1Kushtoji kujdes, o populli im, ligjit tim; dëgjo fjalët e gojës sime.
1 Asaf dooni fo no. Ya ay borey, wa hangan ay asariya se, W'araŋ hanga jeeri k'ay me sanney hangan.
2Do të hap gojën time për të thënë shëmbëlltyra, dhe kam për të paraqitur misteret e kohërave të lashta.
2 Ay g'ay meyo feeri nda yaasay, Ay ma waato sanney kaŋ ga sandi yaŋ ci,
3Atë që ne kemi dëgjuar dhe kemi njohur, dhe që etërit tanë na kanë treguar,
3 Wo kaŋ yaŋ iri maa, iri g'i bay, Iri kaayey mo ci iri se.
4nuk do t'ua fshehim bijve të tyre, por do t'i tregojmë brezit të ardhshëm lavdet e Zotit, fuqinë e tij dhe mrekullinë që ai ka bërë.
4 Iri s'i tugu i izey se, Amma iri ga Rabbi sifawey, da Rabbi gaabo, D'a dambara goyey kulu kaŋ a te baaru dede zamana kaŋ ga kaa borey se.
5Ai ka vendosur një dëshmi te Jakobi dhe ka vënë një ligj në Izrael, dhe ka urdhëruar etërit tanë që t'ua bëjnë të njohura bijve të tyre,
5 Zama a na seeda kayandi Yakuba ra, A na asariya daŋ Israyla ra, Wo kaŋ a lordi iri kaayey se, Zama i ma ngey izey bayrandi nd'a.
6me qëllim që brezi i ardhshëm t'i njohë së bashku me bijtë që do të lindin; dhe këta nga ana e tyre t'ua tregojnë bijve të tyre,
6 Hala zamana kaŋ ga kaa din m'i bay, Danga izey kaŋ yaŋ i ga hay nooya, Ngey mo ma tun ka ci ngey izey se,
7dhe të vendosin te Perëndia besimin e tyre dhe të mos harrojnë veprat e Perëndisë, por të respektojnë urdhërimet e tij;
7 Zama i ma ngey deyaŋ sinji Irikoy gaa, I ma si dinya Irikoy goyey gaa, Amma i ma haggoy d'a lordey.
8dhe të mos jenë si etërit e tyre, një brez kokëfortë dhe rebel, një brez me zemër të paqëndrueshme dhe me një frymë jo besnike ndaj Perëndisë.
8 I ma si goro ka ciya sanda ngey kaayey cine, Zamana kaŋ boŋ ga sandi, kaŋ ga ture mo, Zamana kaŋ mana nga bina soola, Kaŋ a biya mana kay da naanay Irikoy gaa.
9Bijtë e Efraimit, njerëz të luftës, harkëtarë të zotë, kthyen shpinën ditën e betejës,
9 Ifraymu izey, soojeyaŋ no kaŋ gonda birawyaŋ ga jare, Amma i na banda bare wongo hane.
10nuk respektuan besëlidhjen e Perëndisë dhe nuk pranuan të ecnin sipas ligjit të tij,
10 I mana ngey da Irikoy game ra sappa haggoy, I wangu ka dira a asariya ra.
11harruan veprat e tij dhe mrekullitë që u kishte treguar.
11 I dinya a goyey d'a dambara harey kaŋ a cab'i se,
12Ai bëri mrekulli në prani të etërve të tyre, në vendin e Egjiptit dhe në fushën e Tsoanit.
12 Goyyaŋ kaŋ ga boro di takooko no a te i kaayey jine, Misira laabo ra, da Zowan faro ra mo.
13Ai e ndau detin dhe i bëri të kalojnë në mes të tij, dhe i mblodhi ujërat si një grumbull.
13 A na teeku fay, a na haro gaay, A n'a te citila, a naŋ i ma gana ka bisa a ra mo.
14Ditën drejtoi me anë të resë dhe tërë natën me një dritë zjarri.
14 Zaari a n'i candi nda beene buru, cin mo da danji kaari.
15I çau shkëmbinjtë në shkretëtirë dhe i bëri të pijnë boll, si të ishte uji i humnerës së madhe.
15 A na tondey kortu saajey ra k'i haŋandi, Danga day teeku guusey gaa no.
16Nxori rrëket nga shkëmbi dhe bëri që të rridhnin ujëra si lumenj.
16 Tondi ra a na gooruyaŋ candi ka kaa taray, A naŋ harey ma zuru ka dandi sanda isayaŋ cine.
17Por ata vazhduan të mëkatojnë kundër tij dhe të ngrejnë krye kundër Shumë të Lartit në shkretëtirë,
17 Kulu nda yaadin i soobay ka zunubi te a se, I go ga murte Beeray-Beeri-Koyo gaa laabu kogo ra.
18dhe e tunduan Perëndinë në zemër të tyre, duke kërkuar ushqim sipas dëshirave të tyre.
