1Quando te assentares a comer com um governador, atenta bem para aquele que está diante de ti;
1¶ Ki te noho tahi korua ko te rangatira ki te kai, ata whakaaroa marietia tera i tou aroaro:
2e põe uma faca � tua garganta, se fores homem de grande apetite.
2Whakapakia he maripi ki tou korokoro, ki te mea he tangata kakai koe.
3Não cobices os seus manjares gostosos, porque é comida enganadora.
3Kaua e hiahia ki ana mea reka: he kai tinihanga hoki era.
4Não te fatigues para seres rico; dá de mão � tua própria sabedoria:
4¶ Kaua e taruke ki te mea taonga: kati tau mea ki tou matauranga.
5Fitando tu os olhos nas riquezas, elas se vão; pois fazem para si asas, como a águia, voam para o céu.
5E anga mai ranei ou kanohi ki taua mea korekore nei? He pono hoki ka whai parirau te taonga, koia ano kei te ekara, rere ana whaka te rangi.
6Não comas o pão do avarento, nem cobices os seus manjares gostosos.
6¶ Kaua e kainga te kai a te tangata kanohi kino, kei minamina hoki koe ki ana mea reka.
7Porque, como ele pensa consigo mesmo, assim é; ele te diz: Come e bebe; mas o seu coração não está contigo.
7Ko tana hoki e mea ai i roto i a ia, pera tonu ia: E kai, e inu; koia tana kupu ki a koe; kahore ia ona ngakau ki a koe.
8Vomitarás o bocado que comeste, e perderás as tuas suaves palavras.
8Ko te kongakonga i kainga e koe, ka ruakina e koe, ka maumauria ano hoki au kupu reka.
9Não fales aos ouvidos do tolo; porque desprezará a sabedoria das tuas palavras.
9¶ Kaua e korero ki nga taringa o te kuware; ka whakahawea hoki ia ki te whakaaro nui o au kupu.
10Não removas os limites antigos; nem entres nos campos dos órfãos,
10¶ Kei whakanekehia e koe te rohe tawhito; kei haere koe ki nga mara a te pani:
11porque o seu redentor é forte; ele lhes pleiteará a causa contra ti.
11No te mea he kaha to ratou kaiwhakaora; ka tohea e ia ta ratou tohe ki a koe.
12Aplica o teu coração � instrução, e os teus ouvidos �s palavras do conhecimento.
12¶ Anga atu tou ngakau ki te ako, me ou taringa ki nga kupu o te matauranga.
13Não retires da criança a disciplina; porque, fustigando-a tu com a vara, nem por isso morrerá.
13Kaua e tohungia te whiu ki te tamaiti: ki te patua hoki ia e koe ki te rakau, e kore ia e mate.
14Tu a fustigarás com a vara e livrarás a sua alma do Seol.
14Tatatia ia e koe ki te rakau, a ka whakaorangia e koe tona wairua i te reinga.
15Filho meu, se o teu coração for sábio, alegrar-se-á o meu coração, sim, ó, meu próprio;
15E taku tama, ki te whakaaro nui tou ngakau, ka koa hoki toku ngakau, ae ra, toku nei ano:
16e exultará o meu coração, quando os teus lábios falarem coisas retas.
16Ae ra, ka hari oku whatumanawa, ina korero ou ngutu i nga mea tika.
17Não tenhas inveja dos pecadores; antes conserva-te no temor do Senhor todo o dia.
17¶ Kei hae tou ngakau ki te hunga hara; engari kia wehi koe ki a Ihowa, a pau noa te ra.
18Porque deveras terás uma recompensa; não será malograda a tua esperança.
18He pono hoki tera ano he whakautu; e kore ano hoki tau i tumanako ai e hatepea atu.
19Ouve tu, filho meu, e sê sábio; e dirige no caminho o teu coração.
19¶ Whakarongo ra, e taku tama, kia whai whakaaro hoki koe, a whakatikaia tou ngakau i te ara.
20Não estejas entre os beberrões de vinho, nem entre os comilões de carne.
20Kei uru ki te hunga kakai waina; ki te hunga pukukai kikokiko:
21Porque o beberrão e o comilão caem em pobreza; e a sonolência cobrirá de trapos o homem.
21No te mea ka tutuki tahi te tangata inu raua ko te tangata kakai ki te rawakore; he tawhetawhe hoki te kakahu a te momoe mo te tangata.
22Ouve a teu pai, que te gerou; e não desprezes a tua mãe, quando ela envelhecer.
22Whakarongo ki tou papa nana koe; kaua hoki e whakahawea ki tou whaea ina ruruhi ia.
23Compra a verdade, e não a vendas; sim, a sabedoria, a disciplina, e o entendimento.
23Hokona te pono, kaua hoki e whakawhitiwhitia; ae ra, te whakaaro nui, te ako hoki, me te matauranga.
24Grandemente se regozijará o pai do justo; e quem gerar um filho sábio, nele se alegrará.
24Nui atu hoki te koa o te papa o te tangata tika; a, ko te tangata e whanau he tama whakaaro nui mana, ka hari ia ki a ia.
25Alegrem-se teu pai e tua mãe, e regozije-se aquela que te deu � luz.
25Kia hari tou papa raua ko tou whaea, ina, kia koa te wahine i whanau ai koe.
26Filho meu, dá-me o teu coração; e deleitem-se os teus olhos nos meus caminhos.
26E taku tama, homai tou ngakau ki ahau, kia manako ano hoki ou kanohi ki aku ara.
27Porque cova profunda é a prostituta; e poço estreito é a aventureira.
27No te mea he rua hohonu te wahine kairau; he poka kuiti te wahine ke.
28Também ela, como o salteador, se põe a espreitar; e multiplica entre os homens os prevaricadores.
28Ae ra, ka whanga ia ano he kaipahua, a ka whakatokomahatia e ia nga tangata poka ke.
29Para quem são os ais? para quem os pesares? para quem as pelejas, para quem as queixas? para quem as feridas sem causa? e para quem os olhos vermelhos?
29¶ Ko wai e aue? Ko wai e tangi? Ko wai e totohe? Ko wai e ngangautia? Ko wai e maru, he mea takekore? Ko wai e whero tonu ona kanohi?
30Para os que se demoram perto do vinho, para os que andam buscando bebida misturada.
30Ko te hunga e noho roa ana ki te waina; ko te hunga e haere ana ki te rapu i te waina whakaranu.
31Não olhes para o vinho quando se mostra vermelho, quando resplandece no copo e se escoa suavemente.
31Kaua e titiro ki te waina i te mea e whero ana, ina puta tona kara i roto i te kapu, ina mania tona heke.
32No seu fim morderá como a cobra, e como o basilisco picará.
32Tona tukunga iho ano he nakahi e ngau ana, koia ano kei te wero a te neke.
33Os teus olhos verão coisas estranhas, e tu falarás perversidades.
33E kite hoki ou kanohi i nga mea rereke, a ka puta he kupu rereke i tou ngakau.
34o serás como o que se deita no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.
34Ae ra, ka rite koe ki te tangata e takoto ana i waenga moana, ki te tangata ranei e takoto ana i te tihi o te rewa.
35E dir�s: Espancaram-me, e não me doeu; bateram-me, e não o senti; quando virei a despertar? ainda tornarei a buscá-lo outra vez.
35A ka mea koe, Patua ana ahau e ratou, a kihai ahau i mamae; tatatia ana ahau e ratou, a kihai ahau i mohio: a hea ahau ara ake ai? Ka rapua ano e ahau.