1Dabadeed Ciise ayaa dadkii badnaa iyo xertiisii la hadlay,
1
آنگاه عیسی به مردم و شاگردان خود گفت:
2oo wuxuu ku yidhi, Culimmada iyo Farrisiinta waxay ku fadhiistaan kursiga Muuse.
2
«چون علما و فریسیان بر كرسی موسی نشستهاند،
3Haddaba wax walba oo ay idiin sheegaan inaad dhawrtaan, dhawra oo yeela, laakiin siday sameeyaan ha samaynina, waayo, wax bay yidhaahdaan, mana sameeyaan.
3
شما باید به هرچه آنها میگویند گوش دهید و مطابق آن عمل نمایید امّا از کارهای آنان پیروی نكنید، زیرا خود آنها آنچه میگویند، نمیکنند.
4Waxay isku xidhxidhaan culaabo culculus oo waxay saaraan dadka garbihiisa, laakiin iyagu dooni maayaan inay fartooda ku dhaqaajiyaan.
4
آنها بارهای سنگین را میبندند و بر دوش مردم میگذارند درحالیکه خودشان حاضر نیستند برای بلند كردن آن بار حتّی انگشت خود را تكان دهند.
5Laakiin shuqulkooda oo dhan waxay u sameeyaan in dadku arko, waayo, xirsiyadooda way ballaadhiyaan, oo faraqa dharkoodana way weyneeyaan;
5
هرچه میکنند برای تظاهر و خودنمایی است. دعاهای بسته شده به بازو و پیشانی خود را قطورتر و دامن ردای خویش را پهنتر میسازند.
6waxay jecel yihiin meelaha hore oo diyaafadaha, iyo kursiyada hore oo sunagogyada,
6
آنها دوست دارند در صدر مجالس بنشینند و در کنیسهها بهترین جا را داشته باشند
7iyo salaanta suuqa, iyo in dadku ugu yeedhaan, Macallin.
7
و مردم در کوچهها به آنها سلام نمایند و آنها را 'استاد' خطاب كنند.
8Laakiin yaan laydiinku yeedhin, Macallin, waayo, mid baa macallinkiinna ah, idinkuna kulli walaalo baad tihiin.
8
امّا شما نباید 'استاد' خوانده شوید، زیرا شما یک استاد دارید و همهٔ شما برادر هستید.
9Ninna dhulka ha ugu yeedhina aabbe, waayo, mid baa Aabbihiin ah, kaasu waa kan jannada ku jira.
9
هیچکس را بر روی زمین پدر نخوانید، زیرا شما یک پدر دارید، یعنی همان پدر آسمانی.
10Yaan laydiinku yeedhin sayiddo, waayo, mid baa sayidkiinna ah, kaasu waa Masiixa.
10
و نباید 'پیشوا' خوانده شوید زیرا شما یک پیشوا دارید كه مسیح است.
11Laakiin kan idiinku weyn waa inuu ahaado midiidinkinna.
11
کسی در میان شما از همه بزرگتر است كه خادم همه باشد.
12Oo ku alla kii isa sarraysiiya waa la hoosaysiin doonaa, oo ku alla kii is-hoosaysiiyana waa la sarraysiin doonaa.
12
زیرا هرکه خود را بزرگ سازد حقیر خواهد شد و هرکه خود را فروتن سازد به بزرگی خواهد رسید.
13Laakiin waa idiin hoog, culimmo iyo Farrisiin yahay oo labawejiilayaasha ahu, waayo, boqortooyada jannada ayaad dadka ka xidhaan, maxaa yeelay, idinku ma gashaan, oo kuwa gelayana uma deysaan inay galaan.
13
«وای بر شما ای علما و فریسیان ریاكار! شما درهای پادشاهی آسمان را بر روی مردم میبندید، خودتان وارد نمیشوید و دیگران را هم كه میخواهند وارد شوند، باز میدارید. [
14Waa idiin hoog, culimmo iyo Farrisiin yahay, labawejiilayaasha ahu, waayo, waxaad laasataan guryaha carmallada, oo tukashooyin dhaadheer ayaad istusid u tukataan, sidaa darteed waxaad heli doontaan xisaab aad u daran.
14
وای بر شما ای علما و فریسیان ریاكار، شما مال بیوه زنها را میبلعید و حال آنكه محض خودنمایی نماز خود را طول میدهید، به این جهت شما شدیدترین كیفرها را خواهید دید.]
15Waa idiin hoog, culimmo iyo Farrisiin yahay, labawejiilayaasha ahu, waayo, badda iyo dhulka waxaad u wareegtaan inaad mid soo hadaysaan, oo kolkuu sidaas noqdo, waxaad ka dhigtaan wiilka jahannamada laba kol in idinka badan idinka.
