1 Wayboro laakalkooni ga nga fuwo cina, Amma wayboro saamo ga nga wano zeeri nda nga kambey.
1Sagxa virino konstruas sian domon; Sed malsagxa detruas gxin per siaj manoj.
2 Boro kaŋ ga dira nga adilitaray toonante ra ga humburu Rabbi, Amma boro kaŋ ga nga fonda siirandi ga dond'a no.
2Kiu iras la gxustan vojon, tiu timas la Eternulon; Sed kiu iras vojon malgxustan, tiu Lin malestimas.
3 Saamo me ra gonda sar'ize a boŋbeera sabbay se, Amma laakalkooney deeney g'i hallasi.
3En la busxo de malsagxulo estas vergo por lia malhumileco; Sed la busxo de sagxuloj ilin gardas.
4 Nangu kaŋ sinda haw, i ŋwaari garba ga hanan, Amma yeeji gaabi do i ga te tontoni boobo.
4Se ne ekzistas bovoj, la grenejoj estas malplenaj; Sed multe da profito estas de la forto de bovoj.
5 Seeda daahirante si tangari, Amma tangari seedakoy, kala tangari kaŋ a ga ci.
5Verama atestanto ne mensogas; Sed atestanto falsama elspiras mensogojn.
6 Dondayankoy ga laakal ceeci, a si du a, Amma bayray wo, hari doogono no fahamante se.
6Mokanto sercxas sagxecon kaj gxin ne trovas; Sed por sagxulo la sciado estas facila.
7 Ma fun boro kaŋ si caram do, Zama ni si bayray meyo gar a do.
7Foriru de homo malsagxa; CXar vi ne auxdos parolon de sagxo.
8 Haggoyyankoy laakalo ga ti a ma faham da nga fonda, Amma saamey saamotara ya gulinci no.
8La sagxeco de sagxulo estas komprenado de sia vojo; Kaj la malsagxeco de malsagxuloj estas trompigxado.
9 Saamey ga taali himandi hahaarayaŋ hari, Amma boro toonante do gomni miila go no.
9Malsagxuloj sxercas pri siaj kulpoj; Sed inter virtuloj ekzistas reciproka favoro.
10 Boro bine ga nga boŋ azaaba bay, A farhã mo, boro fo si maa r'a.
10Koro scias sian propran malgxojon; Kaj en gxia gxojo ne partoprenas fremdulo.
11 I ga boro laaley windey bare ka gum, Amma adilantey bukkey ga te albarka.
11Domo de malvirtuloj estos ekstermita; Sed dometo de virtuloj floros.
12 Fondo go no kaŋ go kayante boro diyaŋo gaa, Amma a bananta ya buuyaŋ fondo no.
12Iufoje vojo sxajnas gxusta al homo, Kaj tamen gxia fino kondukas al la morto.
13 Baa haari teeyaŋ si ganji bine gonda hasaraw. Haari wo, a ga hin ka kokor da bine tiŋay.
13Ankaux dum ridado povas dolori la koro; Kaj la fino de gxojo estas malgxojo.
14 Boro kaŋ ye da banda nga bina ra ga kungu nda nga fonda, Boro hanno mo nda haŋ kaŋ go a wano ra.
14Laux siaj agoj mangxos homo malbonkora; Kaj homo bona satigxos per siaj faroj.
15 Boro kaŋ sinda carmay ga sanni kulu cimandi, Amma laakalkooni ga haggoy nda nga te-goyey hala a ma boori.
15Naivulo kredas cxiun vorton; Sed sagxulo estas atenta pri sia vojo.
16 Laakalkooni ga humburu, a ga fay da laala teeyaŋ mo, Amma saamo ga boŋ jare ka ne nga na hay kulu tabbatandi.
16Sagxulo timas, kaj forklinigxas de malbono; Sed malsagxulo estas incitigxema kaj memfidema.
17 Bine-waaso-koy ga saamotaray goy te. Boro kaŋ ga dabari laalo kaa taray mo, i ga konn'a.
17Malpacienculo faras malsagxajxojn; Kaj malbonintenculo estas malamata.
