1¶ Whakarongoa i toku aroaro, e nga motu; a kia puta hou mai he kaha mo nga iwi: me neke mai ratou; a me korero ratou: tatou tahi me whakatata ki te whakawa.
1 Ya araŋ teeku me gaa laabey, wa dangay ay jine. Ndunnya dumey mo ma ngey gaabey tajandi. I ma maan ay gaa, i ma salaŋ. Iri ma maan care gaa sanni dumbuyaŋ se.
2Na wai i whakaara ake tetahi i te rawhiti, i karangatia e ia i runga i te tika ki tona waewae? homai ana e ia nga iwi ki tona aroaro, meinga ana ia e ia hei rangatira mo nga kingi; homai ana ratou e ia ano he puehu ki tana hoari, ano he kakau wit i e aia ana, ki tana kopere.
2 May no ga boro fo tunandi a ma fun wayna funay haray, A m'a ce adilitaray ra mo a ma kaa nga cey cire. Rabbi ga ndunnya dumey nooyandi a se gomni, A ga naŋ a ma koyey may, A g'i ciya sanda kusa cine da nga takuba, A m'i gaaray mo sanda du cine da nga birawo.
3Whaia ana ratou e ia, haere ora atu ana ia; ae ra, i te ara kihai i haerea e ona waewae.
3 A g'i gana ka gaaray, A ga bisa baani mo ka koy hala fondo fo ra kaŋ a mana gana baa ce fo da nga ce.
4Na wai oti tenei i mahi, karangaranga ai i nga whakatupuranga mai i te timatanga! Ko ahau, ko Ihowa, ko te timatanga, a kei nga whakamutunga, ko ahau nei.
4 May no k'a waadu k'a te mo? May no ga zamaney ce za sintina? To, ay no, Rabbi, kaŋ ga ti Sintina da Bananta mo, ay ga ti NGA.
5I kite nga motu, a wehi ana, pairi noa iho nga pito o te whenua, whakatata ana, haere mai ana.
5 Teeku me gaa laabey ga di, i ga humburu mo. Ndunnya meyey ga jijiri, i ga maan, i ga to kwaara.
6Uru ana ratou ki te mahi a tona hoa, a tona hoa, me ta ratou ki ki tona tuakana, ki tona teina, Kia maia.
6 I afo kulu ga nga gorokasin gaa. Afo kulu ga ne nga nya-ize se: «Ma te gaabi!»
7Na kei te whakatenatena te kamura i te kaitahu koura, te kaiwhakamaeneene ki te hama, i te tangata e patu ana ki te paepae, ko tana kupu mo te whakapiringa, kei te pai; na whakaukia ana e ia ki te whao, te taea te whakanekeneke.
7 Sace binde ga zam bine gaabandi a ma haw daŋ. Boro kaŋ goono ga tooro sasabandi nda ndarka mo ga zam bine gaabandi, A goono ga sinadar goy te ka ne: «A ga boori!» A g'a kanji mo da kuusayzeyaŋ, a ma si zinji se.
8Ko koe, e Iharaira, ko taku pononga, ko Hakopa, ko taku i whiriwhiri ai, ko te uri o taku i aroha ai, o Aperahama;
8 Amma nin, ya Israyla ay tamo, Yakuba kaŋ ay suuban, Ni ya ay cora Ibrahim banda no.
9Ko taku ano i tango mai ai i nga pito o te whenua; he mea karanga nei hoki koe naku i roto i ona topito; ko taku kupu hoki ki a koe, Ko koe taku pononga; he mea whiriwhiri koe naku, kahore koe e maka atu e ahau.
9 Nin kaŋ ay di ka gaabandi za ndunnya me gaa, Za lokota ra no, ay na ni ce ka ne ni se: «Ni ya ay tam no, Ay na ni suuban, ay mana ni furu bo.
10¶ Kaua e wehi; kei a koe nei hoki ahau; kaua ano e tirotiro; ko ahau nei hoki tou Atua: maku koe e whakakaha, ae ra, maku koe e awhina, ka tautokona ake ano koe e te ringa matau o toku tika.
10 Ni ma si humburu, zama ay go ni banda. Ni bina ma si pati mo, zama ay no ga ti ni Irikoyo. Ay ga ni gaabandi, ay ga ni gaa, Oho, ay ga ni gaay d'ay kambe ŋwaaro, Kaŋ ga ti ay adilitara wano.
