1Y LUEGO por la mañana, habiendo tenido consejo los príncipes de los sacerdotes con los ancianos, y con los escribas, y con todo el concilio, llevaron á Jesús atado, y le entregaron á Pilato.
1Mepupulo ngkii, hawe'ea topohura agama nte imam pangkeni pai' guru agama pai' totu'a to Yahudi to ntani' -na, mohawa' wo'o-ramo. Rahoo' -imi Yesus, rakeni hilou rabua' hi Gubernur Pilatus.
2Y Pilato le preguntó: ¿Eres tú el Rey de los Judíos? Y respondiendo él, le dijo: Tú lo dices.
2Mepekune' -i Pilatus: "Ha Iko mpu'u-mi Magau' to Yahudi-e?" Na'uli' Yesus: "Wae mpu'u, hewa to nu'uli' tetu."
3Y los príncipes de los sacerdotes le acusaban mucho.
3Wori' nyala pepakilu to raparata imam pangkeni hi Pilatus.
4Y le preguntó otra vez Pilato, diciendo: ¿No respondes algo? Mira de cuántas cosas te acusan.
4Toe pai' mepekune' wo'o-i-pidi: "Uma-ko dota metompoi' -e? Wori' nyala-mi to raparata kehi-nu."
5Mas Jesús ni aun con eso respondió; de modo que Pilato se maravillaba.
5Aga Yesus bate uma-pi winihi, alaa-na napokakonce mpu'u Pilatus.
6Empero en el día de la fiesta les soltaba un preso, cualquiera que pidiesen.
6Butu eo bohe Paskah, Pilatus biasa-na mpobahaka hadua tauna to ratarungku', ba hema to raperapi' ntodea.
7Y había uno, que se llamaba Barrabás, preso con sus compañeros de motín que habían hecho muerte en una revuelta.
7Hi mpae toe, ria hi rala tarungku' hadua to me'ewa hi topoparenta, to rahanga' Barabas. Barabas pai' doo-na, ria-ramo mpopatehi tauna rala pe'ewa-ra hi topoparenta.
8Y viniendo la multitud, comenzó á pedir hiciese como siempre les había hecho.
8Jadi', morumpu-ramo ntodea, raperapi' hi Pilatus bona nabahaka hadua to ratarungku' hewa to biasa nababehi butu mpae-na.
9Y Pilato les respondió, diciendo: ¿Queréis que os suelte al Rey de los Judíos?
9Napekune' -ra: "Beiwa, dota-koi ane kubahaka-kokoi Magau' to Yahudi toii?"
10Porque conocía que por envidia le habían entregado los príncipes de los sacerdotes.
10Pilatus mpo'uli' hewa toe, apa' na'inca ka'uma-na-hawo masala' -i Yesus; imam pangkeni mpotonu Yesus hi hi'a ngkai kamohingi' -ra-wadi.
11Mas los príncipes de los sacerdotes incitaron á la multitud, que les soltase antes á Barrabás.
11Aga imam pangkeni mpo'ukei' ntodea, ra'uli' -raka: "Perapi' -koi bona nabahaka-taka Barabas!" Merapi' Barabas mpu'u-ramo.
12Y respondiendo Pilato, les dice otra vez: ¿Qué pues queréis que haga del que llamáis Rey de los Judíos?
12Ngkai ree, na'uli' wo'o-mi Pilatus mpo'uli' -raka ntodea: "Ane rapa' -na Barabas to kubahaka-kokoi, kupopai-imi tauna to ni'uli' magau' -ni to Yahudi-e?"
13Y ellos volvieron á dar voces: Crucifícale.
13Pejeu' -rami ntodea, ra'uli': "Parika' -i!"
14Mas Pilato les decía: ¿Pues qué mal ha hecho? Y ellos daban más voces: Crucifícale.
14Napekune' Pilatus: "Hiaa' napa sala' -na?" Rapesukui lau-mi mejeu': "Parika' -imi!"
15Y Pilato, queriendo satisfacer al pueblo, les soltó á Barrabás, y entregó á Jesús, después de azotarle, para que fuese crucificado.
15Pilatus doko' ngala' nono ntodea, toe pai' nabahaka-miraka Barabas. Oti toe, nahubui-mi tantara-na mpoweba' Yesus pai' natonu-miraka bona raparika'.
16Entonces los soldados le llevaron dentro de la sala, es á saber al Pretorio; y convocan toda la cohorte.
16Oti toe, tantara mpokeni Yesus hilou hi po'ohaa' -ra to hi rala tomi Gubernur, pai' -ra mpokio' hawe'ea doo-ra tumai.
17Y le visten de púrpura; y poniéndole una corona tejida de espinas,
17Ra'uncoi' -imi hante baju to mperelei to hewa baju magau'. Rababehi hameha' songko ngkai walaa to morui to hewa songko magau', pai' rasongkoi-ki.
