¹Tedy Benadad, król Syryjski, zebrał wszystko wojsko swoje, mając z sobą trzydzieści i dwóch królów, przytem jezdne i wozy; a przyciągnąwszy obległ Samaryję i dobywał jej.

¹便．哈达进攻亚哈

²I wyprawił posły do Achaba, króla Izraelskiego, do onego miasta;

²他派遣一些使者进城去见以色列王亚哈，对他说：“便．哈达这样说：

³I rzekł mu: Tak mówi Benadad: Srebro twoje i złoto twoje mojeć jest; także żony twoje i synowie twoi najcudniejsi moi są.

³‘你的银子，你的金子都是我的；你的妻子和你最健壮的儿女也是我的。’”

⁴I odpowiedział król Izraelski a rzekł: Według słowa twego królu, panie mój, twojem ja, i wszystko, co mam.

⁴以色列王回答说：“我主我王啊，就照着你所说的，我和我所有的一切都可以归你。”

⁵A wróciwszy się posłowie do niego, rzekli: Tak powiedział Benadad, mówiąc: Posłałem do ciebie, abyć rzeczono: Srebro twoje, i złoto twoje, i żony twoje, i syny twoje dasz mi.

⁵那些使者再来说：“便．哈达这样说：‘我曾经差派人对你说：你要把你的银子，你的金子，你的妻子和你的儿女都给我。

⁶Ale wiedz, że jutro o tym czasie poślę sługi moje do ciebie, którzy wyszperają dom twój, i domy sług twoich, i wszystko, w czem się kochasz, w ręce swe wezmą, i rozbiorą.

⁶明天大约这个时间，我要差派我的臣仆到你那里去；他们要搜查你的王宫和你臣仆的家；凡是他们看为宝贵的，他们都要下手拿走。’”

⁷A tak wezwał król Izraelski wszystkich starszych ziemi onej, i rzekł im: Uważcież proszę, a obaczcie, żeć ten złego szuka; albowiem posłał do mnie po żony moje, i po syny moje, i po srebro moje, i po złoto moje, a nie odmówiłem mu.

⁷以色列王把国中所有的长老都召了来，对他们说：“请你们想想，看这人怎样的麻烦，他曾经差派人来我这里要我的妻子、我的儿女、我的银子和我的金子，我都没有拒绝他。”

⁸I rzekli do niego oni wszyscy starsi, i wszystek lud: Nie słuchaj ani przyzwalaj.

⁸众长老和人民对王说：“不要听从他，也不要答应他。”

⁹Przetoż odpowiedział posłom Benadadowym: Powiedzcie królowi, panu memu: wszystko, o coś posłał do sługi twego przedtem, uczynię: ale tej rzeczy uczynić nie mogę. A tak posłowie odeszli, i odnieśli mu odpowiedź.

⁹于是亚哈对便．哈达的使者说：“请你们告诉我主我王说：‘王第一次差派人来向你仆人所要的一切，我都必照办；可是这次所要的，我却不能照办。’”于是使者去了，把这些话回复便．哈达。

¹⁰Znowu posłał do niego Benadad i rzekł: Niech mi to uczynią bogowie, i to niech przyczynią, jeźli się dostanie prochu Samaryi po garści wszystkiemu ludowi, który za mną idzie.

¹⁰便．哈达又差派人去见亚哈说：“撒玛利亚的尘土若是足够跟从我的人每人捧一捧的话，愿神明惩罚我，并且加倍惩罚我。”

¹¹I odpowiedział król Izraelski, a rzekł: Powiedzcie mu: Niech się nie chlubi zbrojny, jako ten, który złożył zbroję.

¹¹以色列王回答说：“你们去告诉他，佩戴武器的人，不可像解除武器的那样自夸。”

¹²A gdy Benadad usłyszał to słowo, (a on w tenczas z królmi pił w namiotach,)rzekł do sług swych: Ruszcie się. I ruszyli się ku miastu.

