1Sida wakhtiga kulul aan baraf cad ugu habboonayn, oo wakhtiga beergooyska aan roob ugu habboonayn, Ayaan sharaf nacas ugu habboonayn.
1Come la neve non conviene all’estate, né la pioggia al tempo della mèsse, così non conviene la gloria allo stolto.
2Sida shimbir iska wareegaysa iyo sida dabafallaadh iska duulaysa, Ayaan habaarkii sababla'aan ahu cidna ugu dhacayn.
2Come il passero vaga qua e là e la rondine vola, così la maledizione senza motivo, non raggiunge l’effetto.
3Jeedal faras buu ku habboon yahay, dacayna dameer, Ulina dhabarka nacaska.
3La frusta per il cavallo, la briglia per l’asino, e il bastone per il dosso degli stolti.
4Nacas ha ugu jawaabin sida nacasnimadiisu tahay, Waaba intaasoo aad sidiisa oo kale noqotaaye.
4Non rispondere allo stolto secondo la sua follia, che tu non gli abbia a somigliare.
5Nacas ugu jawaab sida nacasnimadiisu tahay, Waaba intaasoo uu isla caqli weynaadaaye.
5Rispondi allo stolto secondo la sua follia, perché non abbia a credersi savio.
6Kii nacas gacantiis farriin u sii dhiibaa Cagahuu iska gooyaa oo khasaaruu cabbaa.
6Chi affida messaggi a uno stolto si taglia i piedi e s’abbevera di pene.
7Sida lugaha curyaanku u laalaadaan Ayuu masaalkuna u yahay afka nacasyada.
7Come le gambe dello zoppo son senza forza, così è una massima in bocca degli stolti.
8Kii nacas sharaf siiyaa Wuxuu la mid yahay mid wadhaf dhagax ku xidha oo kale.
8Chi onora uno stolto fa come chi getta una gemma in un mucchio di sassi.
9Sida qodaxdu u dhex gasho sakhraan gacantiis, Ayuu masaalkuna u yahay afka nacasyada.
9Una massima in bocca agli stolti è come un ramo spinoso in mano a un ubriaco.
10Kii nacaska ama kuwa jidka maraya kiraystaa Waa sida qaansoole dadka oo dhan dhaawaca oo kale.
10Chi impiega lo stolto e il primo che capita, è come un arciere che ferisce tutti.
11Nacas nacasnimadiisa ku noqnoqdaa Waa sida eey mantaggiisa ku noqnoqda oo kale.
11Lo stolto che ricade nella sua follia, è come il cane che torna al suo vomito.
12Nin isla caqli weyn ma aragtay? Waxaa isaga ka rajo roon nacas.
12Hai tu visto un uomo che si crede savio? C’è più da sperare da uno stolto che da lui.
13Ninkii caajis ahu wuxuu yidhaahdaa, Libaax baa waddada jooga; Libaax baa jidka taagan.
13Il pigro dice: "C’è un leone nella strada, c’è un leone per le vie!"
14Sida albaabku birihiisa ugu noqnoqdo, Ayaa kii caajis ahuna sariirtiisa isugu rogrogaa.
14Come la porta si volge sui cardini così il pigro sul suo letto.
15Kii caajis ahu wuxuu gacantiisa geliyaa xeedhadiisa, Oo inuu afkiisa ku soo celiyona waa ku dhib isaga.
15Il pigro tuffa la mano nel piatto; gli par fatica riportarla alla bocca.
16Kii caajis ahu waa iskala caqli badan yahay Toddoba nin oo xigmad ku jawaabi karta.
16Il pigro si crede più savio di sette uomini che dànno risposte sensate.
17Kii isagoo jidka iska maraya isku dhex dara dirir aanu waxba ku lahayn, Wuxuu la mid yahay mid eey dhegaha qabta oo kale.
17Il passante che si riscalda per una contesa che non lo concerne, è come chi afferra un cane per le orecchie.
18Sida nin waalan oo rida dab, Iyo fallaadho, iyo dhimasho,
18Come un pazzo che avventa tizzoni, frecce e morte,
19Ayuu yahay kii intuu deriskiisa khiyaaneeyo, Haddana yidhaahda, Miyaanan cayaarayn?
19così è colui che inganna il prossimo, e dice: "Ho fatto per ridere!"
20Xaabola'aanta dabku waa bakhtiyaa, Oo meeshii aan mid xan badanu jooginna muranku waa ka joogsadaa.
20Quando mancan le legna, il fuoco si spegne; e quando non c’è maldicente, cessan le contese.
21Sida dhuxuli raran u sii shiddo, qoryona dab u sii belbeliyaan, Ayuu ninkii muran badanuna dirir u sii kiciyaa.
21Come il carbone da la brace, e le legna dànno la fiamma, così l’uomo rissoso accende le liti.
22Kii xan badan erayadiisu waa sida cunto macaan, Oo waxay ku degaan meelaha caloosha ugu hooseeya.
22Le parole del maldicente son come ghiottonerie, e penetrano fino nell’intimo delle viscere.
23Bushimihii macaan iyo qalbigii shar lehba Waxay la mid yihiin weel dhoobo ah oo lagu dahaadhay lacag wasakhdeed.
23Labbra ardenti e un cuor malvagio son come schiuma d’argento spalmata sopra un vaso di terra.
24Kii wax necebu bushimihiisuu isku yeelyeelaa, Laakiinse uurkiisuu khiyaano ku kaydsadaa.
24Chi odia, parla con dissimulazione; ma, dentro, cova la frode.
25Markuu si wacan u hadlo ha rumaysan, Waayo, waxaa qalbigiisa ku jira toddoba karaahiyo.
25Quando parla con voce graziosa, non te ne fidare, perché ha sette abominazioni in cuore.
26In kastoo nacaybkiisu khiyaano isku daboolo, Xumaantiisa ayaa shirka lagu hor muujin doonaa.
26L’odio suo si nasconde sotto la finzione, ma la sua malvagità si rivelerà nell’assemblea.
27Ku alla kii bohol qodaaba isagaa ku dhex dhici doona, Oo kii dhagax giringiriyana, isaguu ku soo rogman doonaa.Carrabkii been sheega wuxuu neceb yahay kuwuu dhaawacay, Oo afkii wax faaniyaana wuxuu ka shaqeeyaa baabba'.
27Chi scava una fossa vi cadrà, e la pietra torna addosso a chi la rotola.
28Carrabkii been sheega wuxuu neceb yahay kuwuu dhaawacay, Oo afkii wax faaniyaana wuxuu ka shaqeeyaa baabba'.
28La lingua bugiarda odia quelli che ha ferito, e la bocca lusinghiera produce rovina.