15
«وای بر شما ای علما و فریسیان ریاكار، شما دریا و خشكی را طی میكنید تا کسی را پیدا كنید كه دین شما را بپذیرد. و وقتیکه موفّق شدید، او را دو برابر بدتر از خودتان سزاوار جهنّم میسازید.
16Waa idiin hoog, hoggaamiyayaal yahow indhaha la'u oo leh, Ku alla kii macbudka ku dhaarta, waxba ma aha, laakiin ku alla kii dahabkii macbudka ku dhaarta, wuxuu ku dhaartay waa lagu leeyahay.
16
«وای بر شما ای راهنمایان كور، شما میگویید: اگر کسی به معبد بزرگ سوگند بخورد چیزی نیست، امّا اگر به طلاهای معبد بزرگ سوگند بخورد، موظّف است به سوگند خود وفا كند.
17Doqonno yahow indhaha la'u, kee baa weyn, dahabka iyo macbudka dahabka quduus ka dhiga?
17
ای احمقان و ای كوران، كدام مهمتر است، طلا، یا معبد بزرگ كه طلا را تقدیس میكند؟
18Oo weliba waxaad leedihiin, Ku alla kii meesha allabariga ku dhaarta waxba ma aha, laakiin ku alla kii ku dhaarta hadiyadda dul saaran, wuxuu ku dhaartay waa lagu leeyahay.
18
شما میگویید: هرگاه کسی به قربانگاه سوگند بخورد چیزی نیست امّا اگر به هدایایی كه در قربانگاه قرار دارد، سوگند بخورد موظّف است به آن عمل كند.
19Indhoolayaal yahow, haddaba kee baa weyn, hadiyadda iyo meesha allabariga oo hadiyadda quduus ka dhigta?
19
ای كوران! كدام مهمتر است، هدایا، یا قربانگاهی كه هدایا را تقدیس میكند؟
20Haddaba kan meesha allabariga ku dhaartaa, wuxuu ku dhaartaa iyada iyo wixii dul saaran oo dhanba.
20
کسیکه به قربانگاه سوگند یاد میكند به آن و به هرچه بر روی آن است، سوگند میخورد
21Oo kii macbudka ku dhaartaa, wuxuu ku dhaartaa isaga iyo kan dhex degganba.
21
و کسیکه به معبد بزرگ سوگند میخورد به آن و به خدایی كه در آن ساكن است، سوگند خورده است.
22Oo kii jannada ku dhaartaana, wuxuu ku dhaartaa carshiga Ilaah iyo kan ku dul fadhiyaba.
22
و هرگاه کسی به آسمان سوگند بخورد، به تخت خدا و آنکس كه بر آن مینشیند سوگند خورده است.
23Waa idiin hoog, culimmo iyo Farrisiin yahay, labawejiilayaasha ahu, waayo, reexaanta iyo kabsarta iyo kamuunta toban meelood ayaad meel ka bixisaan, oo waxaad dhaafteen wixii sharciga ugu cuslaa, waxaa weeye xukunka iyo naxariista iyo iimaanka. Waxaad lahaydeen inaad waxan samaysaan oo aydnaan kuwa kale dhaafin.
23
«وای بر شما ای علما و فریسیان ریاكار، شما از نعناع و شوید و زیره دهیک میدهید، امّا مهمترین احكام شریعت را كه عدالت و رحمت و صداقت است، نادیده گرفتهاید. شما باید اینها را انجام دهید و در عین حال از انجام سایر احكام نیز غفلت نكنید.
24Hoggaamiyayaal yahow indhaha la'u oo kaneecada iska miira oo awrka liqa.
24
ای راهنمایان كور كه پشه را صافی میکنید و شتر را میبلعید.
25Waa idiin hoog, culimmo iyo Farrisiin yahay, labawejiilayaasha ahu, waayo, koobka iyo saxanka dushaad ka nadiifisaan, laakiin gudaha waxaa ka buuxa dulun iyo damacbadnaan.
25
«وای بر شما ای علما و فریسیان ریاكار، شما بیرون پیاله و بشقاب را پاک میکنید درحالیکه درون آن از ظلم و ناپرهیزی پُر است
26Farrisi yahow indhaha la'u, horta koobka gudaha ka nadiifi in dushiisuna nadiifsanaato.
26
ای فریسی كور، اول درون پیاله را پاک كن كه در آن صورت بیرون آن هم پاک خواهد بود.
27Waa idiin hoog, culimmo iyo Farrisiin yahay, labawejiilayaasha ahu, waayo, waxaad u eg tihiin xabaalo la caddeeyey, kuwa dushoodu u eg tahay wax qurxoon, laakiin hoosta waxaa ka buuxa lafo dad dhintay iyo wasakh oo dhan.
27
«وای بر شما ای علما و فریسیان ریاكار، شما مثل مقبرههای سفید شدهای هستید كه ظاهری زیبا دارند، امّا داخل آنها پر از استخوانهای مردگان و انواع كثافات است!