18 I na Irikoy si ngey biney ra waato kaŋ i na ham ceeci ngey biniya ra.
19Dhe folën kundër Perëndisë, duke thënë: "A mund të shtrojë Perëndia një sofër në shkretëtirë?
19 Oho, i salaŋ ka gaaba nda Irikoy, I ne: "Day Irikoy gonda hina a ma taabal soola saajo wo ra no?
20Ja, ai e goditi shkëmbin dhe prej tij dolën ujëra dhe vërshuan përrenj. A mund t'i japë bukë dhe mish popullit të tij?
20 A go, a na tondo kar hala hari bagu ka fatta, Goorey te yaa ka mun. A gonda hina kaŋ ga buuru mo no, wala? A ga hin ka ham soola ka jisi nga borey se no?"
21Dhe kështu Zoti i dëgjoi dhe u zemërua fort, dhe një zjarr u ndez kundër Jakobit dhe zemërimi kundër Izraelit u ndez,
21 Woodin se no Rabbi maa, a futu mo gumo. Danji di ka gaaba nda Yakuba, Futay mo tun ka gaaba nda Israyla,
22sepse nuk i kishin besuar Perëndisë dhe nuk kishin pasur besim në shpëtimin prej tij.
22 Zama i mana Irikoy cimandi, i mana de a faaba gaa mo.
23Megjithatë ai i urdhëroi retë e sipërme dhe hapi dyert e qiellit,
23 Kulu nda yaadin a na burey lordi beene, A na beene meyey fiti,
24dhe bëri që mbi ta të binte mana për të ngrënë dhe u dha atyre grurin e qiellit.
24 A na Manna* gusam i se, Sanda beene hari cine, i ma ŋwa. A n'i no beene ntaaso.
25Njeriu hëngri bukën e engjëjve; ai u dërgoi atyre ushqime sa të ngopeshin.
25 Adam-izey na malaykey ŋwaaro ŋwa. A na ŋwaari samba i se kal i kungu.
26Ai bëri të ngrihet në qiell era e lindjes dhe në sajë të fuqisë së tij bëri të ngrihet era e jugut,
26 A daŋ wayna funay haw ma faaru beena ra. Nga hino no a na hawo gaaray d'a dandi kamba haray.
27bëri të binin mbi ta mish si pluhuri dhe zogj si rëra e detit.
27 A na ham gusam i se sanda kusa cine, Curayze fatakoy sanda teeku taasi baayaŋ cine no.
28Bëri që këto të binin në mes të kampit të tyre, rreth çadrave të tyre.
28 A naŋ i ma soobay ka kaŋ jama gata bindo ra, I nangorayey windanta.
29Kështu ata hëngrën sa u ngopën, sepse Perëndia u kishte siguruar atyre atë që ata kishin dëshiruar.
29 Borey binde ŋwa kal i kungu gumo, Rabbi na i madde kaa i gaa.
30Ata nuk kishin akoma kënaqur pangopësinë e tyre dhe kishin akoma ushqim në gojë,
30 I laamo mana fun -- hamey go i meyey ra jina --
31kur zemërimi i Perëndisë shpërtheu kundër tyre, vrau më të fuqishmit prej tyre dhe rrëzoi më të mirët e Izraelit.
31 Kala Irikoy futu i gaa. A na i ra borey kaŋ yaŋ naasu nd'i kulu wi, A na Israyla sahãkooney kar.
32Megjithatë ata vazhduan të mëkatojnë dhe nuk u besuan mrekullive të tij.
32 Kulu nda yaadin, i soobay ka zunubi te ka tonton, I mana a dambara goyey mo cimandi.
33Atëherë ai harxhoi ditët e tyre në kotësi dhe vitet e tyre në tmerre të papritura.
33 Woodin se no a n'i jirbey halaci yaamo, I jiirey mo halaci jirsi boŋ.
34Kur i vriste, ata e kërkonin dhe ktheheshin të kërkonin Perëndinë me zell.
34 Kaŋ a n'i wi, gaa no i n'a ceeci, I bare ka Irikoy ceeci da anniya.
35Kujtoheshin që Perëndia ishte Kështjella e tyre dhe që Perëndia shumë i larti ishte Shpëtimtari i tyre.
35 I fongu kaŋ Irikoy no ga ti ngey tondo, Irikoy Beeray-Beeri-Koyo mo i Fansakwa no.
36Por ata e mashtronin me gojën e tyre dhe e gënjenin me gjuhën e tyre.