¹²便．哈达与众王正在帐棚里喝酒，一听见了这话，就对他的臣仆说：“你们列队进攻。”他们就列队进攻那城。

¹³A oto, niektóry prorok przyszedł do Achaba, króla Izraelskiego, i rzekł: Tak powiada Pan: Izażeś nie wiedział tego wszystkiego wielkiego mnóstwa? Oto Ja je dam w rękę twoję dzisiaj, abyś wiedział, żem Ja Pan.

¹³先知预言便．哈达必败这时，忽然有一个先知前来见以色列王亚哈，说：“耶和华这样说：‘你看见这些强大的军兵吗？看啊，今天我必把他们交在你手里，你就知道我是耶和华。’”

¹⁴Tedy rzekł Achab: Przez kogoż? A on odpowiedział: Tak mówi Pan: przez sługi książąt powiatowych. I rzekł: Którz pocznie bitwę? Tedy mu on odpowiedział: Ty.

¹⁴亚哈问：“借着谁呢？”先知回答：“耶和华这样说：‘借着跟从各省省长的年轻人。’”亚哈又问：“谁先开战呢？”先知说：“是你。”

¹⁵Obliczył tedy sługi książąt powiatowych, których było dwieście trzydzieści i dwa; a po nich policzył wszystek lud, wszystkich synów Izraelskich siedm tysięcy.

¹⁵于是亚哈数点了跟从各省省长的年轻人，共有二百三十二人。以后，他又数点所有的人民，以色列众民共有七千人。

¹⁶I wyszli o południu. A Benadad pił, i upił się w namiotach, sam i trzydzieści i dwóch królów, pomocników jego.

¹⁶亚兰人败逃在正午，便．哈达与帮助他的三十二个王正在帐棚里痛饮的时候，他们出发了。

¹⁷A tak wyszli słudzy książąt powiatowych naprzód. Tedy posłał Benadad, (gdy mu powiedziano, mówiąc: Mężowie wyszli z Samaryi,)

¹⁷跟从各省省长的年轻人首先出发。便．哈达派人去察看，他们回报他说：“有人从撒玛利亚出来了。”

¹⁸I rzekł: Chociażby o pokój szli prosić, pojmajcie je żywo; chociażby też ku bitwie wyszli, żywo je pojmajcie.

¹⁸便．哈达说：“如果他们是为了求和出来，你们要活捉他们；如果他们是为了争战出来，你们也要活捉他们。”

¹⁹A gdy oni słudzy książąt powiatowych wyszli z miasta, i inne wojsko za nimi,

¹⁹从城里出来的这些人，就是跟从各省省长的年轻人，军兵跟在他们后面。

²⁰Poraził każdy męża swego, tak, że uciekli Syryjczycy, i gonił je Izrael; uciekł też Benadad, król Syryjski, na koniu i z jezdnymi.

²⁰他们各人遇见对手就杀。亚兰人逃跑，以色列人追赶他们。亚兰王便．哈达骑着马，与一些骑兵一起逃走。

²¹Potem wyciągnął król Izraelski, i pobił konie i wozy, a poraził Syryjczyka porażką wielką.

²¹以色列王出来，攻打战马和战车，大大地击败了亚兰人。

²²Znowu przyszedł prorok do króla Izraelskiego, i rzekł mu: Idź, zmacniaj się, a wiedz i bacz, co masz czynić; albowiem po roku król Syryjski wyciągnie przeciwko tobie.

²²先知警告亚哈那先知前来见以色列王，对他说：“你要自强，留意看看你所要预备的，因为明年春天亚兰王必再上来攻击你。”

²³Tedy słudzy króla Syryjskiego rzekli do niego: Bogowie ich są bogowie górni, przetoż nas przemogli; a wszakże zwiedźmy z nimi bitwę w polu a ujrzysz, jeźli ich nie przemożemy.

