1NO sacrificarás á Jehová tu Dios buey, ó cordero, en el cual haya falta ó alguna cosa mala: porque es abominación á Jehová tu Dios.
1 Ni ma si yeeji da feeji kaŋ gonda laru wala leebu kulu sarga Rabbi ni Irikoyo se, zama woodin ya fanta hari no Rabbi ni Irikoyo se.
2Cuando se hallare entre ti, en alguna de tus ciudades que Jehová tu Dios te da, hombre, ó mujer, que haya hecho mal en ojos de Jehová tu Dios traspasando su pacto,
2 Ni kwaarey kulu kaŋ Rabbi ni Irikoy na ni no ra, danga i ma ne i na boro fo gar, da alboro no wala wayboro no, kaŋ na laala te Rabbi ni Irikoyo jine. A n'a sappa feeri,
3Que hubiere ido y servido á dioses ajenos, y se hubiere inclinado á ellos, ora al sol, ó á la luna, ó á todo el ejército del cielo, lo cual yo no he mandado;
3 hal a koy ka may de-koy fooyaŋ se, ka sududu i se, wala wayna se, wala hando, wala beena ra marga, i afo kulu kaŋ ay mana ni lordi nd'a.
4Y te fuere dado aviso, y, después que oyeres y hubieres indagado bien, la cosa parece de verdad cierta, que tal abominación ha sido hecha en Israel;
4 D'i kande ni se woodin baaru, hala ni maa r'a, kala ni ma fintalyaŋ te da anniya. Hala day, cimi no haya din tabbat, i na fanta hari woodin dumi te Israyla ra,
5Entonces sacarás al hombre ó mujer que hubiere hecho esta mala cosa, á tus puertas, hombre ó mujer, y los apedrearás con piedras, y así morirán.
5 kulu ni ma albora wala waybora kaŋ na hari laala din te kaa taray ni kwaara meyey gaa, albora wala waybora. Ni m'i catu-catu mo da tondiyaŋ hal i ma bu.
6Por dicho de dos testigos, ó de tres testigos, morirá el que hubiere de morir; no morirá por el dicho de un solo testigo.
6 Seeda hinka wala ihinza sanni boŋ no i ga boro kaŋ ga hima ka bu din ciiti nda buuyaŋ. Amma seeda folloŋ sanni boŋ i ma si buuyaŋ ciiti dumbu a se.
7La mano de los testigos será primero sobre él para matarlo, y después la mano de todo el pueblo: así quitarás el mal de en medio de ti.
7 Seedey kambey no ga jin ka dak'a gaa, waato din gaa no jama kulu kambey, hal i m'a wi. Woodin teeyaŋ gaa no araŋ ga laala kaa araŋ game ra.
8Cuando alguna cosa te fuere oculta en juicio entre sangre y sangre, entre causa y causa, y entre llaga y llaga, en negocios de litigio en tus ciudades; entonces te levantarás y recurrirás al lugar que Jehová tu Dios escogiere;
8 Da ciiti sanni fo tun kaŋ ga gaabu hal a bisa nin, sanda kuri alhakku sanni, wala kalima sanni, wala karyaŋ sanni, sanda wo kaŋ yaŋ gonda kakaw tunandiyaŋ ni kwaara ra, kala ni ma tun ka ziji ka koy nango kaŋ Rabbi ni Irikoyo ga suuban.
9Y vendrás á los sacerdotes Levitas, y al juez que fuere en aquellos días, y preguntarás; y te enseñarán la sentencia del juicio.
9 Noodin ni ma alfagey da Lawitey da ciitikwa mo ceeci kaŋ go no jirbey din ra k'i hã. Ngey mo ga ni cabe mate kaŋ ni ga ciiti dumbu nd'a.
10Y harás según la sentencia que te indicaren los del lugar que Jehová escogiere, y cuidarás de hacer según todo lo que te manifestaren.
10 Ni ma te mo ciito kaŋ i dumbu ni se din sanno boŋ, wo kaŋ ni du noodin, nango kaŋ Rabbi ni Irikoyo ga suuban. Ni ma haggoy, ma te hay kulu kaŋ i na ni dondonandi boŋ.
11Según la ley que ellos te enseñaren, y según el juicio que te dijeren, harás: no te apartarás ni á diestra ni á siniestra de la sentencia que te mostraren.
