1¶ Kia tupato kei mahi i ta koutou mea tika i te aroaro o nga tangata, hei tirohanga ma ratou: penei kahore he utu ki a koutou a to koutou Matua i te rangi.
1 Wa haggoy araŋ ma s'araŋ adilitaray te borey jine, zama i ma di se. Zama da yaadin no, kulu araŋ sinda alhakku fo araŋ Baabo kaŋ go beena ra do.
2Na, ka atawhai koe i te rawakore, aua e whakatangihia te tetere i mua i a koe, kei pera me te hunga tinihanga i roto i nga whare karakia, i nga ara, kia whai kororia ai i nga tangata. He pono taku e mea nei ki a koutou, Kei a ratou ano te utu mo ratou.
2 Waati kaŋ ni ga sargay* sarga mo, ma s'a fe, sanda mate kaŋ cine munaficey ga te i diina marga fuwey ra, da fondey gaa, zama borey ma di ngey k'i beerandi. Haciika ay ga ci araŋ se, i alhakko mo nooya.
3Erangi ka atawhaitia e koe te rawakore, kei mohio tou maui ki ta tou matau e mea ai;
3 Amma waati kaŋ ni ga sarga, ma si naŋ ni kambe wow ma bay haŋ kaŋ no ni kambe ŋwaaro goono ga te,
4Kia ngaro ai tau atawhainga rawakore: a ko tou Matua e kite nei i te wahi ngaro, mana koe e utu.
4 zama ni sarga ma ciya tuguyaŋ ra. Ni Baabo mo kaŋ goono ga di tuguyaŋ ra ga ni bana.
5¶ A, ka inoi koe, kaua e pera me te hunga tinihanga; ko ta ratou hoki e pai ai ko te inoi tu i roto i nga whare karakia, i nga kokinga o nga ara, kia kitea ai e te tangata. He pono taku e mea nei ki a koutou, Kei a ratou ano te utu mo ratou.
5 Waati kaŋ araŋ ga adduwa te mo, araŋ ma si te sanda mate kaŋ cine munaficey ga te, zama i ga ba ngey ma kay ka adduwa te i diina marga fuwey ra da fondey boŋ, zama borey ma di ngey. Cimi no ay ga ci araŋ se, i alhakko mo nooya.
6Na, ka inoi koe, tomo atu ki tou ruma i roto rawa, a, no ka kati tou tatau, inoi ki tou Matua i te wahi ngaro; a ko tou Matua e kite nei i te wahi ngaro, mana koe e utu.
6 Amma nin, waati kaŋ ni ga te adduwa, ma furo ni fu-izo ra ka meyo daabu. Ma ni adduwa te ni Baabo kaŋ go tugante gaa. Ni Baabo kaŋ go tugante mo ga ni bana.
7Na, ka inoi koutou, aua e whakahuatia noatia ko aua kupu ano, kei pera me nga tauiwi: ki ta ratou hoki ma nga kupu maha e rangona ai ratou.
7 Amma waati kaŋ araŋ ga adduwa te, wa s'a te da ci-ka-yaara boobo, danga mate kaŋ cine dumi cindey ga te. Zama i ga tammahã hala ngey sanni booba gaa no Irikoy ga maa ngey se.
8Na, kei rite koutou ki a ratou: e matau ana hoki to koutou Matua ki nga mea e matea ana e koutou, i te mea kiano koutou i inoi ki a ia.
8 Araŋ ma si ciya sanda i cine bo. Zama araŋ Baabo ga bay hari kaŋ araŋ ga ba, za araŋ man'a ŋwaaray.
9¶ Na kia penei ta koutou inoi: E to matou Matua i te rangi, Kia tapu tou ingoa.
9 Woodin se binde, d'araŋ ga te adduwa, araŋ ma ne: Ya iri Baabo kaŋ go beena ra, Ni maa ma ciya ihanna.
10Kia tae mai tou rangatiratanga. Kia meatia tau e pai ai ki runga ki te whenua, kia rite ano ki to te rangi.
10 Ni koytara ma kaa. Mate kaŋ cine i ga ni miila te beena ra, I m'a te neewo mo ndunnya ra.
11Homai ki a matou aianei he taro ma matou mo tenei ra.
11 M'iri no hunkuna ŋwaari,
12Murua o matou hara, me matou hoki e muru nei i o te hunga e hara ana ki a matou.
