o te taha roa o nga kuwaha, ko to raro papa tera.
18 Batama din ga naagu meyey kambey gaa tak, kaŋ ga saba nda meyey kuuyaŋ cap, sanda ganda kaaro daba nooya.
19Katahi ia ka whanganga i te whanui i te aronga o to raro kuwaha tae noa ki te aronga o to roto marae, ki te taha ki waho, kotahi rau whatianga, ki te rawhiti, ki te raki.
19 Waato din gaa no a na tafayyaŋo mo neesi za taray meyo gaa ka koy a ra haray meyo gaa, kambe kar zangu no, wayna funay haray da azawa kambe haray mo.
20Na, ko te kuwaha o to waho marae e anga ana ki te raki, i whanganga ano e ia te roa, te whanui.
20 Taray batama meyo mo kaŋ ga guna azawa kambe haray, a n'a salleyaŋo d'a tafayyaŋo neesi.
21Na, ko ona ruma, e toru i tenei taha, e toru i tera taha, ko ona pou, ko ona haurangi rite tonu te nui ki to te kuwaha tuatahi; e rima tekau whatianga te roa, e rua tekau ma rima whatianga te whanui.
21 A wane batukoy fuwey ihinza no kambe woone gaa, ihinza mo koyne ya-haray kambo gaa. A casanta ganjey d'a tandey, i kulu afo no me sintina neesijo boŋ, a salleyaŋo kambe kar waygu no, a tafayyaŋ mo kambe kar waranka cindi gu.
22Na, ko nga matapihi, ko nga haurangi, ko nga nikau, he mea whakarite ki te nui o te kuwaha e anga ana ki te rawhiti, e whitu ano nga kaupae i pikitia ai a reira; i mua hoki i aua ruma nga haurangi.
22 A finetarey d'a tandey d'a sabb'ize nya himandey, i kulu ga saba no da meyo kaŋ ga guna wayna funay haray din neesijo boŋ. Boro g'a kaaru mo kaarimi hari iyye boŋ, i tandey mo go i jine.
23Na he kuwaha ano kei to roto marae e anga ana ki tera kuwaha ki te raki, ki te rawhiti hoki; i whanganga ano ia i te takiwa o tetahi kuwaha, o ano ia i te takiwa o tetahi kuwaha, o tetahi kuwaha, kotahi rau whatianga.
23 Me gaa batama mo kaŋ go a ra haray, nga mo a gonda me kaŋ ga yongo wano guna, azawa kambe haray, da wayna funay haray mo. A neesi mo me ka koy me, kambe kar zangu-zangu.
24Na ka arahina ahau e ia ki te tonga, na, ko tetahi kuwaha ki te tonga. Na ka whanganga ia ki ona pou me ona haurangi, rite tonu ki enei kua oti nei te whanganga.
24 Kal a kande ay dandi kambe haray. Kala windi me fo mo go kaŋ ga dandi kamba harey guna. A n'a casanta ganjey d'a tandey neesi deedandiyaŋ sintinayey boŋ.
25He matapihi ano o reira, i ona haurangi ano hoki a taka noa, he pera me era matapihi; e rima tekau nga whatianga te roa, e rua tekau ma rima whatianga te whanui.
25 Finetaryaŋ mo go no a ra, da tandey ra a windanta, sanda yongo waney din cine. Meyo salleyaŋo kambe kar waygu no, a tafayyaŋo mo waranka cindi gu no,
26E whitu nga kaupae i pikitia ai; i mua ko nga haurangi; he nikau ano ona, ko tetahi i tetahi taha, ko tetahi i tetahi taha i runga i ona pou.
26 da taamuyaŋ hari iyye mo a kaaruyaŋ se, a tandey mo go i jine. A gonda sabb'ize nya himandi, afo go kambu woone gaa, afo mo go ya-haray kambo gaa, a casanta ganjey boŋ.
27¶ Na he kuwaha ano kei to roto marae i te taha ki te tonga; i whanganga ano ia i te takiwa o tetahi kuwaha, o tetahi kuwaha ki te tonga, kotahi rau whatianga.
27 Me fo go no koyne windo ra haray kaŋ ga guna dandi kamba haray. A neesi mo koyne me ka koy me gaa dandi kamba haray, kambe kar zangu.
28Katahi ka kawea ahau e ia na te kuwaha ki te tonga ki to roto marae, a whanganga ana ia i te kuwaha ki te tonga, rite tonu ki enei kua oti nei te whanganga.
28 Waati din gaa no a konda ay a ra haray batama ra, ka gana dandi kambe haray meyo ra. A n'a neesi doŋ deedando boŋ:
29Me nga ruma ano o reira, me nga pou, me ona haurangi, rite tonu ki enei kua oti nei te whanganga; he matapihi ano o reira, o ona haurangi ano a taka noa: e rima tekau whatianga te roa, e rua tekau ma rima whatianga te whanui.
