1
خوردن نان خشک در آرامش بهتر است از خوردن غذاهای رنگین در خانهای که در آن جنگ و دعوا باشد.
1เสบียงกรังหน่อยหนึ่งพร้อมกับความสงบ ดีกว่าเรือนที่มีเครื่องสักการบูชาเต็มพร้อมกับการวิวาท
2
غلام دانا بر پسر شرور آقای خود تسلّط خواهد یافت و در ارثی که به او میرسد، شریک خواهد شد.
2ทาสที่เฉลียวฉลาดจะปกครองบุตรชายผู้ประพฤติความละอาย และจะได้ส่วนแบ่งมรดกเท่ากับพวกพี่น้อง
3
طلا و نقره را آتش آزمایش میکند و دل انسان را خدا.
3เบ้ามีไว้สำหรับเงิน และเตาถลุงมีไว้สำหรับทองคำ และพระเยโฮวาห์ทรงทดลองใจ
4
آدم شریر به سخن شریرانه گوش میکند و آدم دروغگو به حرف دروغ.
4ผู้กระทำความชั่วฟังริมฝีปากเท็จ และคนมุสาเงี่ยหูแก่ลิ้นเหลวไหล
5
مسخره کردن مردم فقیر به معنی مسخره کردن خدایی است که آنها را آفریده است. کسانیکه از غم و بدبختی دیگران خوشحال میشوند، بیسزا نخواهند ماند.
5บุคคลที่เย้ยหยันคนยากจนก็ดูถูกพระผู้สร้างของเขา บุคคลที่ยินดีเมื่อมีความลำบากยากเย็นจะไม่มีโทษหามิได้
6
تاج افتخار اشخاص پیر، نوههای ایشان میباشند و تاج افتخار فرزندان، والدین ایشان.
6หลานๆเป็นมงกุฎของคนแก่ และสง่าราศีของบุตรคือบิดาของเขา
7
شخص محترم هرگز دروغ نمیگوید و نادان حرف باارزشی برای گفتن ندارد.
7วาจาสละสลวยไม่เหมาะแก่คนโง่ฉันใด ริมฝีปากที่มุสายิ่งไม่เหมาะแก่เจ้านายฉันนั้น
8
بعضی مردم به این فکر هستند که رشوه معجزه میکند و آنها را در هر کاری موفّق میسازد.
8ของกำนัลก็เป็นเหมือนเพชรพลอยในสายตาของเจ้าของ ไม่ว่ามันจะหันไปทางไหนก็เจริญรุ่งเรืองทางนั้น
9
کسیکه عیبهای دیگران را میپوشاند، محبّت ایجاد میکند؛ امّا شخصی که افشاگری میکند، باعث جدایی دوستان میگردد.
9บุคคลผู้ปิดบังการละเมิดก็เสาะหาความรัก แต่คนกล่าวเรื่องนั้นซ้ำซากก็ทำให้เพื่อนสนิทแยกจากกัน
10
تأثیر یک سرزنش به شخص دانا بیشتر است از اثر صد ضربه شلاّق به آدم احمق.
10คำขนาบเข้าไปในคนฉลาดลึกกว่าเฆี่ยนคนโง่สักร้อยที
11
مردم بدکار فقط در فکر سرکشی هستند، بنابراین به سختی مجازات خواهند شد.
11คนชั่วร้ายก็แสวงแต่การกบฏ ฉะนั้นจะมีผู้สื่อสารดุร้ายไปสู้เขา
12
روبهرو شدن با ماده خرسی که تولههایش را از او گرفتهاند بهتر است از روبهرو شدن با شخص نادانی که گرفتار حماقت شده است.
12ให้คนไปพบแม่หมีที่ลูกถูกขโมยไป ยังดีกว่าไปพบคนโง่ในความโง่ของเขา
13
اگر خوبی را با بدی تلافی کنی، بلا از خانهات دور نخواهد شد.
13ถ้าคนหนึ่งคนใดทำชั่วตอบแทนความดี ความชั่วจะไม่พรากจากเรือนของคนนั้น
14
شروع کردن دعوا مانند ایجاد رخنه در سدّ آب است. به جر و بحث خاتمه بده پیش از آن که به دعوا بیانجامد.
