1Khamri waa dadquudhsade, waxa lagu sakhraamona waa qaylokiciye, Oo ku alla kii ku qaldamaana caqli ma laha.
1Il vino è schernitore, la bevanda alcoolica è turbolenta, e chiunque se ne lascia sopraffare non è savio.
2Boqorka cabsigeliddiisu waa sida libaaxa cidiisa, Oo ku alla kii ka xanaajiyaa, naftiisuu ku dembaabaa.
2Il terrore che incute il re è come il ruggito d’un leone; chi lo irrita pecca contro la propria vita.
3Nin inuu dirir ka joogsado waa u sharaf, Laakiinse nacas waluba wuu ilaaqtamaa.
3E’ una gloria per l’uomo l’astenersi dalle contese, ma chiunque è insensato mostra i denti.
4Kii caajis ahu qabowga aawadiis beer ma jeexo, Oo sidaas daraaddeed wakhtiga beergooyska wuu baryootami doonaa, oo waxba ma heli doono.
4Il pigro non ara a causa del freddo; alla raccolta verrà a cercare, ma non ci sarà nulla.
5Talada dadka qalbigiisa ku jirtaa waa sida biyo gun dheer, Laakiinse ninkii garasho leh ayaa ka soo dhaansan doona.
5I disegni nel cuor dell’uomo sono acque profonde, ma l’uomo intelligente saprà attingervi.
6Dadka intooda badanu waxay naadiyaan raxmaddooda, Laakiinse nin aamin ah bal yaa heli kara?
6Molta gente vanta la propria bontà; ma un uomo fedele chi lo troverà?
7Ninka xaqa ah oo daacadnimadiisa ku socda, Carruurtiisu way barakaysnaadaan isaga dabadiis.
7I figliuoli del giusto, che cammina nella sua integrità, saranno beati dopo di lui.
8Boqorkii carshiga garsooridda ku fadhiyaa Indhihiisuu sharka oo dhan ku kala firdhiyaa.
8Il re, assiso sul trono dove rende giustizia, dissipa col suo sguardo ogni male.
9Bal yaa odhan kara, Qalbigayga waan nadiifiyey, Oo dembigayga waan ka daahirsanahay?
9Chi può dire: "Ho nettato il mio cuore, sono puro dal mio peccato?"
10Miisaanno kala cayn ah iyo qiyaaso kala cayn ah, Labaduba Rabbiga waa u karaahiyo.
10Doppio peso e doppia misura sono ambedue in abominio all’Eterno.
11Xataa ilmo yar waxaa lagu yaqaan falimihiisa, Inuu shuqulkiisu daahir yahay iyo inuu hagaagsan yahayba.
11Anche il fanciullo dà a conoscere con i suoi atti se la sua condotta sarà pura e retta.
12Dhegta wax maqasha iyo isha wax aragtaba, Labadaba Rabbigaa sameeyey.
12L’orecchio che ascolta e l’occhio che vede, li ha fatti ambedue l’Eterno.
13Hurdo ha jeclaan, waaba intaas oo aad caydhowdaaye. Indhaha kala qaad, oo cuntaad ka dhergi doontaa.
13Non amare il sonno, che tu non abbia a impoverire; tieni aperti gli occhi, e avrai pane da saziarti.
14Kan wax iibsadaa wuxuu yidhaahdaa, Waa xun yahay, waa xun yahay, Laakiinse markuu tago ayuu faanaa.
14"Cattivo! cattivo!" dice il compratore; ma, andandosene, si vanta dell’acquisto.
15Waxaa jira dahab iyo luul badan, Laakiinse bushimihii aqoon lahu waa jawharad qaali ah.
15C’è dell’oro e abbondanza di perle, ma le labbra ricche di scienza son cosa più preziosa.
16Kii qof qalaad dammiinta dharkiisa ka qaad, Oo markuu shisheeyayaal dammiinto, isaga rahmad ahaan u hay.
