1ANTES de la fiesta de la Pascua, sabiendo Jesús que su hora había venido para que pasase de este mundo al Padre, como había amado á los suyos que estaban en el mundo, amólos hasta el fin.
1Neo' rata-mi eo bohe Paskah. Na'inca Yesus, neo' rata-mi tempo-na mpalahii dunia' pai' hilou nculii' hi Tuama-na. Nape'ahi' -ra to jadi' bagia-na hi dunia' toi, pai' bate napoka'ahi' -ra duu' hi ka'omea-na.
2Y la cena acabada, como el diablo ya había metido en el corazón de Judas, hijo de Simón Iscariote, que le entregase,
2Yesus pai' ana'guru-na ngkoni' -ra ngkabengia. Magau' Anudaa' mpowara' Yudas ana' Simon Iskariot, mpo'usoki-i mpobalu' Yesus hi bali' -na.
3Sabiendo Jesús que el Padre le había dado todas las cosas en las manos, y que había salido de Dios, y á Dios iba,
3Na'inca Yesus, Tuama-na mpowai' -i hawe'ea kuasa-na. Na'inca wo'o kangkai Alata'ala-nai, pai' nculii' hilou hi Alata'ala wo'o-i mpai'.
4Levántase de la cena, y quítase su ropa, y tomando una toalla, ciñóse.
4Toe pai' pokore-nami, naroncu baju-na, pai' na'ala' abe' napehoo' hi hope' -na.
5Luego puso agua en un lebrillo, y comenzó á lavar los pies de los discípulos, y á limpiarlos con la toalla con que estaba ceñido.
5Oti toe, na'ala' ue natua hi batili, natepu'u-mi mpobohoi' witi' ana'guru-na, pai' naporihi hante abe' to hi hope' -na.
6Entonces vino á Simón Pedro; y Pedro le dice: ¿Señor, tú me lavas los pies?
6Katelili-na hi Simon Petrus, na'uli' Petrus: "Pue', ncako Iko rahi-di mpobohoi' witi' -kue?"
7Respondió Jesús, y díjole: Lo que yo hago, tú no entiendes ahora; mas lo entenderás después.
7Na'uli' Yesus: "Tempo toi, ko'ia nu'incai napa to kubabehi toi. Mpeno-damo, pai' lako' nu'inca."
8Dícele Pedro: No me lavarás los pies jamás. Respondióle Jesús: Si no te lavare, no tendrás parte conmigo.
8Na'uli' Petrus: "Neo', Pue'! Neo' mpu'u nubohoi' witi' -ku!" Na'uli' Yesus: "Ane uma-ko kubohoi', uma ria posidaia' -nu hante Aku'."
9Dícele Simón Pedro: Señor, no sólo mis pies, mas aun las manos y la cabeza.
9Na'uli' Simon Petrus: "Ane wae-di Pue', neo' muntu' witi' -ku-wadi! Hante pale pai' woo' -ku wo'o."
10Dícele Jesús: El que está lavado, no necesita sino que lave los pies, mas está todo limpio: y vosotros limpios estáis, aunque no todos.
10Na'uli' Yesus: "Tauna to lako' oti moniu', uma-pi babo', me'itu' -mi hobo' woto-na, uma-pi mingki' rabohoi' tena. Muntu' witi' -na-damo to kana rabohoi'. Koi', tebohoi' -mokoi, aga uma hawe'ea-ni."
11Porque sabía quién le había de entregar; por eso dijo: No estáis limpios todos.
11Yesus mololita hewa toe, apa' na'inca ami' kahema-na mpai' to mpobalu' -i hi bali' -na. Toe pai' na'uli': "Tebohoi' -mokoi, aga uma hawe'ea-ni."
12Así que, después que les hubo lavado los pies, y tomado su ropa, volviéndose á sentar á la mesa, díjoles: ¿Sabéis lo que os he hecho?
12Ka'oti-na Yesus mpobohoi' witi' -ra, na'unco' nculii' -mi baju-na, pai' -i mohura, pai' na'uli' -raka: "Ha ni'inca wa napa to lako' kubabehi-kokoie?