²³亚兰王的臣仆对亚兰王说：“以色列人的神是山神，所以他们比我们强；但我们若是在平原上与他们争战，我们必比他们强大。

²⁴Przetoż tak uczyó: Odpraw królów, każdego z miejsca swego, a postanów hetmanów miasto nich.

²⁴王应该这样作：把众王各人的职务解除，另立军官代替他们；

²⁵A ty nalicz sobie wojska z swoich, jako było wojsko onych, którzy polegli, a koni jako one konie, a wozów, jako one wozy, i stoczymy bitwę z nimi w polu, a ujrzysz, jeźli ich nie przemożemy. I usłuchał głosu ich, a uczynił tak.

²⁵又照着王损失的军兵的数目，招募一支新的军队，照数补充战马和战车。然后我们可以与他们在平原上作战，我们必定比他们强。”王听从他们的话，并且这样行了。

²⁶A gdy wyszedł rok, obliczył Benadad Syryjczyki, a ciągnął ku Afeku na wojnę przeciw Izraelitom.

²⁶便．哈达再战再败过了年，便．哈达数点了亚兰人，就上到亚弗去，要与以色列人争战。

²⁷Synowie Izraelscy także są obliczeni, a nabrawszy z sobą żywności, ciągnęli przeciwko nim. I położyli się obozem synowie Izraelscy przeciwko nim, jakoby dwa małe stadka kóz; a Syryjczycy napełnili ziemię.

²⁷以色列人数点人数，预备了粮食，就去迎战亚兰人。以色列人对着他们安营，好像两小群山羊羔；亚兰人却满布了那地。

²⁸Tedy przyszedł mąż Boży, i mówił do króla Izraelskiego, a rzekł: Tak mówi Pan: Przeto iż mówili Syryjczycy: Bogiem gór jest Pan, a nie jest Bogiem równim, podam to wszystko mnóstwo wielkie w ręce twoje, abyście wiedzeli, żem Ja Pan.

²⁸有一位神人前来对以色列王说：“耶和华这样说：‘因为亚兰人说耶和华是山神，不是平原的神，所以我要把这些强大的军兵交在你手里，你们就知道我是耶和华。’”

²⁹A tak oni leżeli obozem przeciwko nim przez siedm dni. I stało się dnia siódmego, że stoczyli bitwę, i porazili synowie Izraelscy Syryjczyków sto tysięcy pieszych jednegoż dnia.

²⁹以色列人和亚兰人相对安营，共七天。到了第七日，两军终于接战了。那一天，以色列人杀了亚兰人步兵十万。

³⁰A ostatek uciekli do Afeku miasta, i upadł mur na dwadzieścia i siedm tysięcy mężów, co byli pozostali. A Benadad uciekłszy przyszedł do miasta, i skrył się do najskrytszej komory.

³⁰余下来的都逃入亚弗城里，城墙倒塌，压死了余下来的二万七千人。便．哈达也逃到城里来，躲进一间密室里。

³¹Ale mu rzekli słudzy jego: Słychaliśmy za pewne, że królowie domu Izraelskiego są królowie miłosierni. Niech włożymy proszę wory na biodra nasze, i powrozy na głowy nasze, a wynijdziemy do króla Izraelskiego, snać żywo zostwi duszę twoję.

³¹他的臣仆对他说：“我们听说以色列家的王都是仁慈的王；我们不如腰束麻布，头套绳索，出去投降以色列王，或许他会使你的性命存活。”

³²Tedy opasali wormi biodra swe, a włożyli powrozy na głowy swoje i przyszli do króla Izraelskiego, i rzekli: Benadad, sługa twój, mówi: Niech żyje proszę dusza moja! A on rzekł: a żywże jeszcze? Brat to mój.

³²于是他们腰束麻布，头套绳索，来见以色列王，对他说：“你的仆人便．哈达说：‘求你使我的性命存活！’”亚哈说：“他还活着吗？他是我的兄弟！”

³³A oni mężowie wziąwszy to za dobry znak, i prędko uchwyciwszy to słowo od niego, rzekli: Bratci twój Benadad. I rzekł: Idźcież, przywiedźcie go. Przetoż wyszedł do niego Benadad, i kazał mu wsiąść na wóz.

