1 Hẽeni konno binde naan ka tun jama d'i wandey ra, i nya-izey Yahudancey sabbay se.
1 Dechreuodd y bobl gyffredin a'u gwragedd gwyno'n enbyd yn erbyn eu cyd-Iddewon.
2 Zama afooyaŋ go no kaŋ ga ne: «Iri nda iri ize alborey nda wayborey, iri ga baa. Naŋ iri ma du ntaaso ka ŋwa zama iri ma funa.»
2 Yr oedd rhai yn dweud, "Yr ydym yn gorfod gwystlo ein meibion a'n merched i gael u375?d er mwyn bwyta a byw."
3 Noodin afooyaŋ mo ne: «Iri goono ga garaw sambu iri farey nda iri reyzin* kaley nda iri windey boŋ mo, zama iri ma du ntaaso hara wo sabbay se.»
3 Yr oedd eraill yn dweud, "Yr ydym yn gorfod gwystlo ein meysydd a'n gwinllannoedd a'n tai er mwyn prynu u375?d yn ystod y newyn."
4 Afooyaŋ mo ne: «Iri na nooru garaw sambu zama iri ma koy ka bonkoono jangalo bana iri farey d'iri reyzin* kaley boŋ.
4 Dywedai eraill, "Yr ydym wedi benthyca arian ar ein meysydd a'n gwinllannoedd i dalu treth y brenin.
5 Amma sohõ iri hamey ga hima iri nya-izey hamey, iri izey mo sanda i waney cine. A go mo iri go g'iri izey daŋ tamtaray ra. Iri ize wayey ma ciya koŋŋoyaŋ, iri ize way fooyaŋ mo, i jin k'i daŋ tamtaray. Iri sinda hina mo kaŋ ga gaakasinay te, zama boro fooyaŋ n'iri farey d'iri reyzin kaley ta.»
5 Yr ydym o'r un cnawd �'n tylwyth, ac y mae ein plant ni fel eu plant hwy; eto, yr ydym ni'n gorfod gwneud caethweision o'n meibion a'n merched. Y mae rhai o'n merched eisoes yn gaethion, ond ni allwn wneud dim, gan fod ein meysydd a'n gwinllannoedd ym meddiant eraill."
6 Ay mo, waato kaŋ ay maa i hẽeno d'i sanney din, ay futu gumo.
6 Pan glywais eu cwyn a'r hyn yr oeddent yn ei ddweud, yr oeddwn yn ddig iawn.
7 Waato din gaa ay ye ka saaware ay bina ra. Ay deeni laabukoyey da mayraykoyey gaa ka ne i se: «Araŋ goono ga hari kom araŋ nya-izey gaa, araŋ kulu!» Kal ay na faada bambata margu i boŋ.
7 Yna, ar �l ystyried y peth yn ofalus, ceryddais y pendefigion a'r swyddogion a dweud wrthynt, "Yr ydych yn mynnu llog gan eich cymrodyr." Ceryddais hwy'n llym,
8 Ay ne i se: «Iri ya day, iri hino me ga ti iri m'iri nya-ize Yahudancey fansa, ngey kaŋ yaŋ i neera ndunnya dumi cindey se. Araŋ binde, a to araŋ se naŋ kaŋ araŋ g'araŋ nya-izey neera. Hala i m'i neera iri mo se?» Waato din gaa i dangay siw! I jaŋ sanni kaŋ i ga ci.
8 a dweud, "Yr ydym ni, yn �l ein gallu, wedi prynu ein cyd-Iddewon a werthwyd i'r cenhedloedd, ond yr ydych chwi'n gwerthu eich brodyr, a ninnau'n gorfod eu prynu'n �l." Yr oeddent yn ddistaw heb air i'w ddweud.
9 Koyne, ay ye ka ne: «Hayo wo kaŋ araŋ goono ga te, a si boori! Manti haŋ kaŋ ga hima nd'a araŋ se no ga ti araŋ ma taamu iri Irikoyo humburkumay ra, ndunnya dumi cindey kaŋ ga ti iri ibarey wowo sabbay se bo?
9 Ac meddwn wrthynt, "Nid ydych yn ymddwyn yn iawn. Oni ddylech ofni ein Duw yn hytrach na gwaradwydd y cenhedloedd, ein gelynion?
10 Hala nd'ay bumbo, d'ay nya-izey, d'ay zankey, iri go ga nooru da ntaaso garaw daŋ i gaa. Ay g'araŋ ŋwaaray, iri ma fay nda nooru nda hari wo sanni!
10 Yr wyf fi a'm brodyr a'm gweision yn rhoi arian ac u375?d ar fenthyg iddynt. Gadewch i ni roi terfyn ar y llogau hyn.
11 Ay g'araŋ ŋwaaray, hunkuna araŋ m'i farey yeti i se, d'i reyzin d'i zeytun* kaley, d'i windey, d'i noorey zangu ra kanandi fo, da ntaaso wane, da reyzin hari da ji waney, kaŋ araŋ goono g'i zamba nd'a.»