11Nana, ka whakama, ka numinumi kau te hunga katoa e riri ana ki a koe: ka rite ki te kahore; ka ngaro te hunga e ngangare ana ki a koe.
11 A go, borey kaŋ yaŋ ga dukur da nin kulu ga haaw, i ga di kayna mo. Borey kaŋ yaŋ goono ga kusuuma nda ni mo ga ciya yaamo ka halaci.
12Ka rapua ratou, ou hoariri, e koe, a e kore e kitea; ko te hunga i whawhai ki a koe, ka rite ki te kahore, ki te moti noa iho.
12 Ni g'i ceeci, ni si di ey. Ngey kaŋ ga kusuuma nda nin. Borey kaŋ yaŋ ga ni wongu mo ga ciya yaamo danga i mana bara.
13No te mea ko ahau, ko Ihowa, ko tou Atua, kei te pupuri i tou matau, kei te mea ki a koe, Kaua e wehi; ko ahau hei whakauru mou.
13 Zama ay no, Rabbi ni Irikoyo, Ay ga ni kambe ŋwaaro gaabandi. Ay ma ne ni se: Ma si humburu, ay ga ni gaa.
14Kaua e wehi, e te kutukutu, e Hakopa, e nga tangata o Iharaira; maku koe e awhina, e ai ta Ihowa, ta tou kaihoko, ta te Mea Tapu o Iharaira.
14 Ma si humburu, nin, noon'izo Yakuba. Nin, ya Israyla, ay ga ni gaa,» Yaadin no ni Fansakwa* Rabbi ci, Israyla wane Hananyankoyo nooya.
15Nana, kua meinga koe e ahau hei patu witi, koi tonu, hou tonu, he whai niho: ka patua e koe nga maunga, a ngotangota noa; ko nga pukepuke, ka meinga e koe kia rite ki te papapa.
15 A go mo, ay ga ni ciya safayaŋ hari taji kaano kaŋ gonda hinjeyaŋ. Ni ga tondi kuukey soote-soote k'i bagu-bagu i ma ciya ikayna yaŋ, Ni ga tudey mo ciya sanda du cine.
16Rererere ana ratou i a koe, kahikina tonutia atu e te hau, titaritaria ake ratou e te paroro: ko koe ia ka hari ki a Ihowa, ka whakamanamana ki te Mea Tapu o Iharaira.
16 Ni g'i faaru, haw mo g'i sambu, Alma haw g'i say-say. Amma nin wo, ni ga farhã Rabbi do, Ma du darza Israyla wane Hananyankoyo ra.
17E rapu ana nga ware, nga rawakore i te wai, a kahore kau, he ake o ratou arero i te matewai: ka rongo ahau, a Ihowa, ki ta ratou; e kore ahau, te Atua o Iharaira, e whakarere i a ratou.
17 Alfukaarey da gazantey goono ga hari ceeci, Amma a si no. I deeney mo koogu jaw sabbay se. Ay, Rabbi, ay ga tu i se. Ay, Israyla Irikoyo, ay s'i furu bo.
18Ka whakapuaretia e ahau he awa ki nga wahi tiketike, he puna wai i waenganui i nga raorao; ka meinga e ahau te koraha hei harotoroto wai, te whenua maroke hei puputanga wai.
18 Ay ga isayaŋ feeri tondi daarey boŋ, Ya hari-moyaŋ feeri gooro batamey bindi ra. Ay ga saajo ciya hari bangu, Laabu koga mo ma ciya hari-mo.
19Ka whakatokia e ahau te koraha ki te hita, ki te kowhai, ki te ramarama, ki te rakau hinu; ka tu i ahau te kauri ki te titohea, te rimu, ratou tahi ano ko te ake.
19 Ay ga sedre* tilam saajo ra, da jitti nya, Da mirtal* nya, da zeytun* nya. Saaji fimbo ra mo ay ma sipres* nya sinji, Nga nda durmi da farre nya care banda.
20Kia kite ai ratou, kia mohio ai, kia mahara ai, kia matau ngatahi ai, he mea mahi tenei na te ringa o Ihowa; na te Mea Tapu o Iharaira tenei i hanga.