³³那些人认为这些话是个吉兆，急忙抓住他的话，说：“便．哈达是王的兄弟！”亚哈说：“你们去请他来。”便．哈达出来见王，亚哈就去请他上车。

³⁴I rzekł do niego Benadad: miasta, które wziął ojciec mój ojcu twemu, powrócę, a ty ulice sobie poczynisz w Damaszku, jako poczynił ojciec mój w Samaryi. I odpowiedzał: Ja według przymierza puszczę cię wolno. A tak z nim uczynił przmierze i puścił go wolno.

³⁴便．哈达对王说：“我父亲从你父亲夺得的众城，我都必还给你；你可以为自己在大马士革设立市场，像我父亲在撒玛利亚设立市场一样。”亚哈说：“我与你立了这样的约，就放你去。”于是他和便．哈达立了约，就放他走了。

³⁵Tedy niektóry mąż z synów prorockich rzekł do bliźniego swego z rozkazania Paóskiego: Uderz mię proszę; ale go nie chciał on mąż uderzyć.

³⁵先知责备亚哈放走敌人先知门徒中有一个人奉耶和华的命令对他的一个同伴说：“你打我吧！”可是，那人却不肯打他。

³⁶I rzekł mu: Przeto iżeś nie usłuchał głosu Paóskiego, oto skoro odejdziesz odemnie, zabije cię lew. A gdy odszedł od niego, znalazł go lew, i zabił go.

³⁶他就对那人说：“因为你不听从耶和华的话，你一离开我，就必有狮子咬死你。”那人一离开他，果然遇见了狮子，把他咬死。

³⁷Potem znalazł drugiego męża, i rzekł mu: Uderz mię proszę; który mąż tak go uderzył, że go ranił.

³⁷先知的门徒又遇见另一个人，对他说：“你打我吧！”那人就打他，把他打伤。

³⁸Szedł tedy on prorok, a zabieżał królowi na drodze, i odmienił się, zasłoniwszy oczy swoje.

³⁸于是那先知去了，在路旁等候王。他用头巾蒙住自己的眼睛，把自己改了装。

³⁹A gdy król mijał, zawołał na króla, i rzekł; sługa twój wyszedł w pośrodek bitwy, a oto mąż przyszedłszy przywiódł do mnie męża, i rzekł: Strzeż tego męża; bo jeźlibyś go opuścił, dusza twoja będzie za duszę jego, albo talent srebra odważysz.

³⁹王从那里经过的时候，他向王呼叫说：“你仆人出征，在战阵之中，忽然有一个人转过来，带了另一个人来见我，说：‘你看守这个人，他若是走失了，就要你替他偿命，否则你要支付三十公斤银子。’

⁴⁰Wtem gdy się sługa twój zabawił tem i owem, oto on zniknął. Tedy rzekł do niego król Izraelski: Taki jest sąd twój, sameś się osądził.

⁴⁰你仆人正在忙这忙那的时候，那人就不见了。”以色列王对他说：“你的判案就是这样，你已经自己判决了。”

⁴¹A on zaraz odjął zasłonę od oczu swych, i poznał go król Izraelski, że był prorokiem.

⁴¹他急忙把蒙在眼上的头巾除下，以色列王就认出他是一个先知。

⁴²Zatem rzekł do niego: Tak mówi Pan: Ponieważeś wypuścił z ręki swej męża godnego śmierci, dusza twoja będzie za duszę jego, i lud twój za lud jego.

⁴²先知对王说：“耶和华这样说：因为你把我要灭绝的人从你手中放走，所以要你替他偿命。要你的人民抵偿他的人民。”

⁴³Przetoż odszedł król Izraelski do domu swego smutny i zagniewany, i przyszedł do Samaryi.

⁴³于是以色列王闷闷不乐回到撒玛利亚，自己的王宫里去了。