18Comenzaron luego á saludarle: Salve, Rey de los Judíos!
18Oti toe, pai' -i rapopo'ore', ra'uli' -ki: "Wori' tabe, Magau' to Yahudi!"
19Y le herían en la cabeza con una caña, y escupían en él, y le adoraban hincadas las rodillas.
19Woo' -na rapao' hante lua', ra'uelikui-i, pai' motingkua' -ra ntani' hewa to mpobila' -i.
20Y cuando le hubieron escarnecido, le desnudaron la púrpura, y le vistieron sus propios vestidos, y le sacaron para crucificarle.
20Ka'oti-na rapopo'ore' hewa toe, raroncu-mi baju to mperelei-e we'i, pai' ra'uncoi' nculii' -imi pohea-na ami'. Oti toe, rakeni-imi hilou hi mali ngata bona raparika'.
21Y cargaron á uno que pasaba, Simón Cireneo, padre de Alejandro y de Rufo, que venía del campo, para que llevase su cruz.
21Hi lengko ohea, hirua' -ra hante hadua tauna to lako' rata hi ngata, pai' rapewuku-ki hi'a-mi mpopaha'a kaju parika' -na Yesus. Hanga' -na Simon to Kirene, tuama-ra hira' Aleksander pai' Rufus.
22Y le llevan al lugar de Gólgotha, que declarado quiere decir: Lugar de la Calavera.
22Ko'ia mahae, rata-ramo hi po'ohaa' to rahanga' Golgota, batua-na Bulu' Banga'woo'.
23Y le dieron á beber vino mezclado con mirra; mas él no lo tomó.
23Hi ree, Yesus rapopo'inui anggur to ragalo pokuli' to rahanga' mur, aga uma-i dota mpo'inu.
24Y cuando le hubieron crucificado, repartieron sus vestidos, echando suertes sobre ellos, qué llevaría cada uno.
24Oti toe, tantara mpoparika' -i, pai' -ra mpobagi-bagi pohea-na hante mpotene' undi hewa pompenoa' -ra, ba hema-ra to mporata.
25Y era la hora de las tres cuando le crucificaron.
25Nto'u karaparika' -na toe, jaa sio mepulo.
26Y el título escrito de su causa era: EL REY DE LOS JUDIOS.
26Hi kaju parika' -na hi ntoto woo' -na, ria ukia' to mpo'uli' napa to rapakilu-ki, hewa toi moni-na: MAGAU' TO YAHUDI.
27Y crucificaron con él dos ladrones, uno á su derecha, y el otro á su izquierda.
27Ria wo'o rodua toperampaki raparika' dohe-na, hadua mali ka'ana-na hadua mali ki'ii-na. ((
28Y se cumplió la Escritura, que dice: Y con los inicuos fué contado.
28Jadi', napa to rababehi toe, madupa' -mi lolita Buku Tomoroli' to mpo'uli': "Magau' Topetolo' rapohewa tauna to dada'a."))
29Y los que pasaban le denostaban, meneando sus cabezas, y diciendo: Ah! tú que derribas el templo de Dios, y en tres días lo edificas,
29Tauna to liu hi ree, ngkololi-ra mpopo'ore' -i, ra'uli': "Hahi� Nu'uli' -kona mpogero-ko Tomi Alata'ala pai' nuwangu nculii' rala-na tolu eo!
30Sálvate á ti mismo, y desciende de la cruz.
30Ane wae-di, tulungi moto-mi woto-nu! Mana'u-moko ngkai kaju parika' tetu!"
31Y de esta manera también los príncipes de los sacerdotes escarneciendo, decían unos á otros, con los escribas: A otros salvó, á sí mismo no se puede salvar.
31Wae wo'o imam pangkeni hante guru agama ntora mpopo'ore' -i. Momepololitai-ramo ra'uli': "Tau ntani' -na natulungi-ramo. Woto-na moto-pi uma nakulei' ntulungi.
32El Cristo, Rey de Israel, descienda ahora de la cruz, para que veamos y creamos. También los que estaban crucificados con él le denostaban.
32Hiaa' bo ra'uli' Hi'a Magau' Topetolo', Magau' to Israel! Ane tahilo mpu'u-i mana'u ngkai kaju parika' -na toe mai, lako' tapangala' -idi." Ntahawe' tauna to raparika' dohe-na, meruge' wo'o-ra-rawo.
33Y cuando vino la hora de sexta, fueron hechas tinieblas sobre toda la tierra hasta la hora de nona.
33Tebua' -mi eo, muu-mule' mobengi hobo' hi ngata toe rala-na tolu jaa.
34Y á la hora de nona, exclamó Jesús á gran voz, diciendo: Eloi, Eloi, ¿lama sabachthani? que declarado, quiere decir: Dios mío, Díos mío, ¿por qué me has desamparado?
