1
«ای آسمان و زمین سخنان مرا بشنوید!
و به آنچه میگویم گوش فرا دهید.
1Inclinai os ouvidos, ó céus, e falarei; e ouça a terra as palavras da minha boca.
2
تعالیم من مانند قطرات باران فرو خواهد ریخت،
و مانند شبنم به زمین خواهد نشست،
سخنان من، چون باران بر گیاهان تازه روییده خواهد بارید،
مانند بارانی است آرام، بر سبزههای لطیف.
2Caia como a chuva a minha doutrina; destile a minha palavra como o orvalho, como chuvisco sobre a erva e como chuvas sobre a relva.
3
زیرا من نام خداوند را میستایم.
و قوم او عظمت او را خواهند سرود.
3Porque proclamarei o nome do Senhor; engrandecei o nosso Deus.
4
«خداوند محافظ بزرگ توست،
کامل و عادل در همهٔ راهها.
خداوند شما، با وفا و قابل اعتماد است،
او امین و صادق میباشد.
4Ele é a Rocha; suas obras são perfeitas, porque todos os seus caminhos são justos; Deus é fiel e sem iniqüidade; justo e reto é ele.
5
امّا شما بیوفا گشتهاید و لیاقت فرزندی او را ندارید،
ملّتی گناهکار و فریبکارید.
5Corromperam-se contra ele; não são seus filhos, e isso é a sua mancha; geração perversa e depravada é.
6
ای قوم احمق و نادان!
آیا به این طریق، تلافی خوبیهای او را میکنید؟
آیا او پدر و آفریدگار شما نیست؟
آیا او نبود که شما را خلق کرد و از شما قومی ساخت؟
6É assim que recompensas ao Senhor, povo louco e insensato? não é ele teu pai, que te adquiriu, que te fez e te estabeleceu?
7
«ایّام گذشته را بهیاد آورید، به سالهای قدیم بیندیشید،
و از نیاکانتان بپرسید تا به شما نشان دهند.
از ریشسفیدانتان سؤال کنید تا به شما بگویند.
7Lembra-te dos dias da antigüidade, atenta para os anos, geração por geração; pergunta a teu pai, e ele te informará, aos teus anciãos, e eles to dirão.
8
خدای متعال سهم هر قوم را داد؛
و برای هر کدام از آنها، جایی برای زندگی بخشید،
و مرزهای آنها را به نسبت تعداد بنیاسرائیل تعیین کرد.
8Quando o Altíssimo dava �s nações a sua herança, quando separava os filhos dos homens, estabeleceu os termos dos povos conforme o número dos filhos de Israel.
9
او فرزندان یعقوب را برای خودش برگزید.
9Porque a porção do Senhor é o seu povo; Jacó é a parte da sua herança.
10
«او قوم اسرائیل را در بیابان
و در صحرای خشک و سوزان، سرگردان یافت.
او مثل تخم چشم خود، از آنها مراقبت کرد و آنها را پناه داد.
10Achou-o numa terra deserta, e num erma de solidão e horrendos uivos; cercou-o de proteção; cuidou dele, guardando-o como a menina do seu olho.
11
مانند عقابی که به جوجههای خود پرواز میآموزد
و با بالهای گستردهٔ خود آنها را در ایمنی میگیرد،
خداوند اسرائیل را از سقوط نجات داد.
11Como a águia desperta o seu ninho, adeja sobre os seus filhos e, estendendo as suas asas, toma-os, e os leva sobre as suas asas,
12
خداوند به تنهایی آنها را هدایت کرد،
بدون کمک خدایان دیگر.
12assim só o Senhor o guiou, e não havia com ele deus estranho.
13
«او آنها را بر فراز کوهها جای داد.
و آنها از محصول زمین خوردند.
آنها در میان صخرهها عسل وحشی یافتند.
و درختان زیتون آنها در زمین سنگلاخ رشد کرد.
13Ele o fez cavalgar sobre as alturas da terra, e comer os frutos do campo; também o fez chupar mel da rocha e azeite da dura pederneira,
14
گاوها و بُزهای آنها شیر فراوان دادند.
