1A nie było przez trzy lata wojny między Syryjczykami i między Izraelczykami.
1南北两国联合攻打拉末(代下18:2-3)
2I stało się roku trzeciego, że przyjechał Jozafat król Judzki, do króla Izraelskiego.
2到了第三年,犹大王约沙法下去见以色列王。
3Tedy rzekł król Izraelski do sług swoich: Nie wiecież, iż nasze jest Ramot Galaad? A my zaniedbywamy odebrać go z ręki króla Syryjskiego.
3以色列王对他的臣仆说:“你们知道吗?基列的拉末原属于我们,我们怎可静坐不动,不把它从亚兰王的手中夺回来呢?”
4Przetoż rzekł do Jozafata: Pociągnieszże ze mną na wojnę przeciwko Ramot Galaad? I rzekł Jozafat do króla Izraelskiego: Jakom ja, tak i ty; jako lud mój, tak lud twój; jako konie moje, tak konie twoje.
4亚哈问约沙法:“你肯与我一起到基列的拉末去作战吗?”约沙法回答以色列王:“你我不分彼此,我的人民就像是你的人民,我的战马就像是你的战马。”
5Nadto rzekł Jozafat do króla Izraelskiego: Spytaj się proszę dziś słowa Paóskiego.
5以色列的假先知都预言战胜(代下18:4-11)约沙法又对以色列王说:“现在请你先求问耶和华。”
6A tak zebrał król Izraelski proroków około czterech set mężów, i rzekł do nich: Mamże ciągnąć na wojnę przeciwko Ramot Galaad? czy zaniechać? I odpowiedzieli mu: Ciągnij; bo je Pan da w ręce królewskie.
6于是以色列王把众先知聚集了来,约有四百人,问他们:“我可以去攻打基列的拉末吗?或是应当忍耐不去呢?”他们说:“你可以上去,主必把那城交在王的手里。”
7Ale Jozafat rzekł: Nie maszże tu którego proroka Paóskiego, żebyśmy się go pytali?
7约沙法说:“这里不是还有耶和华的先知,我们可以求问他吗?”
8I rzekł król Izraelski do Jozafata: Jest jeszcze mąż jeden, przez któregobyśmy się mogli radzić Pana; ale go ja nienawidzę, bo mi nic dobrego nie prorokuje, jedno złe, Micheasz, syn Jemla. I rzekł Jozafat: Niech tak nie mówi król.
8以色列王对约沙法说:“还有一个人,我们可以托他求问耶和华。不过我憎恨他,因为他对我说的预言,都是凶话,不是吉话。这人就是音拉的儿子米该雅。”但约沙法说:“请王不要这么说。”
9A tak zawołał król Izraelski komornika niektórego, i rzekł: Przywiedź tu rychło Micheasza, syna Jemlowego.
9于是王召了一位太监来,说:“快去把音拉的儿子米该雅召来!”
10Między tem król Izraelski, i Jozafat, król Judzki, siedzieli na stolicach swoich, ubrani w szaty królewskie, na placu u wrót bramy Samaryjskiej, a wszyscy prorocy prorokowali przed nimi.
10以色列王和犹大王约沙法穿着朝服,在撒玛利亚城门口的广场上,各人坐在自己的王位上;所有的先知都在他们面前说预言。
11A Sedechyjasz, syn Chenaana, sprawił sobie rogi żelazne, i rzekł: Tak mówi Pan: Temi będziesz bódł Syryjczyki, aż je wyniszczysz.
11基拿拿的儿子西底家做了些铁角,说:“耶和华这样说:‘你要用这些铁角抵触亚兰人,直到把他们完全消灭。’”
12Także wszyscy prorocy prorokowali, mówiąc: Ciągnij do Ramot Galaad, a będzieć się szczęściło; albowiem je poda Pan w ręce królewskie.
12所有的先知也都这样预言说:“你可以上基列的拉末去,必得胜利!因为耶和华必把那城交在王的手里。”
13Tedy poseł, który chodził, aby przyzwał Micheasza, rzekł do niego, mówiąc: Oto teraz słowa proroków jednemi usty dobrze tuszą królowi; niechże będzie proszę słowo twoje, jako słowo jednego z nich, a mów dobre rzeczy.
