1 Suleymanu yaasay fooyaŋ neeya: Ize laakalkooni ga nga baabo bine kaanandi, Amma ize kaŋ ga saamo, a ga nga nya bine tiŋandi.
1Sentencoj de Salomono. Sagxa filo estas gxojo por sia patro, Kaj filo malsagxa estas malgxojo por sia patrino.
2 Laala arzaka sinda nafa kulu, Amma adilitaray ga boro faaba buuyaŋ gaa.
2Maljustaj trezoroj ne donas utilon; Sed bonfaremo savas de morto.
3 Rabbi si naŋ adilante fundo ma maa haray bo, Amma a ga boro laalo beeja hibandi.
3La Eternulo ne malsatigos animon de piulo; Sed la avidon de malpiulo Li forpusxas.
4 Boro kaŋ ga goy da hawfunay ga talka, Amma himmante kambe ga arzaka margu.
4Maldiligenta mano malricxigas; Sed mano de diligentuloj ricxigas.
5 Bora kaŋ margu-margu kaydiya waate no ga ti ize laakalkooni. Amma boro kaŋ ga jirbi heemar waate, Ize no kaŋ ga haawi candi.
5Kiu kolektas dum la somero, tiu estas filo sagxa; Sed kiu dormas en la tempo de rikolto, tiu estas filo hontinda.
6 Albarka go adilante boŋ, Amma toonye ga boro laalo me daabu.
6Beno estas sur la kapo de piulo; Sed la busxo de malpiulo kasxas krimon.
7 I ma fongu adilante gaa, woodin ya albarka no, Amma boro laalo maa ga fumbu.
7La memoro de piulo estas benata; Sed la nomo de malpiuloj forputros.
8 Bine ra laakalkooni ga lordiyaŋ ta, Amma boro kaŋ meyo gonda saamotaray ga kaŋ.
8Kiu havas sagxan koron, tiu akceptos moralordonojn; Sed kiu havas malsagxan busxon, tiu renversigxos.
9 Boro kaŋ ga dira nda adilitaray, Baani samay no a ga dira. Amma boro kaŋ ga nga fondey siirandi, I ga bay a gaa.
9Kiu iras en senkulpeco, tiu iras sendangxere; Sed kiu kurbigas siajn vojojn, tiu estos punita.
10 Mo-karko ga kande bina saray, Amma boro kaŋ meyo gonda saamotaray ga kaŋ.
10Kiu grimacas per la okulo, tiu kauxzas suferon; Kaj kiu havas malsagxan busxon, tiu renversigxos.
11 Adilante me ga ti fundi hari-mo, Amma toonye ga boro laalo me daabu.
11La busxo de piulo estas fonto de vivo; Sed la busxo de malpiulo kasxas krimon.
12 Konnari ga yanje fisi ka kaa taray, Amma baakasinay ga taali kulu daabu.
12Malamo kauxzas malpacon; Sed amo kovras cxiujn pekojn.
13 Fayankakoy me ra i ga laakal gar, Amma boro kaŋ jaŋ fahamay, Barzu go no a banda daaro se.
13Sur la lipoj de prudentulo trovigxas sagxo; Sed vergo apartenas al la dorso de sensagxulo.
14 Laakalkooney ga bayray margu, Amma saamey me ga maan halaciyaŋ gaa.
14Sagxuloj konservas la scion; Sed la busxo de malsagxulo estas proksima al la pereo.
15 Arzakante duure ga te a se kwaara gaabikooni. Alfukaarey halaciyaŋ ga ti talkatara.
15La havo de ricxulo estas lia fortika urbo; Sed pereo por la malricxuloj estas ilia malricxo.
16 Adilante goyo go fundi do haray. Boro laalo arzaka mo ga koy zunubi gaa.
16La laborpago de piulo estas por la vivo; La enspezoj de malpiulo estas por peko.
17 Boro kaŋ laakal da yaamaryaŋ, Fundi fonda ra no a go, Amma boro kaŋ na kaseetiyaŋ furu, a daray.
17Kiu konservas la instruon, tiu iras al vivo; Sed kiu forjxetas atentigon, tiu restas en eraro.
18 Boro kaŋ na konnari tugu gonda tangari, Boro kaŋ ga kormoto ci ya saamo no.
18Kiu kasxas malamon, tiu havas falseman busxon; Kaj kiu elirigas kalumnion, tiu estas malsagxulo.
19 Sanni boobo ra i si jaŋ hattayaŋ, Amma boro kaŋ hin nga me, laakal goy no a goono ga te.
19CXe multo da vortoj ne evitebla estas peko; Sed kiu retenas siajn lipojn, tiu estas sagxa.
20 Adilante deene wo danga nzarfu suubanante no, Boro laalo bine gonda nafa kayna.
20La lango de piulo estas plej bonspeca argxento; La koro de malpiuloj estas kiel nenio.
21 Adilante me ga boro boobo kuru, Amma borey kaŋ yaŋ sinda carmay ga bu fahamay-jaŋey se.
21La lipoj de piulo gvidas multajn; Sed malsagxuloj mortas pro manko de sagxo.
22 Rabbi albarka ga kande arzaka, A s'a margu nda bine saray mo.
22La beno de la Eternulo ricxigas, Kaj malgxojon Li ne aldonas al gxi.
23 Saamo do, laala teeyaŋ wo danga foori hari no. Yaadin no laakal go boro kaŋ gonda fahamay se.
23Por malsagxulo estas gxojo fari malbonon; Kaj sagxo, por sagxulo.
24 Haya kaŋ boro laalo ga humburu, Nga no ga kaa a gaa. Amma adilante muraadu ga feeri.
24Kio timigas malpiulon, tio trafos lin; Kaj kion deziras piuloj, tio estos donita al ili.
25 Waati kaŋ hari haw bambata ga bisa, Boro laalo ga te ka si, Amma adilante tiksa ga duumi.
25Kiel pasanta ventego, tiel malpiulo rapide malaperas; Sed piulo havas eternan fundamenton.
26 Danga hari mooro hinjey gaa, Danga dullu moy ra, Yaadin no hawfuno go boro kaŋ n'a donton se.
26Kiel la vinagro por la dentoj kaj la fumo por la okuloj, Tiel la maldiligentulo estas por tiuj, kiuj lin sendis.
27 Rabbi humburkumay ga aloomar kuukandi, Amma boro laaley jiirey ga dunguriya.
27La timo antaux la Eternulo multigas la tagojn; Sed la jaroj de malpiuloj estos mallongigitaj.
28 Adilante beeje ga ciya bine farhã, Amma boro laaley jine fonnayyaŋ ga halaci.
28La atendo de piuloj farigxos gxojo; Sed la espero de malpiuloj pereos.
29 Rabbi fonda ya wongu fu gaabikooni no adilante se, Amma halaciyaŋ no goy laalo teeko se.
29La vojo de la Eternulo estas defendo por la senpekulo, Sed pereo por la malbonfarantoj.
30 I si adilante ganandi hal abada, Amma boro laaley si goro laabo ra.
30Piulo neniam falpusxigxos; Sed la malpiuloj ne restos sur la tero.
31 Adilante me go ga laakal kaa taray, Amma i ga sanni-siiro-koy deene dumbu.
31La busxo de piulo eligas sagxon; Sed lango falsema estos ekstermita.
32 Adilante me ga bay haŋ kaŋ gonda maayaŋ kaano, Amma boro laalo me ga sanni siiro yaŋ salaŋ.
32La lipoj de piulo anoncas favorajxon, Kaj la busxo de malpiuloj malicajxon.