Shqip

Zarma

Proverbs

31

1Fjalë të mbretit Lemuel, mesazhi profetik me të cilin e mësoi e ëma.
1 Irikoy wane bonkoono sanney, jawaabo kaŋ a nyaŋo n'a dondonandi nd'a neeya:
2Çfarë të të them, biri im? Çfarë të të them, biri i barkut tim? Çfarë të të them, bir i zotimeve të mia?
2 Ifo no, ya ay izo? Ifo no, ya ay ize gunda? Ifo nooya koyne, ya ay sarti izo?
3Mos ua jep forcën tënde grave as jetën tënde asaj që shkatërron mbretërit.
3 Ma si ni gaabi no wayboro se, ni fondey mo, Ma s'i no boro kaŋ ga koyey halaci se.
4Nuk u shkon mbretërve, o Lemuel, nuk u shkon mbretërve të pinë verë as princave të dëshirojnë pije dehëse,
4 Manti bonkooney muraadu no, ya Irikoy bora, Manti bonkooney muraadu no i ma duvan* haŋ, Wala mo manti koy kayney wane no i ma ba baji!
5sepse duke pirë të mos harrojnë ligjin dhe të mos shtrembërojnë të drejtën e të pikëlluarve.
5 A ma si ciya i ma haŋ ka dinya asariya, I ma kankamante fo kulu ciiti sara.
6Jepini pije dehëse atij që është duke vdekur dhe verë atij që e ka zemrën të hidhëruar.
6 I ma baji no boro kaŋ go buuyaŋ me gaa se. Duvan* mo, i m'a no boro kaŋ ga maa taabi nga fundo ra se.
7Le të pijë për të harruar varfërinë e tij dhe për të mos kujtuar më hallet e tij.
7 A m'a haŋ ka dinya nda nga talkatara, A ma si tonton ka fongu nda nga masiiba.
8Hape gojën tënde në favor të memecit, në mbrojtje të të gjithë atyre që janë lënë pas dore.
8 Ma ni meyo feeri zama ni ma beebey gaa, Da borey kaŋ ga ti faaji izey kulu sabbay se mo.
9Hape gojën tënde, gjyko me drejtësi dhe mbro çështjen e të mjerit dhe të nevojtarit.
9 Ma ni meyo feeri ka adilitaray ciiti te, Ni ma cimi ciiti te alfukaarey da jaŋaykoyey se.
10Kush do të gjejë një grua të fortë dhe të virtytshme? Vlera e saj është shumë më e madhe nga ajo e margaritarëve.
10 May no ga du wayboro kaŋ bine ga hanan? Zama a daymi hay ga bisa tondi hiir'ize caadante yaŋ.
11Zemra e burrit të saj ka besim tek ajo, dhe do të ketë gjithnjë fitime.
11 A kurnyo bina ga de a gaa, a si jaŋ riiba mo.
12Ajo i bën të mira dhe jo të keqe tërë ditët e jetës së saj.
12 Wando fundo jirbey kulu, A ga gomni te a se, manti laala bo.
13Gjen lesh dhe li dhe punon me gëzim me duart e veta.
13 A ga feeji hamni nda haabu mo ceeci. A gonda himma nga kambe goyey ra.
14Ajo u përngjan anijeve të tregëtarëve: e sjell ushqimin e saj nga larg.
14 A ga hima danga hiyaŋ kaŋ ga dira ka koy fatawci, Nangu mooro no a ga nga ŋwaaro ceeci ka kande.
15Çohet që me natë për t'i ndarë ushqimin familjes së saj dhe për t'u dhënë urdhërat e nevojshme shërbëtoreve të saj.
15 Za cino ga cindi no a ga tun, A ma nga almayaaley no ŋwaari, A ma goy fay-fay nga ize wayey se.
16Ajo shikon një arë dhe e ble; me duart e saj mbjell një vresht.
16 A ga laakal nda fari hal a ma boori, Gaa a m'a day. Nga kambey riiba no a ga reyzin* kali tilam d'a.
17Ngjesh me forcë ijët dhe i bën më të fortë krahët e saj.
17 A ga guddu nda gaabi ka nga jasey gaabandi.
18E kupton që tregëtia e saj po shkon mbarë dhe llamba e saj e natës nuk i shuhet.
18 A ga faham da nga dillaŋtaray jinayey, Kaŋ riiba ŋwaari hariyaŋ no. A fitilla mo si bu cin.
19Shtrin dorën mbi furkën, pëllëmbat e saj zënë boshtin.
19 A ga nga kambe daŋ bindaari gaa, A kambe izey mo goono ga hanjal gaay.
20I shtrin dorën të varfërit dhe i jep dorën nevojtarit.
20 A ga nga kambe salle alfukaarey se, Oho, a ga nga kambey salle jaŋaykoyey se.
21Nuk i trembet borës për familjen e saj, sepse tërë ata të shtëpisë së vet kanë një veshje të dyfishtë.
21 A si karhã da hargu alwaati nga almayaaley se, Zama a windo kulu goono ga hargu kwaay taalamanteyaŋ daŋ.
22Bën për vete mbulesa si sixhade dhe rrobat e saj janë prej liri shumë të hollë dhe të purpurta.
22 A ga tangara baanoyaŋ te nga boŋ se, A bankaaray lin* kaymi hanno nda suniya no.
23Burri i saj nderohet te porta, kur ulet bashkë me pleqtë e vendit.
23 A kurnyo mo, i g'a bay faada meyo gaa, Waati kaŋ a ga goro kwaara arkusey game ra.
24Përgatit rroba prej liri dhe i shet, i furnizon me breza tregtarët.
24 Waybora ga lin bankaarayyaŋ te ka neera. A ga guddamayaŋ no nga dillaŋey kambey ra.
25Forca dhe nderi janë rrobat e saj dhe qesh për ditët që do të vijnë.
25 A daabiro ya gaabi nda beeray no, A laakal si tun alwaatey kaŋ ga kaa se.
26Hap gojën e saj me dituri dhe mbi gjuhën e saj është ligji i mirësisë.
26 A ga nga meyo feeri nda laakal, Gomni dondonandiyaŋ go no a deena boŋ.
27Ajo mbikqyr si shkon shtëpia e vet dhe nuk ha bukën e përtacisë.
27 A ga laakal nda nga windo muraadey hal a ma boori. A si hawfunay ŋwaari ŋwa.
28Bijtë e saj ngrihen dhe e shpallin fatlume; edhe burri i saj e lëvdon duke thënë:
28 A izey ga tun ka ne a se albarkante, Hala nd'a kurnyo mo, a g'a sifa ka ne:
29"Shumë bija kanë bërë gjëra të mëdha, por ti i kalon të gjitha ato".
29 «Wayboro ize boobo na hari hanno yaŋ te, Amma ni alhaalo bisa i kulu waney.»
30Hiri është i rremë dhe bukuria është e kotë, por gruaja që ka frikë nga Zoti është ajo që do të lëvdohet.
30 Gaakuri gonda hiila, sogoyaŋ mo hari yaamo no, Amma wayboro kaŋ ga humburu Rabbi, i g'a sifa.
31I jepni frytin e duarve të saj, dhe vet veprat e saj le ta lëvdojnë te portat.
31 W'a no a kambe nafa haro ra. A goyey mo m'a saabu faada meyey ra.