¹Tedy rzekł najwyższy kapłan: A także się ma ta rzecz?

¹司提反的申辯大祭司說：“真有這些事嗎？”

²A on rzekł: Mężowie bracia i ojcowie, słuchajcie! Bóg chwały ukazał się ojcu naszemu Abrahamowi, gdy był w Mezopotamii, przedtem niż mieszkał w Haranie.

²司提反說：“各位父老兄弟請聽！我們的祖宗亞伯拉罕，在美索不達米亞，還沒有住在哈蘭的時候，榮耀的　神向他顯現，

³I rzekł do niego: Wynijdź z ziemi twojej i od twojej rodziny, a idź do ziemi, którą ci ukażę.

³對他說：‘你要離開本地本族，到我指示你的地方去。’

⁴Tedy wyszedłszy z ziemi Chaldejskiej, mieszkał w Haranie, a stamtąd, gdy umarł ojciec jego, przeniósł go Bóg do ziemi tej, w której wy teraz mieszkacie.

⁴他就離開迦勒底人的地方，住在哈蘭。他父親死後，　神又叫他從那裡遷到你們現在所住的地方。

⁵I nie dał mu w niej dziedzictwa i na stopę nogi, choć mu ją był obiecał dać w dzierżawę, i nasieniu jego po nim, gdy jeszcze nie miał potomka.

⁵在這裡　神並沒有賜他產業，連立足之地也沒有。但　神應許把這地賜給他和他的後裔為業，雖然那時他還沒有兒子。

⁶I mówił mu tak Bóg: Nasienie twoje będzie przychodniem w cudzej ziemi i zniewolą je, i trapić je będą przez czterysta lat.

⁶　神就這樣說：‘你的後裔必在外地寄居，人要奴役、虐待他們四百年。’

⁷Ale ten naród, któremu służyć będą, ja będę sądził, rzekł Bóg; a potem wynijdą i służyć mi będą na tem miejscu.

⁷　神又說：‘奴役他們的那個國家，我要親自懲罰。以後，他們要出來，在這地方事奉我。’

⁸I dał mu przymierze obrzezki; i tak Abraham spłodził Izaaka i obrzezał go dnia ósmego, a Izaak Jakóba, a Jakób dwunastu patryjarchów.

⁸　神也賜他割禮為約。這樣，亞伯拉罕生了以撒，第八天就給他行了割禮。後來，以撒生雅各，雅各生了十二位祖先。

⁹A patryjarchowie nienawidząc Józefa, sprzedali go do Egiptu; ale Bóg był z nim.

⁹“祖先妒忌約瑟，把他賣到埃及去，然而　神與他同在，

¹⁰I wyrwał go ze wszystkich jego ucisków, a dał mu łaskę i mądrość przed Faraonem, królem Egipskim, który go postanowił książęciem nad Egiptem i nad wszystkim domem swoim.

¹⁰救他脫離一切苦難，使他在埃及王法老面前，有智慧、得恩寵。法老立他為首相，管理埃及和法老的全家。

¹¹Potem przyszedł głód na wszystkę ziemię Egipską i Chananejską, i ucisk wielki, i nie znajdowali żywności ojcowie nasi.

¹¹後來埃及和迦南全地遭遇饑荒、大災難，我們的祖先找不到糧食。

¹²A gdy usłyszał Jakób, iż zboża były w Egipcie, posłał ojców naszych pierwszy raz.

¹²雅各聽見埃及有穀糧，就派我們的祖先去，這是第一次。

¹³A za wtórym razem poznany jest Józef od braci swych i objawiony jest Faraonowi naród Józefowy.

¹³第二次的時候，約瑟就向哥哥們表露自己的身世，法老才知道約瑟的家世。

¹⁴Tedy Józef posławszy, przyzwał ojca swego Jakóba i wszystkę swoję rodzinę w siedmdziesiąt i pięciu duszach.

¹⁴約瑟就派人去把他父親雅各和全家七十五人都接來。

¹⁵I zstąpił Jakób do Egiptu, i tam umarł on i ojcowie nasi.

¹⁵於是雅各下了埃及。後來他和我們祖先都死了，

¹⁶I przeniesieni są do Sychem, i położeni w grobie, który był kupił Abraham za pieniądze u synów Hemora, ojca Sychemowego.