12 M'iri garaw-garawey yaafa iri se, Sanda mate kaŋ cine iri mo g'iri garawkooney yaafa nd'a.
13Aua hoki matou e kawea kia whakawaia; engari whakaorangia matou i te kino. Nou hoki te rangatiratanga, te kaha, me te kororia, ake, ake. Amine.
13 Ma si konda iri siyaŋ do, Amma m'iri faaba k'iri wa da Izefuto. Zama koytaray da dabari nda darza, Ni wane yaŋ no hal abada abadin. Amin.
14Ki te whakarerea noatia iho hoki e koutou nga he o te tangata, ka whakarerea noatia iho ano o koutou e to koutou Matua i te rangi.
14 Zama d'araŋ ga borey yaafa nda ngey taaley, yaadin gaa no araŋ Baabo kaŋ go beena ra mo g'araŋ yaafa nd'araŋ taaley.
15A, ki te kore e whakarerea noatia iho e koutou nga he o nga tangata, e kore ano e whakarerea noatia iho o koutou he e to koutou Matua.
15 Amma d'araŋ si borey taaley yaafa i se, araŋ Baabo kaŋ go beena ra mo si araŋ yaafa nd'araŋ taaley.
16¶ Ka nohopuku hoki koutou, kei rite ki te hunga tinihanga, kaua e whakapoururu te kanohi; e whakaahua ke ana hoki ratou i o ratou kanohi, kia kitea ai e te tangata, e nohopuku ana. He pono taku e mea nei ki a koutou, Kei a ratou ano te utu mo rato u.
16 Waati kaŋ araŋ ga mehaw mo, araŋ ma si mo-kura haw, sanda mate kaŋ cine munaficey ga te. Zama i ga ngey moydumey hasara no, zama borey ma di kaŋ ngey goono ga mehaw. Cimi no ay ga ci araŋ se: i alhakko mo nooya.
17Engari ka nohopuku koe, kaukauria tou upoko, horoia hoki tou kanohi;
17 Amma nin, waati kaŋ ni ga mehaw, ma ji tuusu ni boŋo gaa, ma ni moyduma nyun,
18Kei kitea koe e te tangata e nohopuku ana, erangi e tou Matua i te wahi ngaro; a, ko tou Matua e kite nei i te wahi ngaro, mana koe e utu.
18 zama ni ma si bangay borey gaa kaŋ ni goono ga mehaw, kala ni Baabo se hinne kaŋ go tuguyaŋ ra. A ga di. Ni Baabo kaŋ go tuguyaŋ ra mo ga ni bana.
19¶ Kaua e purangatia he taonga mo koutou ki te whenua, ki te wahi e whakangaro ai te huhu, te waikura: ki te wahi hoki e keri ai te tahae, tahae ai.
19 Araŋ ma si arzaka margu araŋ boŋ se ne ndunnya ra, naŋ kaŋ kollo nda haŋ kaŋ ga guuru hayandi ga ŋwa, naŋ kaŋ zay mo ga fun ka zay.
20Erangi purangatia mo koutou he taonga ki te rangi, ki te wahi e kore ai e whakangaro te huhu, te waikura, ki te wahi hoki e kore ai e keri te tahae, tahae ai:
20 Amma araŋ ma arzaka margu araŋ boŋ se beena ra, nangu kaŋ kollo nda haŋ kaŋ ga guuru hayandi s'a ŋwa, nangu kaŋ zay mo si hin ka fun ka zay.
21Ko te wahi hoki i o koutou taonga, ko reira ano o koutou ngakau.
21 Zama nango kaŋ ni arzaka go, noodin no ni bina mo ga bara.
22Ko te kanohi te rama o te tinana: na ki te atea tou kanohi, e marama katoa tou tinana.
22 Gaaham fitilla ga ti mo. Da ni mwa ga boori, ni gaahamo kulu mo ga to da kaari.
23Tena ki te kino tou kanohi, ka pouri katoa tou tinana. Na ki te pouri te marama i roto i a koe, ano te nui o tena pouri!
23 Amma da ni mwa gonda laru, kala ni gaahamo kulu ma to da kubay. Da binde, kaaro kaŋ go ni do din ya kubay no, man gaa kuba din himandi!
