Portuguese: Almeida Atualizada

Kekchi

Proverbs

26

1Como a neve no verão, e como a chuva no tempo da ceifa, assim não convém ao tolo a honra.
1Joß nak li ratzßam que incßaß natßaneß saß sakßehil, chi moco li hab naxqßue saß xkßehil li kßoloc, joßcan ajcuiß nak li mâcßaß xnaßleb moco xcßulub ta nak tâqßuehekß xlokßal.
2Como o pássaro no seu vaguear, como a andorinha no seu voar, assim a maldição sem causa não encontra pouso.
2Eb li tzßunun incßaß nequeßcuan saß jun chi naßajej. Ut eb li cuilix yal numecß nequeßxbânu. Joßcan ajcuiß nak li majecuâc incßaß nachal saß xbên junak yal chi joßcan chi mâcßaß xmâc.
3O açoite é para o cavalo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.
3Li cacuây naqßueman xtzßûm re nak tixtau xyâlal. Ut li bûr naqßueman li chßîchß saß re, re xberesinquil. Joßcan ajcuiß li incßaß naxtau xyâlal. Tento xqßuebal xtzßûm re nak tixtau xnaßleb.
4Não respondas ao tolo segundo a sua estultícia, para que também não te faças semelhante a ele.
4Mâsume ru li cßaßru tixye li incßaß naxtau xyâlal, re nak incßaß tâjuntakßêta âcuib riqßuin.
5Responde ao tolo segundo a sua estultícia, para que ele não seja sábio aos seus próprios olhos.
5Tento nak tânau xsumenquil li mâcßaß xnaßleb re nak incßaß yôk xcßoxlanquil nak cuan xnaßleb.
6Os pés decepa, e o dano bebe, quem manda mensagens pela mão dum tolo.
6Li ani tixtakla junak mâcßaß xnaßleb chixbânunquil lix taklanquil, aßan yô chixqßuebal rib saß chßaßajquilal.
7As pernas do coxo pendem frouxas; assim é o provérbio na boca dos tolos.
7Li yêk rok mâcßaß aj e nak cuan li rok xban nak incßaß nacßanjelac chiru. Joßcan ajcuiß li incßaß naxtau xnaßleb. Mâcßaß aj e nak tixye li châbil naßleb.
8Como o que ata a pedra na funda, assim é aquele que dá honra ao tolo.
8Mâcßaß aj e xqßuebal xlokßal li mâcßaß xnaßleb. Chanchan xbacßbal junak pec saß li rantßin.
9Como o espinho que entra na mão do ébrio, assim é o provérbio na mão dos tolos.
9Junak li calajenak incßaß narecßa xrahil li qßuix nak na-oc chi rukß. Joßcan ajcuiß li mâcßaß xnaßleb. Mâcßaß aj e xyebal li châbil naßleb re.
10Como o flecheiro que fere a todos, assim é aquele que assalaria ao transeunte tolo, ou ao ébrio.
10Li ani naxbok yalak ani chi trabajic chi incßaß naxnau ma us xnaßleb malaj ut incßaß, li jun aßan chanchan li ani yôk chixtîcanquil yalak ani riqßuin lix tzimaj.
11Como o cão que torna ao seu vômito, assim é o tolo que reitera a sua estultícia.
11Eb li mâcßaßeb xnaßleb junelic yôqueb chixbânunquil li incßaß us. Chanchaneb li tzßiß li nequeßxlou xcaß sut lix xaßau.
12Vês um homem que é sábio a seus próprios olhos? Maior esperança há para o tolo do que para ele.
12Toj naru xqßuebal xnaßlebeb li incßaß nequeßxtau xyâlal chiruheb li nequeßxye nak cuanqueb xnaßleb. ¿Ma incßaß ta biß nequeqßue retal aßan?
13Diz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas.
13Li ani incßaß naraj trabajic naxsicß xyâlal chanru nak incßaß nacßanjelac. Naxye nak incßaß naru naxic chi trabajic xban nak cuan jun li cakcoj saß be naru nacamsîc xban.
14Como a porta se revolve nos seus gonzos, assim o faz o preguiçoso na sua cama.
14Junak puerta na-ecßan saß lix bisagras, abanan incßaß naxjal xnaßaj. Joßcan ajcuiß naxbânu li incßaß naraj trabajic. Naxqßue vuêlt saß lix cuarib, abanan incßaß nacuacli.