¹⁶運到示劍，埋葬在亞伯拉罕用銀子向哈抹子孫買來的墳地裡。

¹⁷A gdy się przybliżył czas obietnicy, o którą był przysiągł Bóg Abrahamowi, rozrodził się lud i rozmnożył się w Egipcie.

¹⁷“　神給亞伯拉罕的應許快要實現的時候，以色列人在埃及人口繁盛增多；

¹⁸Aż nastał inny król, który nie znał Józefa.

¹⁸但是，到了另一位不認識約瑟的君王興起統治埃及的時候，

¹⁹Ten podchodząc zdradliwie naród nasz, trapił ojców naszych, tak iż musieli wymiatać niemowlątka swoje, żeby się nie rozkrzewiały.

¹⁹他就謀害我們的同胞，虐待我們的祖先，逼他們拋棄自己的嬰孩，不容嬰孩存活。

²⁰Pod ten czas narodził się Mojżesz, a był krasnym z daru Bożego, którego chowano przez trzy miesiące w domu ojca jego.

²⁰就在那時候，摩西出生了，他非常俊美，在父親的家中撫養了三個月。

²¹A gdy był wyrzucony, wzięła go córka Faraonowa i wychowała go sobie za syna.

²¹他被拋棄的時候，法老的女兒把他拾起來，當作兒子撫養。

²²I wyćwiczony jest Mojżesz we wszelkiej mądrości Egipskiej, a był możny w mowach i w uczynkach.

²²摩西學盡了埃及人的一切學問，說話行事都有能力。

²³A gdy mu było czterdzieści lat, przyszło mu na myśl, aby nawiedził braci swych, syny Izraelskie.

²³“到了四十歲，他心中起了一個念頭，要去看望自己的同胞以色列人。

²⁴A ujrzawszy jednego ukrzywdzonego, ujął się oó i pomścił się krzywdy tego, który bezprawie cierpiał, zabiwszy Egipczanina.

²⁴當他看見有一個人受欺負，就去護衛，為那受屈的抱不平，打死了那個埃及人。

²⁵Albowiem mniemał, że bracia jego rozumieją, że Bóg przez rękę jego daje im wybawienie; lecz oni tego nie rozumieli.

²⁵他以為同胞們都必知道　神要藉著他的手拯救他們，事實上他們卻不知道。

²⁶A nazajutrz pokazał się im, gdy się z sobą bili i prowadził je do pokoju, mówiąc: Mężowie! bracia jesteście sobie; przeczże się społem krzywdzicie?

²⁶第二天，有人在打架，摩西就出面調解，說：‘你們是弟兄，為甚麼彼此欺負呢？’

²⁷Lecz ten, co krzywdził bliźniego, odegnał go, mówiąc: Któż cię postanowił książęciem i sędzią nad nami?

²⁷那欺負人的把他推開，說：‘誰立了你作我們的領袖和審判官呢？

²⁸Izali mię ty chcesz zabić, jakoś wczoraj zabił Egipczanina?

²⁸難道你想殺我，像昨天殺那個埃及人一樣嗎？’

²⁹I uciekł Mojżesz za temi słowy i był przychodniem w ziemi Madyjaóskiej, gdzie spłodził dwóch synów.

²⁹摩西因為這句話，就逃到米甸地寄居，在那裡生了兩個兒子。

³⁰A gdy się wypełniło czterdzieści lat, ukazał mu się na puszczy góry Synaj Anioł Paóski w płomieniu ognistym w krzaku.

³⁰“過了四十年，在西奈山的曠野，有一位使者，在荊棘中的火燄裡，向摩西顯現。

³¹A Mojżesz ujrzawszy, zadziwił się onemu widzeniu; a gdy przystąpił, aby się temu przypatrzył, stał się do niego głos Paóski:

³¹他見了這個異象，十分驚奇；他正上前察看的時候，就有主的聲音說：

³²Jam jest Bóg ojców twoich, Bóg Abrahama, Bóg Izaaka, i Bóg Jakóba. A zadrżawszy Mojżesz nie śmiał się przypatrywać.