29 a batukoy fuwey, d'a casanta ganjey, d'a tandey, waato deedando boŋ no. Finetaryaŋ go no a ra d'a ganjey ra mo a windanta. A to kambe kar waygu salleyaŋ gaa, tafayyaŋo mo kambe kar waranka cindi gu.
30Na, ko nga haurangi a taka noa, e rua tekau ma rima whatianga te roa, e rima whatianga te whanui.
30 A windanta mo tandayaŋ go no, kaŋ i salleyaŋo kambe kar waranka cindi gu no, i tafayyaŋo mo igu no.
31A i anga ona haurangi ki to waho marae; he nikau ano o ona pou: e waru ano nga kaupae o te pikitanga ki reira.
31 A tandey ga guna taray batama gaa haray. Sabb'ize nya himandi go a casanta ganjey boŋ, a kaarimi haro mo gonda taamuyaŋ do ahakku.
32I kawea ano ahau e ia ki to roto marae whaka te rawhiti, a whanganga ana ia i te kuwaha: rite tonu ki enei kua oti nei te whanganga.
32 A ye ka konda ay koyne a ra haray, meyo kaŋ ga guna wayna funay haray din batama ra. A na meyo neesi mo waato deedando boŋ:
33Na, ko nga ruma o reira, ko ona pou, ko ona haurangi, rite tonu ki enei kua oti nei te whanganga: he matapihi ano o reira, o nga haurangi ano a taka noa; e rima tekau whatianga te roa, e rua tekau ma rima whatianga te whanui.
33 a batukoy fuwey, d'a casanta ganjey, da tandey, waato deedando boŋ. Finetaryaŋ go a gaa, d'a tandey ra mo a windanta. A to kambe kar waygu salleyaŋ, tafayyaŋ mo kambe kar waranka cindi gu no.
34I anga ano ona haurangi ki to waho marae, he nikau ano kei ona pou i tenei taha, i tera taha; e waru nga kaupae o te pikitanga ki reira.
34 A tandey ga guna taray batama gaa haray. A gonda sabb'ize nya himandiyaŋ mo ngey casantey ganjey gaa, kambu woone gaa da ya-haray kambo mo gaa. A kaaruyaŋ haro gonda taamuyaŋ do ahakku.
35I kawea ano ahau e ia ki te kuwaha ki te raki, a whanganga ana ia; rite tonu ki enei kua oti nei te whanganga;
35 A konda ay azawa kambe haray windi meyo do. A n'a neesi waato deedando boŋ:
36Ko ona ruma, ko ona pou, ko ona haurangi, me ona matapihi ano a taka noa: e rima tekau whatianga te roa, e rua tekau marima whatianga te whanui.
36 a batukoy fuwey, d'a casanta ganjey, d'a tandey. Finetaryaŋ go a gaa a windanta kulu, a salleyaŋo mo kambe kar waygu no, a tafayyaŋo mo kambe kar waranka cindi gu no.
37A ko ona pou kei te taha ki to waho marae; he nikau ano kei ona pou i tenei taha, i tera taha: e waru nga kaupae o te pikitanga ki reira.
37 A casanta ganjey ga taray haray batama guna, da sabb'ize nya himandiyaŋ casantey ganjey boŋ, ne-haray da ya-haray. A kaaruyaŋ haro mo gonda taamuyaŋ do ahakku.
38Na tera tetahi ruma, he tapokoranga ano ki reira, i nga pou o nga kuwaha; ko te wahi tera i horoia ai te tahunga tinana.
38 Fu fo mo go no kaŋ gonda me kaŋ ga lamba meyey casantey ganjey gaa tak. Noodin no i ga sargay kaŋ i ga ton nyun.
39¶ Na i te whakamahau o te kuwaha e rua nga tepu i tenei taha, e rua nga tepu i tera taha, hei patunga ki runga mo te tahunga tinana, mo te whakahere hara, mo te whakahere mo te he.
39 Meyo gaa tanda ra mo taabal hinka go no kambe woone gaa, ya-haray kambo gaa mo ihinka, zama i ma sargayey kaŋ i ga ton, da zunubi se sargay, da taali se sargay wi i boŋ.
40I te taha ano ki waho e rua nga tepu i te wahi e piki ai ki te tapokoranga o te kuwaha ki te raki; e rua nga tepu i tera taha, i te whakamahau o te kuwaha.
40 Taray haray kambu fo, meyo kaŋ ga guna azawa kambe haray din taamuyaŋ harey do, kaŋ go meyo kaŋ ga guna azawa kambe haray din furoyaŋo do, noodin gonda taabal hinka. Ya-haray kambo gaa mo, wo kaŋ ga ti meyo batama wano, nga mo do gonda taabal hinka.