13只有米该雅预言战败(代下18:12-22)那去召米该雅的使者对米该雅说:“看哪,这里的众先知都异口同声地对王说吉话,请你与他们一样说吉话。”
14I rzekł Micheasz: Jako żywy Pan, że co mi kolwiek rzecze Pan, to mówić będę.
14米该雅说:“我指着永活的耶和华起誓,耶和华吩咐我什么,我就说什么。”
15A gdy przyszedł do króla, rzekł król do niego: Micheaszu, mamyż ciągnąć na wojnę przeciw Ramot Galaad, czyli zaniechać? A on mu rzekł: Ciągnij, a będzieć się szczęściło; albowiem je poda Pan w ręce królewskie.
15米该雅来到王那里的时候,王就问他:“米该雅啊,我们可以到基列的拉末去作战吗?或是要忍耐不去呢?”米该雅回答亚哈:“你可以上去,必得胜利,因为耶和华必把那城交在王的手里!”
16I rzekł do niego król: A wieleż cię razy mam przysięgą obowiązać, abyś mi nie mówił jedno prawdę w imieniu Paóskiem?
16王对他说:“我要嘱咐你多少次,你才奉耶和华的名对我只说真话呢?”
17Przetoż rzekł: Widziałem wszystek lud Izraelski rozproszony po górach jako owce, które nie mają pasterza; bo rzekł Pan: Nie mają ci pana; niech się wróci każdy do domu swego w pokoju.
17米该雅说:“我看见以色列人四散在山上,好像没有牧人的羊群一样;耶和华说:‘这些人没有主人,使他们平平安安各自回家吧!’”
18I rzekł król Izraelski do Jozafata: Izażem ci nie powiadał, że mi nie miał prorokować dobrego, ale złe?
18以色列王对约沙法说:“我不是告诉过你,这人对我说的预言,总不说吉话,只说凶话吗?”
19A Micheasz rzekł: Słuchajże tedy słowa Paóskiego: Widziałem Pana siedzącego na stolicy swojej, i wszystko wojsko niebieskie stojące po prawicy jego, i po lewicy jego.
19米该雅说:“因此,你要听耶和华的话;我看见耶和华坐在他的宝座上,天上的万军都侍立在他的左右。
20I rzekł Pan: Kto zwiedzie Achaba, aby szedł a upadł w Ramot Galaad? A gdy mówił jeden tak, a drugi inaczej;
20耶和华说:‘谁去引诱亚哈,使他上基列的拉末阵亡呢?’有说这样的,有说那样的。
21Tedy wystąpił duch, i stanął przed Panem, mówiąc: Ja go zwiodę. A Pan mu rzekł: Przez cóż?
21后来有一个灵出来,站在耶和华面前,说:‘我去引诱他。’耶和华问他:‘你用什么方法呢?’
22Odpowiedział: Wynijdę, a będę duchem kłamliwym w ustach wszystkich proroków jego. I rzekł mu Pan: Zwiedziesz, i pewnie przemożesz. Idźże, a czyó tak.
22他回答:‘我要出去,在亚哈所有先知的口中,作说谎的灵。’耶和华说:‘你可以去引诱他,你也必能成功,你去这样行吧!’
23Przetoż teraz oto dał Pan ducha kłamliwego w usta tych wszystkich proroków twoich, gdyż Pan wyrzekł przeciwko tobie złe.
23现在,耶和华已经把说谎的灵放在你这些先知的口中,耶和华已经命定灾祸临到你。”
24Tedy przystąpiwszy Sedechyjasz, syn Chenaana, uderzył Micheasza w policzek, mówiąc: Kiedyż odszedł Duch Paóski odemnie, aby z tobą mówił?
24米该雅受辱被囚(代下18:23-27)基拿拿的儿子西底家近前来,打米该雅的脸颊说:“耶和华的灵怎样离开了我,去与你说话呢?”
25I odpowiedział Micheasz: Oto ty ujrzysz dnia onego, kiedy wnijdziesz do najskrytszej komory, abyś się skrył.