16Prendigli il vestito, giacché ha fatta cauzione per altri; fatti dare dei pegni, poiché s’è reso garante di stranieri.
17Cuntadii khiyaano lagu helaa dadka way u macaan tahay, Laakiinse dabadeed afkiisa waxaa ka buuxsami doona quruurux.
17Il pane frodato è dolce all’uomo; ma, dopo, avrà la bocca piena di ghiaia.
18Qasdi kasta waxaa lagu taagaa talo, Oo waano wanaagsan ku dagaallan.
18I disegni son resi stabili dal consiglio; fa’ dunque la guerra con una savia direzione.
19Kii sida mid xan badan u warwareegaa wuxuu daaha ka qaadaa waxyaalo qarsoon, Haddaba sidaas daraaddeed kii bushimihiisa kala qaada ha ku darsamin.
19Chi va sparlando palesa i segreti; perciò non t’immischiare con chi apre troppo le labbra.
20Kii aabbihiis ama hooyadiis caaya, Laambaddiisa waxaa lagu bakhtiin doonaa gudcur dam ah.
20Chi maledice suo padre e sua madre, la sua lucerna si spegnerà nelle tenebre più fitte.
21Dhaxalkii markii hore degdeg lagu helay, Ugu dambaysta ma barakoobi doono.
21L’eredità acquistata troppo presto da principio, alla fine non sarà benedetta.
22Ha odhan, Shar baan ka abaal gudayaa. Rabbiga sug, oo isna wuu ku badbaadin doonaa.
22Non dire: "Renderò il male"; spera nell’Eterno, ed egli ti salverà.
23Miisaanno kala cayn ahu Rabbiga waa u karaahiyo, Oo kafaddii khiyaano ahuna ma wanaagsana.
23Il peso doppio è in abominio all’Eterno, e la bilancia falsa non è cosa buona.
24Nin socodkiisu waa xagga Rabbiga, Haddaba sidaas daraaddeed dad sidee buu jidkiisa u garan karaa?
24I passi dell’uomo li dirige l’Eterno; come può quindi l’uomo capir la propria via?
25Waa u dabin nin inuu nacasnimo ku yidhaahdo, Waa quduus, Oo uu dabadeed u nidraa inuu wax weyddiiyo.
25E’ pericoloso per l’uomo prender leggermente un impegno sacro, e non riflettere che dopo aver fatto un voto.
26Boqorkii caqli lahu kuwa sharka leh wuu hufaa, Oo wuxuu dushooda marsiiyaa giringirta.
26Il re savio passa gli empi al vaglio, dopo aver fatto passare la ruota su loro.
27Dadka ruuxiisu waa laambaddii Rabbiga, Oo wuxuu baadhaa caloosha meelaha ugu hooseeya oo dhan.
27Lo spirito dell’uomo è una lucerna dell’Eterno che scruta tutti i recessi del cuore.
28Naxariista iyo runtu boqorkay ilaaliyaan, Oo carshigiisuna wuxuu ku taagnaadaa naxariis.
28La bontà e la fedeltà custodiscono il re; e con la bontà egli rende stabile il suo trono.
29Dhallinyarada xooggoodu waa ammaantooda, Oo cirrada odayaashuna waa quruxdooda.Garaaciddii nabro yeeshaa waxay dadka ka nadiifisaa sharka, Oo dilidda karbaashkuna sidaas oo kalay u gashaa caloosha meelaha ugu hooseeya.
29La gloria dei giovani sta nella loro forza, e la bellezza dei vecchi, nella loro canizie.
30Garaaciddii nabro yeeshaa waxay dadka ka nadiifisaa sharka, Oo dilidda karbaashkuna sidaas oo kalay u gashaa caloosha meelaha ugu hooseeya.
30Le battiture che piagano guariscono il male; e così le percosse che vanno al fondo delle viscere.