11 Asariya sanno kaŋ i ga ni dondonandi boŋ, da ciito kaŋ i ga ci ni se boŋ, yaadin no ni ga te. Ni ma si kamba ka fay da ciito kaŋ i dumbu ka cabe ni se din, ka koy kambe ŋwaari, wala kambe wow haray.
12Y el hombre que procediere con soberbia, no obedeciendo al sacerdote que está para ministrar allí delante de Jehová tu Dios, ó al juez, el tal varón morirá: y quitarás el mal de Israel.
12 Bora din mo kaŋ ga goy da farrati ka wangu ka hangan alfaga* kaŋ ga kay ka goy Rabbi ni Irikoyo jine din se, wala mo ciitikwa se, i ma bora din wi. Ni ma laala tuusu mo ka kaa Israyla ra.
13Y todo el pueblo oirá, y temerá, y no se ensoberbecerán más.
13 Jama kulu ga maa, i ga humburu mo, i si ye ka goy da farrati koyne.
14Cuando hubieres entrado en la tierra que Jehová tu Dios te da, y la poseyeres, y habitares en ella, y dijeres: Pondré rey sobre mí, como todas las gentes que están en mis alrededores;
14 Waati kaŋ ni kaa ka furo laabo kaŋ Rabbi ni Irikoyo ga ni no din ra, ka du a mayray, ka goro a ra, hambara ni ga ne: «Ay ga bonkooni daŋ kaŋ g'ay may, mate kaŋ cine dumey kulu kaŋ go ay windanta gonda.»
15Sin duda pondrás por rey sobre ti al que Jehová tu Dios escogiere: de entre tus hermanos pondrás rey sobre ti: no podrás poner sobre ti hombre extranjero, que no sea tu hermano.
15 Kulu daahir bora kaŋ Rabbi ni Irikoyo ga suuban din no ni ga daŋ ni bonkooni. Ni nya-izey game ra boro fo no ni ga daŋ ni bonkooni. I mana yadda ni se ni ma dumi waani boro daŋ kaŋ ga ni may, kaŋ manti ni nya-izo no.
16Empero que no se aumente caballos, ni haga volver el pueblo á Egipto para acrecentar caballos: porque Jehová os ha dicho: No procuraréis volver más por este camino.
16 Kala day, a ma si bari boobo margu nga boŋ se, wala a ma si jama daŋ i ma ye Misira, zama nga ma du bari boobo se. Zama Rabbi jin ka ci araŋ se ka ne: «Araŋ si ye ka ye fonda din ra koyne.»
17Ni aumentará para sí mujeres, porque su corazón no se desvíe: ni plata ni oro acrecentará para sí en gran copia.
17 Woodin banda, a ma si wande boobo margu nga boŋ se, zama i ma s'a bina kambandi. A ma si nzarfu wala wura boobo margu nga boŋ se mo.
18Y será, cuando se asentare sobre el solio de su reino, que ha de escribir para sí en un libro un traslado de esta ley, del original de delante de los sacerdotes Levitas;
18 A ga ciya mo, waati kaŋ a ga goro nga koytaray karga boŋ, kal a ma asariya wo hantum tira fo ra, kaŋ ga saba nda wo kaŋ go alfagey da Lawitey jine.
19Y lo tendrá consigo, y leerá en él todos los días de su vida, para que aprenda á temer á Jehová su Dios, para guardar todas las palabras de aquesta ley y estos estatutos, para ponerlos por obra:
19 A ma tira din jisi nga jarga ka caw a ra nga fundo jirbey kulu. Yaadin cine no a ga Rabbi nga Irikoyo humburkumay dondon d'a, a ma asariya wo sanney da hin sanney wo kulu haggoy, k'i te mo.
20Para que no se eleve su corazón sobre sus hermanos, ni se aparte del mandamiento á diestra ni á siniestra: á fin que prolongue sus días en su reino, él y sus hijos, en medio de Israel.
20 A bina mo ma si fuusu da boŋbeeray nga nya-izey jine, hal a ga bare ka fay da lordo, ka koy kambe ŋwaari wala kambe wow haray. A aloomaro mo ga ku nga koytara ra, nga nda nga izey mo Israyla game ra.