¹Y ESTABA cerca el día de la fiesta de los ázimos, que se llama la Pascua.

¹A przybliżało się święto przaśników, które zowią wielkanocą.

²Y los príncipes de los sacerdotes y los escribas buscaban cómo le matarían; mas tenían miedo del pueblo.

²I szukali przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie, jakoby go zabili; ale się bali ludu.

³Y entró Satanás en Judas, por sobrenombre Iscariote, el cual era uno del número de los doce;

³I wstąpił szatan w Judasza, którego zwano Iszkaryjotem, który był z liczby dwunastu.

⁴Y fué, y habló con los príncipes de los sacerdotes, y con los magistrados, de cómo se lo entregaría.

⁴Ten tedy odszedłszy, zmówił się z przedniejszymi kapłanami, i z przełożonymi kościoła, jakoby go im wydał.

⁵Los cuales se holgaron, y concertaron de darle dinero.

⁵I uradowali się, i umówili się z nim, że mu chcą dać pieniądze.

⁶Y prometió, y buscaba oportunidad para entregarle á ellos sin bulla.

⁶I obiecał, i szukał sposobnego czasu, aby go im wydał bez rozruchu.

⁷Y vino el día de los ázimos, en el cual era necesario matar la pascua.

⁷Tedy przyszedł dzieó przaśników, którego miał baranek być zabity.

⁸Y envió á Pedro y á Juan, diciendo: Id, aparejadnos la pascua para que comamos.

⁸I posłał Piotra i Jana, mówiąc: Poszedłszy nagotujcie nam baranka, abyśmy jedli.

⁹Y ellos le dijeron: ¿Dónde quieres que aparejemos?

⁹Ale oni mu rzekli: Gdzież chcesz, abyśmy go nagotowali?

¹⁰Y él les dijo: He aquí cuando entrareis en la ciudad, os encontrará un hombre que lleva un cántaro de agua: seguidle hasta la casa donde entrare,

¹⁰A on rzekł do nich: Oto gdy do miasta wchodzić będziecie, spotka się z wami człowiek, niosący dzban wody; idźcież za nim do domu, do którego wnijdzie,

¹¹Y decid al padre de la familia de la casa: El Maestro te dice: ¿Dónde está el aposento donde tengo de comer la pascua con mis discípulos?

¹¹A rzeczcie gospodarzowi domu onego: Kazał ci powiedzieć nauczyciel: Gdzie jest gospoda, kędy bym jadł baranka z uczniami moimi?

¹²Entonces él os mostrará un gran cenáculo aderezado; aparejad allí.

¹²A on wam ukaże salę wielką usłaną, tamże nagotujcie.

¹³Fueron pues, y hallaron como les había dicho; y aparejaron la pascua.

¹³Tedy odszedłszy znaleźli, jako im był powiedział, i nagotowali baranka.

¹⁴Y como fué hora, sentóse á la mesa, y con él los apóstoles.

¹⁴A gdy przyszła godzina, usiadł za stół, i dwanaście apostołów z nim.

¹⁵Y les dijo: En gran manera he deseado comer con vosotros esta pascua antes que padezca;

¹⁵I rzekł do nich: Żądając żądałem tego baranka jeść z wami, pierwej niżbym cierpiał.

¹⁶Porque os digo que no comeré más de ella, hasta que se cumpla en el reino de Dios.

¹⁶Boć wam powiadam, że go więcej jeść nie będę, aż się wypełni w królestwie Bożem.

¹⁷Y tomando el vaso, habiendo dado gracias, dijo: Tomad esto, y partidlo entre vosotros;

¹⁷A wziąwszy kielich i podziękowawszy, rzekł: Weźmijcie to, a podzielcie między się.

¹⁸Porque os digo, que no beberé más del fruto de la vid, hasta que el reino de Dios venga.

¹⁸Albowiem powiadam wam, że nie będę pił z rodzaju winnej macicy, aż przyjdzie królestwo Boże.

¹⁹Y tomando el pan, habiendo dado gracias, partió, y les dió, diciendo: Esto es mi cuerpo, que por vosotros es dado: haced esto en memoria de mí.

¹⁹A wziąwszy chleb i podziękowawszy, łamał i dał im, mówiąc: To jest ciało moje, które się za was daje; to czyócie na pamiątkę moję.

²⁰Asimismo también el vaso, después que hubo cenado, diciendo: Este vaso es el nuevo pacto en mi sangre, que por vosotros se derrama.

²⁰Także i kielich, gdy było po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich jest nowy testament we krwi mojej, która się za was wylewa.

