1 Musa mo tu ka ne _Irikoy se|_: «A go, i s'ay cimandi. I si hangan ay sanno se mo, zama i ga ne: ‹Rabbi mana bangay ni se.› »
1Moses svarede; "Hvis de nu ikke tror mig og ikke hører mig, men siger, at HERREN ikke har åbenbaret sig for mig?"
2 Kala Rabbi ne a se: «Ifo no ni kamba ra din?» A ne: «Goobu no.»
2Da sagde HERREN til ham: "Hvad har du der i din Hånd?" Han svarede: "En Stav!"
3 Rabbi ne: «A furu ganda.» Musa n'a furu ganda. A bare ka te gondi, Musa zuru a se mo.
3Og han sagde: "Kast den til Jorden!" Da kastede han den til Jorden, og den blev til en Slange, og Moses flyede for den.
4 Amma Rabbi ne Musa se: «Ni kamba salle k'a di sunfa gaa.» Musa na nga kamba salle k'a di. A ye ka te goobu kamba ra.
4Og HERREN sagde til Moses: "Ræk Hånden ud og grib den i Halen!" Da rakte han sin Hånd ud, og den blev til en Stav i hans Hånd.
5 «Zama i ma cimandi kaŋ Rabbi, Ibrahim da Isaka nda Yakuba wane Irikoyo no ka bangay ni se.»
5"For at de nemlig kan tro, at HERREN, deres Fædres Gud, Abrahams Gud, Isaks Gud og Jakobs Gud, har åbenbaret sig for dig."
6 Rabbi ne a se koyne: «Ni kamba daŋ ni ganda gaa kwaayo ra.» A na nga kamba daŋ nga ganda gaa kwaayo ra. Waato kaŋ a n'a kaa, kala kamba jiray ka kwaaray wak! danga neezu* cine.
6Og HERREN sagde fremdeles til ham: "Stik din Hånd ind på Brystet!" Da stak han sin Hånd ind på Brystet, og da han trak den ud, se, da var den hvid som Sne af Spedalskhed.
7 Rabbi ne koyne: «Ma ni kamba ye ni ganda gaa kwaayo ra.» (A na nga kambe ye nga ganda gaa kwaayo ra. Waato kaŋ a n'a kaa nga ganda gaa, a go, a ye ka te danga nga izeena cine.)
7Derpå sagde han: "Stik atter Hånden ind på Brystet!" Så stak han atter Hånden ind på Brystet, og da han trak den ud, se, da var den igen som hans øvrige Legeme.
8 Rabbi ne: «A ga ciya mo, d'i mana ni cimandi, i mana yadda alaama sintina din gaa, i ga banda alaama wano cimandi.
8"Hvis de nu ikke tror dig og lader sig overbevise af det første Tegn, så vil de tro det sidste;
9 A ga ciya mo, d'i mana baa alaama hinka din cimandi, i mana hangan mo ni sanno se, kala ni ma kaa isa haro gaa ka soogu laabo boŋ. Haro din mo kaŋ ni kaa isa ra ga bare ka te kuri laabo boŋ.»
9men hvis de end ikke tror på disse to Tegn og hører på dig, tag da Vand fra Nilen og hæld det ud på Jorden, så skal Vandet, som du tager fra Nilen, blive til Blod på Jorden."
10 Musa mo ne Rabbi se: «Ya nin ay Koyo, ay wo manti boro kaŋ ga waani sanni no, za doŋ, wala mo sohõ kaŋ ni salaŋ ay, ni tamo se. Zama ay ya me tiŋokoy no, ay deena mo si waasu.»
10Men Moses sagde til HERREN: "Ak, Herre, jeg er ingen veltalende Mand, jeg var det ikke før og er det heller ikke nu, efter at du har talet til din Tjener, thi jeg har svært ved at udtrykke mig og tale for mig."
11 Rabbi ne a se: «May no ka boro me te? May no ka beebe te, wala lutu, wala mokoy, wala danaw? Manti ay, Rabbi no?
11Da svarede HERREN ham: "Hvem har givet Mennesket Mund, og hvem gør stum eller døv, seende eller blind? Mon ikke jeg, HERREN?
12 A binde, sohõ kala ni ma koy. Ay ga bara ni meyo banda ka ni dondonandi haŋ kaŋ ni ga ci.»
12Gå derfor kun, jeg vil være med din Mund og lære dig, hvad du skal sige!"
13 Musa ne: «Ya ay Koyo, ay ga ni ŋwaaray, ma donton boro kaŋ ni ga donton.»
13Men han sagde: "Ak, Herre, send dog enhver anden end mig!"
14 Kala Rabbi bine tun gumo Musa se. A ne: «Ni beero Haruna, Lawi dumi bora, manti a go noodin bo? Ay bay a ga waani ka salaŋ hal a ma boori. A go mo, a goono ga fatta ka ni kubay. D'a di nin mo, a ga farhã nga bina ra.
14Da blussede HERRENs Vrede op imod Moses, og han sagde: "Har du ikke din Broder Aron, Leviten? Han, ved jeg, kan tale for sig. Han er også allerede på Vej for at møde dig, og han vil glæde sig i sit Hjerte, når han ser dig;
15 Ni ga salaŋ a se ka sanney daŋ a me ra. Ay mo ga goro ni meyo banda, ay m'araŋ dondonandi haŋ kaŋ araŋ ga te.
15du skal tale til ham og lægge ham Ordene i Munden, så vil jeg være med din og hans Mund og lære eder, hvad I skal gøre.