³²‘我是你祖宗的　神，就是亞伯拉罕、以撒、雅各的　神。’摩西戰戰兢兢，不敢觀看。

³³I rzekł mu Pan: Zzuj obuwie z nóg twoich; bo miejsce, na którem stoisz, jest ziemia święta.

³³主對他說：‘把你腳上的鞋脫掉，因為你所站的地方是聖地。

³⁴Widząc widziałem utrapienie ludu mego, który jest w Egipcie, i słyszałem wzdychanie ich, a zstąpiłem, żebym je wybawił; przetoż teraz chodź, poślę cię do Egiptu.

³⁴我的子民在埃及所受的痛苦，我實在看見了；他們的歎息我也聽見了，我下來是要救他們。你來，我要派你到埃及去。’

³⁵Tego Mojżesza, którego się byli zaprzali, mówiąc: Któż cię postanowił książęciem i sędzią? Tego Bóg książęciem i wybawicielem posłał przez rękę Anioła, który mu się ukazał w krzaku.

³⁵他們拒絕了這位摩西，說：‘誰立了你作領袖和審判官呢？’但　神藉著在荊棘中向他顯現的使者的手，派他作領袖和救贖者。

³⁶I ten je wywiódł, czyniąc cuda i znamiona w ziemi Egipskiej i na morzu Czerwonem, i na puszczy, przez czterdzieści lat.

³⁶這人領他們出來，並且在埃及地、紅海和曠野，行奇事神蹟四十年。

³⁷Tenci jest Mojżesz, który rzekł synom Izraelskim: Proroka wam wzbudzi Pan, Bóg wasz, z braci waszych, jako mię, onego słuchać będziecie;

³⁷以前那位對以色列人說‘　神要從你們弟兄中間，給你們興起一位先知像我’的，就是這摩西。

³⁸Ten jest, który był w zgromadzeniu na puszczy z Aniołem, który mówił do niego na górze Synaj, i z ojcami naszymi, który przyjął słowa Boże żywe, aby je nam podał.

³⁸那曾經在曠野的大會中，和那在西奈山上對他說話的使者同在，也與我們的祖先同在的，就是他。他領受了活的聖言，傳給我們。

³⁹Któremu nie chcieli posłuszni być ojcowie nasi; ale go odrzucili i obrócili się sercy swemi do Egiptu.

³⁹我們的祖先不肯聽從他，反而把他推開，他們的心已經轉向了埃及，

⁴⁰Mówiąc do Aarona: Uczyó nam bogi, którzy by szli przed nami; albowiem Mojżeszowi onemu, który nas wywiódł z ziemi Egipskiej, nie wiemy co się stało.

⁴⁰就對亞倫說：‘給我們做一些神像，可以走在我們前頭。因為把我們從埃及地領出來的那個摩西，我們不知道他遭遇了甚麼事。’

⁴¹I uczynili w one dni cielca i sprawowali ofiarę onemu bałwanowi, i weselili się w sprawach rąk swoich;

⁴¹在那些日子裡，他們做了一個牛犢，把祭物獻給那偶像，並且因自己手所做的而歡樂。

⁴²I odwrócił się Bóg i podał je, aby służyli wojsku niebieskiemu, jako napisano jest w księgach prorockich: Zażeście mu bite i inne ofiary ofiarowali na puszczy przez czterdzieści lat, domu Izraelski?

⁴²於是　神轉身離開，任憑他們事奉天象，正如先知書所說：‘以色列家啊，你們在曠野四十年，豈是將祭牲和祭物獻給我呢？

⁴³Owszem nosiliście namiot Molocha i gwiazdę boga waszego Remfana, te obrazy, któreście sobie uczynili, abyście się im kłaniali; przetoż was zaprowadzę za Babilon.

⁴³你們抬著摩洛的帳幕，和理番神的星，就是你們做來敬拜的像。所以我要把你們放逐到巴比倫那一邊去。’

⁴⁴Namiot świadectwa mieli ojcowie nasi na puszczy, jako był rozrządził ten, który powiedział Mojżeszowi, aby go uczynił według kształtu, który widział.