²¹Con todo eso, he aquí la mano del que me entrega, conmigo en la mesa.

²¹Ale oto ręka tego, co mię wydaje, ze mną jest za stołem.

²²Y á la verdad el Hijo del hombre va, según lo que está determinado; empero ­ay de aquél hombre por el cual es entregado!

²²Synci zaiste człowieczy idzie, tak jako jest postanowione; ale biada człowiekowi temu, który go wydaje!

²³Ellos entonces comenzaron á preguntar entre sí, cuál de ellos sería el que había de hacer esto.

²³Tedy się oni poczęli między sobą pytać o tem, kto by wżdy z nich był, co by to uczynić miał.

²⁴Y hubo entre ellos una contienda, quién de ellos parecía ser el mayor.

²⁴A wszczął się też spór między nimi o tem, kto by się z nich zdał być większy.

²⁵Entonces él les dijo: Los reyes de las gentes se enseñorean de ellas; y los que sobre ellas tienen potestad, son llamados bienhechores:

²⁵Ale on im rzekł: Królowie narodów panują nad nimi, a którzy nad nimi moc mają, dobrodziejami nazywani bywają.

²⁶Mas vosotros, no así: antes el que es mayor entre vosotros, sea como el más mozo; y el que es príncipe, como el que sirve.

²⁶Lecz wy nie tak: owszem kto największy jest między wami, niech będzie jako najmniejszy, a kto jest wodzem, będzie jako ten, co służy.

²⁷Porque, ¿cuál es mayor, el que se sienta á la mesa, ó el que sirve? ¿No es el que se sienta á la mesa? Y yo soy entre vosotros como el que sirve.

²⁷Bo któryż większy jest? Ten, co siedzi, czyli ten, co służy? Izali nie ten, co siedzi? Alem ja jest w pośrodku was jako ten, co służy.

²⁸Empero vosotros sois los que habéis permanecido conmigo en mis tentaciones:

²⁸A wy jesteście, którzyście wytrwali przy mnie w pokusach moich.

²⁹Yo pues os ordeno un reino, como mi Padre me lo ordenó á mí,

²⁹I jać wam sporządzam, jako mi sporządził Ojciec mój, królestwo,

³⁰Para que comáis y bebáis en mi mesa en mi reino, y os sentéis sobre tronos juzgando á las doce tribus de Israel.

³⁰Abyście jedli i pili za stołem moim w królestwie mojem, i siedzieli na stolicach, sądząc dwanaście pokoleó Izraelskich.

³¹Dijo también el Señor: Simón, Simón, he aquí Satanás os ha pedido para zarandaros como á trigo;

³¹I rzekł Pan: Szymonie, Szymonie! oto szatan wyprosił was, aby was odwiewał jako pszenicę,

³²Mas yo he rogado por ti que tu fe no falte: y tú, una vez vuelto, confirma á tus hermanos.

³²Alem ja prosił za tobą, aby nie ustała wiara twoja; a ty niekiedy nawróciwszy się, utwierdzaj braci twoich.

³³Y él le dijo: Señor, pronto estoy á ir contigo aun á cárcel y á muerte.

³³A on mu rzekł: Panie! gotówem z tobą iść i do więzienia i na śmierć.

³⁴Y él dijo: Pedro, te digo que el gallo no cantará hoy antes que tú niegues tres veces que me conoces.

³⁴A on rzekł: Powiadam ci, Piotrze! nie zapieje dziś kur, aż się pierwej trzykroć zaprzesz, że mię nie znasz.

³⁵Y á ellos dijo: Cuando os envié sin bolsa, y sin alforja, y sin zapatos, ¿os faltó algo? Y ellos dijeron: Nada.

³⁵I rzekł im: Gdym was posyłał bez mieszka, i bez taistry, i bez butów, izali wam czego nie dostawało? A oni rzekli: Niczego.

³⁶Y les dijo: Pues ahora, el que tiene bolsa, tómela, y también la alforja, y el que no tiene, venda su capa y compre espada.

³⁶Tedy im rzekł: Ale teraz kto ma mieszek, niech go weźmie, także i taistrę; a kto nie ma miecza, niech sprzeda suknię swoję, a kupi miecz.

³⁷Porque os digo, que es necesario que se cumpla todavía en mí aquello que está escrito: Y con los malos fué contado: porque lo que está escrito de mí, cumplimiento tiene.

³⁷Albowiem powiadam wam, iż się jeszcze musi to, co napisano, wypełnić na mnie, mianowicie: I z złoczyócami policzony jest; boć te rzeczy, które świadczą o mnie, koniec biorą.