16 Nga no ga ciya ni sanney teeko borey do, a ga ciya ni se me. Ni mo ga ciya Irikoy himandi a se.
16Han skal tale på dine Vegne til Folket; han skal være din Mund, og du skal være som Gud for ham.
17 Ni ga goobo wo mo sambu ni kambe ra, wo kaŋ ni ga alaamey te d'a.»
17Tag nu i din Hånd denne Stav, som du skal gøre Tegnene med!"
18 Kala Musa tun ka ye nga anzura Yetro do. A ne a se: «Ay ga ni ŋwaaray, ma naŋ ay ma ye ka koy ay nya-izey do, kaŋ yaŋ go Misira. Ay ma di hal i gonda fundi hala sohõ.» Yetro binde ne Musa se: «Wa koy baani.»
18Derefter vendte Moses tilbage til sin Svigerfader Jetro og sagde til ham: "Lad mig vende tilbage til mine Landsmænd i Ægypten og se, om de endnu er i Live!" Og Jetro svarede Mose's: "Drag bort i Fred!"
19 Midiyan ra Rabbi ne Musa se koyne: «Ye ka koy Misira, zama borey kulu kaŋ yaŋ na ni fundo ceeci bu.»
19Da sagde HERREN til Moses i Midjan: "Vend tilbage til Ægypten, thi alle de Mænd, der stod dig efter Livet, er døde."
20 Musa binde na nga wando nda nga izey sambu k'i kaarandi farkayyaŋ boŋ ka ye Misira laabu. Musa na Irikoy goobo mo sambu nga kamba ra.
20Så tog Moses sin Hustru og sin Søn og satte dem på sit Æsel og vendte tilbage til Ægypten; og Moses tog Guds Stav i Hånden.
21 Rabbi ne Musa se: «Saaya kaŋ ni to Misira, guna, dambara harey kulu kaŋ ay daŋ ni kamba ra, ni m'i te Firawna jine. Amma ay g'a bina sandandi, a si borey taŋ mo.
21Men HERREN sagde til Moses: "Når du vender tilbage til Ægypten, så mærk dig dette: Alle de Undergerninger, jeg giver dig Magt til at udføre, skal du gøre for Farao; men jeg vil forhærde hans Hjerte, så han ikke lader Folket rejse.
22 Ni ga ne Firawna se: Yaa no Rabbi ci: ‹Israyla wo, ay ize no, ay hay-jine no.
22Og da skal du sige til Farao: Så siger HERREN: Israel er min førstefødte Søn;
23 Ay ne ni se mo: ni m'ay izo taŋ zama a ma may ay se. Da ni wangu k'a taŋ mo, a go, ay ga ni ize hay-jina wi.› »
23men da jeg sagde til dig: Lad min Søn rejse, for at han kan dyrke mig! da nægtede du at lade ham rejse. Se, jeg dræber din førstefødte Søn!"
24 I go fonda boŋ, zumbuyaŋo do. Kala Rabbi kuband'a. A ceeci nga ma Musa wi.
24Men undervejs, i Natteherberget, kom HERREN imod ham og vilde dræbe ham.
25 Waato din gaa no Zippora na tondi zanjarmi fo sambu, a na nga izo jofolo kuuro dumbu ka catu Musa cey jarga. A ne: «Sikka si ni ya kurnye kurikoy no ay se.»
25Da greb Zippora en skarp Sten og afskar sin Søns Forhud og berørte hans Blusel dermed, idet hun sagde: "Du er mig en Blodbrudgom!"
26 Gaa no Rabbi na Musa taŋ. Saaya din no waybora ne: «Nin wo, kurnye kurikoy no dambanguyaŋo* wo sabbay se.»
26Så lod han ham i Fred. Ved den Lejlighed brugte hun Ordet "Blodbrudgom" med Hentydning til Omskærelsen.
27 Rabbi ne Haruna se: «Tun ka koy saajo ra ka Musa kubay.» A koy k'a kubay Irikoy tondo do, a n'a garba sunsum mo.
27Derpå sagde HERREN til Aron: "Gå Moses i Møde i Ørkenen!" Og han gik ud og traf ham ved Guds Bjerg og kyssede ham.
28 Musa na sanney kulu kaŋ Rabbi na nga donton d'a ci Haruna se, da alaamey kulu kaŋ a ci nga se.
28Og Moses fortalte Aron om alt, hvad HERREN havde pålagt ham, og om alle de Tegn, han havde befalet ham at gøre.
29 Musa nda Haruna binde tun ka kaa ka Israyla arkusey kulu margu.
29Derefter gik Moses og Aron den og kaldte alle Israeliternes Ældste sammen;
30 Haruna mo na sanney kulu kaŋ yaŋ Rabbi ci Musa se din ci. A na alaamey mo te jama jine.
30og Aron fortalte alt, hvad HERREN havde sagt til Moses, og denne gjorde Tegnene i Folkets Påsyn.
31 Jama mo n'a cimandi. Waato kaŋ i maa kaŋ Irikoy na Israyla izey kunfa, a di i kankamo mo, kal i na ngey boŋey sumbal ka sududu.
31Da troede Folket, og da de hørte, at HERREN havde givet Agt på Israeliterne og set til deres Elendighed, bøjede de sig og tilbad.