25米该雅说:“你进密室躲藏的那一天,就必看见了。”
26I rzekł król Izraelski: Weźmij Micheasza, a wiedź go do Amona, starosty miejskiego, i do Joasa, syna królewskiego.
26以色列王说:“把米该雅带回去,交给市长亚们和王的儿子约阿施,
27I rzeczesz: Tak mówi król: Wsadźcie tego męża do więzienia; a dawajcie mu jeść chleb utrapienia i wodę ucisku, aż się wrócę w pokoju.
27说:‘王这样吩咐:把这人囚在监里,少给他食物和水,直到我平平安安回来。’”
28Ale odpowiedział Micheasz: Jeźliże się wrócisz w pokoju, tedyć nie mówił Pan przez mię. Nadto rzekł: Słuchajcież wszyscy ludzie.
28米该雅说:“如果你真的可以平平安安回来,那么耶和华就没有借着我说话了。”他又说:“众民啊,你们都要听。”
29A tak ciągnął król Izraelski i Jozafat, król Judzki, do Ramot Galaad.
29亚哈阵亡(代下18:28-34)于是,以色列王和犹大王约沙法上基列的拉末去了。
30I rzekł król Izraelski do Jozafata: Odmienię się, gdy pójdę do bitwy; ale ty ubierz się w szaty twoje. I odmienił się król Izraelski, a szedł ku bitwie.
30以色列王对约沙法说:“我要改装上战场去了;你可以仍穿自己的朝服。”于是以色列王改装到战场去了。
31A król Syryjski rozkazał był hetmanom, których było trzydzieści i dwa nad wozami jego, mówiąc: Nie potykajcie się ani z małym, ani z wielkim, tylko z samym królem Izraelskim.
31亚兰王曾经嘱咐他的三十二个战车长说:“无论大小将兵,你们都不要与他们争战,只要与以色列王争战。”
32I stało się, gdy ujrzeli Jozafata hetmani, co byli nad wozami, rzekli: Zaprawdę to król Izraelski; i obrócili się przeciwko niemu, chcąc się z nim potykać; ale Jozafat zawołał.
32战车长们看见约沙法的时候,就说:“这人必是以色列王。”他们就转过去与他争战,约沙法便喊叫起来。
33Wtem obaczywszy hetmani, co byli nad wozami, że nie ten był król Izraelski, odwrócili się od niego.
33战车长们一见他不是以色列王,就转回来,不追赶他了。
34Lecz mąż niektóry strzelił z łuku na niepewne, i postrzelił króla Izraelskiego między nity i między pancerz; który rzekł woźnicy swemu: Nawróć, a wywieź mię z wojska; bom jest raniony.
34有一个人随便射了一箭,竟射中了以色列王铁甲与护胸甲之间的地方。王对驾车的说:“你把车转过来,载我离开战场吧!我受了重伤。”
35I wzmogła się bitwa dnia onego, a król stał na wozie przeciw Syryjczykom: potem umarł w wieczór, a krew ciekła z rany jego na wóz.
35那一天战争不断升级,有人扶着王站在车上抵挡亚兰人。到了黄昏,王就死了;血从伤口流到战车的底下去。
36Tedy wołał woźny w wojsku, gdy już słoóce zachodziło, mówiąc: Wróć się każdy do miasta swego i każdy do ziemi swojej.
36约在日落的时候,有命令传遍军中说:“各归各城,各归各地吧。”
37A tak umarł król, a odwiezion jest do Samaryi, i pochowano go w Samaryi.
37王死了以后,人们把他送回撒玛利亚,埋葬在那里。
38A gdy umywano wóz w sadzawce Samaryjskiej, lizali psy krew jego, także gdy umywano zbroję jego: według słowa Paóskiego, które był powiedział.
38他们在撒玛利亚的池旁,妓女洗澡的地方清洗战车,有狗来舔亚哈的血,正如耶和华说过的话一样。
39A inne sprawy Achabowe i wszystko, co czynił, i dom z kości słoniowych, który zbudował, wszystkie też miasta, które pobudował, azaż to nie jest spisane w kronikach o królach Izraelskich?