15O preguiçoso esconde a sua mão no prato, e nem ao menos quer levá-la de novo � boca.
15Li incßaß nacuulac chiru cßanjelac naxchßic li rukß saß li plato. Abanan chi moco li tzacaêmk naraj xqßuebal saß re.
16Mais sábio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que sabem responder bem.
16Li incßaß naraj trabajic naxye nak aßan cuan xnaßleb chi us chiru cuukub chi cristian li nequeßxnau qßuehoc xnaßleb.
17O que, passando, se mete em questão alheia é como aquele que toma um cão pelas orelhas.
17Li ani naxchßic rib chi pletic saß xyânkeb li yôqueb chi pletic, aßan chanchan yô chixchapbal lix xic junak tzßiß.
18Como o louco que atira tições, flechas, e morte,
18Junak lôc na-oc chi cutuc riqßuin li tzimaj cuan xxamlel re camsînc.
19assim é o homem que engana o seu próximo, e diz: Fiz isso por brincadeira.
19Joßcan ajcuiß li naxbânu raylal re li ramîg ut naxye nak yal batzßûnc re nak xbânu chi joßcan.
20Faltando lenha, apaga-se o fogo; e não havendo difamador, cessa a contenda.
20Chi mâcßaß xsißil li xam nachup. Ut nak mâcßaßeb aj molol âtin, mâcßaß chic plêt.
21Como o carvão para as brasas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para acender rixas.
21Mâcßaß ru xam cui mâcßaß li xam. Ut mâcßaß li xam cui mâcßaß li siß. Joßcan ajcuiß nak mâcßaß li plêt cui mâ ani nayoßoban re li plêt.
22As palavras do difamador são como bocados deliciosos, que descem ao íntimo do ventre.
22Li ticßtiß, aßan chanchan li cocß cab chiruheb li nequeßcuulac chiru ticßtißic chirix li ras rîtzßin. Abanan ra nanak cuiß li cßaßru li nequeßxye.
23Como o vaso de barro coberto de escória de prata, assim são os lábios ardentes e o coração maligno.
23Mâcßaß na-oc cuiß xqßuebal li plata chirix junak chßochß ucßal. Chanchan aßan li kßunil âtin li nequeßxye li incßaß useb xnaßleb. Mâcßaß na-oc cuiß.
24Aquele que odeia dissimula com os seus lábios; mas no seu interior entesoura o engano.
24Li ani xicß na-iloc incßaß nacßutun chiru lix joskßil nak yô chi âtinac. Abanan saß lix cßaßux yô chixcßoxlanquil chanru tixbânu li incßaß us.
25Quando te suplicar com voz suave, não o creias; porque sete abominações há no teu coração.
25Nak tatrâtina riqßuin kßunil âtin mâpâb re, xban nak lix cßaßux nujenak chi mâusilal.
26Ainda que o seu ódio se encubra com dissimulação, na congregação será revelada a sua malícia.
26Usta tixmuk châcuu lix joskßil, abanan tâcuulak xkßehil nak chixjunileb teßxnau li mâusilal naxbânu.
27O que faz uma cova cairá nela; e a pedra voltará sobre aquele que a revolve.
27Li ani naxbec junak li jul re xtßanbal li ras rîtzßin, chi saß ajcuiß tâtßanekß. Ut li ani naxtolcßosi junak pec re xtßanbal ras rîtzßin, saß xbên ajcuiß tâtßanekß.Li ani naticßtißic xicß naril li nacßuluc raylal xban lix ticßtiß. Ut li âtinac riqßuin châbil âtin chi yal xcab rix xchßôl, aßan mâcßaß na-oc cuiß. Caßaj cuiß nasachoc.
28A língua falsa odeia aqueles a quem ela tenha ferido; e a boca lisonjeira opera a ruína.
28Li ani naticßtißic xicß naril li nacßuluc raylal xban lix ticßtiß. Ut li âtinac riqßuin châbil âtin chi yal xcab rix xchßôl, aßan mâcßaß na-oc cuiß. Caßaj cuiß nasachoc.