³⁸Entonces ellos dijeron: Señor, he aquí dos espadas. Y él les dijo: Basta.

³⁸Ale oni rzekli: Panie! oto tu dwa miecze. A on im rzekł: Dosyć jest.

³⁹Y saliendo, se fué, como solía, al monte de las Olivas; y sus discípulos también le siguieron.

³⁹I wyszedłszy szedł według zwyczaju na górę Oliwną, a szli za nim i uczniowie jego.

⁴⁰Y como llegó á aquel lugar, les dijo: Orad que no entréis en tentación.

⁴⁰A gdy przyszedł na miejsce, rzekł im: Módlcie się, abyście nie weszli w pokuszenie.

⁴¹Y él se apartó de ellos como un tiro de piedra; y puesto de rodillas oró,

⁴¹A sam oddalił się od nich, jakoby na ciśnienie kamieniem, a klęknąwszy na kolana, modlił się,

⁴²Diciendo: Padre, si quieres, pasa este vaso de mí; empero no se haga mi voluntad, sino la tuya.

⁴²Mówiąc: Ojcze! jeźli chcesz, przenieś ten kielich ode mnie; wszakże nie moja wola, lecz twoja niech się stanie.

⁴³Y le apareció un ángel del cielo confortándole.

⁴³I ukazał mu się Anioł z nieba, posilający go.

⁴⁴Y estando en agonía, oraba más intensamente: y fué su sudor como grandes gotas de sangre que caían hasta la tierra.

⁴⁴Ale będąc w boju, gorliwiej się modlił, a był pot jego jako krople krwi ściekające na ziemię.

⁴⁵Y como se levantó de la oración, y vino á sus discípulos, hallólos durmiendo de tristeza;

⁴⁵A wstawszy od modlitwy, przyszedł do uczniów, i znalazł je śpiące od smutku.

⁴⁶Y les dijo: ¿Por qué dormís? Levantaos, y orad que no entréis en tentación.

⁴⁶I rzekł im: Cóż śpicie? wstaócie, a módlcie się, byście nie weszli w pokuszenie.

⁴⁷Estando él aún hablando, he aquí una turba; y el que se llamaba Judas, uno de los doce, iba delante de ellos; y llegóse á Jesús para besarlo.

⁴⁷A gdy on jeszcze mówił, oto zgraja i ten, którego zwano Judaszem, jeden ze dwunastu, szedł przed nimi, i przybliżył się do Jezusa, aby go pocałował.

⁴⁸Entonces Jesús le dijo: Judas, ¿con beso entregas al Hijo del hombre?

⁴⁸A Jezus mu rzekł: Judaszu! pocałowaniem wydajesz Syna człowieczego?

⁴⁹Y viendo los que estaban con él lo que había de ser, le dijeron: Señor, ¿heriremos á cuchillo?

⁴⁹A widząc ci, którzy przy nim byli, co się dziać miało, rzekli mu: Panie! mamyli bić mieczem?

⁵⁰Y uno de ellos hirió á un siervo del príncipe de los sacerdotes, y le quitó la oreja derecha.

⁵⁰I uderzył jeden z nich sługę najwyższego kapłana, i uciął mu ucho prawe.

⁵¹Entonces respondiendo Jesús, dijo: Dejad hasta aquí. Y tocando su oreja, le sanó.

⁵¹Ale Jezus odpowiadając, rzekł: Zaniechajcie aż póty; a dotknąwszy się ucha jego, uzdrowił go.

⁵²Y Jesús dijo á los que habían venido á él, los príncipes de los sacerdotes, y los magistrados del templo, y los ancianos: ¿Como á ladrón habéis salido con espadas y con palos?

⁵²I rzekł Jezus do onych, którzy byli przyszli przeciwko niemu, do przedniejszych kapłanów i przełożonych świątyni, i do starszych: Wyszliście jako na zbójcę z mieczami i z kijami.

⁵³Habiendo estado con vosotros cada día en el templo, no extendisteis las manos contra mí; mas ésta es vuestra hora, y la potestad de las tinieblas.

⁵³Gdym na każdy dzieó bywał z wami w kościele, nie ściągnęliście rąk na mię; ale tać jest ona godzina wasza i moc ciemności.

⁵⁴Y prendiéndole trajéronle, y metiéronle en casa del príncipe de los sacerdotes. Y Pedro le seguía de lejos.

