1
شراب انسان را به کارهای احمقانه وادار میکند و مشروب باعث جنگ و دعوا میشود. کسانیکه معتاد به مشروب میشوند، احمقند.
1เหล้าองุ่นให้เกิดการเยาะเย้ย และสุราก็ให้เกิดเป็นพาลเกเร ผู้ใดถูกมันหลอกลวงก็ไม่เป็นคนฉลาด
2
خشم پادشاه مانند غرّش شیر است. هرکسی که خشم او را برانگیزاند، جان خود را به خطر میاندازد.
2ความครั่นคร้ามกษัตริย์ก็เหมือนสิงโตคำราม ผู้ใดยั่วเย้าพระองค์ให้กริ้วก็ทำผิดต่อชีวิตของตนเอง
3
دوری از نزاع برای انسان عزّت میآورد. فقط آدمهای احمق هستند که نزاع برپا میکنند.
3ที่จะรักษาตนให้พ้นการวิวาทก็เป็นเกียรติ แต่คนโง่ทุกคนจะเข้ายุ่งกับธุระของคนอื่น
4
شخص تنبل به موقع زمین خود را شخم نمیزند، بنابراین هنگام برداشت محصول هرچه میگردد، چیزی نمییابد.
4คนเกียจคร้านไม่ไถนาในหน้าหนาว เขาจึงจะแสวงหาเมื่อถึงฤดูเกี่ยว แต่ไม่พบอะไรเลย
5
افکار شخص مانند آب در ته چاه است و شخص دانا آن را بیرون میکشد.
5คำปรึกษาในใจของคนเหมือนน้ำลึก แต่คนที่มีความเข้าใจจะสามารถโพงมันออกมาได้
6
اشخاص زیادی ادّعا میکنند که باوفا هستند، امّا چه کسی میتواند شخصی را پیدا کند که واقعاً باوفا باشد؟
6คนเป็นอันมากป่าวร้องความดีของเขาเอง แต่ใครจะหาคนสัตย์ซื่อพบเล่า
7
فرزندان شخص صادق و درستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد.
7คนชอบธรรมดำเนินในความซื่อสัตย์ของตน บุตรทั้งหลายของเขาที่เกิดตามเขามาย่อมได้รับพร
8
پادشاهی که برمسند قضاوت مینشیند، به دقّت جوانب امر را میسنجد و حق را از باطل تشخیص میدهد.
8กษัตริย์ผู้ประทับบนบัลลังก์พิพากษาย่อมทรงฝัดความชั่วทั้งหลายออกด้วยพระเนตรของพระองค์
9
چه کسی میتواند بگوید که دل خود را پاک نگاه داشتهام و بیگناه هستم؟
9ผู้ใดจะกล่าวได้ว่า "ข้าพเจ้าได้กระทำใจของข้าพเจ้าให้สะอาดแล้ว ข้าพเจ้าบริสุทธิ์พ้นบาปของข้าพเจ้า"
10
خداوند از کسانیکه در معامله از وزنه و پیمانههای تقلّبی استفاده میکنند، متنفّر است.
10ลูกตุ้มฉ้อฉลและเครื่องตวงคดโกง ทั้งสองสิ่งเป็นที่น่าสะอิดสะเอียนต่อพระเยโฮวาห์พอๆกัน
11
حتّی کودک را میتوان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه را انجام میدهد، پاک و راست است یا نه.
11แม้เด็กๆก็แสดงตัวโดยการประพฤติของเขาว่า สิ่งที่เขากระทำจะบริสุทธิ์ และถูกต้องหรือไม่
12
گوش شنوا و چشم بینا، هر دو هدیهٔ خداوند هستند.
12หูที่ฟังได้และตาที่มองเห็น พระเยโฮวาห์ทรงสร้างมันทั้งสอง
13
اگر خواب را دوست داشته باشی، فقیر میگردی پس بیدار باش تا سیر شوی.
13อย่ารักการหลับใหล เกรงว่าเจ้าจะมาถึงความยากจน จงลืมตาของเจ้า และเจ้าจะได้กินอาหารอิ่ม
14
خریدار به جنس مینگرد و میگوید: «بد است!» امّا وقتی آن را خرید، از آن تعریف میکند.
14ผู้ซื้อพูดว่า "เลว เลว" แต่เมื่อเขาไปแล้ว เขาจึงอวด
15
سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و کمیابتر از جواهر است.