13Vosotros me llamáis, Maestro, y, Señor: y decís bien; porque lo soy.
13Aku', nikio' -a Guru-ni pai' Pue' -ni, pai' bate wae mpu'u.
14Pues si yo, el Señor y el Maestro, he lavado vuestros pies, vosotros también debéis lavar los pies los unos á los otros.
14Aku' Pue' pai' Guru-ni mobago hewa hadua batua mpobohoi' witi' -ni. Jadi', koi' wo'o kana momebohoi' ngkawiti'.
15Porque ejemplo os he dado, para que como yo os he hecho, vosotros también hagáis.
15Kupopohiloi-koi tonco toe we'i, bona nipenau' kehi-ku: hewa Aku' mpotulungi-koi, koi' wo'o kana mpotulungi doo.
16De cierto, de cierto os digo: El siervo no es mayor que su señor, ni el apóstol es mayor que el que le envió.
16"Makono mpu'u lolita-ku toi: hadua batua uma meliu tuwu' -na ngkai maradika-na. Hadua suro uma meliu tuwu' -na ngkai to mposuro-i.
17Si sabéis estas cosas, bienaventurados seréis, si las hiciereis.
17Ane ni'inca-damo tudui' toi, marasi' -koi ane nituku'.
18No hablo de todos vosotros: yo sé los que he elegido: mas para que se cumpla la Escritura: El que come pan conmigo, levantó contra mí su calcañar.
18"Napa to ku'uli' -e we'i, uma mpobelahi-koi omea. Ku'inca ami' hema to kupelihi. Tapi' kana madupa' lolita Buku Tomoroli' to mpo'uli': 'Tauna to mpodulu' -ka, hi'a-mi mpai' to jadi' bali' -ku.'
19Desde ahora os lo digo antes que se haga, para que cuando se hiciere, creáis que yo soy.
19Tohe'i ku'uli' ami' -mikokoi kako'ia-na jadi', bona ane madupa' -pi mpai', nipangala' -mi lolita-ku to mpo'uli' kahema-ku.
20De cierto, de cierto os digo: El que recibe al que yo enviare, á mí recibe; y el que á mí recibe, recibe al que me envió.
20Makono mpu'u lolita-ku toi: hema to mpotarima suro-ku, hewa Aku' moto-mi to natarima. Wae wo'o, hema to mpotarima-a, hewa Tuama-ku moto-mi to natarima, apa' Hi'a-mi to mposuro-a."
21Como hubo dicho Jesús esto, fué conmovido en el espíritu, y protestó, y dijo: De cierto, de cierto os digo, que uno de vosotros me ha de entregar.
21Ka'oti-na Yesus mololita hewa toe, susa' -mi nono-na, pai' na'uli': "Makono mpu'u lolita-ku toi: Hadua ngkai olo' -ni mpai' mpobalu' -a hi bali' -ku."
22Entonces los discípulos mirábanse los unos á los otros, dudando de quién decía.
22Momenaa-ramo ana'guru-na nakeni ka'ingu' -ra, apa' uma ra'incai kahema-na to natoa'.
23Y uno de sus discípulos, al cual Jesús amaba, estaba recostado en el seno de Jesús.
23Hadua ana'guru-na to nape'ahi', mohura hi ncori-na.
24A éste, pues, hizo señas Simón Pedro, para que preguntase quién era aquél de quien decía.
24Simon Petrus mpokini' mata ana'guru to hadua toei, na'uli' -ki: "Ee, pekune' -i pe' Guru-e, ba hema to natoa' -e."
25El entonces recostándose sobre el pecho de Jesús, dícele: Señor, ¿quién es?
25Toe pai' ana'guru toei mpomohui' Yesus, pai' mpekune' -i: "Hema-i, Pue'?"
26Respondió Jesús: Aquél es, á quien yo diere el pan mojado. Y mojando el pan, diólo á Judas Iscariote, hijo de Simón.
26Na'uli' Yesus: "Tauna to kuwai' roti to oti kulolo' hi rala nede', hi'a-mi mpai'." Kana'ala' -nami hampui' roti, nalolo' hi rala nede', pai' nawai' -ki Yudas, ana' Simon Iskariot.