36 Kulu nda yaadin i na me-kaanay te a se, I taari a se mo da ngey deeney.
37Në fakt zemra e tyre nuk ishte e qëndrueshme ndaj tij dhe ata nuk ishin besnikë ndaj besëlidhjes së tij.
37 Zama i biney mana sinji a do haray, I mana goro ka ciya naanaykoyyaŋ a sappa ra mo.
38Por ai, që është i mëshirshëm, ua fali paudhësinë e tyre dhe nuk i shkatërroi, dhe shumë herë përmbajti zemërimin e tij dhe nuk e la indinjatën e tij të shpërthejë,
38 Amma nga din, zama a go toonante da bakaraw, A se no a n'i taaley yaafa i se, A man'i halaci. Oho, sorro boobo a futa ga bare, A si nga dukuro kulu funsu.
39duke mbajtur mend që ata ishin mish, një frymë që kalon dhe nuk kthehet më.
39 A fongu kaŋ ngey wo gaahamyaŋ hinne day no, Haw kaŋ ga bisa, kaŋ si ye ka kaa koyne.
40Sa herë provokuan indinjatën e tij në shkretëtirë dhe e hidhëruar në vetmi!
40 Sorro marge no i murte a gaa saajo ra, I n'a bine sara taasi beero ra.
41Po, ata iu drejtuan Perëndisë shumë herë dhe përsëri e provokuan të Shenjtin e Izraelit.
41 Sorro boobo mo i bare, i na Irikoy si, I na yanje ceeci Israyla wane Hananyankoyo gaa.
42Nuk e kujtuan më fuqinë e tij as ditën që i kishte çliruar nga armiku,
42 I mana fongu a kambe gaabo, Wala mo zaaro kaŋ a n'i fansa ka kaa i yanjekaarey kambe ra.
43kur ai kishte bërë mrekullitë e tij në Egjipt dhe në fushën e Tsoanit;
43 Mate kaŋ cine a na nga alaamey te Misira ra, Da nga dambara goyey kaŋ a te Zowan faro ra.
44i kishte shndërruar lumenjtë dhe rrjedhat e ujit të Egjiptasve në gjak, me qëllim që të mos pinin dot.
44 A na Misira isey bare ka te kuri, I goorey mo, kala i si hin ka haŋ i gaa.
45Kishte dërguar kundër tyre mizëri mizash që t'i hanin dhe bretkosa që t'i shkatërronin.
45 A na hamni zugulayaŋ donton i gaa, kaŋ yaŋ n'i ŋwa, Balancawyaŋ* mo n'i halaci.
46Ua kishte dhënë të korrat e tyre krimbave dhe frytin e mundit të tyre karkalecave.
46 A na i fari albarka nooyandi do izey se, I taabi goyey mo, a n'i nooyandi doy se.
47I kishte shkatërruar vreshtat e tyre me breshër dhe fiqtë e tyre të Egjiptit me ngrica.
47 A na i reyzin* tiksey halaci nda gari, I durmi nyaŋey mo, leema n'i hasara.
48Kishte braktisur bagëtinë e tyre në mëshirë të breshërit dhe kopetë e tyre në mëshirë të rrufeve.
48 A na i almaney nooyandi gari se, I alman kurey mo, beene maliyaŋ n'i ton ka wi.
49Kishte lëshuar mbi ta zjarrin e zemërimit të tij, indinjatën, inatin dhe fatkeqësinë, një turmë lajmëtarësh të fatkeqësisë.
49 A na nga futay korna gusam i boŋ, Dukuri nda futay da taabi, Hasaraw malaykey kunda nooya.
50I kishte hapur udhën zemërimit të tij dhe nuk i kishte kursyer nga vdekja, por ia kishte braktisur jetën e tyre murtajës.
50 A na fondo hanse nga futa se, A man'i fundey suuban ka faaba buuyaŋ gaa, Amma a n'i fundey nooyandi balaaw se.
51I kishte goditur në Egjipt gjithë të parëlindurit dhe prodhimet e para në çadrat e Kamit.
51 A na hay-jiney kulu kar Misira ra, Kaŋ ga ti i gaabi sintina Ham banda kuuru fuwey ra.
52Por e kishte bërë popullin e tij të ikte si bagëtia dhe e kishte çuar nëpër shkretëtirë sikur të ishte një kope.
52 Amma a na nga borey kaa taray sanda feejiyaŋ cine, A na jina candi i se saajo ra sanda alman kuru.
53I kishte udhëhequr me siguri dhe ata nuk patën frikë, por deti i kishte përpirë armiqtë e tyre.
53 A na fondo candi i se baani samay, hal i mana humburu, Amma teeko n'i ibarey gon.
54Dhe ai i solli kështu në tokën e tij të shenjtë, në malin që dora e djathtë e tij kishte pushtuar.