آنها بهترین گوسفندان، بُزها و گاوها،
بهترین گندم، و بهترین شراب را داشتند.
14coalhada das vacas e leite das ovelhas, com a gordura dos cordeiros, dos carneiros de Basã, e dos bodes, com o mais fino trigo; e por vinho bebeste o sangue das uvas.
15
«قوم خداوند ثروتمند، امّا سرکش شدند؛
آنان فربه و سیر شدند.
آنها خداوند، آفریدگار خود را ترک کردند
و نجاتدهندهٔ نیرومند خود را رد کردند.
15E Jesurum, engordando, recalcitrou (tu engordaste, tu te engrossaste e te cevaste); então abandonou a Deus, que o fez, e desprezou a Rocha da sua salvação.
16
با خدایان بیگانهٔ خود غیرت خداوند را برانگیختند
و با کارهای زشت خود او را به خشم آوردند.
16Com deuses estranhos o moveram a zelos; com abominações o provocaram � ira:
17
آنها برای خدایانی که واقعی نبودند، قربانی کردند؛
خدایانی که اجدادشان نمیشناختند،
خدایانی که قوم اسرائیل هرگز پیروی نکرده بود.
17Ofereceram sacrifícios aos demônios, não a Deus, a deuses que não haviam conhecido, deuses novos que apareceram há pouco, aos quais os vossos pais não temeram.
18
آنها خدایشان، نجاتدهندهٔ توانای خویش را فراموش نمودند
و خدایی را که به آنها حیات بخشید، از یاد بردند.
18Olvidaste a Rocha que te gerou, e te esqueceste do Deus que te formou.
19
«وقتی خداوند این کارها را دید، خشمگین شد
و پسران و دختران خود را ترک کرد.
19Vendo isto, o Senhor os desprezou, por causa da provocação que lhe fizeram seus filhos e suas filhas;
20
خداوند فرمود: 'من آنها را ترک میکنم
تا ببینم که عاقبت آنها چه میشود،
زیرا آنها مردمی سرکش و بیوفا هستند.
20e disse: Esconderei deles o meu rosto, verei qual será o seu fim, porque geração perversa são eles, filhos em quem não h� fidelidade.
21
با بُتهای خود مرا خشمگین کردهاند،
با خدایان دروغین خود، غیرت مرا برانگیختند.
پس من آنها را به وسیلهٔ کسانیکه حتّی قومی به شمار نمیآیند، به خشم خواهم آورد.
من آنها را به وسیلهٔ ملّتی ابله، به غیرت خواهم آورد.
21A zelos me provocaram cem aquilo que não é Deus, com as suas vaidades me provocaram � ira; portanto eu os provocarei a zelos com aquele que não é povo, com uma nação insensata os despertarei � ira.
22
آتش خشم من برافروخته میشود و تا اعماق زمین فرو میرود،
زمین و همهٔ چیزهایی را که در آن هستند
و کوهها را از ریشه میسوزاند.
22Porque um fogo se acendeu na minha ira, e arde até o mais profundo do Seol, e devora a terra com o seu fruto, e abrasa os fundamentos dos montes.
23
«'آنها را به مصیبتهای بیشمار مبتلا میکنم
و هدف همهٔ تیرهای خود قرار میدهم.
23Males amontoarei sobre eles, esgotarei contra eles as minhas setas.
24
آنها از گرسنگی و تب، جان خواهند سپرد،
آنها از بیماریهای مهلک، خواهند مرد.
حیوانات وحشی را به جان آنها خواهم انداخت
و مارهای سمّی میفرستم تا آنها را بگزند.
24Consumidos serão de fome, devorados de raios e de amarga destruição; e contra eles enviarei dentes de feras, juntamente com o veneno dos que se arrastam no pó.
25
جنگ، مرگ را در خیابانها میآورد،
ترس به خانهها حمله خواهد کرد.
مردان و زنان جوان خواهند مرد.
نه کودکان نجات خواهند یافت و نه سالمندان.
25Por fora devastará a espada, e por dentro o pavor, tanto ao mancebo como � virgem, assim � criança de peito como ao homem encanecido.
26
میخواستم آنها را پراکنده کنم
تا خاطرهای از آنها در یاد کسی باقی نماند.