39亚哈其余的事迹,他所作的一切,他建造的象牙宫和他重建的一切城镇,不是都记在以色列诸王的年代志上吗?
40I zasnął Achab z ojcami swymi, a królował Ochozyjasz, syn jego, miasto niego.
40亚哈与他的列祖同睡,他的儿子亚哈谢接续他作王。
41A Jozafat, syn Azy, począł królować nad Judą czwartego roku za panowania Achaba, króla Izraelskiego.
41约沙法作犹大王(代下17:1-6,20:31-21:1)以色列王亚哈第四年,亚撒的儿子约沙法登基作犹大王。
42A Jozafat miał trzydzieści i pięć lat, gdy królować począł, a dwadzieścia i pięć lat królował w Jeruzalemie; a imię matki jego było Azuba, córka Salajowa.
42约沙法登基的时候是三十五岁;他在耶路撒冷作王二十五年。他母亲名叫阿苏巴,是示利希的女儿。
43I chodził po wszystkiej drodze Azy, ojca swego, a nie odchylał się od niej, czyniąc to, co było dobrego przed oczyma Paóskiemi.
43约沙法遵行他父亲亚撒所行的一切,总不偏离,行耶和华看为正的事。只是邱坛还没有废去,人民仍在邱坛上献祭烧香(“只是邱坛......献祭烧香。”《马索拉抄本》为22:44)。
44Wszakże iż wyżyn nie poburzyli, jeszcze lud ofiarował i kadził po wyżynach.
44约沙法王与以色列王和平相处。(本节在《马索拉抄本》为22:45)
45Uczynił też pokój Jozafat z królem Izraelskim.
45约沙法其余的事迹,他作过的英勇的事和他怎样争战的事,不是都写在犹大列王的年代志上吗?
46A inne sprawy Jozafatowe, i moc jego, której dokazywał, i jako walczył, azaż to nie jest napisane w kronikach królów Judzkich?
46约沙法把父亲亚撒在世时遗留下来的庙妓都从国中除灭。
47Ten wyplenił z ziemi ostatek Sodomczyków, którzy byli pozostali za dni Azy, ojca jego.
47那时,以东没有王,由总督统治。
48Na ten czas nie było króla w Edomskiej ziemi; tylko starosta był miasto króla.
48约沙法建造了他施船只,要到俄斐去运金子,可是不能开船,因为船只在以旬.迦别坏了。
49I nasprawiał Jozafat okrętów na morze, aby chodziły do Ofir po złoto. Ale nie doszły; bo się rozbiły one okręty w Asyjon Gaber.
49那时亚哈的儿子亚哈谢对约沙法说:“让我的仆人与你的仆人一同坐船去吧!”但是约沙法不肯。
50Rzekł także był Ochozyjasz, syn Achaba, do Jozafata: Niech jadą słudzy moi z sługami twymi w okrętach. Ale niechciał Jozafat.
50约沙法与他的列祖同睡,与他的列祖一同埋葬在他先祖大卫的城里;他的儿子约兰接续他作王。
51Zasnął tedy Jozafat z ojcami swymi, i pochowany jest z ojcami swymi w mieście Dawida, ojca swego; a królował Joram, syn jego, miasto niego.
51亚哈谢作以色列王犹大王约沙法第十七年,亚哈的儿子亚哈谢在撒玛利亚登基作以色列王。他作以色列王两年。
52Ochozyjasz, syn Achaba, począł królować nad Izraelem w Samaryi roku siedmnastego Jozafata, króla Judzkiego, i królował nad Izraelem dwa lata.
52他行耶和华看为恶的事,行他父亲的道和他母亲的道,又行尼八的儿子耶罗波安使以色列人陷在罪中的道。
53I czynił złe przed oczyma Paóskiemi, chodząc drogą ojca swego, i drogą matki swej, i drogą Jeroboama, syna Nabatowego, który przywiódł do grzechów Izraela.
53他事奉巴力,敬拜巴力,照着他父亲所行的一切惹耶和华以色列的 神发怒。
54Służył także Baalowi, a kłaniał mu się, i pobudzał do gniewu Pana, Boga Izraelskiego, według wszystkiego, co czynił ojciec jego.