24Kahore he tangata e pono te mahi ki nga rangatira tokorua: ka kino hoki ki tetahi, ka aroha ki tetahi; ka u ranei ki tetahi, a ka whakahawea ki tetahi. E kore e pono i a koutou te mahi ki te Atua, ki te taonga.
24 Boro kulu si hin ka may koy hinka se. Kal a ma wangu afa, ka ba afa, wala a ma mo ye afa gaa, ka donda afa. Araŋ si hin ka may Irikoy da arzaka se care banda.
25¶ Koia ahau ka mea nei ki a koutou, Kaua e manukanuka ki to koutou ora, ki ta koutou e kai ai, ki ta koutou e inu ai; ki o koutou tinana ranei, ki ta koutou e kakahu ai. Ehara oti te ora i te rahi atu i te kai, me te tinana i te kakahu?
25 Woodin se no ay ga ne araŋ se: araŋ ma si karhã araŋ fundey se, haŋ kaŋ araŋ ga ŋwa, wala haŋ kaŋ araŋ ga haŋ, wala araŋ gaahamey se, haŋ kaŋ araŋ ga bankaaray d'a. Fundi mana bisa ŋwaari no, wala gaaham mana bisa bankaaray no?
26Tirohia nga manu o te rangi: kahore ratou e rui, kahore e kokoti, e kohikohi ranei ki nga whare witi; heoi e whangainga ana ratou e to koutou Matua i te rangi. Ehara oti koutou i te mea pai ake i era?
26 Wa guna beene curey. I siino ga duma, i siino ga wi, i siino ga margu barma ra mo. Amma araŋ Baabo kaŋ go beena ra no g'i ŋwaayandi. Araŋ mana bisa curey beeray gumo no?
27Ko wai o koutou e taea e ia te whakaaro iho, te hono tetahi wahi ki tona roa, kia kotahi te whatianga?
27 Woodin banda, may no araŋ ra kaŋ nga boŋ karhã do ga hin ka baa kambe kar folloŋ tonton nga kuuyaŋo gaa?
28A he aha koutou i manukanuka ai ki te kakahu? Maharatia nga rengarenga o te whenua, te tupu; e kore nei e mahi, e kore nei ano e miro:
28 Bankaaray ciine ra mo, ifo se no araŋ ga karhã? Wa saajo ra waaliya bokey guna, beeray kaŋ cine i ga te. I si ga taabi, i siino ga silli bi.
29Ko taku kupu tenei ki a koutou, Kihai a Horomona, me tona kororia katoa, i rite ki tetahi o enei te whai kakahu.
29 Kulu nda yaadin, ay ga ne araŋ se: baa Suleymanu nda nga darza kulu mana sutura ka to i afo cine.
30Ha, ki te penei ta te Atua whakakakahu i te tarutaru o te whenua, e tupu nei inaianei, a apopo ka maka ki te oumu, e kore ianei tana i a koutou e rahi ake, e te hunga whakapono iti?
30 Amma da Irikoy ga saajo ra subu bankaara yaadin cine, kaŋ hunkuna a go no, amma suba i g'a catu danji ra, sanku fa araŋ, cimbeeri* kayna koyey?
31Na kaua ra e manukanuka, e mea, He aha ta tatou e kai ai? He aha ta tatou e inu ai? Me whakakakahu tatou ki te aha?
31 Araŋ ma si karhã ka ne: ‹Ifo no iri ga ŋwa?› wala: ‹Ifo no iri ga haŋ?› wala: ‹Ifo no iri ga bankaaray d'a?›
32Ko enei mea katoa nei hoki ta nga tauiwi e rapu ai; e matau ana hoki to koutou Matua i te rangi e matea ana e koutou enei mea katoa.
32 Amma woone yaŋ kulu no dumi cindey goono ga ceeci. Araŋ Baabo kaŋ go beene ga bay araŋ ga laami nda hayey din kulu.
33Engari matua rapua tona rangatiratanga, me ana mea tika; a ka tapiritia enei mea katoa ma koutou.
33 Day wa jin ka Irikoy* koytara d'a adilitara ceeci jina, nga mo ga hayey din kulu tonton araŋ se.
34No reira kaua e manukanuka ki o apopo: ma apopo ano ia e manukanuka. Kati ano i tona ra tona kino.
34 Araŋ ma si karhã suba se mo, zama suba bumbo ga karhã nga boŋ se. Zaari fo taabi waas'a se.