28Sidaas oo kalena idinku dusha waxaad dadka ugu eg tihiin dad xaq ah, laakiin gudaha waxaa idinka buuxa labawejiilenimo iyo dembi.
28
شما هم همینطور ظاهراً مردمانی درستكار ولی در باطن پر از ریاكاری و شرارت هستید.
29Waa idiin hoog, culimmo iyo Farrisiin yahay, labawejiilayaasha ahu, waayo, waxaad dhistaan xabaalaha nebiyada, oo waxaad qurxisaan qabriyada kuwii xaqa ahaa;
29
«وای بر شما ای علما و فریسیان ریاكار، شما مقبرههای انبیا را میسازید و بناهایی را كه به یادبود مقدّسین ساخته شده، تزئین میکنید
30oo waxaad tidhaahdaan, Haddii aannu waagii awowayaashayo joogi lahayn, annagu kala ma aannan qayb galneen kuwii dhiigga nebiyada qabay.
30
و میگویید: 'اگر ما در زمان نیاکان خود زنده بودیم، هرگز با آنان در قتل انبیا شركت نمیکردیم.'
31Sidaasaad isugu marag furaysaan inaad tihiin wiilasha kuwii nebiyada dilay.
31
به این ترتیب تصدیق میکنید كه فرزندان کسانی هستید كه انبیا را به قتل رسانیدهاند.
32Idinku haddaba dhammaystira qiyaastii awowayaashiin.
32
پس بروید و آنچه را كه نیاکانتان شروع كردند به اتمام رسانید.
33Abeesooyin yahow, dhal jilbisay, sidee baad uga baxsan doontaan xisaabta jahannamada?
33
ای ماران، ای افعیزادگان، شما چگونه از مجازات دوزخ میگریزید؟
34Sidaa darteed, waxaan idiin soo dirayaa nebiyo iyo kuwa xigmadda leh iyo culimmo. Qaarkood waad dili doontaan oo iskutallaabta ku qodbi doontaan, qaarkoodna sunagogyadiinna ayaad ku karbaashi doontaan, oo magaalo ilaa magaalo ayaad ku silcin doontaan,
34
به این جهت من انبیا و حكما و علما را برای شما میفرستم، امّا شما بعضی را میکشید و مصلوب میکنید و بعضی را هم در كنیسههایتان تازیانه میزنید و شهر به شهر میرانید
35inuu dushiinna ku soo dego dhiiggii xaqa ahaa oo dhulka ku daatay oo dhan oo laga bilaabo dhiigga Haabiil kii xaqa ahaa ilaa dhiigga Sakariyas ina Barakiyas kan aad ku disheen meesha quduuska ah iyo meeshii allabariga dhexdooda.
35
و از این جهت خون همهٔ نیکمردان خدا كه بر زمین ریخته شده، برگردن شما خواهد بود، از هابیل معصوم گرفته تا زكریا فرزند برخیا كه او را در بین اندرون مقدّس معبد بزرگ و قربانگاه كشتید.
36Runtii waxaan idinku leeyahay, Waxyaalahan oo dhan ayaa qarnigan ku dul degi doona.
36
در حقیقت به شما میگویم گناه تمام این كارها به گردن این نسل خواهد بود.
37Yeruusaalemay, Yeruusaalemay, tan nebiyada dishoy oo kuwa loo soo diray dhagxisoy! Intee baan marar badan jeclaaday inaan carruurtaada u soo ururiyo xataa sida dooradu carruurteeda baalasheeda hoostooda ugu ururiso, laakiin idinku ma aydnaan jeclayn.
37
«ای اورشلیم، ای اورشلیم، ای شهری كه انبیا را به قتل رسانیدی و رسولانی را كه به نزد تو فرستاده شدند سنگسار كردی! چه بسیار اوقاتی كه آرزو كردم مانند مرغی كه جوجههای خود را زیر پر و بال خود جمع میکند، فرزندان تو را به دور خود جمع كنم؛ امّا تو نخواستی.
38Bal eega, gurigiinnii waa laydiin daayay isagoo cidla ah.Waayo, waxaan idinku leeyahay, Ima arki doontaan hadda dabadeed ilaa aad tidhaahdaan, Waxaa barakaysan kan Rabbiga magiciisa ku imanaya.
38
اكنون خانهٔ شما متروک به شما واگذار خواهد شد!
و بدانید كه دیگر هرگز مرا نخواهید دید تا روزی كه بگویید: مبارک است کسیکه به نام خدا میآید.»
39Waayo, waxaan idinku leeyahay, Ima arki doontaan hadda dabadeed ilaa aad tidhaahdaan, Waxaa barakaysan kan Rabbiga magiciisa ku imanaya.
39
و بدانید كه دیگر هرگز مرا نخواهید دید تا روزی كه بگویید: مبارک است کسیکه به نام خدا میآید.»