Shona

Zarma

Proverbs

31

1Mashoko amambo Remueri; zvirevo zvaakadzidziswa namai vake.
1 Irikoy wane bonkoono sanney, jawaabo kaŋ a nyaŋo n'a dondonandi nd'a neeya:
2Nhai, mwanakomana wangu! Nhai, mwanakomana wemhiko dzangu!
2 Ifo no, ya ay izo? Ifo no, ya ay ize gunda? Ifo nooya koyne, ya ay sarti izo?
3Rega kupa vakadzi simba rako, Nenzira dzako kune zvinoparadza madzimambo.
3 Ma si ni gaabi no wayboro se, ni fondey mo, Ma s'i no boro kaŋ ga koyey halaci se.
4Iwe Remueri, hazvifaniri madzimambo, hazvifaniri madzimambo kumwa waini; Namachinda kuti, Doro riripiko?
4 Manti bonkooney muraadu no, ya Irikoy bora, Manti bonkooney muraadu no i ma duvan* haŋ, Wala mo manti koy kayney wane no i ma ba baji!
5Varege kumwa, vachizokangamwa murayiro, Varege kukanganisa kururamisira vamwe vanotambudzika.
5 A ma si ciya i ma haŋ ka dinya asariya, I ma kankamante fo kulu ciiti sara.
6Ipai anoda kuparara doro, Neanomoyo unorwadza waini;
6 I ma baji no boro kaŋ go buuyaŋ me gaa se. Duvan* mo, i m'a no boro kaŋ ga maa taabi nga fundo ra se.
7Ngaamwe, akangamwe urombo hwake, Arege kucharangarira kutambudzika kwake.
7 A m'a haŋ ka dinya nda nga talkatara, A ma si tonton ka fongu nda nga masiiba.
8Shamisira mbeveve muromo wako, Urwire mhaka dzavose vakatemerwa kuparadzwah.
8 Ma ni meyo feeri zama ni ma beebey gaa, Da borey kaŋ ga ti faaji izey kulu sabbay se mo.
9Shamisa muromo wako, utonge zvakarurama, Ururamisire murombo neanoshaiwa.
9 Ma ni meyo feeri ka adilitaray ciiti te, Ni ma cimi ciiti te alfukaarey da jaŋaykoyey se.
10Ndianiko angawana mukadzi anoshingairira zvakanaka? nekuti mutengo wake unokunda kwazvo mutengo wamaparera.
10 May no ga du wayboro kaŋ bine ga hanan? Zama a daymi hay ga bisa tondi hiir'ize caadante yaŋ.
11moyo womurume wake unomutenda, Naiye haangashaiwi fuma.
11 A kurnyo bina ga de a gaa, a si jaŋ riiba mo.
12Unoitira murume wake zvakanaka, haamuitiri zvakaipa Mazuva ose oupenyu hwake.
12 Wando fundo jirbey kulu, A ga gomni te a se, manti laala bo.
13Anotsvaka mvere noruchinda, Achibata namaoko ake nomufaro.
13 A ga feeji hamni nda haabu mo ceeci. A gonda himma nga kambe goyey ra.
14Akafanana nezvikepe zvavatengesi; Anondotora zvokudya zvake kure.
14 A ga hima danga hiyaŋ kaŋ ga dira ka koy fatawci, Nangu mooro no a ga nga ŋwaaro ceeci ka kande.
15Anomuka huchiri usiku, Nokupa mhuri yake zvokudya, Navashandiri vake basa ravo.
15 Za cino ga cindi no a ga tun, A ma nga almayaaley no ŋwaari, A ma goy fay-fay nga ize wayey se.
16Anorangarira munda, ndokuutenga; Anosima munda wemizambiringa nezvaakawana namaoko ake.
16 A ga laakal nda fari hal a ma boori, Gaa a m'a day. Nga kambey riiba no a ga reyzin* kali tilam d'a.
17Anozvisunga chiuno nesimba, Nokusimbisa maoko ake.
17 A ga guddu nda gaabi ka nga jasey gaabandi.
18Anoona kuti kushambadzira kwake kwabatsira; Mwenje wake haudzimi vusiku.
18 A ga faham da nga dillaŋtaray jinayey, Kaŋ riiba ŋwaari hariyaŋ no. A fitilla mo si bu cin.
19Anotambanudzira ruoko rwake kune chokurukisa; Maoko ake anobata chinorukwa.
19 A ga nga kambe daŋ bindaari gaa, A kambe izey mo goono ga hanjal gaay.
20Anotambanudzira murombo ruoko rwake; Anotandavadzira anoshaiwa maoko ake.
20 A ga nga kambe salle alfukaarey se, Oho, a ga nga kambey salle jaŋaykoyey se.
21Haatyi chando pamusoro peimba yake, nekuti mhuri yake yose yakafuka nguvo tsvuku.
21 A si karhã da hargu alwaati nga almayaaley se, Zama a windo kulu goono ga hargu kwaay taalamanteyaŋ daŋ.
22Anozviitira mitsamhiro inoukomba; nguvo yake mucheka wakaisvonaka nomutsvuku.
22 A ga tangara baanoyaŋ te nga boŋ se, A bankaaray lin* kaymi hanno nda suniya no.
23Murume wake anozikamwa pamasuwo eguta, Kana agere pakati pavakuru venyika.
23 A kurnyo mo, i g'a bay faada meyo gaa, Waati kaŋ a ga goro kwaara arkusey game ra.
24Anoita zvokufuka zvomucheka achizvitengesa, Anovigira vatengesi zvisungo zvezviuno.
24 Waybora ga lin bankaarayyaŋ te ka neera. A ga guddamayaŋ no nga dillaŋey kambey ra.
25Simba nokukudzwa ndizvo zvokufuka zvake; Anoseka kana achifunga zuva inouya.
25 A daabiro ya gaabi nda beeray no, A laakal si tun alwaatey kaŋ ga kaa se.
26Anoshamisa muromo wake nouchenjeri; Rurimi rwake runodzidzisa nounyoro.
26 A ga nga meyo feeri nda laakal, Gomni dondonandiyaŋ go no a deena boŋ.
27Anotarira zvakanaka kufamba kwemhuri yake, Asingadyi zvokudya zvousimbe.
27 A ga laakal nda nga windo muraadey hal a ma boori. A si hawfunay ŋwaari ŋwa.
28Vana vake vanomuka, vachimuti, Makaropafadzwa; Nomurume wakewo anomurumbidza, achiti,
28 A izey ga tun ka ne a se albarkante, Hala nd'a kurnyo mo, a g'a sifa ka ne:
29Vakunda vazhinji vakaita zvakanaka,asi iwe unovakunda vose.
29 «Wayboro ize boobo na hari hanno yaŋ te, Amma ni alhaalo bisa i kulu waney.»
30Zvinofadza zvinonyengedzera, unaki hahuna maturo; Asi mukadzi anotya Jehovha, ndiye anofanira kurumbidzwa.
30 Gaakuri gonda hiila, sogoyaŋ mo hari yaamo no, Amma wayboro kaŋ ga humburu Rabbi, i g'a sifa.
31Chimupai zvakafanira zvaakabata namaoko ake; Mabasa ake ngaamurumbidze pamasuwo eguta.
31 W'a no a kambe nafa haro ra. A goyey mo m'a saabu faada meyey ra.