⁵⁴Pojmawszy go tedy, prowadzili go i przyprowadzili go w dom najwyższego kapłana, a Piotr szedł za nim z daleka.

⁵⁵Y habiendo encendido fuego en medio de la sala, y sentándose todos alrededor, se sentó también Pedro entre ellos.

⁵⁵A gdy oni rozniecili ogieó w pośrodku dworu i wespół usiedli, usiadł i Piotr między nimi.

⁵⁶Y como una criada le vió que estaba sentado al fuego, fijóse en él, y dijo: Y éste con él estaba.

⁵⁶A ujrzawszy go niektóra dziewka u ognia siedzącego, i pilnie mu się przypatrzywszy, rzekła: I ten z nim był.

⁵⁷Entonces él lo negó, diciendo: Mujer, no le conozco.

⁵⁷A on się go zaprzał, mówiąc: Niewiasto! Nie znam go.

⁵⁸Y un poco después, viéndole otro, dijo: Y tú de ellos eras. Y Pedro dijo: Hombre, no soy.

⁵⁸A po małej chwili ujrzawszy go drugi, rzekł: I tyś jest z nich; ale Piotr rzekł: Człowiecze! nie jestem.

⁵⁹Y como una hora pasada otro afirmaba, diciendo: Verdaderamente también éste estaba con él, porque es Galileo.

⁵⁹A gdy wyszła jakoby jedna godzina, ktoś inszy twierdził, mówiąc: Prawdziwie i ten z nim był; bo też jest Galilejczyk.

⁶⁰Y Pedro dijo: Hombre, no sé qué dices. Y luego, estando él aún hablando, el gallo cantó.

⁶⁰A Piotr rzekł: Człowiecze! nie wiem, co mówisz; a zatem zaraz, gdy on jeszcze mówił, kur zapiał.

⁶¹Entonces, vuelto el Señor, miró á Pedro: y Pedro se acordó de la palabra del Señor como le había dicho: Antes que el gallo cante, me negarás tres veces.

⁶¹A Pan obróciwszy się, spojrzał na Piotra. I wspomniał Piotr na słowo Paóskie, jako mu był powiedział: Iż pierwej niż kur zapieje, trzykroć się mnie zaprzesz.

⁶²Y saliendo fuera Pedro, lloró amargamente.

⁶²A Piotr wyszedłszy precz, gorzko płakał.

⁶³Y los hombres que tenían á Jesús, se burlaban de él hiriéndole;

⁶³Lecz mężowie, którzy wespół trzymali Jezusa, naśmiewali się z niego, bijąc go;

⁶⁴Y cubriéndole, herían su rostro, y preguntábanle, diciendo: Profetiza quién es el que te hirió.

⁶⁴A zakrywszy go, bili twarz jego i pytali go, mówiąc: Prorokuj, kto jest, co cię uderzył.

⁶⁵Y decían otras muchas cosas injuriándole.

⁶⁵I wiele innych rzeczy bluźniąc mówili przeciwko niemu.

⁶⁶Y cuando fué de día, se juntaron los ancianos del pueblo, y los príncipes de los sacerdotes, y los escribas, y le trajeron á su concilio,

⁶⁶A gdy był dzieó, zeszli się starsi z ludu i najwyżsi kapłani i nauczeni w Piśmie, a przywiedli go do rady swojej.

⁶⁷Diciendo: ¿Eres tú el Cristo? dínos lo. Y les dijo: Si os lo dijere, no creeréis;

⁶⁷Mówiąc: Jeźliś ty jest Chrystus, powiedz nam? I rzekł im: Choćbym wam powiedział, nie uwierzycie.

⁶⁸Y también si os preguntare, no me responderéis, ni me soltaréis:

⁶⁸A jeźlibym też o co pytał, nie odpowiecie mi, ani mię wypuścicie.

⁶⁹Mas después de ahora el Hijo del hombre se asentará á la diestra de la potencia de Dios.

⁶⁹Od tego czasu będzie Syn człowieczy siedział na prawicy mocy Bożej.

⁷⁰Y dijeron todos: ¿Luego tú eres Hijo de Dios? Y él les dijo: Vosotros decís que yo soy.

⁷⁰I rzekli wszyscy: Tyś tedy jest on syn Boży? A on rzekł do nich: Wy powiadacie, żem ja jest.

⁷¹Entonces ellos dijeron: ¿Qué más testimonio deseamos? porque nosotros lo hemos oído de su boca.

⁷¹A oni rzekli: Cóż jeszcze potrzebujemy świadectwa? Wszakieśmy sami słyszeli z ust jego.