1Ninna ha xukumina inaan laydin xukumin.
1
«دربارهٔ دیگران قضاوت نكنید تا مورد قضاوت قرار نگیرید.
2Waayo, xukunkii aad ku xukuntaan ayaa laydinku xukumi doonaa, oo qiyaastii aad ku qiyaastaan ayaa laydinku qiyaasi doonaa.
2
همانطور كه شما دیگران را محكوم میکنید خودتان نیز محكوم خواهید شد. با هر پیمانهای كه به دیگران بدهید، با همان پیمانه عوض خواهید گرفت.
3Saxarka isha walaalkaa ku jira maxaad u aragtaa, dogobka ishaada ku jirase aad u fiirsan weydaa?
3
چرا پرِ كاهی را كه در چشم برادرت هست میبینی، ولی در فكر چوب بزرگی كه در چشم خود داری نیستی؟
4Sidee baad walaalkaa ugu odhan doontaa, I daa, saxarka ishaada ku jira aan kaa saaree; oo dogob baa ishaada ku jiree?
4
یا چگونه جرأت میکنی به برادر خود بگویی: 'اجازه بده پر كاه را از چشمت بیرون آورم' حال آنكه خودت چوب بزرگی در چشم داری.
5Labawejiile yahow, horta dogobka ishaada ku jira iska saar, goortaasaad bayaan u arkaysaa inaad saxarka isha walaalkaa ku jira ka saarto.
5
ای ریاكار، اول آن چوب بزرگ را از چشم خود بیرون بیاور، آنگاه درست خواهی دید كه پر كاه را از چشم برادرت بیرون بیاوری.
6Waxa quduuska ah eeyaha ha siinina, luulkiinnana doofaarrada hortooda ha ku tuurina, si ayan ugu tuman oo ayan idinku soo jeesan oo ayan idiinkala jeexjeexin.
6
آنچه مقدّس است به سگان ندهید و مرواریدهای خود را جلوی خوکها نریزید. مبادا آنها را زیر پا لگدمال كنند و برگشته شما را بدَرَند.
7Weyddiista oo waa laydin siin doonaa; doona oo waad heli doontaan: garaaca oo waa laydinka furi doonaa;
7
«بخواهید، به شما داده خواهد شد. بجویید، پیدا خواهید كرد. در بزنید، در به رویتان باز خواهد شد.
8waayo, mid kasto oo weyddiista waa la siiyaa, kii doonaana waa helaa, kii garaacana waa laga furi doonaa.
8
چون هرکه بخواهد، به دست میآورد و هرکه بجوید، پیدا میکند و هرکه در بزند، در به رویش باز میشود.
9Ninkiinnee baa haddii wiilkiisu kibis weyddiisto, dhagax siinaya?
9
آیا كسی در میان شما هست كه وقتی پسرش از او نان بخواهد، سنگی به او بدهد؟
10Ama hadduu kalluun weyddiisto, abeeso siinaya?
10
و یا وقتی ماهی میخواهد، ماری در دستش بگذارد؟
11Haddaba idinka oo shar leh haddaad garanaysaan inaad hadiyado wanaagsan carruurtiinna siisaan, intee ka badan ayaa Aabbihiinna jannada ku jiraa wax wanaagsan uu siin doonaa kuwa isaga weyddiista?
11
پس اگر شما كه انسانهای شریری هستید، میدانید چگونه باید چیزهای خوب را به فرزندان خود بدهید، چقدر بیشتر باید مطمئن باشید كه پدر آسمانی شما چیزهای نیكو را به آنانی كه از او تقاضا میکنند عطا خواهد فرمود!
12Haddaba wax kasta oo aad doonaysaan in laydinku sameeyo, idinkuna sidaas oo kale u sameeya; waayo, kanu waa sharcigii iyo nebiyadii.
12
با دیگران همانطور رفتار كنید كه میخواهید آنها با شما رفتار كنند. این است خلاصهٔ تورات و نوشتههای انبیا.
13Iridda cidhiidhsan ka gala, waayo, iriddu waa weyn tahay, jidkuna waa ballaadhan yahay kan xagga baabbi'idda u kaca, oo kuwa ka galaa waa badan yihiin.
13
«از درِ تنگ وارد شوید، زیرا دری كه بزرگ و راهی كه وسیع است به هلاكت منتهی میشود و کسانیکه این راه را میپیمایند، بسیارند
14Waayo, iriddu waa cidhiidhsan tahay, jidkuna waa yar yahay kan xagga nolosha u kaca, kuwa helaana waa yar yihiin.
14
امّا دری كه به حیات منتهی میشود تنگ و راهش دشوار است و یابندگان آن هم، كم هستند.
15Iska jira nebiyada beenta ah, kuwa idiinku imanaya iyagoo qaba dharka idaad, laakiin hoosta ka ah yeey wax boobaysa.