20 Zama borey ma di, i ma bay, i ma lasaabu, I ma faham mo, i kulu care banda kaŋ Rabbi kamba no ka woodin te, Israyla wane Hananyankoyo no k'a taka.
21¶ Kawea mai ta koutou totohe, e ai ta Ihowa; whakaputaina mai a koutou kupu kaha, e ai ta te Kingi o Hakopa.
21 Yaa no Rabbi ci:«Ya toorey, w'araŋ sanno maanandi, Wa kande araŋ sabaabey kaŋ yaŋ ga beeri.» Yaadin no Yakuba wane Koyo ne.
22Me whakaputa mai e ratou, a me whakaatu mai ki a tatou nga mea meake pono mai: whakaaturia mai e koutou nga mea o te tuatahi, he pehea ranei, kia whakaaroarohia ai e tatou, kia mohiotia ai to ratou mutunga iho; korerotia ranei ki a tatou nga mea e puta a mua.
22 «Wa maan ka ci iri se haŋ kaŋ ga ba ka te. Araŋ ma waato muraadey mo ci, Mate kaŋ cine i bara nd'a, zama iri ma laakal ye i gaa, Iri m'i kokora mo bay. Wala mo i ma cabe iri se muraadey kaŋ yaŋ ga ba ka te.
23Whakaaturia nga mea e haere ake ana i muri, kia mohio ai matou he atua koutou: tena ra, mahia he pai, he kino ranei, kia wehi ai matou, kia kite ngatahi ai.
23 Wa bangandi iri se muraadey kaŋ ga haw ka kaa, Zama iri ma bay kaŋ araŋ ya irikoyyaŋ no! Oho, kala araŋ ma ihanno wala ilaalo te, Hala iri ma gomdo ka di a care banda!
24Nana, no te kahore koutou, ko a koutou mahi no te kahore rawa; he mea whakarihariha te tangata nana koutou i whiriwhiri.
24 Guna me, araŋ wo manti hay kulu no. Araŋ goyo mo yaamo no. Boro kaŋ na araŋ suuban mo fanta hari no.»
25Kua oho mai i ahau tetahi i te raki, a kua tae mai ia; no te rerenga mai o te ra tetahi e karanga ana ki toku ingoa: ko tona taenga mai ki nga rangatira, ano e eke ana ki te paru pokepoke, ano ko te kaihanga rihi e takatakahi ana i te paru.
25 Azawa kambe haray ay na boro fo tunandi, a ga kaa mo ka fun wayna funay haray. A g'ay maa ce mo. A ga kaŋ mayraykoyey boŋ sanda botogo diibante boŋ, Sanda mate kaŋ cine kusu cinako ga botogo diibi.
26Na wai i whakaatu mai i te timatanga, kia mohio ai tatou? na wai i nga wa onamata, mo ta tatou ki ake, He tika tana? ae ra, kihai i whakaaturia e tetahi, ae ra, kihai i korerotia e tetahi, kihai ano tetahi i rongo i a koutou korero.
26 May no ka woodin bangandi za sintina, Zama iri ma du ka bay? May no k'a ci za doŋ mo hal iri ma ne: «A gonda cimi»? Haciika bangandiko si no, haciika cabeko si no, Haciika araŋ sanney maako fo mo si no.
27Maku te kupu tuatahi ki Hiona, Nana, tenei ratou: a ka hoatu e ahau ki Hiruharama he kaikawe i te rongo pai.
27 Za doŋ ay no ka ne Sihiyona se: «Ngey neeya! Ngey neeya!» Ay ga Urusalima no Baaru Hanno kandeko.
28I titiro ano ahau, a kahore he tangata; na i roto i enei katoa kahore he kaiwhakatakoto whakaaro hei whakahoki kupu mai i taku uinga ki a ratou.
28 Amma waati kaŋ ay guna, ay di kaŋ boro kulu si no, Hala mo i ra saawareko fo si no kaŋ gonda hina kaŋ ga tu da sann'ize folloŋ waati kaŋ ay n'i hã.
29Nana, ko ratou katoa he horihori kau; he kore noa iho a ratou mahi: ko a ratou whakapakoko whakarewa he hau, he mea tikangakore.
29 A go, i kulu boro yaamo yaŋ no, i goyey sinda nafa. I sooguyaŋ toorey ya haw kaŋ ga faaru da yaamo no.