15มีทองคำและทับทิมมีค่าเป็นอันมาก แต่ริมฝีปากที่มีความรู้ก็เป็นเพชรนิลจินดาประเสริฐ
16
از کسیکه ضامن شخص بیگانه میشود، گرو بگیر.
16จงยึดเสื้อผ้าของเขาไว้ เมื่อเขาเป็นประกันให้คนอื่น และยึดตัวเขาไว้ เมื่อเขารับประกันหญิงต่างด้าว
17
نانی که از راه فریبکاری به دست میآید؛ لذیذ است، امّا سرانجام کام را تلخ میکند.
17อาหารที่ได้มาด้วยการหลอกลวงมีรสหวานแก่ผู้ได้มา แต่ภายหลังปากของเขาจะเต็มไปด้วยกรวด
18
نقشههایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو.
18แผนงานทั้งสิ้นดำรงอยู่ได้ด้วยการปรึกษาหารือ จงทำสงครามด้วยมีการนำที่ฉลาด
19
شخص سخنچین رازها را فاش میکند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن.
19บุคคลที่เที่ยวซุบซิบไปก็เผยความลับให้กระจาย ฉะนั้นอย่าเข้าสังคมกับคนที่ยกยอด้วยริมฝีปากของตน
20
چراغ زندگی کسیکه والدین خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد.
20ถ้าคนหนึ่งคนใดแช่งบิดาหรือมารดาของตน ประทีปของเขาจะดับมืดมิด
21
مالی که به آسانی به دست آمده باشد، برکتی نخواهد داشت.
21ตั้งแต่แรกอาจได้รับมรดกอย่างชิงสุกก่อนห่าม แต่ที่สุดปลายจะไม่เป็นพร
22
مگو که خودم انتقام خواهم گرفت، بلکه بر خداوند توکّل نما و او تو را یاری خواهد کرد.
22อย่าพูดว่า "ข้าจะแก้แค้นความชั่ว" แต่จงรอคอยพระเยโฮวาห์ พระองค์จะทรงช่วยเจ้าให้รอด
23
خداوند از اشخاصی که در معامله از ترازو و وزنههای تقلّبی استفاده میکنند، نفرت دارد.
23ลูกตุ้มฉ้อฉลเป็นที่น่าสะอิดสะเอียนต่อพระเยโฮวาห์ และตราชูเทียมเท็จก็ไม่ดี
24
خداوند راه زندگی ما را تعیین میکند، پس انسان چگونه میتواند بفهمد که راه زندگی او به کجا ختم میگردد؟
24ย่างเท้าของมนุษย์นั้นพระเยโฮวาห์ทรงเป็นผู้สั่ง แล้วคนจะเข้าใจทางของเขาเองได้อย่างไร
25
هرگز نسنجیده نذر نکن، زیرا ممکن است گرفتار شوی.
25ที่คนจะกินของบริสุทธิ์ และมาสอบถามเมื่อปฏิญาณไปแล้ว ทั้งสองเป็นบ่วงดักตนเอง
26
پادشاه دانا مردم بدکار را تشخیص میدهد و آنها را شدیداً مجازات میکند.
26กษัตริย์ที่ฉลาดย่อมฝัดคนชั่วร้าย แล้วทรงขับกงจักรทับเขา
27
وجدان انسان، چراغ خداوند است که تمام رازهای پنهانی او را آشکار میسازد.
27จิตวิญญาณของมนุษย์เป็นประทีปของพระเยโฮวาห์ ส่องดูส่วนลึกที่สุดของเขาทั้งสิ้น
28
اگر پادشاه مهربان و درستکار باشد، سلطنتش پایدار میماند.
28ความเมตตาและความจริงสงวนกษัตริย์ไว้ และความเมตตาก็เชิดชูพระที่นั่งของพระองค์ไว้
29
جلال و شکوه جوانان، قوّت آنهاست و عزّت پیران موی سفید آنها.
تازیانه و تنبیه سخت، دلها را از بدی پاک میکنند.
29สง่าราศีของคนหนุ่มคือกำลังของเขา แต่ความงามของคนแก่คือผมหงอกของเขา
30
تازیانه و تنبیه سخت، دلها را از بدی پاک میکنند.
30ความฟกช้ำดำเขียวของบาดแผลก็ชำระความชั่วเสีย การโบยตีกระทำให้ส่วนลึกที่สุดสะอาดสะอ้าน