1COMO la nieve en el verano, y la lluvia en la siega, Así conviene al necio la honra.
1เกียรติยศไม่เหมาะสมกับคนโง่เช่นเดียวกับหิมะในฤดูร้อนและฝนในฤดูเกี่ยว
2Como el gorrión en su vagar, y como la golondrina en su vuelo, Así la maldición sin causa nunca vendrá.
2คำสาปแช่งที่ไร้เหตุผลย่อมไม่มาเกาะเช่นเดียวกับนกที่กำลังโผไปมาและนกนางแอ่นที่กำลังบิน
3El látigo para el caballo, y el cabestro para el asno, Y la vara para la espalda del necio.
3แส้สำหรับม้า บังเหียนสำหรับลา และไม้เรียวสำหรับหลังคนโง่
4Nunca respondas al necio en conformidad á su necedad, Para que no seas tú también como él.
4อย่าตอบคนโง่ตามความโง่ของเขา เกรงว่าเจ้าเองจะเป็นเหมือนเขาเข้า
5Responde al necio según su necedad, Porque no se estime sabio en su opinión.
5จงตอบคนโง่ตามความโง่ของเขา เกรงว่าเขาจะทำตัวฉลาดตามการล่อลวงของเขาเอง
6Como el que se corta los pies y bebe su daño, Así es el que envía algo por mano de un necio.
6บุคคลที่ส่งข่าวไปด้วยมือของคนโง่ก็ตัดเท้าของเขาเองออกและดื่มความเสียหาย
7Alzar las piernas del cojo. Así es el proverbio en la boca del necio.
7คำอุปมาที่อยู่ในปากของคนโง่ก็เหมือนขาของคนพิการที่ไม่เท่ากัน
8Como quien liga la piedra en la honda, Así hace el que al necio da honra.
8บุคคลผู้ให้เกียรติแก่คนโง่ก็เหมือนผู้ที่มัดก้อนหินไว้กับสลิง
9Espinas hincadas en mano del embriagado, Tal es el proverbio en la boca de los necios.
9คำอุปมาที่อยู่ในปากของคนโง่ก็เหมือนหนามเข้าอยู่ในมือคนขี้เมา
10El grande cría todas las cosas; y da la paga al insensato, Y la da á los transgresores.
10พระเจ้ายิ่งใหญ่ผู้ทรงสร้างสิ่งสารพัดได้ทรงให้บำเหน็จแก่ทั้งคนโง่และคนละเมิด
11Como perro que vuelve á su vómito, Así el necio que repite su necedad.
11คนโง่ที่ทำความโง่ซ้ำแล้วซ้ำอีกก็เหมือนสุนัขที่กลับไปหาสิ่งที่มันสำรอกออกมา
12¿Has visto hombre sabio en su opinión? Más esperanza hay del necio que de él.
12ท่านเห็นคนที่คิดว่าตัวเองฉลาดหรือ ยังมีหวังในคนโง่ได้มากกว่าในคนเช่นนั้น
13Dice el perezoso: El león está en el camino; El león está en las calles.
13คนเกียจคร้านพูดว่า "มีสิงโตอยู่ตามหนทาง มีสิงโตอยู่ตามถนน"
14Las puertas se revuelven en sus quicios: Así el perezoso en su cama.
14ประตูหันไปมาด้วยบานพับของมันฉันใด คนเกียจคร้านก็ทำอย่างนั้นบนที่นอนของเขา
15Esconde el perezoso su mano en el seno; Cánsase de tornarla á su boca.
15คนเกียจคร้านฝังมือของเขาไว้ในอกเสื้อ เขาเหน็ดเหนื่อยที่จะนำมือกลับมาที่ปากของตน
16A su ver es el perezoso más sabio Que siete que le den consejo.
16คนเกียจคร้านเห็นว่าตัวเองฉลาดกว่าคนเจ็ดคนที่ตอบได้อย่างหลักแหลม
17El que pasando se deja llevar de la ira en pleito ajeno, Es como el que toma al perro por las orejas.
17บุคคลที่กำลังผ่านไปและเข้ายุ่งในการทะเลาะวิวาทซึ่งไม่ใช่เรื่องของเขาเองก็เหมือนคนจับหูสุนัข
18Como el que enloquece, y echa llamas Y saetas y muerte,
18คนบ้าที่โยนดุ้นไฟ ลูกธนูและความตายออกไป
19Tal es el hombre que daña á su amigo, Y dice: Ciertamente me chanceaba.
19ก็เหมือนกับคนที่ล่อลวงเพื่อนบ้านของเขาและกล่าวว่า "ข้าล้อเล่นเท่านั่นเอง"
20Sin leña se apaga el fuego: Y donde no hay chismoso, cesa la contienda.
20ที่ไหนที่ไม่มีฟืน ไฟก็ดับ และที่ไหนที่ไม่มีคนซุบซิบ การทะเลาะวิวาทก็หยุดไป
21El carbón para brasas, y la leña para el fuego: Y el hombre rencilloso para encender contienda.
21ถ่านเป็นเชื้อเพลิง และฟืนเป็นเชื้อไฟฉันใด คนที่มักทะเลาะวิวาทก็เป็นเชื้อการวิวาทฉันนั้น
22Las palabras del chismoso parecen blandas; Mas ellas entran hasta lo secreto del vientre.
22ถ้อยคำของผู้กระซิบนินทาก็เหมือนบาดแผล มันลงไปยังส่วนข้างในของร่างกาย
23Como escoria de plata echada sobre el tiesto, Son los labios enardecidos y el corazón malo.
23ริมฝีปากที่ร้อนรนกับใจที่ชั่วร้ายก็เหมือนขี้เงินอยู่บนภาชนะดิน
24Otro parece en los labios al que aborrece; Mas en su interior pone engaño.
24บุคคลที่เกลียดผู้อื่นก็สอพลอด้วยริมฝีปากของตน และเก็บความหลอกลวงไว้ในใจ
25Cuando hablare amigablemente, no le creas; Porque siete abominaciones hay en su corazón.
25เมื่อเขาพูดจาไพเราะน่าฟังอย่าเชื่อเขา เพราะมีสิ่งน่าเกลียดน่าชังเจ็ดอย่างอยู่ในใจของเขา
26Encúbrese el odio con disimulo; Mas su malicia será descubierta en la congregación.
26ถึงแม้เขาจะปิดความเกลียดชังของเขาไว้ด้วยความหลอกลวง ความชั่วร้ายของเขาจะเผยออกต่อหน้าที่ประชุมทั้งหมด
27El que cavare sima, caerá en ella: Y el que revuelva la piedra, á él volverá.
27บุคคลที่ขุดหลุมพราง เขาจะตกลงไปเอง ผู้ใดให้ก้อนหินกลิ้งมา มันจะกลับทับเขาเอง
28La falsa lengua atormenta al que aborrece: Y la boca lisonjera hace resbaladero.
28ลิ้นที่มุสาเกลียดชังผู้ที่มันทำลาย และปากที่ป้อยอก็ทำความพินาศ