27Y tras el bocado Satanás entró en él. Entonces Jesús le dice: Lo que haces, haz lo más presto.
27Kanadoa-na Yudas roti toe, Magau' Anudaa' mesua' -mi hi rala nono-na. Oti toe, na'uli' Yesus mpo'uli' -ki: "Napa to doko' nubabehi, babehi-mi sohi'."
28Mas ninguno de los que estaban á la mesa entendió á qué propósito le dijo esto.
28Ane doo-ra to ngkoni' dohe-ra, uma ra'incai napa pai' Yesus mololita hewa toe hi Yudas.
29Porque los unos pensaban, por que Judas tenía la bolsa, que Jesús le decía: Compra lo que necesitamos para la fiesta: ó, que diese algo á los pobres.
29Hantongo' -ra mpo'uli' meka' Yesus mpohubui Yudas mpo'oli ba napa-napa to raparaluu hi posusa' -ra, ba mpowai' doi hi tokabu. Apa' Yudas to ntimamahi doi-ra.
30Como él pues hubo tomado el bocado, luego salió: y era ya noche.
30Kanadoa-na Yudas roti toe, palai-nami hilou hi mali-na. Nto'u toe, mobengi-mi.
31Entonces como él salió, dijo Jesús: Ahora es glorificado el Hijo del hombre, y Dios es glorificado en él.
31Palai-na Yudas ngkai ree, na'uli' -mi Yesus: "Wae lau Aku' Ana' Manusia' rapomobohe. Pai' napa to jadi' hi Aku' mpai' mpomobohe wo'o Alata'ala.
32Si Dios es glorificado en él, Dios también le glorificará en sí mismo, y luego le glorificará.
32Ane napa to jadi' hi Aku' mpomobohe Alata'ala, Alata'ala wo'o mpai' mpomobohe-a hante baraka' -na. Pai' sohi' kadupa' -na.
33Hijitos, aun un poco estoy con vosotros. Me buscaréis; mas, como dije á los Judíos: Donde yo voy, vosotros no podéis venir; así digo á vosotros ahora.
33Ana' -ana' -ku, uma-apa mahae dohe-ni. Nipali' -a mpai', aga hewa to oti ku'uli' -raka topoparenta to Yahudi wengi, wae wo'o ku'uli' -kokoi: Hi kahilouaa-ku uma-koi bisa hilou.
34Un mandamiento nuevo os doy: Que os améis unos á otros: como os he amado, que también os améis los unos á los otros.
34"Kuwai' -koi hawa' to bo'u: Momepoka'ahi' -mokoi. Hewa Aku' mpoka'ahi' -koi, wae wo'o koi' kana momepoka'ahi' hadua bo hadua.
35En esto conocerán todos que sois mis discípulos, si tuviereis amor los unos con los otros.
35Ane momepoka'ahi' -koi, hawe'ea tauna mpo'inca kakoi' -na mpu'u-mi topetuku' -ku."
36Dícele Simón Pedro: Señor, ¿adónde vas? Respondióle Jesús: Donde yo voy, no me puedes ahora seguir; mas me seguirás después.
36Napekune' Simon Petrus hi Yesus: "Hilou hiapa-ko, Pue'?" Na'uli' Yesus: "Hi kahilouaa-ku, ko'ia-ko bisa hilou. Mpeno-damo, nutuku' -a."
37Dícele Pedro: Señor, ¿por qué no te puedo seguir ahora? mi alma pondré por ti.
37Na'uli' tena Petrus: "Ha napa pai' uma-a ma'ala mpotuku' -ko wae-e lau Pue'? Ku'agi mate sabana petuku' -ku hi Iko!"
38Respondióle Jesús: ¿Tu alma pondrás por mí? De cierto, de cierto te digo: No cantará el gallo, sin que me hayas negado tres veces.
38Na'uli' Yesus: "Ha nu'agi mpu'u mate sabana Aku'? Makono mpu'u lolita-ku toi: Kako'ia-na manu' turua' mpai', mpolia' tolu ngkani-moko mposapu kanu'inca-ku."