54 A kand'ey nga laabu hananta hirro me gaa, Ka koy tondo kaŋ a kambe ŋwaaro day za doŋ din do.
55I dëboi kombet para tyre dhe u caktoi atyre me short trashëgiminë, dhe bëri që fiset e Izraelit të banonin në çadrat e tyre.
55 A na dumi cindey gaaray i jine. Neesiyaŋ boŋ no a na laabo fay-fay i se tubu, A naŋ Israyla kundey ma goro i windey ra.
56Por ata u orvatën dhe provokuan indinjatën e Perëndisë shumë të lartë dhe nuk respektuan statutet e tij.
56 Kulu nda yaadin i na Beeray-Beeri-Koyo Irikoy si, I murte a gaa, i man'a seedey haggoy mo.
57U tërhoqën madje prapa dhe u suallën në mënyrë të pabesë ashtu si etërit e tyre, dhe devijuan si një hark që gabon;
57 Amma i bare ka amaana ŋwaari te sanda mate kaŋ cine i kaayey te, I siiri ka kamba sanda biraw laalo.
58provokuan zemërimin e tij me vendet e tyre të larta dhe e bënë ziliqar me skulpturat e tyre.
58 Zama i n'a zokoti nda ngey tudey boŋ sududuyaŋ nangey, I naŋ canse m'a di da ngey jabuyaŋ toorey.
59Perëndia dëgjoi dhe u zemërua, dhe ndjeu një neveri të madhe për Izraelin.
59 Waato kaŋ Irikoy maa, a futu, a na Israyla fanta gumo,
60Kështu ai braktisi tabernakullin e Shilohut, çadrën që kishte ngritur midis njerëzve;
60 Hal a na nangora kaŋ go Silo furu, Kaŋ ga ti hukumo kaŋ a sinji borey game ra.
61dhe e la forcën e tij të bjerë rob dhe lavdinë e tij në dorë të armikut.
61 A na jama gaabo nooyandi tamtaray se, A darza mo yanjekaaro kambe ra.
62Ia braktisi popullin e tij shpatës dhe u zemërua shumë kundër trashëgimisë së tij.
62 A na nga borey nooyandi mo takuba se, A futu mo nga wane jama se.
63Zjarri i konsumoi të rinjtë e tyre dhe virgjëreshat e tyre nuk patën asnjë këngë dasme.
63 Danji n'i sahãkooney ŋwa, I wandiyey mo mana du hiijay doono.
64Priftërinjtë e tyre u vranë nga shpata dhe gratë e reja nuk mbajtën zi.
64 Takuba n'i alfagey* zeeri, I wayborey kaŋ kurnyey bu mo mana bu seew te.
65Pastaj Zoti u zgjua si nga gjumi, ashtu si një trim që bërtet nën ndikimin e verës.
65 Gaa no Koy Beero mo hay sanda boro kaŋ tun jirbi gaa, Sanda gaabikooni kaŋ goono ga kuuwa duvan* haŋyaŋ se.
66I goditi armiqtë e tij në kurriz dhe i mbuloi me një turp të përjetshëm.
66 A na nga yanjekaarey kar i ma ye banda, A naŋ i ma di foyray hal abada.
67Hodhi poshtë çadrën e Jozefit dhe nuk zgjodhi fisin e Efraimit,
67 A wangu Yusufu kuuru fuwo mo, A mana Ifraymu kunda suuban,
68por zgjodhi fisin e Judës, malin e Sionit, që ai e do.
68 Amma a na Yahuda kunda suuban, Kaŋ ga ti Sihiyona tondo kaŋ a ga ba.
69Ndërtoi shenjtëroren e tij, ashtu si vëndet shumë të larta, ashtu si tokat që ka krijuar përjetë.
69 A na nga Nangu Hananta cina mo sanda tondi kuukuyaŋ, Sanda ndunnya cine kaŋ a sinji hal abada.
70Dhe zgjodhi Davidin, shërbëtorin e tij, dhe e mori nga vatha e dhenve,
70 A na nga tamo Dawda suuban, A n'a sambu feeji kaliyaŋ ra,
71dhe e mori nga delet që mëndnin për të kullotur Jakobin, popullin e tij dhe Izraelin, trashëgiminë e tij.
71 Feejey kaŋ ga naanandi ganayaŋ do no a n'a sambu ka kande, Zama a ma Rabbi jama Yakuba kuru, Kaŋ ga ti nga wane dumo Israyla.
72Dhe ai bëri që të kullosnin me ndershmërinë e zemrës së tyre dhe i udhëhoqi me shkathtësinë e duarve të tij.
72 Dawda n'i kuru mo nga bine cimi toonante boŋ, A n'i candi nda nga kamba gonitara.