14เมื่อเริ่มต้นวิวาทก็เหมือนปล่อยน้ำให้ไหล ฉะนั้นจงเลิกเสียก่อนเกิดการวิวาท
15
خداوند از کسانیکه بیگناه را محکوم و گناهکار را تبرئه میکنند، متنفّر است.
15ผู้ที่ช่วยให้คนชั่วร้ายเป็นฝ่ายถูกและผู้ที่ปรับโทษคนชอบธรรม ทั้งสองก็เป็นที่น่าสะอิดสะเอียนต่อพระเยโฮวาห์
16
صرف پول برای آموزش شخص احمق بیفایده است، زیرا او طالب حکمت نیست.
16ทำไมคนโง่จึงมีเงินในมือเพื่อซื้อปัญญา ในเมื่อเขาไม่มีความคิด
17
دوست واقعی در هر موقعیّتی محبّت میکند و خویشاوند برای کمک در هنگام سختی، متولّد شده است.
17มิตรสหายก็มีความรักอยู่ทุกเวลา และพี่น้องก็เกิดมาเพื่อช่วยกันยามทุกข์ยาก
18
تنها شخص نادان است که ضامن شخص دیگری میشود.
18คนที่ไม่มีความเข้าใจก็ให้คำปฏิญาณ และเป็นผู้รับประกันต่อหน้าเพื่อนของตน
19
شخص ستیزهجو گناه را دوست دارد و آدم بلند پرواز خرابی به بار میآورد.
19บุคคลผู้รักการละเมิดก็รักการวิวาท บุคคลผู้ทำประตูเรือนของเขาให้สูงก็แสวงการทำลาย
20
شخص بداندیش کامیاب نخواهد شد و آدم فریبکار به بلا گرفتار خواهد شد.
20ผู้หนึ่งผู้ใดมีใจตลบตะแลงก็ไม่พบสิ่งที่ดีอันใด และผู้ที่ลิ้นวิปลาสก็ตกอยู่ในความยากลำบาก
21
فرزند احمق مایهٔ غم و غصّهٔ والدین خود میباشد.
21บิดาที่มีบุตรโฉดก็มีความโศก และบิดาของคนโง่ไม่มีความชื่นบาน
22
شادمانی مانند دارو شفابخش است، امّا روح پژمرده انسان را بیمار میکند.
22ใจร่าเริงเป็นยาอย่างดี แต่จิตใจที่หมดมานะทำให้กระดูกแห้ง
23
آدم بدکار، پنهانی رشوه میگیرد و مانع اجرای عدالت میشود.
23คนชั่วร้ายรับสินบนจากอกเสื้อเพื่อผันแปรทางแห่งความยุติธรรม
24
هدف مردم عاقل تحصیل حکمت است، امّا شخص نادان در زندگی هیچ هدفی ندارد.
24คนที่มีความเข้าใจมุ่งหน้าของเขาตรงไปสู่ปัญญา แต่ตาของคนโง่อยู่ที่สุดปลายแผ่นดินโลก
25
فرزند احمق مایهٔ غم و اندوه پدر و تلخکامی مادر است.
25บุตรชายโง่เป็นที่โศกสลดแก่บิดา และเป็นความขมขื่นแก่สตรีผู้ให้กำเนิด
26
مجازات کردن اشخاص بیگناه و تنبیه مردم نجیب بهخاطر صداقت ایشان کار درستی نیست.
26ที่จะปรับคนชอบธรรมก็ไม่ดี ที่จะโบยเจ้านายเพราะเหตุความเที่ยงตรงก็ผิด
27
شخص دانا کم حرف میزند و آدم عاقل آرام و صبور است.
اگر شخص احمق خاموش باشد و حرف نزند، او را دانا میشمارند.
27บุคคลที่ยับยั้งถ้อยคำของเขาเป็นคนมีความรู้ และบุคคลผู้มีจิตใจเยือกเย็นเป็นคนมีความเข้าใจ
28
اگر شخص احمق خاموش باشد و حرف نزند، او را دانا میشمارند.
28ถึงคนโง่หากนิ่งเสียก็นับว่าเป็นคนฉลาด คนที่หุบริมฝีปากของเขาก็นับว่าเป็นคนมีความเข้าใจ