15
«از انبیای دروغین برحذر باشید كه در لباس میش به نزد شما میآیند، ولی در باطن گرگان درّندهاند.
16Midhahooda ayaad ku garan doontaan. Canab ma laga guraa geed qodxan leh? Berdena ma laga guraa yamaarugga?
16
آنان را از کارهایشان خواهید شناخت. آیا میتوان از بوتهٔ خار، انگور و از خاربن، انجیر چید؟
17Sidaasaa geed kasta oo wanaagsanu midho wanaagsan u dhalaa, geedkii xumina midho xun u dhalaa.
17
همینطور درخت خوب میوهٔ خوب به بار میآورد و درخت فاسد میوهٔ بد.
18Geed wanaagsanu midho xun ma dhali karo, geed xumina midho wanaagsan ma dhali karo.
18
درخت خوب نمیتواند میوهٔ بد به بار آورد و نه درخت بد میوهٔ خوب.
19Geed kasta oo aan midho wanaagsan dhalin waa la jaraa oo dabka lagu tuuraa.
19
درختی كه میوهٔ خوب به بار نیاورد آن را میبرند و در آتش میاندازند.
20Sidaa darteed waxaad iyaga ku garanaysaan midhahooda.
20
بنابراین شما آنها را از میوههایشان خواهید شناخت.
21Ma aha qof kasta oo igu yidhaahda, Rabbow, Rabbow, kuwa boqortooyadii jannada gelayaa, laakiin kii sameeya doonista Aabbahayga jannada ku jira, kaasaa gelaya.
21
«نه هرکس كه مرا «خداوندا، خداوندا» خطاب كند به پادشاهی آسمان وارد خواهد شد، بلكه کسیکه ارادهٔ پدر آسمانی مرا به انجام برساند.
22Maalintaas qaar badan baa igu odhan doona, Rabbow, Rabbow, miyaannan magacaaga wax ku sii sheegin, oo miyaannan magacaaga jinniyo ku saarin, oo miyaannan magacaaga wax badan oo xoog leh ku samayn?
22
وقتی آن روز برسد بسیاری به من خواهند گفت: 'خداوندا، خداوندا، آیا به نام تو نبوّت نكردیم؟ آیا با ذكر نام تو دیوها را بیرون نراندیم؟ و به نام تو معجزات بسیار نكردیم؟
23Markaasaan ku odhan doonaa, Weligay idinma aqoon, iga taga, dembifalayaalow.
23
آنگاه آشکارا به آنان خواهم گفت: 'من هرگز شما را نشناختم. از من دور شوید، ای بدكاران.'
24Haddaba qof kasta oo ereyadaydan maqla oo yeela, waxaa loo ekaysiinayaa nin caqli leh oo gurigiisa ka dul dhisay dhagaxa.
24
«پس کسیکه سخنان مرا میشنود و به آنها عمل میکند، مانند شخص دانایی است كه خانهٔ خود را بر سنگ بنا نمود.
25Roobkii ayaa da'ay, daadkiina waa yimid, dabayshiina waa dhacday, wayna ku dhaceen gurigaas, ma uuna dumin, waayo, waxaa laga dul dhisay dhagaxa.
25
باران بارید، سیل جاری شد و باد وزیده بر آن خانه فشار آورد، امّا آن خانه خراب نشد زیرا شالودهٔ آن بر روی سنگ بود.
26Qof kasta oo ereyadaydan maqla oo aan yeelin, waxaa loo ekaysiinayaa nin doqon ah oo gurigiisa carrada ka dul dhisay.
26
«امّا هرکه سخنان مرا بشنود و به آنها عمل نكند مانند شخص نادانی است كه خانهٔ خود را بر روی شن بنا كرد.
27Roobkii waa da'ay, daadkiina waa yimid, dabayshiina waa dhacday, wayna ku dhaceen gurigaas, wuuna dumay, dumiddiisuna waa weynayd.
27
باران بارید، سیل جاری شد و باد وزیده به آن خانه فشار آورد و آن خانه فرو ریخت و چه خرابی عظیمی بود!»
28Waxaa dhacay goortii Ciise hadalladan dhammeeyey, in dadkii oo dhammu waxbariddiisa la yaabeen,waayo, wuxuu wax u barayay sida mid amar leh oo uma uu baraynin sida culimmada.
28
وقتی عیسی این سخنان را به پایان رسانید مردم از تعالیم او متحیّر شدند
زیرا او برخلاف روش علما، با اختیار و اقتدار به آنان تعلیم میداد.
29waayo, wuxuu wax u barayay sida mid amar leh oo uma uu baraynin sida culimmada.
29
زیرا او برخلاف روش علما، با اختیار و اقتدار به آنان تعلیم میداد.