26Eu teria dito: Por todos os cantos os espalharei, farei cessar a sua memória dentre os homens,
27
امّا من نمیتوانم اجازه دهم که دشمنانشان بگویند
که آنها قوم مرا شکست دادهاند،
درحالیکه، این من بودم که آنها را شکست دادم.'
27se eu não receasse a vexação da parte do inimigo, para que os seus adversários, iludindo-se, não dissessem: A nossa mão está exaltada; não foi o Senhor quem fez tudo isso.
28
«اسرائیل قومی نادان است.
آنها هیچ بینشی ندارند.
28Porque são gente falta de conselhos, e neles não há entendimento.
29
اگر آنها خردمند بودند،
میتوانستند درک کنند که چرا شکست خوردهاند.
29Se eles fossem sábios, entenderiam isso, e atentariam para o seu fim!
30
چرا هزار نفر از یک نفر
و ده هزار نفرشان از دو نفر شکست خوردند؟
چون خدای توانا، آنها را ترک کرده بود.
خداوند آنها را به دست دشمن تسلیم نمود.
30Como poderia um só perseguir mil, e dois fazer rugir dez mil, se a sua Rocha não os vendera, e o Senhor não os entregara?
31
دشمنان ایشان میدانند که خدایانشان ضعیف هستند
و چون خدای اسرائیل قدرتمند نیستند.
31Porque a sua rocha não é como a nossa Rocha, sendo até os nossos inimigos juízes disso.
32
دشمنانشان مانند مردم سدوم و غموره فاسد میباشند.
به تاكهایی میمانند که انگور تلخ و زهرآگین به بار میآورند،
32Porque a sua vinha é da vinha de Sodoma e dos campos de Gomorra; as suas uvas são uvas venenosas, seus cachos são amargos.
33
مانند شرابی که از زهرمار تهیّه شده باشد.
33O seu vinho é veneno de serpentes, e peçonha cruel de víboras.
34
«خداوند میداند که دشمنان چه کردهاند.
او به موقع آنها را تنبیه خواهد کرد.
34Não está isto encerrado comigo? selado nos meus tesouros?
35
خداوند از آنها انتقام میگیرد و آنها را جزا میدهد.
بزودی آنها سقوط میکنند،
زیرا روز هلاکت ایشان نزدیک است.
35Minha é a vingança e a recompensa, ao tempo em que resvalar o seu pé; porque o dia da sua ruína está próximo, e as coisas que lhes hão de suceder se apressam a chegar.
36
هنگامیکه خداوند ببیند آنها ناتوان شدهاند،
به آنهایی که او را خدمت کردهاند، رحم خواهد کرد؛
هنگامیکه او ببیند که چقدر بیچاره شدهاند
خداوند مردم خود را نجات خواهد داد.
36Porque o Senhor vindicará ao seu povo, e se arrependerá no tocante aos seus servos, quando vir que o poder deles já se foi, e que não resta nem escravo nem livre.
37
خداوند به آنها میگوید:
'کجا هستند آن خدایان پُر قدرتی که به آنها پناه میبردید؟
37Então dirá: Onde estão os seus deuses, a rocha em que se refugiavam,
38
شما از چربی قربانیهای خود به آنها دادید
و به آنها شراب برای نوشیدن دادید،
بگذارید تا بیایند و به شما کمک کنند،
بگذارید تا برای نجات شما بیایند.
38os que comiam a gordura dos sacrifícios deles e bebiam o vinho das suas ofertas de libação? Levantem-se eles, e vos ajudem, a fim de que haja agora refúgio para vós.
39
«'بدانید که من، تنها من، خدا هستم
و به غیراز من خدای دیگری وجود ندارد.
من میمیرانم و زنده میسازم. مجروح میکنم و شفا میبخشم.
کسی نمیتواند از دست من رهایی یابد.
39Vede agora que eu, eu o sou, e não há outro deus além de mim; eu faço morrer e eu faço viver; eu firo e eu saro; e não há quem possa livrar da minha mão.