11 Rhowch yn �l iddynt ar unwaith eu meysydd, eu gwinllannoedd, eu gerddi olewydd a'u tai; a hefyd y ganfed ran yr ydych wedi ei chymryd ganddynt yn llog mewn arian, u375?d, gwin ac olew."
12 Gaa no i ne: «Iri g'i ye i se, iri si hay kulu ceeci i gaa mo. Danga mate kaŋ cine ni ci din, yaadin no iri mo ga te.» Noodin binde ay na alfagey ce k'i daŋ zeyaŋ, i ma goy alkawli woodin boŋ.
12 Dywedasant, "Fe'u rhoddwn yn �l, ac ni ofynnwn iddynt am ragor; gwnawn fel yr wyt yn ei orchymyn." Yna gelwais ar yr offeiriaid i wneud iddynt addunedu i gadw eu haddewid;
13 Ay n'ay kwaayo mo kokobe ka ne: «Irikoy ma boro fo kulu kokobe ka kaa nga windo nda nga goyo ra mo, boro kaŋ wangu ka alkawlo wo toonandi; i m'a koy kokobe ka dooru ya-cine!» Jama kulu ne: «Amin!» I na Rabbi sifayaŋ te mo. Borey goy mo alkawli woodin boŋ.
13 ysgydwais fy mantell a dweud, "Fel hyn bydded i Dduw ysgwyd o'i du375? ac o'i eiddo bob un sy'n gwrthod cadw'r addewid hon; bydded wedi ei ysgwyd yn wag." A dywedodd yr holl gynulleidfa, "Amen", a moliannu'r ARGLWYDD. Ac fe gadwodd y bobl at yr addewid hon.
14 A go mo, jirbey kaŋ ra i n'ay daŋ ya ciya ngey mayko noodin Yahuda laabo ra, za bonkoono Artasersiz jiiri warankanta ka koy hala jiiri waranza cindi hinkanta, sanda jiiri way cindi hinka nooya, in d'ay nya-izey, iri mana hini ŋwaari kulu ŋwa.
14 Ac yn wir, o'r dydd y penodwyd fi yn llywodraethwr yng ngwlad Jwda, o'r ugeinfed hyd y ddeuddegfed flwyddyn ar hugain i'r Brenin Artaxerxes, sef cyfnod o ddeuddeng mlynedd, ni fwyteais i na'm brodyr ddogn bwyd y llyw-odraethwr.
15 Amma mayraykoyey kaŋ yaŋ n'ay jin, ngey wo kay, i na talkey tiŋandi. I na buuru nda duvan ta, nzarfu sekel* waytaaci me, hal i zankey mo ga hin cabe talkey se. Amma ay wo, manti yaadin no ay te, Irikoy humburkumay sabbay se.
15 Bu'r llywodraethwyr blaenorol oedd o'm blaen i yn llawdrwm ar y bobl, ac yn cymryd ganddynt bob dydd fara a gwin gwerth deugain sicl o arian. Yr oedd eu gweision hefyd yn arglwyddiaethu ar y bobl. Ond ni wneuthum i ymddwyn fel hyn am fy mod yn ofni Duw.
16 Oho mo, hala ay kookari birni cinaro din goyo ra. Iri mana fari day mo, baa kayna fo. Ay zankey kulu mo ga margu goyo do.
16 Atgyweiriais y mur hwn, er nad oeddwn berchen yr un cae, a daeth fy holl weision at ei gilydd yno ar gyfer y gwaith.
17 Woodin banda, ay taablo do gonda boro zangu nda waygu Yahudancey nda mayraykoyey do haray wane yaŋ, kaŋ waana borey kaŋ yaŋ kaa ay do ka fun dumi cindey ra kaŋ yaŋ goono g'iri windi.
17 Yr oedd cant a hanner o'r Iddewon a'r llywodraethwyr, yn ogystal �'r rhai a ddaeth atom oddi wrth y cenhedloedd o'n cwmpas,
18 Ham kaŋ i ga soola zaari fo ra, yeeji fo no, da feeji iddu kaŋ i kuru hal i naasu. Ay mo curoyaŋ no i ga hanse ay se. Jirbi way nda care game kulu mo, sorro folloŋ no i ga kande duvan kulu dumi kaŋ ga yulwa. Amma kulu nda yaadin, ay mana ŋwaaray i m'ay no hini ŋwaari kulu, zama tamtara go ga borey din taabandi.
18 wrth fy mwrdd, fel bod ych, a chwech o'r defaid gorau, ac adar yn cael eu paratoi ar fy nghyfer bob dydd, a digon o win o bob math bob deg diwrnod; er hynny ni ofynnais am ddogn bwyd y llywodraethwr am ei bod yn galed ar y bobl.
19 Ya ay Irikoyo, ma fongu ay gaa ka boriyandi ay se da hay kulu kaŋ ay te dumo wo sabbay se.
19 Fy Nuw, cofia er daioni i mi y cwbl a wneuthum i'r bobl yma.