⁴⁴“我們的祖先在曠野有作證的帳幕，就是跟摩西談話的那位指示他，依照他看見的樣式做的。

⁴⁵Który wziąwszy ojcowie nasi, wnieśli z Jozuem tam, gdzie była osiadłość poganów, których Bóg wygnał od obliczności ojców naszych, aż do dni Dawidowych;

⁴⁵我們的祖先相繼承受了這帳幕，　神把外族人從他們面前趕走以後，他們就同約書亞把帳幕帶進所得為業的地方，直到大衛的日子。

⁴⁶Który znalazł łaskę przed obliczem Bożem i prosił, aby znalazł namiot Bogu Jakóbowemu.

⁴⁶大衛在　神面前蒙了恩，就求為雅各的　神找個居所，

⁴⁷A Salomon zbudował mu dom.

⁴⁷而由所羅門為他建造殿宇。

⁴⁸Ale on Najwyższy nie mieszka w kościołach ręką uczynionych, jako prorok mówi:

⁴⁸其實至高者並不住人手所造的，正如先知說：

⁴⁹Niebo jest stolica moja, a ziemia podnóżek nóg moich. Cóż mi za dom zbudujecie, mówi Pan, albo które jest miejsce odpocznienia mego?

⁴⁹‘主說：天是我的寶座，地是我的腳凳，你們要為我建造怎樣的殿呢？哪裡是我安息的地方呢？

⁵⁰Izali ręka moja tego wszystkiego nie uczyniła?

⁵⁰這一切不都是我手所造的嗎？’

⁵¹Ludzie twardego karku i nieobrzezanego serca, i uszów! wy się zawżdy sprzeciwiacie Duchowi Świętemu jako ojcowie wasi, tak i wy.

⁵¹“你們頸項剛硬、心和耳都未受割禮的人哪！你們時常抗拒聖靈，你們的祖先怎樣，你們也怎樣。

⁵²Któregoż z proroków nie prześladowali ojcowie wasi, i nie pozabijali tych, którzy przedtem opowiadali o przyjściu tego Sprawiedliwego, któregoście wy się teraz stali zdrajcami i mordercami?

⁵²有哪一個先知，你們的祖先不迫害呢？你們殺了那些預先宣告那義者要來的人，現在又把那義者出賣了，殺害了。

⁵³Którzyście wzięli zakon przez rozrządzenie anielskie, a nie strzegliście go.

⁵³你們領受了由天使傳達的律法，卻不遵守。”

⁵⁴Tedy słuchając tego, pukali się w sercach swych i zgrzytali na niego zębami.

⁵⁴司提反被石頭打死眾人聽了這些話，心中非常惱怒，就向著司提反咬牙切齒。

⁵⁵A on będąc pełen Ducha Świętego, patrząc pilnie w niebo, ujrzał chwałę Bożą i Jezusa stojącego po prawicy Bożej.

⁵⁵但司提反被聖靈充滿，定睛望著天，看見　神的榮耀，並且看見耶穌站在　神的右邊，

⁵⁶I rzekł: Oto widzę niebiosa otworzone i Syna człowieczego stojącego po prawicy Bożej.

⁵⁶就說：“看哪！我看見天開了，人子站在　神的右邊。”

⁵⁷A oni krzyknąwszy głosem wielkim, zatulili uszy swoje i rzucili się na niego jednomyślnie.

⁵⁷眾人大聲喊叫，掩著耳朵，一齊向他衝過去，

⁵⁸A wypchnąwszy go z miasta, kamionowali; a świadkowie złożyli szaty swoje u stóp młodzieóca, którego zwano Saul.

⁵⁸把他推出城外，用石頭打他。那些證人把自己的衣服，放在一個名叫掃羅的青年人腳前。

⁵⁹I kamionowali Szczepana modlącego się i mówiącego: Panie Jezu! przyjmij ducha mojego!

⁵⁹他們用石頭打司提反的時候，他呼求說：“主耶穌啊，求你接收我的靈魂！”

⁶⁰A klęknąwszy na kolana, zawołał głosem wielkim: Panie! nie poczytaj im tego za grzech! A to rzekłszy, zasnął.

⁶⁰然後跪下來大聲喊著說：“主啊，不要把這罪歸給他們！”說了這話，就睡了。