41E wha nga tepu i tenei taha, e wha ano nga tepu i tera taha, i te taha o te kuwaha; e waru nga tepu i patua ai nga patunga tapu.
41 Taabal taaci no kambu woone gaa, taabal taaci mo ya-haray kambo gaa, meyo gaa. Taabal ahakku nooya, nangey kaŋ i ga sargayey dumbu i boŋ.
42Na he kohatu tarai nga tepu e wha mo te tahunga tinana, kotahi whatianga me te hawhe te roa, kotahi whatianga me te hawhe te whanui, kotahi whatianga te tiketike; ko te takotoranga ena o nga patu mo te tahunga tinana, mo te patunga tapu.
42 Taabal taaci tondi jabante wane yaŋ no, sargay kaŋ i ga ton se. I salleyaŋ kambe kar fo da jare no, i tafayyaŋ kambe kar fo da jare no, i kayyaŋ mo kambe kar fo no. I boŋ no i ga sargayey kaŋ i ga ton jinayey jisi, da sargay cindey waney mo,
43Kua oti ano etahi matau te whakanoho ki te taha ki roto a taka noa, kotahi ringa te whanui: a i runga i nga tepu ko te kikokiko o te whakahere.
43 ngey da gotiyaŋ, kaŋ i kuuyaŋ sanda kambe faata cine no. I n'i sinji cinaro ra nangu kulu. Taabaley boŋ mo sargayey hamey go no.
44Na i waho o to roto kuwaha ko nga ruma o nga kaiwaiata i to roto marae, ara i tera ki te taha o te kuwaha o te raki. I anga aua ruma ki te tonga: i anga ano ki te raki tetahi i te taha o te kuwaha ki te rawhiti.
44 A ra haray batama ra mo, azawa kambe haray meyo gaa, fuyaŋ go no a ra haray meyo do, taray haray, borey kaŋ ga baytu te se. Afo ga dandi kambe haray guna. Afo mo kaŋ go wayna funay meyo gaa ga guna azawa kambe haray.
45Na ka mea ia ki ahau, Ko tenei ruma e anga nei ki te tonga, mo nga tohunga, mo nga kaitiaki o nga mea o te whare.
45 A ne ay se: «Fu woone, kaŋ go ga guna dandi kambe haray, alfagey kaŋ ga Fu Beero batu wane no.
46Na, ko te ruma e anga nei ki te raki, mo nga tohunga, mo nga kaitiaki o nga mea o te aata: ko nga tama enei a Haroko i roto i nga tama a Riwai, e whakatata ana ki a Ihowa ki te minita ki a ia.
46 Fuwo kaŋ ga guna azawa kambe mo, alfagey kaŋ ga haggoy da sargay feema, i wane no. Woodin yaŋ, ngey no ga ti Zadok banda Lawi izey ra, kaŋ ga maan Rabbi do zama ngey ma goy a se.»
47Na ka whanganga ia i te marae, kotahi rau whatianga te roa, kotahi rau whatianga te whanui, he tapawha; a ko te aata hoki i mua i te whare.
47 A na batama neesi, kambe kar zangu a salleyaŋo gaa, kambe kar zangu koyne a tafayyaŋo gaa, batama lokoto-taaci-koy no, a salleyaŋo da tafayyaŋo. Feema go Rabbi Fuwo meyo jine.
48Katahi ahau ka kawea e ia ki te whakamahau o te whare: kei te whanganga ia i tenei pou, i tenei pou o te whakamahau, e rima whatianga i tenei taha, e rima whatianga i tera taha: na, ko te whanui o te kuwaha, e toru whatianga i tenei taha, e toru whatianga i tera taha.
48 Kal a ye ka konda ay Fuwo tanda ra ka batamey afo kulu casanta ganjey neesi: ne-haray kambo, kambe kar gu, ya-haray kambo mo, kambe kar gu. Meyo tafayyaŋo kambe kar hinza no ne-haray kambo, ya-haray mo kambe kar hinza.
49Ko te roa o te whakamahau e rua tekau whatianga; ko te whanui kotahi tekau ma tahi whatianga; ara ma nga kaupae i pikitia atu ai a reira: a he pou ano era i te taha o nga pou, ko tetahi i tenei taha, ko tetahi i tera taha.
49 Tanda salleyaŋo kambe kar waranka no, a tafayyaŋo mo kambe kar way cindi fo. A gonda taamuyaŋ harey mo nango kaŋ i ga kaaru. Bonjareyaŋ mo go no koyne casey din jarga, afo kambu woone gaa, afo mo koyne ya-haray kambo gaa.