34Jaa tolu ncimonou', mekio' -imi Yesus napasimuku mpo'uli': "Alata'ala-ku, Alata'ala-ku! Napa pai' nupalahii-a?" Hi rala basa Yahudi hewa toi moni-na: "Eloi, Eloi, lama sabakhtani?"
35Y oyéndole unos de los que estaban allí, decían: He aquí, llama á Elías.
35Ba hangkuja dua to mokore mohu' hi kaju parika' -na mpo'epe pe'au-na toe, ra'uli': "Epe-dile! Mpokio' nabi Elia-i."
36Y corrió uno, y empapando una esponja en vinagre, y poniéndola en una caña, le dió á beber, diciendo: Dejad, veamos si vendrá Elías á quitarle.
36Hadua mokeno hilou mpo'ala' hampu'u wunga to hewa lomo', nabangkahi hi rala ue anggur to mo'onco, natu'u hi wuntu hompea pai' napopoju'ui-ki Yesus bona na'inu. Na'uli': "Popea, tahilo ba tumai mpu'u-i Elia mpopana'u-i ngkai kaju parika'!"
37Mas Jesús, dando una grande voz, espiró.
37Ngkai ree, kame'au-nami Yesus napesukui, pai' modupe' -mi inoha' -na.
38Entonces el velo del templo se rasgó en dos, de alto á bajo.
38Nto'u toe, kain porini-olo' to tetoe hi rala Tomi Alata'ala mobika' ntongo' ngkai lolo-na rata hi une' -na.
39Y el centurión que estaba delante de él, viendo que había espirado así clamando, dijo: Verdaderamente este hombre era el Hijo de Dios.
39Tadulako tantara to mokore mponyanyohi kaju parika' toe mpohilo beiwa kamate-na Yesus. Na'uli': "Ana' Alata'ala mpu'u-i-tawo'!"
40Y también estaban algunas mujeres mirando de lejos; entre las cuales estaba María Magdalena, y María la madre de Jacobo el menor y de José, y Salomé;
40Ria wo'o hi ree ba hangkuja dua tobine to menaa ngkawao. Hanga' -na to hadua, Maria Magdalena. To hadua wo'o, Maria tina-ra Yakobus to tu'ai pai' Yoses. Pai' hadua wo'o, Salome.
41Las cuales, estando aún él en Galilea, le habían seguido, y le servían; y otras muchas que juntamente con él habían subido á Jerusalem.
41Tobine toe-ramo to mpotuku' pai' mpotulungi Yesus bula-na hi tana' Galilea. Pai' wori' wo'o-pidi tobine to ntani' -na to mpotuku' Yesus tumai ngkai Galilea rata hi Yerusalem.
42Y cuando fué la tarde, porque era la preparación, es decir, la víspera del sábado,
42Eo karaparika' -na Yesus toe, eo pomporodoa, batua-na, eo kako'ia-na eo pepuea', pai' ntuku' ada to Yahudi ntepu'u ncimonou' toe, rapalii' -mi mobago. Jadi', neo' limpa-mi eo,
43José de Arimatea, senador noble, que también esperaba el reino de Dios, vino, y osadamente entró á Pilato, y pidió el cuerpo de Jesús.
43tumai-mi hadua tauna to rahanga' Yusuf to Arimatea. Yusuf toei, hadua topohura agama Yahudi to rabila', mahae moto-imi-hana mpopea tempo-na Alata'ala jadi' Magau' hi dunia'. Yusuf mpedahoi' hilou hi Pilatus mperapi' woto-na Yesus.
44Y Pilato se maravilló que ya fuese muerto; y haciendo venir al centurión, preguntóle si era ya muerto.
44Konce-i Pilatus mpo'epe kasohi' -na mate Yesus. Toe pai' nakio' -mi tadulako tantara napompekunei' ba mahae-imi Yesus mate.
45Y enterado del centurión, dió el cuerpo á José.
45Kana'epe-na Pilatus lolita tadulako tohe'e, napiliu-imi Yusuf mpo'ala' woto Yesus.
46El cual compró una sábana, y quitándole, le envolvió en la sábana, y le puso en un sepulcro que estaba cavado en una peña, y revolvió una piedra á la puerta del sepulcro.
46Yusuf mpo'oli kain to bula bona nahompui' -ki. Napopana'u-mi woto-na ngkai kaju parika' pai' naputu' hante kain toe. Oti toe natu'u hi rala daeo' to ralonga' hi panapa bulu' watu, pai' naluli' hameha' watu na'unca-ki wobo' daeo' toe.
47Y María Magdalena, y María madre de José, miraban donde era puesto.
47Maria Magdalena pai' Maria tina-na Yoses mpetonoi kahiapa-na woto-na Yesus ratu'u.