40
دست خود را به سوی آسمان بلند میکنم و میگویم:
به حیات خود سوگند،
40Pois levanto a minha mão ao céu, e digo: Como eu vivo para sempre,
41
شمشیر برّاق خود را تیز خواهم کرد
و عدالت را اجرا خواهم نمود
از دشمنانم انتقام خواهم گرفت.
کسانی را که از من متنفّرند، مجازات خواهم کرد.
41se eu afiar a minha espada reluzente, e a minha mão travar do juízo, então retribuirei vingança aos meus adversários, e recompensarei aos que me odeiam.
42
خون آنها از تیرهای من خواهد چکید
و شمشیر من همهٔ مخالفان مرا خواهد کشت.
کسانی را که علیه من میجنگد زنده نخواهم گذاشت.
حتّی زخمیها و اسیران خواهند مرد.'
42De sangue embriagarei as minhas setas, e a minha espada devorará carne; do sangue dos mortes e dos cativos, das cabeças cabeludas dos inimigos
43
«ای ملّتها شما باید با قوم خداوند او را ستایش کنید
هرکس را که آنها را بکشد، مجازات خواهم کرد.
او از دشمنان خود انتقام میگیرد.
و گناهان قوم خود را میبخشد.»
43Aclamai, ó nações, com alegria, o povo dele, porque ele vingará o sangue dos seus servos; aos seus adversários retribuirá vingança, e fará expiação pela sua terra e pelo seu povo.
44
موسی و یوشع پسر نون این سرود را خواندند تا مردم اسرائیل آن را بشنوند.
44Veio, pois, Moisés, e proferiu todas as palavras deste cântico na presença do povo, ele e Oséias, filho de Num.
45
هنگامیکه موسی دادن آموزشهای خداوند را به مردم به پایان رساند،
45E, acabando Moisés de falar todas essas palavras a todo o Israel,
46
به آنها گفت: «حتماً از همهٔ این فرامین که امروز به شما دادهام، پیروی کنید. آنها را به فرزندان خود تکرار کنید تا آنها با دقّت از همهٔ فرمانهای خداوند پیروی کنند.
46disse-lhes: Aplicai o vosso coração a todas as palavras que eu hoje vos testifico, as quais haveis de recomendar a vossos filhos, para que tenham cuidado de cumprir todas as palavras desta lei.
47
این آموزشها کلمات پوچی نیستند، آنها زندگی شما هستند. از آنها پیروی کنید و شما در سرزمین آن سوی رود اردن که بزودی تصرّف خواهید کرد، عمر طولانی خواهید داشت.»
47Porque esta palavra não vos é vã, mas é a vossa vida, e por esta mesma palavra prolongareis os dias na terra � qual ides, passando o Jordão, para a possuir.
48
در همان روز خداوند به موسی فرمود:
48Naquele mesmo dia falou o Senhor a Moisés, dizendo:
49
«به کوهستان عباریم، واقع در سرزمین موآب، مقابل شهر اریحا برو و از کوه نِبو بالا برو و سرزمین کنعان را که من به مردم اسرائیل خواهم داد بنگر.
49Sobe a este monte de Abarim, ao monte Nebo, que está na terra de Moabe, defronte de Jericó, e vê a terra de Canaã, que eu dou aos filhos de Israel por possessão;
50
تو در آن کوه، همانطور که برادرت در کوه هور درگذشت جان خواهی سپرد.
50e morre no monte a que vais subir, e recolhe-te ao teu povo; assim como Arão, teu irmão, morreu no monte Hor, e se recolheu ao seu povo;
51
زیرا هردوی شما در حضور قوم اسرائیل، کنار چشمه مریبهٔ قادش، واقع در بیابان صین، حرمت مرا نگاه نداشتید.
آن سرزمینی را که به قوم اسرائیل میدهم از دور میبینی، امّا وارد آن نخواهی شد.»
51porquanto pecastes contra mim no meio dos filhos de Israel, junto �s águas de Meribá de Cades, no deserto de Zim, pois não me santificastes no meio dos filhos de Israel.
52
آن سرزمینی را که به قوم اسرائیل میدهم از دور میبینی، امّا وارد آن نخواهی شد.»
52Pelo que verás a terra diante de ti, porém lá não entrarás, na terra que eu dou aos filhos de Israel.