18 Boro kaŋ sinda carmay ga saamotaray tubu, Amma bayray ga te laakalkooni se boŋ gaa taalam.
18Naivuloj akiras malsagxecon; Sed sagxuloj estas kronataj de klereco.
19 Boro laaley ga aniya ka sumbal boro hanney jine, Zambantey mo yaadin cine no adilantey fu meyey gaa.
19Malbonuloj humiligxos antaux bonuloj; Kaj malvirtuloj estos antaux la pordego de virtulo.
20 Talka ya wangay hari no baa nga gorokasin se, Amma arzakante gonda baako boobo.
20Malricxulo estas malamata ecx de sia proksimulo; Sed ricxulo havas multe da amikoj.
21 Boro kaŋ donda nga gorokasin, Zunubi no a goono ga te, Amma boro kaŋ ga bakar talkey se ya bine kaani koy no.
21Kiu malsxatas sian proksimulon, tiu estas pekulo; Sed kiu kompatas malricxulojn, tiu estas felicxa.
22 Goy laalo soolakoyey, manti i goono ga fondo taŋ no? Amma suuji nda cimi ga ciya gomni te-koy baa.
22CXu ne eraras malbonintenculoj? Sed favorkoreco kaj vero estas cxe tiuj, kiuj havas bonajn intencojn.
23 Goy kulu ra gonda riiba, Amma me sanni hinne si kande kala talkataray.
23De cxiu laboro estos profito; Sed de babilado venas nur senhaveco.
24 Laakalkooney boŋ taalam ga ti i arzaka, Amma saamey saamotara ya saamotaray hinne no.
24Propra ricxeco estas krono por la sagxuloj; Sed la malsagxeco de la malsagxuloj restas malsagxeco.
25 Cimi seeda ciiko ga fundiyaŋ faaba, Amma tangari ciiko ga hiila candi.
25Verparola atestanto savas animojn; Sed malverparola elspiras trompon.
26 Rabbi humburkumay ra naanay gaabikooni go no. Bora din izey mo ga du tuguyaŋ do.
26En la timo antaux la Eternulo estas forta fortikajxo; Kaj Li estos rifugxejo por Siaj infanoj.
27 Rabbi humburkumay ya fundi hari zuru mo yaŋ no, Kaŋ ga boro fay da buuyaŋ hirrimey.
27La timo antaux la Eternulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.
28 Bonkooni darza ga ti a jama baayaŋo, Amma boro jaŋay ga ti koy kayney halaciyaŋ.
28Grandeco de popolo estas gloro por regxo; Kaj manko de popolo pereigas la reganton.
29 Boro kaŋ ga suuru nda bine tunyaŋ gonda fahamay hanno, Amma boro bine-waaso-koy ga saamotaray beerandi.
29Pacienculo havas multe da sagxo; Sed malpacienculo elmontras malsagxecon.
30 Laakal kaanay ya fundi no gaaham se, Amma canse ya biri fumbi no.
30Trankvila koro estas vivo por la korpo; Sed envio estas puso por la ostoj.
31 Boro kaŋ na alfukaaru toonye na nga Takakwa foy, Amma boro kaŋ na suuji cabe laamikoyey se goono g'a beerandi no.
31Kiu premas malricxulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kaj kiu Lin honoras, tiu kompatas malricxulon.
32 I ga boro laalo zeeri nga goy laala ra, Amma adilante gonda tuguyaŋ do nga buuyaŋ hane.
32Pro sia malboneco malvirtulo estos forpusxita; Sed virtulo ecx mortante havas esperon.
33 Laakal go ga nga goray te fahamante bina ra, Amma saamey game ra, a ga bangay.
33En la koro de sagxulo ripozas sagxo; Kaj kio estas en malsagxuloj, tio elmontrigxas.
34 Adilitaray ga kunda beerandi, Amma zunubi ya haawi hari no dumi kulu se.
34Virto altigas popolon; Sed peko pereigas gentojn.
35 Bonkooni gaakuri ga koy goy-ize kaŋ ga goy da laakal do haray, Amma a bine tunyaŋ ga zumbu boro kaŋ ga haawi goy te boŋ.
35Favoron de la regxo havas sklavo sagxa; Sed kontraux malbonkonduta li koleras.